Vanochtend werd mijn aandacht getrokken door een nieuwsbericht, getiteld:
Wereldwijd onttrekken van grondwater leidt tot zeespiegelstijging.
Het gaat om een publicatie van onder andere Yoshihide Wada en Marc Bierkens van de Universiteit Utrecht, dat binnenkort in GRL verschijnt.
Ik las de titel en was meteen klaarwakker. Dit wist ik nog niet. Hoeveel? En wat heeft dat bijgedragen? Blijft het bijdragen? Wordt de bijdrage groter? Weet het IPCC hiervan? En de Deltacommissie? Dat soort vragen. Hieronder een eerste antwoord.
De getallen
Om te beginnen met de getallen: de schatting van de Nederlandse onderzoekers is dat op dit moment de ontrekking van grondwater ongeveer 0,8 mm per jaar bijdraagt aan zeespiegelstijging, en met een zeespiegelstijging van 3,2 mm per jaar is dat dan 25%. Dat is niet bepaald weinig te noemen. Een belangrijk proces en belangrijke bevinding.
Maar is het wel echt een nieuwe bevinding? Volgens de auteurs niet. Ze verwijzen in hun artikel naar eerdere schattingen uit 1997 en 1991 die uitkomen op 0,2-1,0 mm per jaar en 0,55 mm per jaar. Beide schattingen zijn in ieder geval van dezelfde orde van grootte als deze nieuwe schatting.
Helaas geven de auteurs geen schatting van hoeveel dit proces heeft bijgedragen aan de zeespiegelstijging in de afgelopen eeuw, maar mijn eigen schatting is dat het ergens tussen de 3 en 5 cm is. Toch ook nog relevant als de zeespiegel de afgelopen eeuw met zo’n 18 cm is gestegen. Bovendien, als een behoorlijk deel van de zeespiegelstijging veroorzaakt wordt door grondwateronttrekking dan is er minder ‘beschikbaar’ voor de afsmelt van gletsjers, ijskappen en thermische expansie van het zeewater door “global warming”. Lijkt me dus uitermate relevant.
IPCC 2007. Figure 5.21. Estimates of the various contributions to the budget of the global mean sea level change (upper four entries), the sum of these contributions and the observed rate of rise (middle two), and the observed rate minus the sum of contributions (lower), all for 1961 to 2003 (blue) and 1993 to 2003 (brown). The bars represent the 90% error range. For the sum, the error has been calculated as the square root of the sum of squared errors of the contributions. Likewise the errors of the sum and the observed rate have been combined to obtain the error for the difference.
IPCC & Delta Commissie
Gelukkig hebben we ook nog het IPCC-rapport uit 2007, die er wel iets over vermeldt. Niet alleen over grondwater maar ook opslag in bekkens en achter stuwdammen, en de invloed van inpolderen van moerassen. Daar had ik nog even niet aan gedacht. Maar bij het lezen van de precieze IPCC tekst brak mijn spreekwoordelijke klomp.
Section 5.5.5.3 Anthropogenic Change in Land Water Storage
…
It is very difficult to provide accurate estimates of the net anthropogenic contribution … the sum of the above effects [ed. spaarbekkens, grondwater, inpoldering] could be of the order of 0.05 mm yr–1 sea level rise over the past 50 years, with an uncertainty several times as large …
In summary, our assessment of the land hydrology contribution to sea level change has not led to a reduction in the uncertainty compared to the TAR, which estimated the rather wide ranges of –1.1 to +0.4 mm yr–1 for 1910 to 1990 and –1.9 to +1.0 mm yr–1 for 1990. However, indirect evidence from considering other contributions to the sea level budget (see Section 5.5.6) suggests that the land contribution either is small (<0.5 mm yr–1) or is compensated for by unaccounted or underestimated contributions.
Section 5.5.6 Total budget of the global mean sea level rise
…
The poorly known anthropogenic contribution from terrestrial water storage (see Section 5.5.5.4) is also omitted.
