Natuurlijk zijn zowel sceptici, optimistische groene economen als pessimistische alarmisten onder elkaar goed genetwerkt. Oxfam heeft dit recent in kaart laten brengen (link). En dus hoeft het niet te verbazen dat de optimisten met vergelijkbare statements komen. Het nieuwe buzzword daarbij is energie-efficiëntie. Yvo de Boer, zo lazen we vrijdag in de NRC, heeft het hele klimaatverhaal niet eens meer nodig.

Applaus
Energy secretary Steven Chu zet nog wel in op climate change, een beetje zoals Jaqueline Cramer dat placht te doen, maar dan beter onderbouwd. Dat mag ook wel als je zijn indrukwekkende CV op Wikipedia doorneemt. Op 23 maart jl. bezocht bij het Oak Ridge National Laboratory in Tennessee waar hij een toespraak van een uur lang begon met het heugelijke nieuws dat het Department of Energy het contract voor energie-onderzoek met University of Tennessee met vijf jaar verlengt.  Luid applaus natuurlijk.

Dan gaat hij meteen door met een waar college over het broeikaseffect. Wat we wel weten en wat we niet weten. Dat gedeelte is hierboven weergegeven. Hij brengt het charismatisch en overtuigend met een powerpoint-presentatie en interessante maniertjes. Zo zegt hij niet “greenhouse gasses” maar “greenhouse gazes”.

De sceptische website Algorelied.com sloeg aan op het fragment aan het begin waarin Chu verklaart dat we niet goed weten waar recente fluctuaties van klimaat over periodes van 10 tot 20 jaar vandaan komen. Hij noemt expliciet het “plateau” van de laatste tien jaar. Hij verzwijgt dat er wel degelijk theorieën zijn over de natuurlijke oorzaken van die fluctuaties. Zou hij met zijn wetenschappelijke CV echt nooit van de PDO gehoord hebben?

Veel interessanter zijn de uitspraken van Chu over wat hij wel zeker weet. In zijn speech spreidt Steven Chu in alles de hybris ten toon die Louise Fresco beklaagde in haar NRC-column “Wijze woorden van wispelturige weergoden”. Nergens herkennen we de agnostische bescheidenheid tegenover de ecologie die Henk Tennekes bepleit in zijn sermon “How to speak with wisdom?” Nee, Chu vergelijkt de huidige stand van het klimaatonderzoek met het medische onderzoek naar de gevolgen van roken in de jaren zestig, toen alleen nog een paar laatste dingetjes onduidelijk waren. Hij zegt letterlijk:

As we do we chase down these litte pockets of uncertainty

Tricky stuff
Het is niet moeilijk de zwakke punten in Chu’s college aan te wijzen. De manier hoe hij de zonneactiviteit wegwimpelt als mogelijke factor, doet de schaarser wordende haardos van Bas van Geel (video) zeker te berge rijzen. Vervolgens verkwist hij minuten met iets waar vriend en vijand het toch over eens is: dat de menselijke uitstoot van CO2 inderdaad leidt tot een gestage stijging van de CO2-concentratie in de atmosfeer. Arthur Rörsch, die al jaren zijn niet onintelligente hoofd breekt over wat CO2 nu precies wel en niet doet of kan doen, springen de tranen in de ogen als Chu achteloos concludeert dat er “dak op de atmosfeer” komt waardoor er meer warmte “binnen” blijft. Tricky stuff noemt Chu het: “We weten niet goed wat de wolken doen, maar de demping van het CO2-signaal is iets van 50%”. Hybris, hybris, hybris! Als uitsmijters krijgen we nog “Greenland is melting” en “50 inches of snow in Washington is consistent with climate change”. Het wachten is op Lord Monckton’s definitieve lijst van de fouten in Chu’s betoog, zoals hij die eerder voor An inconvenient truth opstelde (link).

Aan het einde van Chu’s broeikascollege komt hij met twee “voorspellingen”:

  1. de prijs van olie gaat omhoog, omdat we binnenkort alleen nog maar offshore en steeds dieper boren;
  2. we leven straks in een carbon constrained world omdat de klimaatwetenschap “beter en beter en beter” wordt.

Op basis van deze “voorspellingen” adviseert hij de regering waarvan hij deel uitmaakt:

Let’s make a reasonable projection about what will happen,  that these two facts are true and let’s prepare ourselves for that.

Wat eerst nog “voorspellingen” waren, noemt hij nu “feiten die binnen een redelijke projectie waar zijn”. Maar zeker zijn Chu’s zekerheden wel echt zeker?

Zijn eerste “feit” is gemakkelijk te pareren met:

  1. Wikipedia, waar je een mooie tabel vindt dat de bekende oliereserves jaar in jaar uit alleen maar groter worden;
  2. de raming van Petrobas van een olieprijs van tussen de $62 en $77 in de komende 5 jaar;
  3. een verwijzing naar de beroemde Simon-Ehrlich weddenschap over de prijzen van een reeks grondstoffen;
  4. OK: olie wordt schaarser, maar steenkool? En daar kun je olie uit winnen.

Zijn tweede “feit” is een prachtig voorbeeld van een selffulfilling prophecy. Als de overheden CO2-emissies dwingend gaan beperken, dan leven we inderdaad in een carbon constrained world, net zo goed als in het oostblok Marx’ voorspelling van het einde van het kapitalisme geheel en al bewaarheid werd. En die  “betere en betere en betere wetenschap” klinkt als de newspeak uit George Orwell’s 1984 en ook een beetje als de hilarische Iraakse Minister van Informatie Mohammed Saïd al-Sahaf  (video).

Chu laat niet de mogelijkheden open dat:

  1. de wetenschap zal moeten terugkeren naar een positie van bescheidenheid tegenover de grenzeloze complexiteit van het klimaatsysteem en dus ook in een positie van bescheidenheid ten aanzien van advies aan de politiek;
  2. de wetenschap ons juist zal leren dat CO2 geen enkel probleem is voor wie dan ook, dat een hogere CO2-concentratie misschien meer voordelen dan nadelen heeft, zodat er geen enkele reden zal zijn de emissies aan banden te leggen.

Chu sluit Cruijffiaans af met twee quotes van ijshockeylegende Wayne Gretzky:

  1. “I skate to where the puck will be, not to where it’s been”
  2. “You never can make a goal without taking a shot”

Koelkast beter dan windmolens
Dat is de vrolijke opmaat voor zijn dan volgende best realistische en optimistische energie-efficiëntie verhaal, dat begint met een oorvijg voor Amerika en een lofzang op innovatie in Europa, Japan en China. Opmerkelijk is de lange passage over koelkasten waarin Chu aangeeft dat de energiebesparing door verbeterde efficiëntie van koelkasten, de gecombineerde energieopwekking van alle windmolens en zonne-energie in de schaduw stelt. Als hij het over innovatie in de bouw heeft, zegt Chu “it saves money”. Geen woord over CO2. Windmolens en kernenergie krijgen beide zijn fiat. Over de doorbraak van elektrische auto’s, vrachtwagens en vliegtuigen is Chu erg sceptisch. Over CCS is hij kort: “te duur!”

Heb je interesse in innovatie en energiepolitiek? Ga dan eens het volle uur zitten voor de speech van Chu.

Aan het einde van de speech heb ik beet met iets buitengewoon interessants en ook wel beangstigends. Dat ga ik in een volgend bericht uitwerken.

Gerelateerd: