Arthur Edwards van de Erasmus Universiteit stuurde me een link naar een rapport dat hij mede heeft geschreven over de omgang van de overheid met kritiek uit de blogosfeer. Het rapport is getiteld SPRAAKMAKENDE BURGERS, SOCIALE MEDIA EN HET STRATEGISCH VERMOGEN VAN DE OVERHEID en is opgebouwd rondom drie casussen: climategate, Q-koorts en de 1040 urennorm voor scholieren.
Edwards interviewde mij vorig jaar over climategate.nl. Ik heb niet het hele rapport gelezen maar wel het hoofdstuk over climategate. Het is verfrissend om een wetenschappelijk onderzoeker aan het werk te zien die climategate.nl neerzet als een legitieme poging om vanuit de blogosfeer het publiek te informeren over climategate en daarmee te proberen het publieke en politieke debat op zijn minst te voeden.
Volgens het rapport is dat meer dan gelukt. Hajo Smit en ikzelf worden als oprichters van climategate.nl zelfs als de meest mobiliserende actoren van de onderstroom gezien. En aan het eind concluderen de auteurs dat ‘de beleidsmakers deze onderstroom niet straffeloos hebben kunnen negeren.’
Zoals het een overheidsrapport betaamt is het allemaal heel diplomatiek opgeschreven, maar het bevat een zeer kritische analyse van hoe er bij VROM is gereageerd op achtereenvolgens climategate en de IPCC-fouten. Cramer wordt daarbij niet gespaard. Ook legt het rapport bloot dat VROM (lees: Cramer) politieke risico’s nam door zich te verschansen achter ‘het IPCC’.
Al met al vind ik het een baanbrekend rapport. Ik heb geen enkele media-aandacht voor het rapport gezien en ook geen persbericht. Wellicht kan dit bericht uit de onderstroom het rapport wat bekendheid geven in de bovenstroom :)
Ik haal een groot aantal passages uit het rapport aan en geef zo nodig commentaar. Dit is een onderwerp (de invloed van de blogosfeer) dat ook Hajo na aan het hart ligt dus hij is uiteraard welkom om in een tweede bericht zijn eigen visie op het rapport te geven.
De aanleiding van dit onderzoek is de opkomst van sociale media (ook wel genoemd: Web 2.0) als een relatief nieuwe vorm van internet in combinatie met de wijze waarop burgers sociale media gebruiken in hun reactie op door de overheid genomen dan wel voorgestelde beleidsmaatregelen. In dat kader heeft de Rijksvoorlichtingsdienst aan de Erasmus Universiteit Rotterdam een onderzoeksopdracht verleend met als doelstelling om een aantal concrete mobilisatiepogingen van burgers en de reacties daarop van overheidsorganisaties te analyseren en op basis daarvan een palet aan strategische opties aan te reiken ten aanzien van het overheidscommunicatiebeleid en het beleidsontwikkelingsproces.
In H5 volgt een introductie van de onderzoeksvragen rond climategate:
In dit hoofdstuk gaan we na hoe deze gebeurtenissen het klimaatdebat in Nederland hebben beïnvloed, welke rol sociale media (web 2.0) hebben gespeeld en hoe de rijksoverheid (het toenmalige ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu, VROM) hierop heeft gereageerd. […]
Gezien de aard van het probleem staat in dit hoofdstuk vooral de vraag centraal hoe de nationale overheid positie gekozen heeft in de relatie tussen wetenschap en beleid, hoe zij is omgegaan met de diverse controverses, en welke gevolgen deze opstelling heeft gehad voor de legitimiteit van het klimaatbeleid.
Edwards en co-auteurs kiezen zeker geen partij voor de mainstream en proberen zo neutraal mogelijke observaties te doen. Zo schrijven ze over Climate Audit:
Climateaudit kan niet worden beschouwd als een ideologisch geharnaste sceptische website. In de rubriek ‘frequently asked questions’ wordt bijvoorbeeld aangegeven dat de weblog met zijn kritiek op de bekende ‘hockeystick-grafiek’ daarmee niet de stelling inneemt dat er geen sprake is van opwarming van de aarde (zie ook: Crok, 2010).
Over de rol en invloed van het IPCC op het politieke debat:
Dankzij de procedures die het IPCC volgt bij de opstelling van de rapportages, de specifieke rollen hierin van auteurs, reviewers en landenvertegenwoordigers, verwierf het IPCC een gezagspositie waarop overheden en de internationale gemeenschap hebben kunnen bouwen (Hajer, 2009). Anderzijds heeft het consensusmodel ook zijn problematische kanten. Het kan (allengs) hebben bijgedragen aan een zekere eenzijdigheid in oriëntatie, waardoor het IPCC in feite een inhoudelijke poortwachtersrol is gaan vervullen (Crok, 2010: 241). Dat hoeft geen kwestie van vooringenomenheid te zijn. Bij complexe (‘ongetemde’) beleidsvraagstukken, zoals het klimaatprobleem, zijn het beoordelen, interpreteren, synthetiseren en beleidsrelevant maken van wetenschappelijke kennis geen waardenvrije activiteiten. Hoewel het IPCC eraan gehouden is om zijn assesments ‘objectief’ uit te voeren, zijn ze noodzakelijkerwijze niet neutraal, dus in deze zin zelfs te beschouwen als inherent ‘politiek’. Men zou het IPCC kunnen zien als een organisatie die de functie heeft om het ongetemde vraagstuk van klimaatverandering te temmen ten behoeve van te voeren beleid. Dat kàn op een verantwoorde manier gebeuren, mits er sprake is van transparantie en voldoende openheid voor kritiek en contraire inzichten. Volgens het Rathenau-rapport Ruimte voor klimaatdebat (Van der Sluijs e.a., 2010) heeft het consensusmodel ertoe geleid dat “zwakke signalen uit de wetenschap een minder prominente plek in de rapportages krijgen dan ze op grond van hun beleidsrelevantie zouden verdienen” (Van der Sluijs e.a., 2010, p. 46).
De gezagspositie van het IPCC bood de overheid de mogelijkheid om de uitgangspunten van het klimaatbeleid te depolitiseren. De door het IPCC toegeleverde kennis kon worden aangemerkt als de gecertificeerde informatiebasis waaruit het gevoerde klimaatbeleid als het ware voortvloeide. Tegelijkertijd werd het politiek-normatieve debat onvoldoende gevoerd (Van der Sluijs e.a., 2010). De paradox is dat deze beide factoren (depolitisering van de beleidsuitgangspunten en het vrijwel ontbreken van het politiek-normatieve debat) de politisering van het wetenschappelijke debat juist in de hand hebben gewerkt. Wetenschap werd door toedoen van het beleid dè arena waarop publieke controverses over klimaatverandering worden uitgevochten. De tegengeluiden vonden intussen alternatieve kanalen in het virtuele domein, vanwaaruit de mainstream wetenschap en het beleid voortdurend beschoten konden worden en die ook een ‘tehuis’ boden aan ‘leken’ uit het brede publiek die over klimaatverandering allerlei twijfels hebben.
Met deze analyse (die eerder al door Jeroen van der Sluijs in het Rathenau-rapport werd gedaan) ben ik het eens. Het IPCC is door de politiek gebruikt om het politieke debat uit de weg te gaan. Daardoor werd het voor critici van het beleid noodzakelijk om het IPCC te bekritiseren en dus de wetenschap. Dit heeft geleid tot de extreme politisering van de wetenschap en polarisatie van het wetenschappelijke debat. De politiek had van meet af aan duidelijker moeten maken dat het IPCC niets voorschrijft (het is immers beleidsrelevant maar tevens beleidsneutraal). In de praktijk hebben politici de IPCC-rapporten echter misbruikt om één beleidsoptie – mitigatie – erdoor te drukken als de enige optie. Politieke tegenstanders van mitigatie werden keer op keer de mond gesnoerd door te verwijzen naar ‘Het IPCC’.
Triggering events
Het rapport beschrijft dan de triggering events waardoor het klimaatbeleid van VROM uiteindelijk onder vuur kwam te liggen: climategate, een mislukte conferentie in Kopenhagen en dan uiteindelijk de zwaarste klap, de fouten in het IPCC-rapport:
Het politieke effect van de publiciteit over de IPCC-fouten was zeer groot. De VVD gaf aan de besluitvorming over nieuw klimaatbeleid (na Kopenhagen) te willen opschorten tot nader onderzoek had plaatsgevonden naar het IPCC. Opmerkelijk is dat ook de PvdA, bij monde van Diederik Samsom, fel reageerde. Hij stak hierbij de hand in eigen boezem: Omdat de politiek “wetenschappers in respectievelijke voor- en tegenkampen heeft getrokken” hebben we “zo zelf de neutraliteit van die wetenschap, waar wij nu zo hard om roepen, […] ondermijnd.” (Handelingen TK 2009-2010c, p. 4541). Hij diende een breed gesteunde motie in om een onderzoek te laten doen naar de fouten in het IPCC-rapport. Ook minister Cramer liet zich zeer verontwaardigd uit. We komen op haar reactie hieronder nog uitvoeriger terug.
De oprichting van climategate.nl wordt gezien als de belangrijkste mobiliserende website:
Beide gebeurtenissen leidden ertoe dat de kritische onderstroom op internet nieuwe impulsen kreeg. Snel na het plaatsvinden van de e-mail hack ging de website Climategate.nl in de lucht. De initiatiefnemers waren Marcel Crok (wetenschapsjournalist) en Hajo Smit (journalist en voormalig klimaatonderzoeker). Hun doelstelling was de gebeurtenissen op de voet te gaan volgen en de vertaalslag te maken naar het Nederlandse publiek. We beschouwen deze twee initiatiefnemers als de twee belangrijkste mobiliserende actoren in Nederland na het plaatsvinden van Climategate.
Het rapport bespreekt de missie van climategate.nl en probeert die te vertalen in een aantal frames:
In het eerste stuk van deze missie zien we drie ‘frames’ verwoord. Het eerste frame heeft betrekking op de manipulatie van gegevens door klimaatonderzoekers om de eigen kennisclaims aannemelijker te maken en alternatieve verklaringen aan het zicht te onttrekken. Crok (2010) bespreekt hiervan een aantal voorbeelden. Het tweede frame heeft betrekking op de onevenredig grote invloed die een kleine groep klimaatwetenschappers zou hebben op het peer review proces in de wetenschappelijke literatuur en in de IPCC-rapportages, met als teneur ‘hoe kunnen we de skeptici dwarsbomen?’. Het derde frame heeft betrekking op de weigering van de klimaatwetenschappers van het CRU om hun gegevens en analysemethoden met de buitenwereld te delen. We noemen deze drie denkschema’s het ‘manipulatieframe’, het ‘machtsuitoefeningsframe’ (of ‘uitsluitingsframe’) en het ‘geslotenheidsframe’.
Reactie VROM
Edwards en collega’s spraken verschillende voorlichters en woordvoerders van VROM over deze hectische periode. Zij laten mooi zien hoe VROM na climategate aanvankelijk nog frontaal in de aanval ging, maar in de maanden erna steeds verder in de verdediging werd gedrongen, wat leidde tot reframing van het beleid:
VROM besefte [na climategate] dat de publicatiedrempel voor ‘tegendraadse’ berichten en interpretaties lager was geworden. Besloten werd tot een stevige reactie, die eruit bestond dat de nadruk werd gelegd op het diefstal-aspect. Dit was de teneur van de reactie van minister Cramer op haar weblog van 24-11-09 (“Hacken, hakken en je gelijk halen”):
“Zoals verwacht hebben klimaatsceptici de informatieroof aangegrepen om hun gelijk te halen. Althans, het door hun vermeende gelijk [….] De werkwijze van de hackers en hun gevolg is op z’n minst bedenkelijk: net zo lang knippen, plakken en monteren tot je standpunt geloofwaardig is. Dat is geen wetenschap. Dat is demagogie.”
VROM ging er vanuit dat het bij een tijdelijke oprisping zou blijven.
Hier spreekt nog een behoorlijk arrogante Cramer, maar dat veranderde snel toen de ‘dekking’ van IPCC weg viel:
Het naar buiten komen van fouten in de IPCC-rapportage, spoedig na de mislukte conferentie in Kopenhagen, was veel bedreigender. De interviews indiceren dat bij VROM in eerste instantie twee politieke risico-inschattingen om de voorrang streden. Vooral onder de beleidsmedewerkers leefde de opvatting dat het ging om enkele fouten die in een zeer omvangrijke rapportage (in totaal ongeveer 3000 pagina’s) relatief onbetekenend waren. Maar de opvatting won dat deze fouten ernstige schade toebrachten aan de publieke verdedigingslinie van het ministerie, waar het de wetenschappelijke basis betrof van het klimaatbeleid: men kon niet meer rekenen op de rugdekking van het gezag van het IPCC. Deze interpretatie werd door minister Cramer onverbloemd naar buiten gebracht. In haar blog van 2 februari 2010 reageerde zij alsvolgt:
“Het gedoe over het vierde IPCC-rapport duurt voort. Ik trek het me zeer aan en ben – ik kan het niet anders zeggen- pissig over dit slordige werk. Een internationaal klimaatpanel moet boven elke twijfel verheven zijn. Ik kan en wil op geen enkele manier dit incident bagatelliseren. De mensen die het wel pogen te doen, moeten uit hun ivoren torens komen. De werkwijze van het IPCC moet grondig onderzocht worden om dit soort broddelwerk in de toekomst te voorkomen”.
Dit leidde uiteindelijk tot een reframing van het klimaatbeleid en tot meer openheid naar sceptici:
Na enige tijd hadden de gebeurtenissen echter ook een beleidsinhoudelijke reframing tot gevolg. De onderbouwing van het beleid werd nadrukkelijker verbreed in termen van de afhankelijkheid van de import van fossiele brandstoffen. Ook dit werd door Cramer verwoord op haar blog, in een van haar laatste postings (17 februari):
“We moeten hoe dan ook naar een duurzamere maatschappij met veel meer duurzaam opgewekte energie en minder uitputting van grondstoffen. Al is het alleen maar omdat we dan minder afhankelijk zijn van olie- en gas producerende landen.[cursivering auteurs] Maar bovenal zijn we het gewoonweg verplicht tegenover toekomstige generaties”.
Daarmee openden de gebeurtenissen (mede dankzij de val van het kabinet Balkenende-IV kort daarna) een ‘policy window’. Verder kwam in de beleidsvoering ruimte voor een meer inclusief frame, niet alleen in inhoudelijk opzicht (zoals verwoord in de bovenstaande blogbijdrage van Cramer), maar ook in termen van communicatie met sceptici. Dit laatste vertaalde zich in enkele concrete initiatieven. Zo kreeg Climategate.nl een uitnodiging om aanwezig te zijn bij een bijeenkomst over het rapport van de commissie-Dijkgraaf. Er leven op het departement ideeën om ook in de toekomst op een meer interactieve manier vorm te geven aan de communicatie met sceptici over de kennisbasis van het beleid.
Wij van climategate.nl zijn natuurlijk heel benieuwd wat die ideeën voor interactieve communicatie zijn en gaan daarover graag in gesprek.
Webmonitoring
Opmerkelijk is dat VROM de onderstroom op het web zo relevant begon te vinden begin 2010 dat Politiek Online aan het werk werd gezet om er uitgebreid verslag van te doen.
PolitiekOnline leverde dagelijkse rapportages; de eerste was op 8 februari. Doelstelling was het in kaart brengen van hoe in online discussies werd gereageerd op de gebeurtenissen. Hierbij leverden de rapportages input bij de eerste twee fasen van wat ‘webcare’ heet: (1) het binnenhalen van signalen en (2) het duiden/analyseren van die signalen.
