Zaterdag4 april 2010. Op de voorpagina van het de wetenschapsbijlage van De Volkskrant: “Interview P7: Paul Crutzen is pessimistisch”. Mooi. Dan weten we dat alvast. Misschien een idee als mensen dat voortaan op hun visitekaartje zetten:
Prof. Dr. Paul Crutzen – Pessimist :-(
Emeritus hoogleraar meteorologie
Voormalig Hoofd van de afdeling Atmosferische Chemie
Max Planck Institut für Chemie, Mainz
Nobelprijswinnaar Scheikunde 1995
Stel je laat je huis bouwen door een aannemer en die man schrijft pessimist op zijn kaartje en op zijn bestelbusjes. Say no more. Voor we het kijken naar enkele passages uit het interview, moet gezegd zijn dat het maar een haar had gescheeld of Paul Crutzen was voorzitter geworden van de KNAW-commissie die de in opspraak geraakte klimaatwetenschap onder de loep neemt. In mijn inbox heb ik een e-mail van Prof. Dr. Ir. Henk Tennekes – ook cc aan Prof. Dr. Ir. Rudy Rabbinge die de rol van voorzitter uiteindelijk heeft gekregen – waarin ons nationaal meteorologisch geweten de heren van de KNAW in niet mis te verstane woorden waarschuwt voor Crutzen:
Waag het niet! Paul is een van de architecten van de Nucleaire Winter, een spookbeeld uit de jaren zeventig.
Apetrots
En de rest van Tennekes’ prozaïsche e-mail herhaal ik hier uit beleefdheid niet hoewel ik in het kader van het paasfeest kan melden dat een wetenschappelijke kruisiging onderdeel van het betoog vormde. Feit is dat wij mensen allemaal apetrots zijn over het dichten van het ozongat, terwijl de hele theorie waarvoor Crutzen zijn Nobelprijs kreeg nog steeds omstreden is. Zie Junkscience.com en ook het zeer recente interview met milieupaus James Lovelock, die het als uitvinder van het apparaat waarmee CFK’s voor het eerst in de atmosfeer werden gemeten (zie Wikipedia) kan weten.
Martijn van Kalmthout interviewde Paul Crutzen wandelend door de botanische tuin vlakbij zijn instituut op de campus van de universiteit van Mainz, de stad waar Gutenberg de boekdrukkunst uitvond. Tijdens mijn stage aan het MPI in voorjaar 1990 wandelde ik daar met de Einstein-lookalike Dr. Christoph Brühl, die mijn stagebegeleider was. Van Kalmthout komt al snel te spreken op het antropoceen. Crutzen verzon deze term spontaan op een conferentie in 2001 en Wikipedia verraadt dat het concept is aangeslagen. Samen met nog 3 wetenschappers publiceerde Crutzen er onlangs over in Environmental Science & Technology (link).
Crutzen legt zijn begrip van het antropoceen, een nieuw geologisch tijdvak waarin de mens de voornaamste geologische driver is, zo uit aan Van Kalmthout:
Omdat zeker geologen de neiging hebben te denken dat de mens niks voorstelt, op geologische dimensies en tijdschalen althans. Dat leidt mij te gemakkelijk tot het idee dat het allemaal wel losloopt met wat we aanrichten. Maar zo is het niet. In zekere zin is de mens sterker dan de aarde. Wij veranderen de planeet, blijvend.
Hier zie je weer dat eigenlijk iedere wetenschapper tenminste een jaar lang logica zou moeten studeren omdat aan dit soort geaggregeerde statements altijd van alles rammelt. Voor ik Crutzens woorden fileer, wil ik even aangeven dat ik zijn idee van het antropoceen geniaal vind en dat het ook volledig houdbaar en toepasbaar is. Crutzen’s uitwerking is echter arbitrair en… onnodig pessimistisch.
Feit is dat wij mensen de aarde onnoemelijk snel bevolken, veranderen, omploegen, volbouwen en wat dies meer zij. Dat maakt het legitiem en nuttig een geologisch tijdvak naar ons te vernoemen. Daarbij moet je echter wel oog hebben voor het feit dat het onze bijziendheid is die ervoor zorgt dat de meest recente tijdvakken ook verreweg de kortste zijn. Dat geldt net zo goed voor het zeer korte holoceen als voor Crutzens antropoceen. We rekenen menselijk al te menselijk naar onszelf toe.
Verbazing
Wat wij ook aanrichten in tien of twintigduizend jaar, over tientallen miljoenen jaren resteert van onze beschaving iets dat het midden houdt tussen het iridium-verrijkte bandje van de Yucatan-inslag en de schitterend biologisch ingepakte afvalbergen die wij koraalriffen noemen. Als wij gestraft voor onze milieuzonden uitsterven, zal binnen luttele miljoenen jaren een nieuwe intelligente soort onze vrijgekomen niche innemen en zich straks over ons verbazen (de chimpansee staat klaar als onze opvolger). Als wij zelf overleven zullen wij biologisch en cultureel zo anders geworden zijn, dat wij ons evenzeer zullen verbazen over die vreemde wezens die iets simpels als het midden-oosten conflict niet konden oplossen.
