Deel 5 van een serie blogs over post-normale wetenschap
De hoorzitting van de vaste Kamercommissie VROM nadert met rasse schreden. De uitsluiting van Richard Tol en John Christy (zie artikel) is een beetje schrikken. Niettemin toont het meest recente programma een indrukwekkende lijst namen. Een van die namen is Dr. Jeroen van der Sluijs, die maandag een lijvige voor het Rathenau Instituut opgesteld rapport mee torst (zie persbericht).
Van der Sluijs stuurde me een rits links die hem tonen als een man om op te letten. Zijn werkveld (zie online CV) sluit uitstekend aan bij de missie van het Rathenau Instituut. Hij os ook volop geïnvolveerd in de internationale theorievorming rondom Post-Normal Science. Via deze link kun je een uur lang een college van hem over de materie volgen.
Bijzonder is de aanhoudende actualiteit van de zeven stellingen bij zijn proefschrift uit 1997:
Stellingen bij het Proefschrift van Jeroen van der Sluijs
- De neiging van wetenschappers om meer zekerheid over de risico’s van klimaatverandering te pretenderen dan wetenschappelijk gezien rechtvaardigbaar is, brengt het gevaar met zich mee dat de geloofwaardigheid van de risico’s van klimaatverandering wordt ondermijnd.
- Het beeld dat veel mensen hebben van wetenschap als leverancier van eenduidige objectieve waarheid is onverenigbaar met de werkelijke competentie van wetenschap met betrekking tot risicoanalyse van klimaatverandering door menselijk handelen. Dit beeld van wetenschap leidt tot de drogreden dat indien er werkelijk een ernstig risico zou zijn de wetenschap daar wel zeker van zou zijn.
- Wetenschappelijke consensus over de waarheid over de risico’s van klimaatverandering kan gezien de beperkingen van wetenschap niet worden bereikt. In plaats daarvan zouden we moeten streven naar transparantheid in klimaat risico-analyse en leren leven met pluriformiteit en onzekerheden.
- De veel gehoorde kritiek dat het IPCC consensus-wetenschap bedrijft berust op een denkfout: de taak van het IPCC is niet het bedrijven van wetenschap maar het verzamelen, analyseren en beoordelen van de beschikbare wetenschappelijke kennis met als doel deze geschikt maken om het beleidsvormingsproces te informeren. Consensus-vorming is voor dat doel een geschikte, legitieme en waardevolle methode.
- Consensusvorming is niet de beste methode om met pluriformiteit om te gaan.
- Het antwoord op onopgeloste wetenschappelijke vragen kan niet zijn “laten we alles wat we weten in steeds grotere en duurdere computers stoppen en dan maar hopen dat er iets uit komt.” Wat nodig is voor wetenschappelijke vooruitgang is het stellen van nieuwe vragen, niet het produceren van een eindeloze stroom van computer-antwoorden op “wat als” vragen. In die zin zijn computers waardeloos, ze kunnen immers alleen antwoorden uitrekenen en geen vragen stellen.
- Het systeem aarde zal grotendeels onmodelleerbaar blijven.
Afsluitend nog de pdf van zijn complete proefschrift (213 pagina’s)
Houvast zoeken in onzekerheid
Over het omgaan met onzekerheden in risicoanalyse van klimaatverandering door menselijk handelen
PhDThesisJeroenvanderSluijs1997
En een publicatie uit 1998:
Onzekerheden in Risicoanalyse van Klimaatverandering, in: WTS, Tijdschrift voor Wetenschap Technologie en Samenleving, vol 6, 2, 1998, p.38..45.
ad 4 “…maar het verzamelen, analyseren en beoordelen van de beschikbare wetenschappelijke kennis met als doel … “ Ik dacht het niet, hoe zei dhr. Dick Thoenes het ook alweer?
"Stellingen bij het Proefschrift van Jeroen van der Sluijs tijdloos? "
Ik denk het wel. Ik kan mij er prima in vinden.
Ik vraag me wel af of stelling (4) niet iets te kort door de bocht is. Weliswaar is het doel van het IPCC kennis te verzamelen en te evalueren, niet om wetenschap te bedrijven, maar het gebruikte model (consensusvorming) heeft er volgens mij wel toe geleid dat in reactie op de IPCC consensus er een lange tijd steeds meer tunnelvisie is gaan ontstaan, al dan niet met opzet (want: volgen IPCC consensus verhoogt kans op financering onderzoeksprojecten).
Bovendien wordt de "consensus" mede bepaald door de keuze van lead-authors. Aangezien dat een niet-democratisch en niet open proces is waarbij het onduidelijk is wat de voorwaarden en eisen zijn waaraan een lead-author voldoen, bestaat het risico dat een bepaalde clique van auteurs de overhand krijgt en daarmee bepalend is voor wat er in het rapport verschijnt.
Kortom, ook al bedrijft het IPCC geen wetenschap, door de grote invloed die de rapporten uitoefenen op die wetenschap is er indirect wel degelijk sprake van consensus-wetenschap, weliswaar niet uitgevoerd door het IPCC maar wel gebaseerd of gestimuleerd door de IPCC rapporten.
HB
Mee eens. Als wetenschap essentieel wordt genoemd om beleid te vormen, raakt zij verstrikt in de grotere politieke belangen die ten grondslag liggen aan 'beleid'. Waar Van der Sluijs een term als 'beleidsintrument' als een waardevrije term introduceert, negeert hij de nuance dat beleid a priori de resultante is van een politieke agenda, en dan wel de politieke agenda van de dag, het jaar, de decade.
Deze site bestaat omdat wetenschap niet bestand is gebleken tegen zulke druk,
@Jaap Verhoeven: Wat een geweldig mooi inzicht! We zien dit als een compliment en een aansporing om full steam door te gaan!
Jaja, ik hou ook jullie in de gaten, hehe. Frappez-toujours! :)
Iets verder op dit punt voorbordurend: wat we nu bv. zien met de publicatie van het Oxburgh-rapport is dat de doofpot vooral wordt gehanteerd bij de activistische rol van Jones et al., als gedelegeerden bij het opstellen van het IPCC-rapport. Maar ook Oxburgh concludeert dat er heel veel mis is met de kwaliteit van de CRU-data/het onderzoek. Zelfs Jones heeft dat impliciet erkend in een interview. Ik denk dat je veilig kunt stellen dat het slotje ervanaf is bij het durven aanpakken van de wetenschappelijke kwaliteit.
De publicitair-activistische kant van de AGW'ers is nu nog geen spat veranderd, het probleem is natuurlijk dat ze niet uit zichzelf KUNNEN veranderen, er is geen alternatief. Qua ideeenstrijd: na de ineenstorting van het communisme is 'religieus angehaucht links' en masse op de AGW-trein gestapt. De kunst wordt om ze een ideologisch alternatief te bieden waar ze geen schade kunnen aanrichten. En dat is in de menselijke geschiedenis altijd verdomd lastig gebleken. :)
De wetenschappers van IPCC WG1 hadden gezamenlijk een rem moeten zetten op de overdreven/onjuiste conclusies van WG1+x.