…
The assessment of Church et al. (2001) could allow this difference [ed. thermische expansie en smeltend ijs lijken niet de totale toename in zeespiegel tussen 1961 en 2003 te kunnen verklaren] to be explained by positive anthropogenic terms (especially groundwater mining) but these are expected to have been outweighed by negative terms (especially impoundment). We conclude that the budget has not yet been closed satisfactorily.
bron: IPCC, Climate Change 2007, Working Group I, The Physical Science Basis
Dus: de invloed van “land water” wordt niet verdisconteert – ondanks het feit dat het een stukje zeespiegelstijging kan verklaren – omdat de verwachting is dat dat door andere termen teniet gedaan wordt. … These are expected … De verwachting? DE VERWACHTING??? Wat nou, verwachting? We weten het, of we weten het niet. En in dat laatste geval moet je dat niet onder het tapijt vegen.
Het IPCC erkent dus dat dit proces van belang kan zijn, dat er hele grote onzekerheden zijn en dat misschien allerlei onbekende processen ook een rol spelen. Anderzijds lijkt het erop dat het wordt weggelaten uit de IPCC-schattingen van de zeespiegelstijging in de afgelopen eeuw omdat het TE onzeker is.
En dat is raar. Dat is echt heel raar. Waarom? Is de kennis zo beperkt dat we niet eens een fatsoenlijke schatting kunnen geven?
Vervolgens blijkt geen van deze processen dan ook terug te komen in de IPCC-scenario’s voor zeespiegelstijging. En dus, wat zegt het rapport van de DeltaCommissie? Ook niets (zie tabel 1 van bijlage 2 op pagine 111 van het rapport). Immers, deze processen zittten niet in de IPCC-scenario’s.
Het effect van grondwateronttrekking is groeiende, in ieder geval tussen 1960 en 2000. Je zou kunnen verwachten dat met een toenemende wereldbevolking, dus een toenemende vraag naar voedsel en drinkwater, ook de onttrekking van grondwater verder groeit (hoewel natuurlijk ook afhankelijk van de voorraad grondwater). En dus dat het meer zal gaan bijdragen aan zeespiegelstijging. Hoeveel? Een grove schatting suggereert dat er de komende eeuw best wel 20 cm bij kan komen als de groei van grondwaterverbruik zich voortzet. Mits er zoveel grondwater is, natuurlijk. En er geen andere effecten zijn die dit weer tegengaan (meer wateropslag op land?).
Maar hoe het ook zij, het zou in de scenario’s terug moeten komen. Immers, de IPCC-schatting voor 2100 was ongeveer 30 cm, dus 20 cm meer is relevant. En wie zegt mij dat het niet -20 cm kan zijn, als het allemaal zo onzeker is?
Wada et al., Global depletion of groundwater resources, Geophysical Research Letters, in press, 2010
(On)Zorgvuldigheid
Ik vind het allemaal maar raar. De onzekerheden zijn immers groot. Is het gemakzucht, onwetendheid of onzorgvuldigheid – of een combinatie? We weten inmiddels dat pas nadat Delftse onderzoekers aandacht hadden gevraagd voor de invloed van grote ijskappen – via zwaartekracht – op lokale zeespiegelstijging die ook voor Nederland van belang is, officiele instanties er aandacht aan begonnen te besteden. De DeltaCommissie was in 2008 nog net op tijd om in voetnoten te vermelden dat ze (nog) geen rekening hadden gehouden met dit proces.
Maar wat de precieze bijdrage van deze processen ook is, heeft u daar ooit iets over gehoord? Ik niet, en u waarschijnlijk ook niet. Het IPCC erkent dat het onzeker is maar laat het vervolgens gewoon weg. Niets in de scenarios, en dus niets bij de DeltaCommissie. In dit geval zou ik niet willen spreken over een fout of een blunder, het is gewoon raar. En als u bezwaar maakt tegen het gebruik van het woordt “raar”, dan maken we er toch gewoon “onvolledig” of “onzorgvuldig” van?
De oude schatting was 5 cm per eeuw, de nieuwe schatting is 8 cm per eeuw. Dit valt binnen de onzekerheidsmarge van het IPCC.
De IPCC projecties van zeespiegelrijzing in de toekomst zijn gebaseerd op physieke modellen, niet op statistische modellen, en de physica is gecalibreerd op experimenteel onderzoek, niet op waarnemingen. Een foute karakterisering van zeespiegelrijzing in het verleden is daarmee irrelevant voor de projecties voor de toekomst.
De IPCC is huiverig om grondwateronttrekking te projecteren, want de data en modellen zijn slecht, er is niet bekend hoeveel grondwater er nog is, en een aantal IPCC lidstaten zijn erg gevoelig voor dit onderwerp.