Met dit in het achterhoofd kunnen we kijken naar het nut van het waarde-oordeel dat Crutzen verbindt aan zijn op zich schone concept van het antropoceen:
Ik ben pessimist. [….] Over de toekomst zeg ik maar niet te veel. Mijn kleinkinderen moeten haar nog meemaken. Maar het gaat me zeker aan het hart. […] Zelfs we ophouden met kinderen maken, stopt de invloed van de mens niet […] Het is niet alleen met hoevelen we zijn maar ook de manier waarop. Om te beginnen zou een stap terug voor ons in het westen geen slecht idee zijn.
Axioma
Aha! Hier ontpopt Crutzen zich als de filosoof van de krimp en van het consuminderen. Herhaaldelijk pronkt hij met zijn sobere levensstijl: geen auto, wandelen naar het instituut. Wél kinderen en kleinkinderen. Ai, een kleine zonde. Onze uitstoot van kooldioxode vormt de basis van Crutzens depressie (want wat is pessimisme anders dan een depressie?): “onze CO2-uitstoot moet met 60 tot 80% terug en Kopenhagen heeft laten zien dat wij mensen niet in staat zijn dit soort problemen aan te pakken.” Typisch voor een man van de computermodellen – Crutzen begon zijn wetenschappelijke loopbaan als computerprogrammeur – doet hij ook niet de geringste poging de fundamentele werking van CO2 uit te leggen. Dat is in zijn denken een axioma.
Verder is er nergens maar dan ook helemaal nergens een argument voor of tegen zijn pessimistische wereldbeeld te vinden. Het is er gewoon. Ik denk pessimistisch, dus ik besta! Nergens legt hij uit waarom er niet gewoon een antropoceen zou mogen zijn. Een mooi tegengeluid is onderstaande conference van de recent overleden cabaretier George Carlin:
De mens is niet als Fremdkörper door buitenaardse wezens op deze aarde gepoot. We zijn ook niet het gevolg van een snelle ongelukkige mutatie. Nee we zijn eerst in enkele miljoenen jaren geëvolueerd van een aapje tot een proto-mens en vervolgens in vier honderdduizend jaar tot wat we nu zijn. En na dit “eeuwigdurende” proefdraaien, zijn we nu een klein beetje machtig ja. Misschien zo machtig als de mieren en de grassen die met ons tot de extreem succesvolle GOED gelukte soorten behoren, die het vermogen hebben de aarde te koloniseren. Waarom zouden we NIET het recht hebben de aarde in te richten naar onze smaak?
Tipping point
Waarom zouden we niet een invloed mogen nemen die vergelijkbaar is met een geologisch tijdvak zoals het krijt. Waarom zouden we niet over honderd miljoen jaar te boek mogen staan als de mens, waarmee dan zowel onze soort wordt aangeduid als ons in de bodem terug te vinden tijdvak. Waarom mogen wij niet wat een oerdom stofje als krijt wel mag? Omdat wij de aarde zoveel sneller veranderen? Het ijs van de ijstijden heeft in enkele honderduizenden jaren Scandinavië platgewalst en “onthoofd” en de maagdelijk glooiende Alpenheuvels vervormd tot grauwe donkere U-dalen. Waarom mogen wij niet wat een oerdom stofje als bevroren water wel mag? Omdat we het nog sneller doen? De komeet die insloeg in Yucatan was misschien het tipping point waardoor processen in gang werden gezet die leiden tot het uitsterven van de dinosauriërs. Waarom mogen wij niet in een paar honderd jaar doen wat een komeet in een factie van een seconde doet?
Hoewel Crutzen geen uitleg geeft voor zijn pessimisme, heeft een goed verstaander genoeg aan één cruciale passage in het interview:
Crutzen: “In zekere zin is de mens sterker dan de aarde. Wij veranderen de planeet blijvend.”
Van Calmthout: “En niet ten goede?”
Crutzen: “In elk geval niet doelgericht”
Hebbes! Hier ontpopt Crutzen zich als de rationalist die maar geen vrede kan hebben met de willekeur, de doelloosheid en de irrationaliteit van mens en natuur. Juist wetenschappers en techneuten zouden verliefd moeten zijn op de serendipiditeit, die zoals algemeen bekend is altijd tot de mooiste ontdekkingen en vernieuwingen leidt. Mijn vorig jaar overleden vader was tegen de aandelenbeurs (hoewel hij er als salonsiocialist natuurlijk wel handelde), niet omdat de aandelenbeurs niet werkt, maar omdat het irrationeel is. Idem voor de vrije markt. Idem voor concurrentie. Dat twee producenten precies dezelfde producten maken is volstrekt knots. Nee, ik ken deze gedachtewereld van dichtbij. De mensen die dit aanhangen geloven pas echt in de macht van de menselijke vorm van intelligentie boven de intelligentie van de kosmos/natuur. Lees om dit beter in kaart te brengen snel Henk Tennekes’ Sermom How to speak with wisdom, en raak geïnspireerd door zijn parabel van het beschadigde berkenboompje.