Aandachtspunten waren: wie, waar, hoe vaak, sentiment (pro/contra/neutraal), tone of voice (positief/negatief, kritisch e.d.). De rapportages gaven inzicht in de dynamiek van de discussies, zoals verschuivingen in de belangrijkste plekken waar debatten plaatsvonden, de thema’s en frames. Ook werden adviezen en suggesties geformuleerd, zoals:
– de klimaatdossiers op de eigen site op orde maken en kijken of deze gekoppeld kunnen worden aan sites waar veel over klimaat wordt gesproken;
– op de eigen site feitelijk reageren op artikelen van klimaatsceptische journalisten;
– iets doen op de enkele online fora waar de polarisatie niet zo groot is.
De webmonitoring werd binnen VROM als een geslaagd project gezien en heeft het belang van het volgen van wat op nieuwe media plaatsvindt, onderstreept.
Ik weet niet of dit verslag openbaar is of via WOB openbaar gemaakt zou kunnen worden. Het lijkt de moeite waard dit uit te zoeken.
Welke lessen en inzichten heeft VROM volgens het rapport getrokken?
VROM heeft ervoor gekozen om als ministerie alleen publiek te reageren via de blog van de minister op de eigen site. Het feit dat Cramer een eigen blog bijhield, verschafte het ministerie een prachtig kanaal op politiek niveau naar de buitenwereld. Reageren door VROM-medewerkers op (andere) online platforms is van meet af aan niet overwogen. Een van de argumenten hierbij was dat de minister aanspreekbaar moet kunnen zijn op alles wat online over departementaal beleid naar voren wordt gebracht.
Binnen VROM is onderkend dat een keerzijde van het feit dat alleen via de minister is gereageerd was dat het dossier klimaatverandering lang in oude staat is blijven liggen. Binnen het departement bestaat nu ruimte voor de overweging om in elk geval op het eigen online domein actiever te zijn, bijvoorbeeld door het plaatsen van links naar websites waar zinvolle discussies worden gevoerd. Daarbij komt dat binnen VROM de motivatie aanwezig is om terug te praten, zij het niet noodzakelijk op de onlineplatforms waar oppositie wordt gevoerd. Bovendien wordt overwogen dat tegenover de risico’s die
terugpraten heeft, de overweging staat dat je door ‘niets te zeggen’ toch een communicatieve handeling verricht die de reactie kan uitlokken van ‘waarom zeggen jullie niets?’. Men voedt dan het wantrouwen.
Enkele conclusies:
Op welke wijze hebben overheden in hun communicatiebeleid en de verdere vormgeving van het beleid gereageerd op deze contramobilisaties en welke factoren waren hierbij van vitaal belang?
De reacties van de beleidsmakers waren defensief. De fundamentele inschatting op VROM was dat de e-mail hack de rugdekking gevende rol van het IPCC niet aantastte. In het Kamerdebat van 10 december 2009 gaf minister Cramer dan ook aan alle vertrouwen te hebben in de ‘onafhankelijke keurmeesters’ van het IPCC. Na het bekend worden van de IPCC-fouten koos de bewindsman ervoor om haar strategie te vertalen in enkele scherpe uitspraken aan het adres van de IPCC en ‘de wetenschap’, waarbij het erop leek dat de wetenschap in zijn door het beleid toebedeelde rol van informatieleverancier op zijn plaats werd gezet. Cramer’s uitspraken gaven aanleiding tot een stroom van kritische reacties en legden ook de kwetsbaarheid bloot van de door het beleid zèlf gelegde relatie met de wetenschap. Snel werd deze reactie ‘hervertaald’ naar procedures binnen het IPCC (aanpassingsstrategie). Toen vervolgens duidelijk werd dat ook de inhoudelijke legitimering van het klimaatbeleid wankelde, werd de onderbouwing ervan verbreed door middel van reframing: minder afhankelijkheid van energie-importen. Tenslotte werd ook duidelijk dat een andere communicatieve relatie gelegd moest worden met de ‘klimaatsceptici’. Weliswaar was in de voorafgaande jaren met sceptici gecommuniceerd, in deze gesprekken was onvoldoende blijk gegeven van een grondhouding dat men echt inzicht wilde krijgen in contraire opvattingen.
Politiek risico:
Hoe kunnen deze factoren worden vertaald ten gunste van de ontwikkeling van een ‘early warning system’?
De klimaatcasus laat zien dat ‘early warning’ bij complexe beleidsvraagstukken (‘wicked problems’) gebaseerd moet zijn op een politieke risico-analyse. De belangrijkste politieke risico’s in het klimaatdebat vloeiden voort uit de manier waarop de politiek in de loop der jaren de relatie tussen wetenschap en beleid had gelegd en de rol die zij daarbij gaf aan het IPCC. Vanuit het perspectief van de beleidsvoerende overheid heeft dit ‘arrangement’ tussen beleid en wetenschap jarenlang goed gefunctioneerd. Verschillende risico’s bleven echter latent:– het beleid maakte zich kwetsbaar voor fouten in de wetenschap;
– contraire wetenschappelijke inzichten met beleidsrelevantie bleven in de marge hangen;
– het debat over de kennis werd overbelast ten koste van het politiek-normatieve debat dat gevoerd moet worden over de uiteenlopende waarden en belangen die bij klimaatverandering meespelen.
Het beleid kwam in een schaarbeweging terecht tussen aan de ene kant het consensusmodel waarmee het IPCC de kennisbasis legitimeerde, en de aanhoudende sceptische tegengeluiden aan de andere kant die in een onderstroom ‘wachtten’ op de impulsen om het beleid in ruwer vaarwater te brengen. Achteraf kan men vaststellen dat de beleidsmakers deze onderstroom niet straffeloos hebben kunnen negeren.
