Zonder zelf in staat te zijn om gepresenteerd bewijs te wegen, kun je in onze maatschappij geen volwaardig burger meer zijn

Jongens, ijsbeertje Knut is overleden. Onze oprechte deelneming gaat uit naar de Tiergarten. Nu terzake.. Ik leende in de forumbieb in Wageningen even Aaron Wildavsky’s ‘but is it true’, a citizens guide to environmental health and safety issues. Volgens mij ben ik de eerste in Wageningen die dit boek leent sinds 1995, het ziet er volkomen ongelezen uit. Bevestiging van een donkerbruin voorgevoel.

‘Is het ook waar?’
Juist Wageningse studenten en wetenschappers zouden dit boek moeten kunnen spellen. Wildavsky plaatst ook het bericht van Honest Broker over ‘de door Google geselecteerde experts’ in perspectief. Politiek wetenschapper Wildavsky weegt in ‘But is it true’? met zijn studenten als deugdelijke wetenschapsjournalisten de bewijslast van zure regen tot global warming.

Zijn boodschap: Niet de mógelijkheid van risico (het bureaucratisch Walhallah), maar waarschijnlijkheid moet de doorslag geven. En dus de kracht van de bewijslast. Wildavsky vindt dat iedere burger toegang tot die eerlijke beoordeling moet krijgen, anders kun je geen burger zijn.

Voorzorgprincipe vaak misleidend: zie Japan
Hoe actueel nog steeds in de klimaatdiscussie, waar onze progressief urbane media stelselmatig de lezer bedriegen. En nu weer bij straling. Onze collega Arnout Jaspers pakt dit vrijdag in de Volkskrant aan in zijn artikel ‘journalist kan rustig slapen in Tokio’.

Iedere journalist die uit Japan weggaat uit voorzorg, is niet geschikt om daar journalist te zijn (laat staan ergens anders). Want je geeft daarmee blijk geen enkele kaas te hebben gegeten van kernfysica, stralingsrisico’s en alles wat er toe doet om een deugdelijk bericht te schrijven.

‘Dé experts bestaan niet’
Decennialange indoctrinatie door de milieubeweging heeft volgens Jaspers iedere nuchtere analyse vervangen door voorbarige hysterie. Ik zou daaraan willen toevoegen, dat de milieubeweging, en nu Google dus ons terug brengt naar de Middeleeuwen. Als een geselecteerde autoriteit het zegt is het waar. Een persbericht uit donkergroene hoek begint daarom ook vaak met ‘the scientists say’. Als de Paus het zegt, Aristoteles, duizenden wetenschappers, duizenden Duitsers. Precies hiertegen biedt Wildavsky het enige werkzame medicijn. Wie het zegt is niet belangrijk, alleen de kwaliteit van het bewijs telt.

Wildavsky:Stelselmatig lezersbedrog door media
Ook analyseert hij met zijn studenten de berichtgeving door media, op het hoogtepunt van de hype rond ‘zure regen’. Iedere onderzoeker die kritisch tegenonderzoek publiceerde over ‘zure regen’, zo vond hij, werd meteen door journalisten verdacht gemaakt, áls ze er al aandacht aan besteden. Zij berichten enkel binnen de alarmistische tunnelvisie, en citeerden claims van milieuclubs kritiekloos als vaststaand feit. Er is na 1995 dus niets veranderd, zoals ik laatst al beschreef over lezersbedrog door de Leeuwarder Courant

Een paar citaartjes

‘De integriteit van wetenschap als een proces van zoeken naar kennis, hangt niet af van de eerlijkheid of capaciteiten van individuele wetenschappers. De geschiedenis zit vol met voorbeelden van liegende, vals spelende en stelende wetenschappers, zelfs de grote Isaac Newton. Wetenschap is daarom afhankelijk van instituten die competitie handhaven tussen wetenschappers en wetenschappelijke groepen die in grote hoeveelheden moeten bestaan, wijd verspreid en onafhankelijk.’

Wel moeten ze allen de zelfde standaarden hanteren bij het zoeken naar kennis, omdat de zoektocht naar universele kennis anders wordt vervangen door persoonlijk getuigenis, ‘wat is waar’ wordt vervangen door wat is authentiek, en een beroep op autoriteit.

Waarom zou industrieel gesponsord onderzoek dus automatisch verdacht moeten zijn?
Dat is ook een vraag die Wildavsky stelt. Volgens hysterica Naomi Oreskes is iedereen verdacht die ooit geld kreeg van de industrie, en dus deel van het complot tegen ‘de wetenschap. Er zijn andere visies mogelijk, sterker, op verschil in visies drijft de wetenschap.

‘Het kan zijn dat industrieel betaalde onderzoekers geneigd zijn risico’s lager in te schatten, terwijl milieuclubs deze stelselmatig te hoog inschatten. Maar het adagium ‘de waarheid ligt in het midden’hoeft niet te gelden, want dit is geen logisch argument.’

Dan het belang van geld.

‘Geld kan een bron van kwaad zijn, maar het is niet de oorzaak van alle kwaad. Wat is er gebeurd met de zeven hoofdzonden? Waarom is reputatie en de zucht naar roem niet langer een drijfveer? De oorzaken voor bias zijn veelvuldig en het proces van onze uitbreiding van kennis moet waken tegen alle van deze, niet alleen geld.

Tunnelvisie van de zieke aarde
Aan Wildavsky zou ik nog de neiging tot tunnelvisie willen toevoegen, die ontstaat wanneer iedereen het zelfde moet denken. Zo hoorde ik een NIOO-onderzoekster laatst nog delibereren over ‘de fosfaatbom’. Het NIOO is de zieke aarde doctrine van de milieubeweging toegedaan. In bijna al hun onderzoek gaan zij er dus –meestal onbewust want iedereen doet het, en dus hoort het zo- vanuit dat ‘de aarde zonder mens goed was’, en dus ecologische processen ‘normaal’ verlopen wanneer je menselijke invloed verwijdert.

Plaatjes vergelijken als bewijs
Om de effecten van lagere fosfaatwaarden te tonen, kwam ze met ‘bewijs’op de proppen. Twee plaatjes van een Twents meer, één met algen donker gekleurd meer in de zomer, en een helderder meer in oktober in een ander jaar ‘na beleid’. It’s a miracle. Zo was haar stelling ‘bewezen’. Dit is dus ‘de expert’, die Google zou selecteren. Of toch niet? Zo geef je toch vooral aan maar wat collega’s na te kletsen, oftewel uitstekend te passen in het moderne academisch klimaat.

Een door Wildavsky aan de tand gevoelde wetenschapper zou nooit met deze plaatjes meer durven aankomen. Want in de zomer groeien altijd meer algen dan in de herfst, het water is dan altijd anders gekleurd. Wat is de invloed hier van bodemberoering, vastlegging van voedingsstoffen, is er uberhaupt gekeken hoeveel fosfaat er ’s zomers daadwerkelijk beschikbaar is voor micro-organismen.

Maar het gebouw is goed
Is het niet lichtcompetitie die blauwalgen bevoordeeld wanneer er juist LAGERE beschikbaarheid van fosfaat heerst (zoals in de zomer). Nou ja, het is mijn vak niet, maar dat zou je kunnen vragen. Maar de morele kwaliteit van het nieuwe gebouw is vetgoed, ‘Cradle to Cradle’. Het NIOO draagt haar steentje bij om de ‘zieke aarde’te genezen. Louise Vet kan beter haar onderdanen genezen door Wildavsky’s boodschap serieus te nemen.