Dat Crutzen het ooit na een kinderziekte, via de MTS, een huwelijk met een Finse, een baantje als computerprogrammeur op de vakgroep meteorologie van de Universiteit van Stockholm tot Nobelprijswinnaar schopte is een prachtig voorbeeld van serendipiditeit. En toch werd hij de man van de maakbaarheid die met een computermodel de wereld redde van een wisse ondergang door UV-stralen (lees Junkscience.com nog even).
Een reusachtig succes waar ik nog steeds trots op ben. […] Na de ozonlaag dachten we dat we alles aankonden, maar mooi niet. We waren wel wat naïef. Veel problemen kunnen we op papier wel oplossen. Maar het gebeurt gewoonweg niet, en vooral omdat we onze enorme welvaart niet willen opgeven. Mensen willen genieten.
Schitterend gewoon! Een roman waardig. Een Bildungsroman van de hoogste orde. Want het verhaal gaat nog verder. De rationele kluizenaar, die door de milieubeweging en de tijdgeest een podium en een zak geld kreeg die hem een bijna Faustische Werdegang opleverde, is weer terug in zijn wetenschappelijke grot. Zelfs als vader van de geoengineering waarbij injectie van zwavel in de stratosfeer de aarde weer kan afkoelen, zoekt hij het podium niet meer. Alleen als laatste redmiddel als de unstoppable warming doorzet, mogen we hem en zijn methode van stal halen. Hij doet nu weer fundamenteel onderzoek:
Crutzen: “Ik ben bezig een programma op te zetten over de chemie van de bovenste lagen van de oceanen. Daar zie je talloze, heel interessante processen, intern en in uitwisseling met de atmosfeer, waar we nog maar heel weinig van af weten.”
Van Calmthout: “Van belang voor ons overleven?”
Crutzen: “Vooral van fundamenteel belang”
Van Calmthout: “En de invloed van de mens?”
Crutzen: “Die is daar relatief klein. Ik moet zeggen dat dat ook wel eens prettig is. gewoon fundamenteel onderzoek waar het niet om de mens of het milieu draait.”
Dit is zo cruciaal wat hier gezegd wordt! Zo oneindig veelbetekenend. De onderzoeker die erkent hoe verdomd weinig we weten. Die niet plastic afvalbergen of oceaanverzuring met de haren in zijn betoog sleept, maar die gewoon fundamenteel nieuwsgierig is. Die blij is weer eens lekker fundamenteel eerlijk “normaal” onderzoek te mogen doen zonder het politiek gemotiveerde gekrakeel over mens en milieu (de “post-normale” arena).
En zijn kleinkinderen? Moeten we ons echt zorgen maken over Crutzens kleinkinderen in een door een CO2-ramp vernietigde wereld? Als de kleinkinderen niet collectief in Barendrecht gaan wonen, komt het helemaal goed met Crutzens pessimistische genen…
Van Calmthout: “Wat heeft u eigenlijk met het geld gedaan?”
Crutzen: “Op de bank gezet, en daar is het nog. Voor de kinderen en kleinkinderen, als er wat nodig is.”
Van Calmthout: “Niet aan de wetenschap besteed?”
Crutzen: “Mijn soort wetenschap doe je hoofdzakelijk met potlood en papier, en met je hersens. Geef me een kantoor, een computer en een halve secretaresse, en mij hoor je als theoreticus niet meer.”
Eureka
Het is duidelijk: genieten is aan een pessimist als Crutzen niet besteed. Hij zal niet gauw vragen om een héle, liefst rondborstige, secretaresse of twee. Laat staan de 70 maagden die islamitische martelaren worden beloofd. Nee, gewoon een “halve secretaresse” en een snelle computer als speeltje. Zónder energieslurpende snelle videokaart en liefst met groen-zwart beeldscherm en command line interface. Als wereldwijd een honderdtal klimaatonderzoekers bereid zou zijn hun faustisch opgezwollen carrières met hun conferenties in van prostituees overlopende oorden te verruilen voor het teruggetrokken leven van de zuivere rationalistische kluizenaar, dan zie ik een hele nieuwe snelle en ultragoedkope oplossing voor het klimaatprobleem opdoemen.