Het toont in ieder geval de grote mate van 'werk in uitvoering' aan. In het artikel wordt al verwezen naar het zwaartekrachteffect van ijskappen. Kortgeleden het Nederlandse onderzoek naar de snelheid waarmee de Groenlandse ijskap smelt. Het mogelijk opwarmende effect van soot en de opwarming sinds 1980 a.g.v. effectieve milieumaatregelen die de SO2 uitstoot beperkten. Nu dus dit onderzoek.
Het hoge tempo van grondwateronttrekking behoort tot de m.i. echte grote problemen die op korte termijn enorme gevolgen kan hebben voor miljoenen mensen. Problemen die echter eenvoudiger en goedkoper op te lossen zijn dan de opwarming, waar de mens slechts een kleine bijdrage aan levert.
Ik word een steeds grotere aanhanger van Lomborg en de Copenhagen Consensus wat betreft prioriteitstelling. En dit op basis van voortschreidend inzicht a.g.v. dit soort wetenschappelijk onderzoek.
Het is niet duidelijk of hier bodemdaling of stijging van zeewatervolume wordt bedoeld, ik vermoed het eerste.
Het is daarom beter om te spreken van "land subsidence" in plaats van "sea level rise".
Bodemdalingkaartje van Nederland
bodemdaling als gevolg van bemaling
@Hans Erren: Op de site van de universiteit van Utrecht staat een betere samenvatting van het onderzoek en het betreft wel degelijk zeewatervolume. Lokaal (zoalks in West- en Noord-Nederland zal dat versterkt worden door bodemdaling.
http://www.uu.nl/NL/Actueel/Pages/Wereldwijdonttr…
Het idee zou dus zijn dat dat grondwater in de oceaan komt (na verdamping en neerslag) en zo zou leiden tot zeespiegel stijging? Ach, we kunnen ons dan in ieder geval troosten met het idee dat de toegenomen verdamping de aarde zal koelen en dat dus de global warming weer wat zal meevallen. Ik wordt moedeloos van dit soort flauwekul. Wil iemand me uitleggen hoe dit werkt!?
Lekker suggestief verhaal, maar blijkt dus eigenlijk weinig bijzonders aan de hand (zie post van de heer Tol).
Verder is het natuurlijk wel interessant om eens bij stil te staan. Heeft iemand wel eens nagedacht hoeveel water dit eigenlijk is per jaar? Als ik even snel hoofdreken (das niet m'n sterkste punt ;) ) dan kom ik uit op 300 miljard m^3 per jaar. Heftig! Echter dat is ongeveer 50 m^3 per persoon. Trouwens, gaat het hier alleen om grondwaterontrekking (actief) of ook over run off door veranderd landgebruik en andere processen?
Correctie: ik had even over de grafiek heengekeken, hierin staat idd deze hoeveelheid voor groundwater depletion, maar we ontrekken dus nog ruim een factor 2 meer. Ongelofelijk!
Zou het niet zo zijn dat de IPCC er geen belang bij heeft de hier genoemde mogelijke invloeden op de zeespiegel te laten onderzoeken? Zoals Honest Broker schrijft is bij eventuele stijging dan de rol van AGW kleiner (quod non!), en verkeert bij eventuele daling het geliefde "worse than we thought" principe "helaas" in zijn tegendeel.
Sinds wanneer kan het IPCC iets onderzoeken? Ze kunnen alleen maar een samenvatting maken van het onderzoek, want ze eventueel bevooroordeeld kunnen doen. Buiten de samenvattingen om (maar dat is altijd erg lastig) vind ik dit overigens behoorlijk meevallen. So please quit the nonsense.
Het IPCC heeft in 'Climate Change and Water IPCC Technical Paper VI – June 2008' al gezegd:
Zie: http://www.ipcc.ch/pdf/technical-papers/ccw/chapt…
Verder bevat chapter 5 veel info over de gevolgen van klimaatverandering & agriculture voor grondwaterreserves per regio.
Het volgt elkaar in een rap tempo op, minder afsmelt groenland, minder stijging (als gevolg van oppompen grondwater) van de zeespiegel, de zon waar men nog steeds niet de invloed op het normaal ook veranderende klimaat van kan inschatten, what's next !!.