Maatregelen?
Welke mogelijke strategische opties staan overheden ter beschikking om adequaat te kunnen reageren dan wel anticiperen op deze contramobilisatiepogingen?
In deze casus zijn de volgende opties naar voren gekomen:- versterking van het strategische vermogen van de beleidsvoerder met het oog op politieke risico-analyse;
- periodieke webmonitoring;
- het actueel houden van de eigen dossiers die publiek beschikbaar zijn en deze te koppelen aan voor het klimaatdebat belangrijke sites;
- ruimte bieden aan ‘contra-expertise’, wellicht ook op het eigen online domein, of op sites als klimaatportaal.nl
- bij gebeurtenissen die controverses oproepen het ‘dynamiseren’ van het eigen dossier met gedocumenteerde feitelijke reacties op bijdragen van opinieleiders in de publieke discussie;
- het faciliteren van door derden beheerde online voorzieningen voor gestructureerd publiek debat. Deze derden moeten het vertrouwen hebben van het brede publiek, met zijn verschillende inzichten en opvattingen over klimaatverandering en klimaatbeleid.
De overheid heeft een schot voor open goal gemist om op een nobele wijze met deze "tegenstander" te gaan communiceren. We vroegen 80.000 euro subsidie aan voor het moderen van een online debat in een cruciaal IPCC-jaar (Kopenhagen). Maar al het geld ging natuurlijk weer naar de milieudefensie-maffiafamilie van Cramer. Dergelijke bedragen zijn een schijntje voor VROM en de ROI zou goud geweest zijn tegenover de bagger die elders met subsidie wordt geproduceerd. Niettemin ben ik blij dat deze kelk aan ons voorbij is gegaan. Gevolg is wel dat we het vuur nog wat nader aan de schenen zijn gaan leggen en zullen blijven doen! Het is een strijd van historische dimensies! We zijn er bijna nu. Rick Perry for president!
Ik schreef al eerder mijn waarneming, dat climategate.nl er voor heeft gezorgd dat de mainstream gepolitiseerde media zich niet meer te buiten konden gaan aan klimaathysterie en opwarmingspopulisme!
De oprichters, auteurs, en sceptische bijdragers hebben maatschappelijk respect verdiend.
Overigens ook De Groene Rekenkamer, Lse4-Rozendaal, etc. delen ook in de palmares!
Inderdaad was het een belangrijke periode. Maar vergeet niet dat de strijd nog niet gestreden is. De EU doelstellingen staan nog steeds als een paal boven water en de klimaat-regulering, emissierechten-handel Titanic dendert alsnog voort.
Zie bijvoorbeeld Australie waar een grote kans bestaat dat de buiten-proportionele wetgeving op CO2 rechten en emissiehandel keihard doorgedrukt wordt. Nota bene door een politica die, eveneens keihard, had toegezegd 'nooit' een CO2 tax te zullen invoeren.
We zijn dus nog lang niet af van het monster genaamd: "Catastrophic Antropogenic Global Warming" (CAGW).
Een iets meer dan bescheiden borstklopje van “de heren onderstroom” Smit en Crok c.s. lijkt met wel op z’n plaats.
Maar het is en blijft politiek nietwaar? Lezen wij onder het kopje “maatregelen / strategische opties” dan ben ik bang dat beleidsmakers niet in eerste instantie op zoek zijn naar passende oplossingen door een open debat (laat staan naar een herbezinning op het probleem) maar vooral naar BEHEERSING van het dossier en het debat. Wie leeft van beleid dient beleid te VOEREN, nietwaar?
Wat politici en ambtenaren eens zouden moeten leren is dat (gegeven de stand van kennis en omstandigheden) geen beleid ook beleid kan zijn.
Iedereen die wel eens een groot bedrijf van binnen heeft gezien weet waar ik het over heb. In de jaren 80 en 90 verschenen er boekenkasten vol managementlectuur die leiding en werknemers van de ene hoek naar de andere hoek van de kantoortuin joeg. “We leven in een snel veranderende wereld en actie is gewenst” Geen stropdas die vooruit wilde komen of hij had het toverwoord “proactief” rond zijn navel had laten tatoeëren.
Tegelijkertijd constateer ik een beweging die ik moeilijk onder woorden kan brengen. Het heeft te maken de groter wordende van de afstand tussen burger een overheid en het tanende besef van de dienende rol van de overheid. Er heeft een vreemd soort “verchique-ing” plaatsgevonden. Neem eens koffie met een punt in Hotel Figi te Zeist en zie rond lunchtijd de maatpakken naar buiten stromen. Vroeger waren dat grijze spencers, terlenka broeken en sandalen. In combinatie met het besef dat in tijden van snelle en open informatievoorziening een toffe aansprekende verpakking belangrijker is dan de inhoud zitten we momenteel opgescheept met een ambtenarenapparaat dat zijn tijd bijna uitsluitend doorbrengt met “spinning” in plaats van het faciliteren van een soepel lopende samenleving.
Onderhavige “maatregelen / strategische opties” lijken mij daar een voorbeeld van te zijn.
P.s. Dit rapport moet voor de persberichtovertypende papieren journalistiek overigens wel voelen als een stevig knietje in het kruis.