@ hajo
merkwaardig dat je je aanmatigt de ideeën van een nobelprijswinnaar te gaan 'fileren';
wat is er mis met het idee nucleaire winter: dan was toen wel degelijk een reeële optie waar men bang voor was;
aardig trouwens dat je daar ook in de botanische tuin hebt rond gelopen, maar jammer dat je niet daar niet verder bent gegaan met je studie;
het idee van het anthropoceen is geniaal, zeg je, maar toch ga je crutzen fileren (hier staat dat woord) want Crutzen moet eerst een jaar logica studeren, dan kraamt ie tenminste minder onzin uit, want die theorie over het ozongat (waar hij samen met twee anderen de nobelprijs voor kreeg), was ook al niet veel bijzonders…
wat een aanmatiging die je jezelf toestaat;
wat een dommigheid ook verder in die tirade tegen die omhoog gevalen mts'er die crutzen in jouw ogen is…
de chimpanzee die het stokje van ons over zou nemen? hoe kom je bij zo iets achtelijks, dat beest is allang uitgestorven voor de mensheid er aan onder door gaat, er blijft hooguit een intelligente kakkerlak over…
en op het eind van dit betoog paraderen er nog een stel rondborstige secretaresses en de 70 maagden die Allah ons beloofd zou hebben…;
tja, jij zou wel weten hoe het geld van een eventuele nobel prijs zou besteden…!
ik laat het er bij, anders gaan er nog mensen klagen dat deze reactie persoonlijk bedoeld zou zijn;
@maarten – korte reactie: ik heb het artikel op 1 punt aangepast – ik wilde Crutzen helemaal niet fileren (doet me een beetje denken aan een film van Peter Greenaway), maar natuurlijk zijn woorden of beter gezegd het interview.
Een nobelprijswinnaar aanvallen zie ik geen been in. In die richting leg ik mezelf geen zelfcensuur op. Als het moet weet ik er nog een: Al Gore! Graag ondersteun ik deze petitie:
http://www.ipetitions.com/petition/nomorenobel/
In het interview van Van Calmthout staat zelfs zeer interessant: "Het werd de eerste groene Nobelprijs genoemd. Sommigen vonden het zelfs een politieke prijs."
Wat dat betreft was Crutzens prijs dus een soort voorloper van de prijs van Al Gore, hoewel Gore als wetenschapper natuurlijk een totale nitwit is in vergelijking met Crutzen.
Ik hoop dat je tussen de regels mijn bewondering voor Crutzen leest. Ik bewonder iemand die puur voor zichzelf een sober leven kiest en die het zonder bloedmooie secretaresses en dure conferenties kan stellen.
Ik vind je reactie helemaal ok en binnen de grenzen. Het persoonlijke element erin zie ik als een terechte knipoog.
Ik ben trouwens wel verder gegaan met de studie na mijn stage in Mainz. Erop volgden 12 maanden onderzoek in USA. Vervolgens netjes afgestudeerd.
Wel ben ik kritisch op de pure modelwetenschappers die weinig met hun voeten in de klei hebben gestaan. Crutzen behoort daartoe. Dat is gewoon een feit.
Nee geef mij dan maar een Bas van Geel.
Dank voor je reactie! ;-)
PS Kun je ook nog iets zeggen over het thema van mijn artikel of er een psychologische link is tussen depressie, pessimisme, rationalisme, perfectionisme en het wereldbeeld van mensen mbt klimaat en milieu.
beste Hajo:
als ik niet eerst over die paar andere zaken gevallen was, zou ik over het begrip anthropoceen begonnen zijn;
zoals ook anderen schreven, dat lijkt me een zeer adequaat begrip nu de mensheid de aarde volledig naar zijn hand zet;
ik hoef maar te wijzen op het op grote schaal vernietigen van de natuur, het rooien van de eindeloze wouden van Europa, Amerika en Azië, en nu ook de regenwouden;
we kunnen natuurlijk twisten over het begin van het anthropoceen, ikzelf zou het holoceen vergeten (is gewoon een interglaciaal) en zou het anthropoceen misschien laten beginnen daar waar de mensheid de aarde daadwerkelijk begint te veranderen en te exploiteren, door de landbouw, de ontbossing, de inzet fossiele brandstoffen en als laatste wapenfeit de ongebreidelde industrialisatie, je snapt het, ik ben ook van het consuminderen;
het meeste viel ik echter over deze stelling: "Waarom zouden we NIET het recht hebben de aarde in te richten naar onze smaak?"
