Zicht op pier van 'eco-eiland' Eigg: genomen vanaf de plaats waar een enorme dieselgenerator zorgt voor stroom

Zelf bezocht ik meermalen het Schotse eiland Eigg , in 2008 in combinatie met Rum vanwege een verhaal voor het NRC. De eilandbewoners wisten zich sinds hun ‘onafhankelijkheid’in 1997 vakkundig te profileren als ‘onafhankelijk’en eco in media.

Duurzame droom
Dankzij continue media-aandacht lukte het de eilanders om hun inkomsten aan te vullen met 5 miljoen euro subsidie uit diverse EU-potjes. Zo konden de ongeveer 60 eilanders een ‘grid’aanleggen op het eiland, windmolens plaatsen en een aansluiting met waterkracht.

Die leveren de helft van de stroom bij gunstige omstandigheden, de rest komt van een forse dieselgenerator die je tegenkomt, zodra je van de haven klimt naar de community house. Wanneer iedere eilander zich aan zijn rantsoen hield, kon het zo net uit.

Mooi weer: geen stroom
Het mooie weer van de laatste maanden deed echter de waterbronnen opdrogen, en nu het windstil is blijkt ook windstroom uit te vallen, zo bericht de Daily Mail. En dus moet het rantsoen verder omlaag. Eigg vormt hier in een notendop hét voorbeeld, van wat er gebeurt wanneer je voor een heel land wilt gaan vertrouwen op ‘duurzame’, lees dure en onbetrouwbare energie uit wisselvallige natuurlijke bronnen. Dat klinkt ontnuchterend

De meeste dromen zijn bedrog..
Zoals gezegd, de meeste eilanders draaien hun huis gewoon op de dieselgenerator. Wanneer je in de haven aankomt struikel je dan ook over de oildrums. Daarnaast zijn de eilanders auto-verslaafd, iedereen rijdt in een grote pickup.

Groen versus grootkapitaal
Maar onderschat niet de fondswervende kracht van een goed verhaal in media. Schotse academici engageerden zich met de eilanders, en schreven rebelse boeken als ‘Soil and Soul’: over hoe de eilanders zich in 1997 vrijvochten van een landlord, en daarna ecologisch werden. De eveneens merendeels linkse journalistiek in Groot Brittannie smulde van deze groene strijd tegen het grootkapitaal

Maar wanneer je de situatie aan de grond een nuchtere kijk gunt, blijken de zaken toch net iets minder utopisch te zijn. De bewoners van Eigg zijn bewonderenswaardige sjacheraars die met een goed verhaal hun inkomsten genereren. Niettemin is het een prachtig eiland waar je als stedelijke romanticus aan je trekken komt. Maar neem wel batterijen mee…