P.p.s. e-mail hack? (2x)
P.p.p.s. @ Hajo: “Gevolg is wel dat we het vuur nog wat nader aan de schenen zijn gaan leggen en zullen blijven doen!” Wat bedoel je daar nu precies mee? Kwaadwillenden zouden dit helemaal verkeerd kunnen uitleggen.
Overigens ben ik van mening dat “we er nog helemaal niet bijna zijn”. Hierboven staat gewoon dat de beleidsmakers de thermometer aan de kant hebben gelegd en hun “goede werken” onverdroten voortzetten vanaf een “lege” oliedrum.
Verder mijn complimenten voor hetgeen al bereikt.
Ik vind dit wel een erg langgerekt verhaal. Sta me bij!
Als ik probeer te resumeren, begrijp ik dat men inziet dat critici, sceptici toch een beetje gelijk lijken te hebben? Althans dat die mening met de gebruikelijke en acceptabele politieke middelen niet opzij is te schuiven. Dat het gezonde verstand, de 'ratio' (van de verlichtig, weet u nog?) niet geheel en al terzijde wordt geschoven?
Ik heb het helemaal gelezen, maar ik kan me niet herinneren op enig moment een echt rationeel argument te hebben ontmoet.
Ik ben natuurlijk wel blij dat climategate als kwade genius wordt vermeld.
Wat was ook alweer die uitspraak van Einstein over slechts één experiment dat zijn ongelijk kon aantonen?
Ik heb het verhaal ademloos gelezen.
Vond er erg veel in terug van wat we de afgelopen (bijna) twee jaar geprobeerd hebben over te brengen, maar waarvan je je altijd afvraagt of het wel ergens blijft hangen. Het stemt me bijzonder tevreden dat deze uitstekende wetenschappers onze stukken blijkbaar erg goed gelezen en begrepen hebben.
Maar ik ben vooral heel erg benieuwd naar de "nieuwe" houding die we blijkbaar vanuit de politiek mogen verwachten!
Dank kok voor de heldere verwoordende samenvatting. De geest is wel uit de fles.
Dank voor het uitgebreide stuk,
Door het klimaat debat is voor de overheid duidelijk geworden dat het afbreukrisico voor ingezet beleid door het internet sterk is toegenomen.
De politiek is dus zeer geïnteresseerd in wegen die moeten leiden tot het beheersbaar maken van tegenkrachten.
Uit het hele stuk maak ik nergens op dat de politiek geinteresseerd zou zijn in optmaal handelen in het belang van de samenleving, waarbij waarheidsvinding leidend zou moeten zijn.
Ik kan me ook niet herinneren dat de overheid dat ooit wel zou zijn geweest, kijk naar de maatregelen mbt energie, infrastructuur, euro etc,
informatie was er altijd voldoende, daar ligt het dus niet aan.
Het koppelen van contraire sites aan een centrale site en daarbij de informatiestromen laten mediaten door een partij die breed gedragen wordt door de verschillende "kampen" zal m.i. er in resulteren dat de beleidsbedreigende opinies buiten de deur gehouden zullen worden, waarbij er in de discussie naar de "consensus-site" verwezen kan worden, waar kennen we dat woord van?
Dit onderzoek moet informatie geven voor de beleidsmakers hoe zij om moeten gaan met ideeen binnen de maatschappij die niet stroken met het beleid van de regenten.
Het probleem is dat iedere burger begrijpt dat door het internet de echte democratie dmv referenda direct in te voeren is en dat de politici denken dit in te kunnen dammen door het institutionaliseren van een soort inspraakprocedure, zoals we dat kennen wanneer er een 6 baans-snelweg door het centrum van het dorp wordt aangelegd en de buurtraad om inspraak wordt gevraagd.
Het is m.i.puur damagecontrol, hoe houden we als overheid/politiek de meute kalm en kunnen we onze doelstellingen zodanig tijdig reframen zodat we onze zin door kunnen drammen.
Voor het reframen zijn de subsidieclubs onmisbaar omdatdie zijn weer van de politieke ontwikkelingen afhankelijk zijn, die doen hun best wel.
@baksteen: jouw waarneming van "de meute beteugelen" komt mooi overeen met de these uit Kapitalismus Komplott van Oliver Janich. Hij merkt terecht op dat elke periode van dictatuur en onderdrukking altijd is voorafgegaan door een rustige periode waarin de "stasi-controlemechanismen" geleidelijk en onopgemerkt werden ingevoerd. Zo leven we nu in een westerse wereld die vreug of laat zal afglijden naar hyperinflatie en doen de machthebbers en superrijken pogingen om hier een semi-gecontroleerd event van te maken a la 9/11 (ja ik geloof in die complottheorie). Het leuke is dat de overheid zich lijkt stuk te bijten op internet als oncontroleerbaar fenomeen.
Over webmonitoring schreef Marcel:
Mijn eerste gedachte bij bovenstaande: 'Zouden we daar onze Spanisch Bob ook in terugvinden?'
Want ofschoon men verderop zegt dat er geen actieve web-acties zijn ondernomen en alléén Cramer het tegenwoord voerde, had ik toen al zo mijn twijfels.
Het abrupt terugtreden van deze professioneel overkomende trol versterkte dit vermoeden alleen nog maar:
Het kabinet Rutte trad aan op 14 Oktober 2010, en Bob -alias "The Spanish Inquisition"- stopte precies een week later om in het niets te verdwijnen.
