Het rommelt flink in het nieuwste Greenpeace propaganda project.
Na door Climategate en DDS stevig op de korrel genomen te zijn werd de naam veranderd, werd het aantal kandidaten gehalveerd en verliet duurzame Professor Jan Rotmans schielijk de organisatie. Hij had beter moeten weten: als zelfs Jan Paul van Soest niet meedoet,  kun je maar beter meteen een goed heenkomen zoeken!
“De Top 100 Vervuilers” heet nu “De Vieze Top 50” , en de als onkreukbaar en integer bekend staande Marcel Crok is toch maar van de lijst afgevoerd.

De  organisatie en resterende jury bestaan uiteraard volledig uit professionals die een bijzonder aardige boterham verdienen aan hun duurzame verhaal. Gefaciliteerd door Greenpeace doen zij dus met “de Vieze 50” hun uiterste best om degenen die hun goedbelegde boterham bedreigen in de media zwart te maken.                      

Goedbedoeld
Uit het taalgebruik van de site en de warrige correspondentie naar de kandidaten spreekt overigens een niet verkeerd bedoeld idealisme. Men schijnt te hopen op bekering van de zondaars, door ze bij wijze van steuntje in de rug op een lijst van viezerikken te plaatsen.
Dat deze mensen wellicht zeer eerbare en terechte motieven hebben om niet zo voor de geboden duurzame alternatieven te zijn,  past niet in het wereldbeeld van de eigen morele superioriteit van de verduurzamers.
En dat ze eigenlijk bezig zijn hun eigen inkomsten veilig te stellen is ongetwijfeld bij de meesten niet eens tot het bewustzijn doorgedrongen, en is beslist ook niet hun voornaamste – bewuste – drijfveer.

Missers
Ik vind het uiterst vermakelijk dat de jury blijkbaar zo weinig verstand van zaken heeft, dat ze ook een aantal belangrijke medestanders aan het kruis nagelen. Nee ik ga niet verraden wie allemaal, het is veel te leuk zo. Maar ik haal er wel ééntje uit , omdat ik daarmee een belangrijk aspect van de duurzame rage kan illustreren:  voormalig Shell directeur Jeroen van der Veer.

Shell en de duurzame beweging
We herinneren ons allemaal nog de dramatische publiciteitsgolf, de boycot en zelfs de aanslagen die Shell te verduren kreeg na het plan om de afgedankte olieoverslagtank Brent Spar af te zinken.  Door milieuexperts was na goed onderzoek hiertoe geadviseerd, maar Greenpeace zag zijn kans schoon en maakte er een wereldwijd schandaal van, met dramatische gevolgen voor het imago van Shell en een frisse impuls voor de tientallen miljoenen aan donaties die Greenpeace  jaarlijks opstrijkt.  Je moet toch wat met al die mediaexperts onder je personeelsleden!


Dat er inderdaad amper milieuschade bij afzinken te verwachten was, dat Greenpeace er rustig op los gelogen had, en dat er bij de uiteindelijke ontmanteling zelfs bedreigde koralen op het zogenaamd milieubedreigende monster bleken te groeien werd snel vergeten. De schade aan Shell was toegebracht en de zakken waren gevuld.

Olie en imago
Al een eeuw lang zijn de oliemaatschappijen erin geslaagd om zonder enige onderbreking in onze steeds maar toenemende vraag naar fossiele brandstoffen  te voorzien. De welvaart en levensverwachting zijn hierdoor op ongekende wijze gegroeid en wetenschap en technologie hebben een enorme vooruitgang beleefd. Er wordt geen druppel olie geproduceerd waar wij niet om schreeuwen.
Vreemd genoeg hebbende oliemaatschappijen desondanks al een halve eeuw een enorm imagoprobleem. Daar hebben ze lang hun schouders bij opgehaald, maar met de huidige omvang van de CO2 hype, en de verregaande politisering van de klimaatdiscussie was dit niet langer mogelijk. Exxon heeft nog geprobeerd zich openlijk te verzetten tegen het politiek gemotiveerde CO2 doemdenken, maar moest daar duur voor boeten in de publieke opinie.

Na de Exxon ellende en de Brent Spar ervaring was de maat vol: men kon zich niet langer permitteren om tegen de publieke en politieke opinie in te gaan. Dus werden er zonnecel fabriekjes opgekocht (en weer verkocht omdat het niks werd), werd deelgenomen in windparken, en wordt er vreselijk veel geld verspild aan algen voor biobrandstof. Alles voor een groen imago!

