Het nieuwe bezuinigingshandboek van prof dr Pieter Lukkes voor bestuurders

Al eerder blogde ik dat dit kabinet het zicht volledig kwijt is op de kosten van klimaatbeleid. En wie de kassabon zoek maakt, kan ook niet aangeven waar je in bestedingen kunt snoeien. Kamervragen door de PVV over klimaatkosten mochten ook niet baten, want het Milieuministerie loog in antwoord op die vragen. Een praktijk die ook bij het Ministerie van ELI geaccepteerd gedrag vormt.

Guilty by omission: Ministerie van Infrastructuur en Milieu moffelt klimaatkosten weg
De milieuambtenaren -harde kern van het klimaatsyndicaat- lieten alle miljardenbestedingen weg via MEP en SDE-subsidies, de belangrijkste kostenpost.

Onze schatting hier- op basis van de Algemene Rekenkamer- is dat we tot 2020 zeker 18 miljard euro kwijt zijn aan klimaatsubsidies. Dus een factor 9 meer dan Joop Atsma’s ambtenaren ons parlement op de mouw speldden. Kenmerkend is de crisis in het intellectuele klimaat: Het Algemene Rekenkamer-rapport viel bij ons parlement en media in dovemansoren.

Nieuw handboek voor bestuurders in crisistijd helpt klimaatkeuzes maken
In deze tijd van economische krimp en verregaande bezuingingen ligt nu een gouden kans, kritisch naar de rentabiliteit te kijken van milieubeleid. Hoeveel kost het,en wat levert het ons op. Dit is precies wat prof.dr. Pieter Lukkes, hoogleraar economische en sociale geografie doet in zijn boek ‘Klimaatbeleid in Eurocrisistijd’, hier te bestellen: een onafhankelijke toetsing van de rentabiliteit van klimaat-en milieubeleid door een kritische wetenschapper die ook kan rekenen.

Ook Lukkes moet in het voorwoord direct constateren, dat ook hij het definitieve antwoord op klimaatkosten niet heeft.
Dat komt omdat tegen de milieuambtenarij en politiek leunende instituten als het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en ECN dat ook niet weten, en ook geen belang bij eerlijke informatie lijken te hebben. Zij geven ramingen voor toekomstige jaarlijkse klimaatkosten ‘tussen 0 en 30 miljard euro’.

    Wat kost deze auto? Hij is gratis mee te nemen, maar kan ook een ton kosten zodra u rijdt. Zie daar de kern van financiele verantwoording door de overheid bij klimaatbeleid.

Overheid ondergraaft eigen legitimiteit
Een overheid die iedere verantwoording voor miljarden euro’s publiek geld nalaat, ondergraaft haar eigen legitimiteit volgens Lukkes. Want hoe kan je van burgers nog verwachten dat zij tot achter de komma hun belastingformulier invullen, als de overheid bij klimaatkosten van miljarden euro’s zelf de cijfers achter de komma weglaat.

Voor de duidelijkheid, men vindt het al normaal niet op een honderd miljoentje meer of minder te kijken: dat is gelijk aan 2000 modale jaarinkomens, of de belastinggelden die de overheid legaal steelt van 2000 modaal verdienende ondernemers uit de productieve sector. Iemand die mij op straat zou beroven met een beroep op wetenschappelijke onvermijdelijkheid, zouden we een gevaarlijke gek noemen.

Milieubelastingen verviervoudigd tot 24 miljard euro per jaar sinds 1990
Klimaatsubsidies en belastingen komen dan naast de 24 miljard euro jaarlijkse milieubelastingen die de Nederlandse bevolking doneert volgens het CBS in 2010: een verviervoudiging in milieulasten sinds 1990. Daarop drijft -naast zinvol milieubeleid als afvalstofverwerking en waterzuivering (dat vóór 1990 al klaar was)- ook een substantiele betuttelingsindustrie van ambtenaren en Niet Gekozen Organisaties (NGO’s) die als rem werkt op de (agrarische) economie.

Crisis in het intellectuele klimaat
Lukkes zijn boek is niet ‘teugen windenergie’ geschreven of ‘teugen milieubeleid’. De 230 zeer leesbare bladzijden vormen eerder een beschrijving van de crisis in ons intellectuele klimaat: dat aantoonbaar feitelijk onjuiste informatie die de overheid verstrekt, basis wordt van miljarden euro’s kostend beleid zonder toetsing van rentabiliteit.

En dit alles zónder noemenswaardige intellectuele oppositie uit universiteiten, instituten, media en onze volksvertegenwoordiging. Een waarneming die ook VU-beleidswetenschapper Matthijs Hisschemoller al deed: ook als je werkelijk CO2-reductie wilt halen, is onze overheid zo op de duurste en dus meest heilloze weg beland. Het lijkt alsof klimaatbeleid dus andere belangen dient dan het milieu, en schreeuwt om betere definities van het beoogde resultaat.

In systeem emissiehandel helpt ‘duurzaam’alleen bij boekhoudkundig verschuiven CO2
Lukkes toetst in ‘Klimaatbeleid in Eurocrisistijd’ aangeleverde getallen en beweringen uit overheidsrapporten en ‘onafhankelijke adviezen’, maar ook de logica achter beleid. En hij constateert via het Centraal Planbureau:

‘Het CPB schrijft: ‘De aanleg van windparken binnen een systeem van verhandelbare CO2-emissierechten, zoals dat sinds 1 januari 2005 op Europese schaal bestaat, heeft géén invloled op de CO2-uitstoot. Die wordt namelijk bepaald door het afgesproken CO2-PLAFOND. De winst zit dan in het uitsparen van de aanschaf van CO2-rechten door elektriciteitsproducenten. Dat zijn bedrijfseconomische baten.’