Was z'n betaling stopgezet? Of werd misschien zijn ambtelijke opdracht ingetrokken?
Niet dat bovenstaande verder erg belangrijk is, maar ik zou best wel willen weten of klimaatdictator Cramer mijn belastinggeld heeft gebruikt om het tegengeluid van deze site de kop in te drukken.
==========
Verder ben ik het eens met andere reageerders dat bovenstaand rapport meer gaat over de ambtelijke bestrijding/beheersing van sceptici, dan over het luisteren naar hun argumenten.
We zijn er nog lang niet. Helaas helaas..
Als je het scherp stelt dan geeft onze overheid ambtenaren een vrijbrief tot psychologische oorlogsvoering als het gaat om groen en klimaat.
Een uitermate effectieve bezuiniging: reorganiseer het milieuwezen en ontsla alle milieu-ambtenaren die niet direct betrokken zijn bij de handhaving.
Haal vervolgens de netenkam door de regelgeving.
@Leo Bokkum: scherpe waarneming!! Ik stel nog een ander opmerkelijk verband vast:
Juist in deze periode werkte Rypke enige tijd op projectbasis aan het verbeteren van de online klimaatdossiers van VROM.
Ik denk dus idd dat we dit verslag via een WOB-procedure zouden moeten aanvragen… Ik ken iemand die hierin gespecialiseerd is… zal hem eens benaderen.
Spannond!
Dit soort speculaties haalt wel het oude wijf in mij naar boven.
Als je trouwens nog nauwkeuriger keek kon je aan Bobs reacties precies zien hoe laat hij ontbeet, naar z’n werk reed (pardon fietste), lunch, koffiepauzes noem maar op. Zelfs het wekelijkse uurtje bedrijfsvolleybal op donderdagavond (http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/klimaatverandering/beleidsambtenarenvolleybal) pikte je er op den duur zo uit.
Maar ik mis ‘m wel een beetje.
@WK: Welke paddo's heb jij vandaag gegeten? ;~)
Bob was trouwens een fanatiek thuiswerker die -waarschijnlijk ongewild- het spul hier wél op scherp hield.
Dat kon ik best wel waarderen, want zonder tegengeluid geen discussie.
Wat dat betreft zijn we er met de tegenstanders niet op vooruit gegaan..
Kleine observatie:
Duizenden klimaatwetenschappers die jaren de tijd nemen om collectief een doorwrocht rapport te schrijven met duizenden referenties en meerdere rondes van revisie, worden wegezet als samenzwerende incompetente subsidiegeile carrierebeesten.
Als een aantal sociale wetenschappers een rapportje in elkaar draaien waar jullie een aantal veren in de reet krijgen dan is het 'meer dan gelukt' en 'baanbrekend'. Zonder een noot aan kritiek.
Met alle respect, climategate.nl is geen 'onderstroom die beleidsmakers niet straffeloos kunnen negeren'. Het is een groep van +/- 20 mensen die elkaar continu feliciteren en het beledigen en uitschelden van andersdenkenden tot huisstijl hebben gemaakt. Elk "skeptisch" geluid uit de blogosfeer wordt kritiekloos gekopieerd en over genomen.
Door climategate.nl heb ik alleen maar minder aanzien gekregen voor klimaatsceptici. Ik vind dat het boek van Marcel goede punten bevat, maar het feit dat hij zich blijft associeren met dit blog tast voor mij zijn geloofwaardigheid aan.
Christo,
Nu haal je toch een aantal zaken door elkaar. Het rapport zegt sowieso niets over het functioneren van het IPCC.
Het onderzocht louter hoe VROM (na climategate en IPCC-fouten) gereageerd heeft op tegenkrachten uit de blogosfeer, waarbij climategate.nl dan de meeste aandacht krijgt.
Ik vind het rapport baanbrekend in de zin dat een observerende wetenschapper recht heeft gedaan aan de feiten. Denk bv aan hoe hij Climate Audit beschrijft. Vergelijk dat eens met het broddelwerk dat door de drie Engelse onderzoekscommissies is afgeleverd nav climategate.
Climategate.nl is natuurlijk niet het hoogst haalbare geworden, dat is simpelweg onmogelijk met 0,0 financiering. Maar het speelt wel degelijk een bescheiden rol en neem maar aan dat er 'kennismonopolisten' zijn die ons in de gaten houden. Het speelt ook een rol omdat mainstream media nog altijd niet door hebben dat er op milieu-gebied veel kritischer gekeken moet worden door de journalistiek.
Climategate.nl is geen site met een stevig redactiestatuut. Iedereen schrijft voor eigen rekening en ter lering ende vermaak.
Marcel
Guilty by association.
De observatie: duizenden wetenschappers schrijven uiteenlopende rapporten. Een groep beleidsambtenaren, wetenschappers en activisten filteren dit en maken er een rapport van voor de verschillende overheden. Daarbij worden reviews die niet welgevallig zijn, genegeerd en hier en daar wat aangedikt want anders begrijpen de politici de ernst niet.
Het IPCC werkstuk is een goede aanzet, maar het kan en moet veel beter. Met name de openheid van de reviews met de reacties daarop en de selectie van de lead athors. Gelukkig hebben ze dat erkent, maar dat is pas voor AR6. AR5 was al te ver heen.
Christo schreef:
Als je het zo formuleert is het inderdaad een schande ;-)
Zijn er echter wel "duizenden" echte klimaatwetenschappers?