als dat gaat op de manier waarop dat nu gaat, ben ik daar erg op tegen;
ik ben net als Crutzen ook een pessimist, en zou graag hebben dat veel van het moois dat de aarde te bieden heeft, behouden blijft;
ik zelf ben bescheiden bij de inrichting van de aarde naar mijn smaak;
ik zou bijvoorbeeld graag hebben dat voor mijn margarine geen apen de boom uitgejaagd worden, ik eet geen paling meer, want dat beest is bijna uitgeroeid door het volgen van onze smaak, zo ook mijd ik de tonijn…
als onze smaak inhoudt dat wij de fossiele brandstoffen verbruiken, waardoor we co2 in de atmosfeer pompen, waardoor de temperatuur op de aarde stijgt (sommige ontkennen dat) dan is het najagen van mijn smaak straks verantwoordelijk voor verlies van laag gelegen gebieden, zoals bijvoorbeeld ook onze waddenzee, om maar dicht bij huis te blijven;
dus we gaan het niet inrichten zoals we dat willen, we houden rekening met de gevolgen van onze daden voor andere wereldbewoners;
een canadees en een inwoner van siberië vinden het misschien goed als het wat warmer wordt, een bewoner van bangladesh denkt daar heel anders over;
dus niet te veel rommelen;
@Hajo: “Feit is dat wij mensen allemaal apetrots zijn over het dichten van het ozongat, terwijl de hele theorie waarvoor Crutzen zijn Nobelprijs kreeg nog steeds omstreden is.”
Waarbij je verwijst naar Lovelock is onjuist. Wat Lovelock – correct – gezien heeft is dat men in eerste instantie de satellietwaarnemingen niet wilden geloven omdat het “ozongat” niet overeenkwam met wat de modellen produceerden. Pas nadat lokale metingen het jaarlijks ontstaan/bestaan van een sterke ozonreductie tussen 15 en 20 km hoogte bevestigden werd het plotseling duidelijk dat er echt iets aan de hand was. Molina, Sherwood en Crutzen (MSC) hadden die mogelijkheid al meer dan 10 jaar eerder in de vakliteratuur beschreven maar tot dan toe was dat vooralsnog niet al te serieus genomen. De waarnemingen gaven MSC gelijk en de rest is geschiedenis.
Dat is een wijze les: “beautiful theories are often destroyed by ugly facts”. Je moet altijd na blijven denken over de waarnemingen die je theorie onderbouwen.
Maar de theorie over het ozongat staat fier overeind. En dat is niet zo verwonderlijk: we zien het ozongat elk jaar onstaan en elk jaar weer verdwijnen en kunnen er dus elk jaar gaan meten. En steeds beter en beter, gegeven de grote groei aan satellieten die allerlei nieuwe informatie geleverd hebben de afgelopen 10 jaar. Kortom, de natuur doet voor ons elk jaar het experiment weer over. En na 30 experimenten zou je wel in staat moeten zijn om een goed onderbouwde theorie op te zetten. Dat is toch anders dan het huidige “CO2-experiment”, wat eenmalig en nog steeds gaande is en waar we ook nog eens tijdens het experiment de voorlopige resultaten proberen te duiden.
Ik begrijp dat dit klinkt als argumenten die klimaatalarmisten ook gebruiken, maar de situatie is toch echt fundamenteel anders in geval van het ozongat, wat mij betreft. Daarmee overtuig ik geen aartsskeptici, dat snap ik. Maar ik zou graag vernemen waar de theorie van het ozongat onjuist is. Ik heb er naar gezocht, maar kan weinig tot niets vinden.
De ultieme test van de ozongattheorie zal overigens het weer sluiten van het ozongat zijn, maar het duurt nog wel een decade of langer voordat we daar echt met meer vertrouwen iets over kunnen zeggen. Natuurlijke variaties in de omvang van het ozongat zijn daarvoor simpelweg te groot. Mocht het gat niet langzaam kleiner gaan worden dan zal ik een van de eersten zijn om te erkennen dat de theorie misschien toch niet helemaal in orde is, maar vooralsnog zie ik weinig reden om wantrouwend te zijn.
@Honest broker: ik zeg nergens dat de ozontheorie van Crutzen is gefalsificeerd. Zij is echter wel omstreden. En niet alleen door obscure sceptici. En je geeft zelf al aan dat het ultieme bewijs pas komt met het sluiten van het ozongat als de CFK's goeddeels zijn verdwenen. Tot die tijd zal de theorie omstreden blijven al was het omdat zoals je zegt de natuurlijke variatie al zo groot is. Ik heb zelf geen mening over de ozontheorie. Ik heb er maar enkele weken op gestudeerd en dat is lang geleden. Voor de strekking van dit artikel is het ook niet relevant of die theorie klopt of niet… toch?
@Honest broker: kun je ook nog iets zeggen over de theorie op junkscience.com dat de UV stralen die door ozon worden gefilterd helemaal niet de dodelijke muterende stralen zijn wat altijd werd gezegd? 1 ding was toch sowieso al zeker, dat de enorme toename van huidkanker in Australië echt met leefgewoonten te maken had (uitbundig zonnen van een blanke bevolking die daar genetisch niet thuishoort, plus roken, plus voeding) en niks nada met het ozongat….
Greenpeace
http://weblog.greenpeace.org/climate/2010/04/will…
If you're one of those who have spent their lives undermining progressive climate legislation, bankrolling junk science, fueling spurious debates around false solutions, and cattle-prodding democratically-elected governments into submission, then hear this:
We know who you are. We know where you live. We know where you work.
And we be many, but you be few.
