Tweede Generatie Biobrandstof levert Duitse boeren liefst 17,5 cent subsidie per kWh, Nederlandse boeren 10 cent


In reactie op ons vorige blog twittert Diederik Samsom dat we het niet begrepen, wat de biobrandstoffen betreft. Diederik doelde op de Tweede Generatie.

In dit hoorcollege biobrandstof, toon ik dat je ook bij Tweede Generatie biomassateelt 290 liter diesel per hectare kwijt bent, 43 kuub aardgas aan kunstmest, 80 kilo bestrijdingsmiddelen en 1300 euro subsidie per hectare. Voor het klimaat.

In de Eifel kwam ik een blije boer tegen.
Hij verbouwde een paar honderd hectare Tweede Generatie biobrandstof: snijmais, dat met oogstafval richting biovergister ging. Die verwerkt het anaeroob tot biogas (CH4). Dat zet de centrale om in elektriciteit, per hectare snijmais is zo bij een droge stofgehalte van 14 ton per hectare 13.000 kWh te produceren (bron WUR), een huishouden verbruikt 4800 kWh, dus 3 huishoudens per hectare. Men gebruikt in Duitsland naast mais veel gras, maar ook winterrogge. In Nederland gooien we suikerbieten in een met SDE-subsidie overeind gehouden vergister in Groningen. Met dank aan boerenpartij CDA, want Ger Koopmans schreef de SDE-regeling.

Geen verdringing van voedselgewas hier?
Agronoom Jack Peerlings stelt hier in zijn werk over Biobased Economy ‘Hier is wel sprake van indirecte concurrentie omdat de grond niet gebruikt kan worden voor de teelt van voedselgewassen’.

Kortom, nieuwe generatie, oude nadelen namelijk:

  • a. je hebt land nodig om je energie te verbouwen, net als in de good old days van de Middeleeuwen. In Nederland zullen energiegewassen NOOIT uitkunnen, omdat de prijs per hectare landbouwgrond 60.000 euro bedraagt. Energie is een laagwaardige toepassing. Je moet hoogwaardiger gewassen telen om te renderen, tenzij de overheid massieve subsidies overlegt. Alleen goedkope landbouwgrond/natuurgebied komt dus voor biomassateelt in aanmerking.
  • b. Bij huidige trend van biomassateelt zijn voor 2030 nog 30 miljoen Samsom-hectares nodig, een oppervlak ter grootte van Spanje en Frankrijk dat aan de natuur onttrokken wordt, danwel de voedselproductie. In de praktijk blijven eerste- en tweede generatie vrolijk door elkaar lopen.
  • c. Je moet dat land bewerken. Dat doet de boer met een dieselstokende trekker. De Nederlandse boerenbedrijven verbruiken per jaar 10 Petajoule aan diesel- en gasolie (Bron LEI). Laat daarvan (aanname) 5 petajoule richting akkerbouw gaan en 5 naar veeteelt, waarbij 11.000 akkerbouwbedrijven gemiddeld 43 hectare bewerken (bron: ABN AMRO). Dan kom je op een fossiel energieverbruik per hectare in een modern bedrijf van 5×10 tot de 15de /473.000= 10571 Megajoule per hectare per jaar. Dieselolie geeft 36,4 Megajoule per liter, dus slurpt de teelt van biomassa per hectare rond de 290 liter diesel.
  • d. Je hebt 100 kilo stikstofkunstmest per hectare nodig (197 kg in 1999 volgens CBS, naast 34 kilo fosfaat en 37 kilo kalium: anno 2011 is dat de helft). Voor de fabricage van 1 kilo kunstmest is 0,6 kilo aardgas nodig: per hectare verbruik je dus 60 kilo aardgas voor kunstmest, wat neerkomt op ongeveer 43 kuub aardgas per hectare. (0,714 kg/kuub)
  • e. Biomassateelt vraagt om absolute monocultures. Daarom verbruik je 80 kilo bestrijdingsmiddelen per hectare tegen biomassaconsumerende plaaginsecten, en tegen onkruid. (ongewenste biodiversiteit)
  • f. Van de geteelde tweede generatie Diederik Samsom-biomassa als grassen, winterrogge en snijmais bestaat 90 procent uit…water. Die massa-waarvan 90 procent nutteloze ballast- moet je wél allemaal transporteren, via een op diesel rijdende vrachtwagen-, naar de vergister.
  • g. Wanneer 1 hectare snijmais voor biogasproductie 14 ton droge stof oplevert (Bron WUR 2005), heb je daar 140 ton natte biomassa voor aangevoerd ( bij gelijk soortelijk gewicht), waarbij je dus 126 ton water kwijt moet. Dat kost energie in transport en afvoer. Zou je al dat water moeten uitdampen door verhitting met verbranding van aardgas, dan ben je 43 maal zoveel aardgas kwijt, dan je aan biogas uit je droge stof haalt (eigen berekening met hulp van BINAS)

Als afvalverwerking is Tweede Generatie nog acceptabel
Dus, wanneer je zoals in Nederland je afvalstromen in zo’n vergister duwt inclusief je mestoverschot en bietenpulp in Groningen: dan gebruik je afval als energie-opwekking. Kan geen kwaad, en op kleine schaal kun je zo wat huishoudentjes stroom geven. Gemeentes, natuurbeheerders en boeren kunnen zo met gesloten beurs hun bio-afval kwijt, dat anders een hoge kostenpost is. Niks mis mee.

Voortzetting Landbouwsubsidie met andere middelen
Anders wordt het wanneer je gewassen gaat telen op dure landbouwgrond en beweert zo de Europese energievoorziening te garanderen. Deed Diederik dat niet? Dan zijn er andere redenen dan energie-opwekking waarom men in Europa die energiegewassen zo promoot. Subsidie is een goede kandidaat.

    De subsidie bij een stroomprijs van 12,5 cent per kWh bedraagt bij deze biomassa 9,7 cent SDE-subsidie, met een looptijd van 10 jaar. De boer vangt 1675 euro per hectare, waarvan 1279 euro subsidie per hectare Tweede Generatie Biobrandstof (energiegewas). In Duitsland vangt de boer 20 ct per kWh waarvan 17,5 cent subsidie voor 20 jaar gegarandeerd.

Bedenk dat 15 jaar lang liefst 55 miljard euro EU-subsidie PER JAAR ging naar het subsidieren van boeren. De herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid laat dat dalen tot 43,3 miljard in 2014 bij mijn weten (maar corrigeer me als het niet zo is).

Biomassateelt is dus de reddende engel in het herziene GLB
Het is de voortzetting van EU-landbouwsubsidie met andere middelen. Stroom uit gas die je voor 4 cent per kWh kunt leveren uit aardgas, vervang je door stroom uit biomassa voor 15 cent per kWh, waarbij je per hectare ook nog 290 liter dieselolie opslorpt en 43 kuub aardgas, en doet alsof er niet zoiets bestaat als schaarse grondstoffen als fosfaat. De boer die ik in de Eifel sprak was-nogmaals- erg blij.

    Waarmee zich de nieuwe Diederik openbaart: Diederik de boer’nvrind. Boer Sams’m.

Laten we het bij de Derde Generatie nog eens proberen?