Of tel je voor het gemak degenen mee die gebrekkige datasets als modellenvoer gebruiken en schaamteloos periodiek laten zien dat er weinig tot niets klopt van de in graniet gebeitelde relatie tussen CO2 en "wereldgemiddelde" temperatuur?
Kleine observatie:
30% van dit "doorwrocht" rapport komt uit non-peer reviewed onderzoek, meestal aangeleverd door NGO's zoals Greenpolice en WNF. Verder is het IPCC door de politiek opgericht om het merk "Global Warming made by CO2" wetenschappelijk te "promoten". Dacht je nu werkelijk dat er ruimte is voor sceptische wetenschap, laat staan sceptische reviewers (waarvan ik geloof Dr.Christie de enige was)? En wat betreft die duizenden referenties betreft zeg ik nogmaals, kwantiteit is geen garantie voor kwaliteit.
Of je het nu wilt of niet Christo, het publiek vindt dat het tijd is om ook andere geluiden toe te laten als de gebruikelijke "tipping points" die ons om de oren vliegen. Het tij is gekeerd en als je slim bent, zwem je met de stroom mee ipv tegen. Ik heb zo'n idee dat jij een van die "samenzwerende incompetente subsidiegeile carrierebeesten" bent.
Laatste advies mbt climategate.nl: "never, ever underestimate your enemy". Dit is precies wat de AGW wereld al die jaren heeft gedaan. Kom eens uit die ivoren toren.
Christo,
Dat deze site bezocht wordt door een stuk of 20 geinteresseerden kan best zo wezen maar je vergeet dat de informatieverspreiding over het internet in een razend tempo aan het veranderen is, vandaar de angst van de machthebbers. De sterke opkomst van de opinie bepalende "dagelijkse standaards" Deze sites verzamelen interessante stukken van dedicated sites en opinieschrijvers. gaan m.i. de kranten in snel tempo vervangen, kranten proberen op hun beurt dergelijke concepten te kopiëren.
Gespecialiseerde sites worden de aanvoerlijnen voor de opiniesites en als er een onderwerp sterk opspeelt, zoals in de tijd van de gelekte/gehekte mails, is de stap snel naar de gespecialiseerde sites gemaakt.
Het probleem dat de overheid/politiek dan heeft is dat de dan loskomende informatie niet meer te spinnen is. Ik weet nog hoe ik, nu bijna 2 jaar geleden, tot diep in de nacht ademloos op de diverse fora de mails heb zitten lezen omdat ik die sites al lang kende, jan doorsnee kende die niet.
Nu zou een dergelijk event direct naar een veel breder publiek gecommuniceerd worden met commentaar en de bijbehorende links.
Het speelt zich dan niet meer af bij onbetrouwbare, eenzijdige, sceptische, door olie betaalde leugenaars die bijna niemand kent maar je wordt gewoon doorgelinkt vanaf je ochtend-info dat je bekijkt op je iphone.
Dus heren, gewoon doorgaan met kennisspecialisatie op deze site.
@Christo
Het kleine aantal reacties is vertekenend, in kwantiteit en in kwaliteit:
Er zijn zo'n 50 topics geweest met tussen de 1.000 en 10.000 bezoekers, en vele honderden topics met 500 tot 1000 bezoekers.
We trekken tegenwoordig ongeveer twee keer zoveel bezoekers als een jaar geleden, nl zo'n 2000 per dag.
Interessanter is de kwaliteit van de bezoekers.
Van mijn artikelen weet ik dat de verblijftijd boven de 5 minuten ligt, dus ze worden ook echt gelezen.
En ik word regelmatig aangesproken door mensen die bij het klimaatdebat betrokken zijn, maar geen uitgesproken standpunt hebben. Zij hebben geen behoefte om te reageren maar volgen climategate.nl elke dag en zien het als een belangrijke informatiebron. Deze groep vind ik zeer belangrijk en is ook mijn doelgroep, zoals uit mijn toonzetting blijkt.
Last but not least: reken maar dat bij de kwesties die in Nederland spelen op klimaatgebied (beide!) betrokken partijen de blogs hier spellen! Want ze weten dat de ander dat ook doet. Hieronder vallen bij uitstek politici maar ook wetenschappers.
Ook mij wordt af en toe verweten dat ik me associeer met deze website. En het is waar dat mijn toonzetting en die van Hajo af en toe sterk verschillen of zelfs tegengesteld lijken.
Maar laten we wel wezen, het is niet alsof ik kan kiezen uit een scala aan sceptische sites waaruit ik de best bij mij passende kan uitzoeken! Dat kunnen we de in het klimaatdebat geïnteresseerden ook niet aandoen.
Er is één sceptisch forum en dat is climategate.nl.
Het is een one-stop-shop, waar je een breed spectrum aan benaderingen kunt vinden, en een uitstekende kolom met links naar wat er verder in de wereld aan kritische nieuwtjes is.
Er zijn zeven zeer verschillende schrijvers die de toegangscode hebben en zonder enige coördinatie, volledig op eigen initiatief en voor eigen verantwoording hun bijdragen plaatsen.
Al met al is het in mijn ogen een prachtprestatie dat de site na bijna twee jaar zo levend is, en zo invloedrijk is geworden. Ik ben erg dankbaar voor de gelegenheid hier te mogen bloggen en blij dat ik een steentje aan het succes heb mogen bijdragen!