Goeie reactie van je Ibrahim, op die site.
Maar Greenpeace is aan het doordraaien: http://www.youtube.com/user/Greenpeaceindia#p/u/1…
" … went to jail for fighting climate change. How far will you go?"….
Ze roepen op tot burgelijke ongehoorzaamheid. Als de wet hun niet bevalt dan proberen ze de wet te veranderen om hun tegenstanders op te pakken. En als dat niet lukt dan gaan ze er zelf achteraan, want één ding staat vast: Greenpeace moet gelijk krijgen. ( zie het commentaar van 4 april 8.35pm van Shannon Love, http://weblog.greenpeace.org/climate/2010/04/will…
Schandalig artikel op deze greenpeace weblog!
Tsjezus Hajo, wat een verhaal!
Ik zie niet in waarom Crutzen een jaar lang logica zou moeten studeren.
Als je “geïmpregneerd” bent met het waandenkbeeld van de maakbare wereld is het geologisch perspectief natuurlijk geen handig ding. Als je ervan overtuigd bent de thermostaatknop van de aarde in handen te hebben, kan je moeilijk anders beweren. In die zin is zijn gedachtegang volkomen logisch.
En ook zonder die flinke dosis pessimisme kom je natuurlijk niet ver met dat concept. Zonder vagevuur verkoop je geen aflaat. Het hanteren van de AGW-hypothese als axioma dan?(of moet dat zijn; dogma) Volstrekt logisch in dit verband.
En een wetenschapper die verliefd is op serendipiditeit? Dat is en blijft een kunstenaar die stiekem hoopt dat zijn gedichten (liefst na zijn dood natuurlijk) een mooi plaatsje krijgen in de grondwet.
Crutzens “Werdegang”, althans zoals jij die beschrijft heeft natuurlijk helemaal niets met serendipiditeit (wat een woord zeg) te maken. De meeste mensen willen het beter doen, het beter hebben. Mensen willen stijgen. Sommigen gaat dat gemakkelijk af, andere zijn te lui en vinden het wel goed. Sommige spelen vals en weer andere doen hun stinkende best, doen alles goed, zonder enig resultaat. Wat een tragiek! Dan zijn er nog met eeuwig pech en het soort dat met talent, de tijdgeest mee en noeste arbeid prijzen in de wacht sleept.
Misschien is Crutzen er wel zo een? En als je vanuit zijn perspectief van mening bent je steentje aan een betere wereld wel te hebben bijgedragen, kan je je het bestaan van salonwetenschapper wel veroorloven.
Allemaal volstrekt logisch dus.
Ik ben het met je eens dat de term “antropoceen” een geniale vondst is, maar dan meer als nummertje HBS-lol op de jaarlijkse cabaretavond.
Wat is nu precies de portee van je artikel? Na twintig regels drong de volgende vraag zich aan mij op:
Is Crutzen nu een Samsomiet of is Samsom een Crutzer? Kom ik daarmee een beetje in de buurt?
Dat Crutzen in 1995 de Nobelprijs kreeg, vind ik niet zo merkwaardig. Dat inmiddels enige vraagtekens zijn gezet bij de door hem vermeende directe oorzaak van het ozongat heeft alles te maken met voortschrijdend inzicht en verder wetenschappelijk onderzoek. Daar kan je met terugwerkende kracht Crutzen niet verantwoordelijk voor stellen.
Dat de mens invloed heeft op de aarde, zowel biologisch als geologisch gesproken, is al even waar. Het antropoceen is een mooie omschrijving daarvan. Dat die effecten over miljoenen jaren slechts als een dun laagje afleesbaar zijn, doet daar verder niets aan af. De veranderingen die de mens veroorzaakt, zijn uiteraard momenteel voor ons – en de rest van de planeet – van belang.
Of CO2 ook één van die effecten veroorzaakt, is nog steeds niet geheel duidelijk. Al zal Crutzen daar anders over denken. Wel lijkt mij een semi-kluizenaar als Crutzen aangenamer om mee in debat te gaan dan een Mann of Hansen die hun hele (wetenschappelijke) reputatie opgehangen hebben aan AGW.
In je antwoord op Maarten vraag je je af welke psychologische relatie er is tussen pessimisme, depressie, perfectionisme en het wereldbeeld m.b.t. klimaat en milieu.
Voorzichtig met dat glibberige pad. Ik herinner mij nog een artikel op Kennislink vorig jaar over de psychologie van de blanke man en scepticisme. Laten we de psychologie er maar buiten houden en – ongeacht persoonlijke drijfveren of psychologische achtergrond – pogen zoveel mogelijk bij de wetenschap te blijven, zowel theoretisch als praktisch. Discussie over modellen en metingen dus.