Vergelijk emissiehandel met een theatervoorstelling waar 700 mensen azen op een plaats in een zaal van 500. Als 20 mensen afzeggen, blijft geen lege plek achter want er blijft een stuwmeer van gegadigden aan de deur kloppen die krap zitten in hun emissierechten. Die slaan meteen de vrijgekomen CO2-ruimte in van bijvoorbeeld het Noord-Oostpolder Windpark, de haag windmolens die Verhagen rond Urk laat zetten, tegen 1,2 miljard euro subsidies.

    We betalen dus over een decennium tientallen miljarden euro’s voor een boekhoudkundige verschuiving, zónder meetbaar CO2-effect in de fysieke wereld/zonder dat iemand het resultaat kent. Ook lopen de schattingen van daadwerkelijke CO2-uitsparing door windmolens uiteen van 0 tot 90 procent van de opgegeven uitgespaarde fossiele brandstof. Wie de werkelijke winst kent mag het zeggen.

De Regering Liegt
De overheid verspreidt daarnaast aantoonbaar onjuiste en overoptimistische informatie over windenergie via Agentschap.nl – zoals de Nationale Ombudsman al constateerde- zónder dat enig politicus zich er aan stoort/mag storen. Zoals media ook continue de cijfers van windmolenfabrikanten en overheid doorgeven: bruto opbrengsten, in plaats van de werkelijke opbrengst na correctie van productiefactor. Dat is misleiding, maar dan dus door onze overheid.

Politieke non-respons, behalve van SGP
Wanneer Lukkes Kamerfracties en het Ministerie van milieu en ELI aanschrijft op aantoonbare onjuistheden in rapportage over windenergie krijgt hij núl respons. Alleen van de SGP. Of een non-antwoord: ‘wij zijn het niet met u eens’, zoals het Ministerie antwoorde. Precies het kluitje in het riet, waarmee de PVV door Atsma’s ambtenaren werd opgescheept. Het was ook de nationale ombudsman die waarschuwt dat de overheid arrogante trekken krijgt.

Oligarchie van gekleurd advies
sInstituten als Agentschap.nl, ECN, Planbureau voor de Leefomgeving blijken vaak als politiek/belangen-gekleurde bronnen door de mand te vallen. Het was prof dr. Guus Berkhout van de TU Delft die al in 2003 waarschuwde voor het uitsterven van onafhankelijke adviseurs. Dat was 6 jaar voor Climategate uitbrak: dé crisis in de legitimiteit van ‘de deskundigen’, die dankzij menging van politiek en milieubeweging missionaris werden voor ’the Cause’.

Geen democratie maar bureaucratie
Lukkes stelt ook vast dat politici op al deze zaken beperkte invloed hebbenomdat we in wat hij noemt een ‘corporatieve staat’leven: we worden geregeerd door een schaduwmacht van lobbyclubs. Zowel Maxime Verhagen, Mark Rutte en Maria van der Hoeven lieten zich kritisch uit over subsidies op windenergie.

Toch ligt er nu de ‘Green Deal’: een verdrievoudiging van het aantal windmolens op land. Lukkes zijn ervaringen met de procesgang rond windmolenlobbyclub ‘De Koepel’bij Urk- doet hem dan ook spreken van een ‘syndicaat’. De op handen zijnde 200 miljard euro Europese klimaatbesteding tot 2020 door de niet gekozen klimaatcommissaris Connie Hedegaard toont andermaal: lobbyclubs-die de Europese Unie subsidieert om zich te laten belobbyen– besluiten hoe ONS geld wordt besteed.

Klimaatscepcis in Langweer: doordat de gemeente Skarsterlan en de provincie liever klimaatsinterklaas spelen, is er zogenaamd geen geld voor een nieuw schoolgebouw. Met dank aan de lobby van clubs als het Wereldnatuurfonds en andere Niet Gekozen Organisaties (NGO's)

Lukkes beschrijft crisis in democratie
Omdat de Raad van State alleen de procedurele juistheid toetst van windmolenplannen, kan zelfs ook informatie die met natuurwetten botst wet worden, zeker met beroep op de Crisis en Herstelwet. Zo worden burgers gedwongen te betalen voor de afwaardering van eigen vastgoed, dat in waarde daalt door plaatsing van windmolens. Alles ten gunste van een klein syndicaat van overheid en belangengroepen. Lukkes beschrijft dus bovenal de crisis in de democratie.

Handige kost voor iedere daadkrachtige bezuiniger in crisistijd
Lukkes zijn boek is een aanwinst voor iedere bestuurder in economische crisistijd. Het poogt als één van de eerste Nederlandse boeken op integere wijze een feitelijke en goed geinformeerde discussie te openen over de rentabiliteit van milieubeleid, en is voor beide kampen in het door dogma’s overheerste milieudebat geschikt.

Lukkes claimt niet het definitieve antwoord te geven.
Wel stelt de geograaf en prof de juiste vragen, hij wantrouwt dogma’s: een wetenschappelijke houding dus, die steeds zeldzamer wordt op universiteiten waar men buiten het eigen vakgebiedje kritiekloos opvattingen uit eigen sociale kring kopieert. Zulke boeken zijn – naast De Staat van het Klimaat– een prachtige aanzet om miljarden euro’s te besparen in het belang van burgers.

En om onze economie vlot te trekken, los van bureaucratische bemoeimachten die ontglippen aan democratische controle maar ons leven steeds duurder maken. We zullen aan het werk van deze nuchtere Friese wetenschapper uit de Spil-stal van PvdA’er Arend Jan Voortman (+)veel vaker aandacht besteden.