Shell vindt zichzelf opnieuw uit
Ook Shell deed hieraan mee, want dat was lekker zichtbaar, hoe onzinnig het ook was.
Maar Van der Veer liet het daar niet bij. Hij voorzag grote problemen voor de toekomst van Shell als alle ontwikkelingen door zouden zetten. En daar ging hij wel van uit:  de IEA, de EU en de meeste Europese regeringen kraaien de CO2 hype al. Wij sceptici verwachten dat dat een zwanenzang zal blijken te zijn, maar Shell denkt dat de boodschap aan zal slaan en dat zelfs China en India overstag zullen gaan.
Deze aanname heeft drastische gevolgen voor het toekomstbeeld van Shell. Want hoe kan Shell een van de grootste leveranciers blijven van energie als het daarmee tot de grootste CO2 producenten behoort?
Van der Veer heeft toen een baanbrekende ommekeer in de bedrijfscultuur en het businessconcept van Shell in gang gezet.

Cultuuromslag
Intern is allereerst het hele kader van hoog tot laag ervan doordrongen dat CO2 inderdaad een bedreiging vormt voor het klimaat. Dat zit diep: toen ik een Shell directeur na een lezing vroeg of dit niet allemaal een mooi sausje voor de media was, werd hij oprecht boos. En ook de jonge ingenieurs van Shell die ik regelmatig spreek zijn hier duidelijk over.

Het interessante aan deze ontwikkeling is dat Shell voor zover ik weet helemaal nooit onderzoek naar CO2 en klimaat gedaan heeft of heeft laten doen. Niet officieel, en als het onofficieel gedaan was is het wel érg goed geheim gehouden anders had ik er wel eens iets over gehoord.
Ik moet dus concluderen dat het puur een capitulatie is geweest voor de ontwikkelingen in de publieke opinie en de Europese politiek.

Van kolen naar olie naar gas
De hiervoor beschreven cultuuromslag was noodzakelijk voor een nog veel fundamentelere ommekeer in het business concept van Shell: waren ze ooit een kolenboer die op olie overstapte,  onder Van der Veer is Shell veranderd van een olie- in een gasmaatschappij. Het grootste deel van de omzet is nu gas, dat veel minder CO2 produceert dan olie en kolen.

Overigens is de gasprijs door de opkomst van shalegas zo gekelderd dat dit nieuwe businessmodel financieel nogal ongunstig uitpakt. Daarom wordt de olieproductie  zeker niet verwaarloosd, en zou de nieuwe directeur best wel eens voor een tijdje op deze ontwikkeling richting gas terug kunnen komen. Maar dat kun je Van der Veer niet verwijten.

Weg uit steenkool
Wel definitief lijkt het afzweren door Shell van steenkool. Hoewel de voorraden hiervan enorm zijn, heeft  Shell hier liefst zo weinig mogelijk mee te maken: de hoge CO2 productie van steenkool acht men op de lange duur niet meer acceptabel.

Dit heeft grote gevolgen: Shell heeft de beste technologie voor steenkoolvergassing en CTL (coal to liquid), waar met name in China veel behoefte aan is. Maar daar stapt Shell niet in: ze licenseren alleen de technologie aan plaatselijke bedrijven.
Ook de spectaculaire ontwikkelingen van ondergrondse steenkoolvergassing, die enorme nieuwe, tot nu toe onwinbare voorraden fossiel opleveren voor de elektriciteitsvoorziening en de productie van olie, laat Shell aan zich voorbij gaan.

Het is duidelijk dat deze anti-CO2 koers grote gevolgen heeft voor de nabije  toekomst van de fossiele energievoorziening, althans bij Shell.

In plaats daarvan heeft Van der Veer ongekend grote  investeringsprogramma’s opgezet op het gebied van de omzetting van gas in olieproducten (GTL) en drijvende vloeibaar gas (LNG) fabrieken. Op die gebieden is Shell inmiddels onbetwist wereldleider, op GTL gebied zelfs haast onbedreigd.

Van der Veer voor de eerste plaats in de Vieze50!
Uit het voorgaande moge blijken hoe groot de invloed van Van der Veer is geweest op de toekomst van de fossiele brandstoffen. Door zijn keuzes wordt er bij Shell oneindig veel meer CO2 uitstoot voorkomen dan de hele duurzame top 100 bij elkaar ooit zal realiseren. Wat een uitstekend idee van de jury om hem voor de 6e grootste viezerik van Nederland uit te maken!

Daarom zou ik u allemaal willen vragen om op Van der Veer te stemmen.
Laat de Vieze top 50 zichzelf vooral volledig belachelijk maken met deze uitermate invloedrijke duurzame medestander op de 1e plaats!