Misschien maar niet te veel vage uitweidingen dus, zoals hierboven in dit artikel, maar als website doorgaan met wat climategate.nl nu al maanden goed doet. Crutzen is niet gevraagd voor welke onderzoek naar AWG of Climategate dan ook. Dus waarom dan dit artikel? Of ga je over iedere wetenschapper die een al dan niet optimistische of pessimistische visie heeft een stuk schrijven?
@Fred: zoals ik schrijf was Crutzen bijna voorzitter van de KNAW-commissie geworden die de klimaatwetenschap onder de loep gaat nemen. Ook is hij met zijn nobelprijs een voorloper van Al Gore (maar inderdaad: Crutzen heeft hem echt verdiend en mag hem houden). En dan heeft hij zich via geoengineering behoorlijk in de klimaatdiscussie gemengd. En dan is hij een van de erg weinige (nog levende) Nederlandse nobelprijswinnaars. Dan is het type model waar hij mee werkt heel vergelijkbaar met de GCM's van de klimaatwetenschappers. Dan zijn de CFK's ook nog eens hele potente broeikasgassen (dwz als CO2 die potentie heeft dan hebben de CFK's het ook en vice versa).
Kortom: een hele rits argumenten waarom Paul Crutzen absoluut aan bod mag komen op dit blog. En nee, ik ga niet "over iedere wetenschapper die een al dan niet optimistische of pessimistische visie heeft een stuk schrijven", maar verder is dit een open blog zodat gastblogs over welke wetenschapper dan ook (Sigmund Freud's Unbehagen der Kultur = erg relevant) welkom zijn. Vanaf 12 april worden er redactionele richtlijnen voor gastblogs gepubliceerd. Draai alvast warm zou ik zeggen.
En tenslotte: de kwestie optimist/pessimist lijkt me extreem relevant omdat het in milieukwesties bijna altijd zo is dat je er na een urenlange discussie over de feiten achter komt dat je opponent gewoon een ander wereldbeeld heeft en dat die dus a priori zus of zo geneigd is te denken over milieukwesties.
Cruciaal is de inschatting mbt:
Optie A
De aarde is goed, god is goed, de natuur is goed, de mens is goed, en als we een beetje ons best doen worden we allemaal rijk met zijn 10 miljard en bouwen we er een mooi feestje van.
Optie B
Op de aarde is eigenlijk maar plaats voor 500 miljoen mensen. De mens is slecht. God straft. De natuur pakt ons terug. We mogen geen feest vieren. We moeten sober zijn en geen kindertjes maken.
Bijna altijd kun je iemands positie in het milieudebat herleiden tot een punt ergens langs de schaal tussen deze twee uitersten.
Ik wacht nog op degene die de handschoen oppakt en die hierover mee wil discussiëren. Verder zal ik een en ander verder uiteen zetten in volgende blogs over normale versus post-normale wetenschap.
Wat ik blijf missen in de hele discussie is dat er blijkbaar weinig wetenschappers in het klimaatonderzoek echt kaas hebben gegeten van statistiek. We hebben maar iets meer dan 100 jaar temperatuurdata van thermometers globaal verspreid over aarde. Oudere data is of indirect of onbetrouwbaar door geen goede spreiding over de aardbol.
Wat ons rest is eigenlijk een dataset van veel ruis en weinig signaal. Het signaal wat er in zit vertelt ons echter nog niks over de moeder-distributie van mogelijkheden hoe het klimaat kan ontwikkelen met ons mensen in het plaatje erbij. Sterker, het lijkt of erg veel onderzoekers dit stukje signaal zien als de moeder van mogelijkheden, terwijl het zeer waarschijnlijk een van vele mogelijkheden behelst.
Het is triest dat er weinig wetenschappers zijn die dit beseffen. Zonder kennis van de moeder distributie kan je geen uitspraken doen over het feit hoe hoog de zeespiegel zal zijn over 100 jaar bijvoorbeeld. Het enige wat je kan doen is beseffen dat je eigenlijk niks weet en dat je waarschijnlijk anders te werk moet gaan als onderzoeker om te achterhalen wat de moederdistributie is. Ik denk dat veel wetenschappers met mij eens zullen zijn dat om die distributie te weten we datasets nodig hebben van thermometers over 1000-en jaren.
Hoe komt het dat onderzoekers een dataset vaak zien als representatief voor de moederdistributie? De kans dat je een dataset hebt die representatief is, is een stukje statistiek wat ik in eigenlijk alle relevante artikelen compleet, maar dan ook compleet mis. Sociale wetenschappers en financieel analisten zijn wat gebruik van statistiek betreft een complete ramp.
"Wat ik blijf missen in de hele discussie is dat er blijkbaar weinig wetenschappers in het klimaatonderzoek echt kaas hebben gegeten van statistiek."
en
"Wat ons rest is eigenlijk een dataset van veel ruis en weinig signaal."
Boude statements. Kun je wat preciezer aangeven waaruit blijkt dat klimaatwetenschappers statistiek-nitwits zijn?
