Gastblog van Neven

Terwijl alle ogen op Zuid-Afrika zijn gericht vanwege het WK Voetbal, gebeuren er vrijwel precies aan de andere kant van de wereld veel belangrijkere en spannendere dingen. Het is namelijk weer zover: het Arctische zeeijs is begonnen te smelten en werkt de komende maanden langzaam naar een climax toe in September. Waarom dit belangrijker is dan het WK? Simpel. Om te beginnen smelt het zeeijs elk jaar en niet eens in de vier jaar. Daarbij moet je je bedenken dat de gemiddelde dagelijkse hoeveelheid ijs die bijvoorbeeld in de maand mei gesmolten is net zo’n grote oppervlakte beslaat als 10 miljoen voetbalvelden. Dat is waarschijnlijk meer dan alle Afrikaanse voetbalvelden bij elkaar.

Maar even zonder dollen, er zijn twee redenen voor het belang van dit zomerse fenomeen. Allereerst is er natuurlijk de kwestie klimaat, zowel regionaal als globaal. In de paar decennia dat het Arctische gebied in de gaten wordt gehouden is er een duidelijke neerwaartse trend waarneembaar in de hoeveelheid ijs die na elk smeltseizoen nog over is, zoals duidelijk te zien is op bovenstaande grafiek van de National Sea and Ice Data Centre.

Lees de rest van neven’s gastblog…

De consequentie hiervan is dat hoe meer en hoe eerder het zeeijs smelt, hoe meer zeewater wordt blootgesteld aan zonlicht. Normaliter zou daar ijs liggen en het zonlicht grotendeels weer teruggekaatst worden. Nu wordt de energie van het zonlicht echter grotendeels door het donkere zeewater geabsorbeerd. Dit betekent dat de zeeën in het Noordpoolgebied warmer worden en het ijs in de zomer sneller zal smelten en op een gegeven moment ook minder snel in de winter weer zal aangroeien. Dit proces is een zogeheten feedback, een ice albedo feedback om precies te zijn

De gevolgen van zo’n feedback heeft uiteraard gevolgen voor het regionale weer en ecosystemen, er wordt door alarmisten al driftig gespeculeerd over de effecten op de ijskap van Groenland en de methaanrijke permafrost. Uiteindelijk zal ook het globale klimaat de gevolgen ondervinden. De huidige energie-disbalans veroorzaakt door broeikasgassen (er komt meer energie het systeem van atmosfeer en oceanen binnen dan eruit gaat) komt neer op de energie van ongeveer 66.000 standaard kernkoppen per dag. Daar komt dan de energie van deze albedo feedback bij. Tel uit je winst

Het is dus niet vreemd dat de Noordpool een belangrijke plek inneemt in het klimaatdebat. Al lang geleden is immers voorspeld dat een opwarmende atmosfeer onder de invloed van broeikasgassen als eerste zichtbaar zal worden in de poolgebieden. De opwarming zal daar het snelst gaan – wat inderdaad reeds het geval is – en dus zal het zeeijs op een gegeven moment compleet verdwenen zijn aan het einde van het smeltseizoen. De vraag is nu nog alleen wanneer. Volgens het IPCC zal het nog duren tot ergens in de tweede helft van deze eeuw, maar dit lijkt veel te conservatief

Om het gechargeerd te stellen kan het smelten van het zeeijs dus het eerste grote tastbare bewijs zijn dat het klimaat in een (voor geologische begrippen) rap tempo aan het omschakelen is naar een ander evenwicht. Alarmisten springen uietraard hongerig op deze kans om de massa ervan te overtuigen dat het (zoals altijd ;-) ) 5 voor 12 is en er iets moet gebeuren. Ontkenners grijpen elke strohalm aan om de gemoederen te sussen en te stellen dat dit alles natuurlijke variatie is. Skeptici houden zich afzijdig van het leveren van commentaar

Een van de uitlaatkleppen van alle opgebouwde spanning is het afsluiten van weddenschappen. Al maanden van tevoren begint het kloppen op de borst en het doen van gewaagde uitspraken over het zeeijs (ook al kan niemand precies voorspellen wat er gaat gebeuren). De een zal zeggen dat dit jaar alle records verbroken zullen worden, de ander verwacht voor de derde keer op rij een herstel van 500.000 vierkante kilometer.

Weddenschap
En ook in Nederland zijn er mensen zo gek om weddenschappen op de langzaamste paardenrace ter wereld af te sluiten. Zo lopen Hajo en ik al een tijdje aan elkaar te snuffelen. Een paar weken geleden stelde ik aan moderator Hajo voor om een weddenschap af te sluiten. Hajo accepteerde, maar voordat de zaak beklonken kan worden, moeten we het nog eens worden over de voorwaarden. Omdat het me een leuk thema voor deze blog leek (ook gezien het belang van het zeeijs voor de PR-kant van het klimaatdebat), besloot ik eindelijk eens een gastblog te schrijven.

Rules of engagement
Neven gokt erop dat de zogeheten ‘minimum sea ice extent’ in september minder zal zijn dan 5 miljoen vierkante kilometer. Hajo gokt dat het meer dan 5 miljoen vierkante kilometer zal zijn. Het uiteindelijke getal wordt gebaseerd op de laagste waarde die in september door IARC-JAXA wordt doorgegeven (klik de afbeelding voor actuele grafiek).

De inzet van de weddenschap is 50 euro. De verliezer doneert dit bedrag aan een goed doel, te weten dit project in Pakistan waar mensen geleerd wordt efficiëntere ovens te bouwen. Dit heeft louter positieve gevolgen: er wordt minder troep ingeademd door vrouwen en kinderen, er hoeft minder hout verbrand te worden (waardoor mensen meer geld overhouden en er minder ontbossing plaatsvindt) en uiteraard wordt er ook minder CO2 uitgestoten. Kortom, zaken waar geen alarmist, ontkenner of skepticus iets op tegen zou kunnen hebben. Tenzij Rypke gaat graven en naar buiten brengt dat al het geld in de zakken van Kerk in Actie en plaatselijke warlords verdwijnt, maar dat horen we dan wel weer. ;-)

Neven (achternaam bij moderatoren bekend) is een vaste reageerder op dit weblog. Sinds kort houdt hij een Engelstalig blog bij puur en alleen over het arctisch zeeijs (link).