Ik las eens een boek met de titel “Franz Kafka, the reluctant pessimist”. Nou is er over Kafka veel onzin geschreven en ik zou echt niet meer kunnen reproduceren waar het in dit boek nou weer over ging, maar de titel spookt al tijden door m’n hoofd als ik lees over AGW-adepten die te vuur en te zwaard (http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2010/04/zo_kennen_we_greenpeace_weer.html#comments) hun op een flinterdunne hypothese gebaseerde geboden en verboden bij de burger door de keel proberen te prakken.
De gemiddelde AGW-er bestaat natuurlijk niet en ik zou dan ook niet durven beweren dat hij per definitie pessimist is; AL ZEGT HIJ DAT WEL. Dat laatste is van belang, immers zoals ik hieronder al schreef: Zonder pessimisme gaat er geen aflaat over de toonbank. Elke verlossingstheorie staat en valt bij het verkondigen van doemscenario’s, dat is hun handel. En je verkoopt natuurlijk niets als je daar een vrolijk gezicht bij trekt.
Maar er is een nieuwe trend. Winsemius ging hem voor maar ook Freek de Jonge heeft ontdekt dat het momenteel misschien handiger is het geloof maar weer eens als blijde boodschap te brengen. Gezien de tegenvallende enquêteresultaten waaruit blijkt dat wereldwijd de mensen de negatieve bangmakerij uit socialistische hoek (vindt u het erg dat ik het zo noem?) niet meer wensen toe te passen op hun eigen bestaan, is dat een handige zet. Winsemius schrijft (zogenaamd) aan zijn kleinkinderen dat we weliswaar voor ENORME KLIMAATPROBLEMEN staan, maar dat we met een positieve instelling overal een oplossing voor kunnen bedenken. Een dodelijke cocktail van “Dichtung und Wahrheit” zou ik het willen noemen. Dat de mens uiteindelijk voor ieder probleem wel een oplossing heeft of zich op slimme wijze aan de veranderende omstandigheden weet aan te passen leert ons onze geschiedenis. Of we voor ENORME KLIMAATPROBLEMEN staan heeft niemand nog aannemelijk kunnen maken, laat staan dat dat komt omdat wij “genieten” zoals Crutzen het noemt.
Freek de Jonge toverde onlangs op haast onnavolgbare wijze een vergelijkbare histoire uit de hoge hoed: De oude linkse subcultuur was een vrolijke. De nieuwe rechtse subcultuur een depressieve. Asjemenou! Ik zal hier verder niet over uitweiden maar waarschuw maar weer even, omdat deze jongens de opiniemarketing verdraaid goed in de vingers hebben.
Terug naar de pessimistische AGW-er. Als zelfbenoemd woordvoerder van stratenmakers, koks en kappersbedienden kan ik u vertellen dat het moeilijk weg te kauwen is als Al Gore, Patchauri of Crutzen hun “ik-ben-pessimistisch-over-de-toekomst” ten beste geven. Om het in rond Nederlands te zeggen: Zelfs met slechts een bescheiden Nobel-tonnetje op de bank, een stuk papier, een potlood en een riant “universitair” salaris is het best lachen die opcenten wegens duurzame dromen die nergens toe leiden. Maar voor veel burgers begint het alles bij elkaar toch wel een beetje te knellen. Ik geloof van de oprechtheid van die somberheid dan ook geen snars. Nou vooruit; noem het “opgewekt pessimisme”. Bewierookt, met de lauwerkrans nog om je schouders met potlood en papier lekker waardevrij de bovenste laag van de oceaan tegen het licht houden. Onwillig om ook maar één stap te zetten in de richting van een open discussie met andersdenkenden. Snoeihard koers houden op een betere wereld over honderd of tweehonderd jaar en ondertussen de klootjesburger met dedain een egocentrische attitude voor de voeten werpen hem onderwijl dwingend zijn brandstof te versnijden met maïskoeken en polenta, terwijl er dagelijks zo’n kleine 30.000 mensen wegens honger stoppen met het produceren van CO2.
Zie hier uw “gay and reluctant pessimists” .
Volgende keer misschien iets meer over de schrijnende klassenmaatschappij die groen klimaatdenken met zich meebrengt. Al kunt u dat natuurlijk zelf wel bedenken.
Ach ja, alarmist van het zuiverste water Van Kalmthout kan het maar niet laten. Alles komt uit de kast om AGW met hand en tand te verdedigen. De Volkskrant is niet alleen fysiek maar ook qua inhoud een tabloid geworden. Zelfs antipode The Graudian heeft een meer gebalanceerde benadering van de huidige klimaatdiscussie. Van Kalmthout en zijn paladijn Persson hebben successievelijk alle Climategate informatie uit de krant weten te houden. De Pravda in zijn hoogtijdagen zou trots zijn op deze onverbloemde censuur.
Deze twee heren zijn de reden dat ik onlangs mijn abonnement op de Volkskrant heb opgezegd na 35 jaar (braak)