De cartoon van Walt Handelsman, de vaste cartoonist van  Newsday, zegt het in één schitterend plaatje. Jan Rotmans – Erasmus Universiteit (nr. 7 op duurzame100.nl), Marga Hoek – De Groene Zaak (Nr. 17 op de Duurzame100.nl) en Sanne van Keulen – Greenpeace (nog een beetje je best doen) hebben vier kantjes nodig om het omgekeerde te presenteren. Zij publiceren vandaag namens wetenschappers, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties een noodkreet aan Mark Rutte en Diederik Samsom (download pdf of zie artikel in FD) op de website van het Dutch Institute for Transitions.

WW
Vijftig hoogleraren hebben de brief ondertekend. Zo’n afgerond aantal is natuurlijk verdacht want het betekent dat in elk geval enkelen zich tegen heug en meug op de lijst hebben laten lubben. 17 hoogleraren op de lijst hebben de term duurzaam, duurzaamheid of sustainability in hun leerstoel, 11 de term milieu, 3, energietransitie en 2 klimaat. De brief leest dan ook een beetje als een noodkreet van een sector die dreigt uit te sterven. Iedereen die weet hoe de geldstromen in de academische wereld lopen, die snapt ook dat er een hele duurzame academische kudde is die zonder ruimhartige subsidiëring niets rest dan de WW.

Moeten we nog inhoudelijk naar de brief kijken of volstaat een verwijzing naar het artikel van Richard Tol in NRC?

Wat hebben we liever? Rampverhalen zoals het recente  “Climate Vulnerability Monitor 2nd Edition. A Guide to the Cold Calculus of a Hot Planet” met zijn slaapverwekkende conclusie van 100 miljoen doden tot 2030 als we niet meteen handelen? Of liever een gespeeld nuchtere benadering zoals in de brief van Jan Rotmans cum suis? Lees even mee…

Steeds duidelijker wordt dat de enige echte uitweg uit de crisis economische en maatschappelijke vergroening is. De huidige financieel-economische crisis is een systeemcrisis, die geworteld is in de onbegrensde wijze waarop wij produceren en consumeren en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen die dat met zich meebrengt. Wij geven geld uit wat er niet is en lenen daarbij voortdurend van de aarde, van volgende generaties en de allerarmsten, maar betalen niet terug. Het moment is bereikt waarop deze ecologische onbalans terugslaat op de economie. Elk jaar verliezen we 3-5 triljoen dollar aan natuurlijk kapitaal, een bedrag groter dan wat de economische crisis ons jaarlijks financieel kost. Ergens in de toekomst moeten we dat terugbetalen, maar we schuiven het voor ons uit. Daarin liggen de kiemen voor de volgende crises: de energiecrisis, grondstoffencrisis en klimaatcrisis. Zonder een transitie naar een groene economie creëren we automatisch de volgende crisis.

Tja, je zou gewoon je schouders ophalen en doorgaan met wat je doet, ware het niet dat hier een hele kliek toch bezig is met een schandalige zelfverrijking. Niet meer zoals in de hoogtijdagen van Al Gore, toen deze hogepriester en zijn discipelen met hun ponzi-schemes miljoenen opstreken. Dat spel is sinds het Solyndra drama in de VS wel uit. Nee, het zijn nu de kruimeldieven die gewoon hun gekoesterde academische leventje met een tonnetje salaris, een Prius voor de deur en zonnepanelen op het dak van de villa vrezen kwijt te raken.

Adam Smith
Het is toch een vreemde wereld als “duurzaamheid” iets blijkt te zijn waarvoor gestreden moet worden. Als “duurzaamheid” iets is dat we direct kwijt raken als we niet allemaal als Egyptische slaven mee gaan bouwen aan dat pyramidespel. Me dunkt dat duurzaam eerder iets is dat van toepassing is op eeuwige zaken zoals het door Adam Smith gepostuleerde “op verstandige wijze het eigen belang nastreven”. Jezus zei doe “als de leliën des velds” en “gun de keizer wat des keizers is”. Maar de duurzame kerk onder aanvoering van Jan Rotmans eist:

Een radicaal hervormingsplan is nodig met als doelstelling een volledig schone, fossielvrije energievoorziening in 2040.

Toe maar! Vind eens een serieuze econoom of energiedeskundige die dit als een haalbare kaart beschouwt. Of heb eens het lef het aan te kaarten bij de eindelijk verstandig geworden EU Energiecommissaris Oettinger. Nee, veel makkelijker is het op zoek te gaan naar een lijst van 130 (!!) bedrijven die profiteren van de subsidiestroom die onder druk van de angstig gemanipuleerde publieke opinie op gang is gekomen. Of die zich dankzij de duurzaamheidswaan met een jantje van leiden van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid af kunnen maken: waarom je personeel uren laten draaien in bejaardenhuizen en natuurgebieden of anderszins laten bijdragen aan heus welzijn, als je gewoon wat CO2-aflaten kunt kopen en kunt roepen dat je de “duurzame koploper” bent? Een zelden in de geschiedenis bereikt hoogtepunt van hypocrisie. Unprecedented om de terminologie van de klimaatangstindustrie te volgen.

Mitt Romney
Een kleine hint aan het Dutch Institute for Transitions: misschien wordt het tijd je voor te bereiden op die echt grote aanstaande transitie. De transitie van het tijdperk van de milieubeweging (1962-2012) naar het tijdperk van confuciaans pragmatisch kapitalisme (2012-) te beginnen op 7 november met de verkiezing van Mitt Romney tot President van de Vrije Wereld. Want sinds Herakleitos en Darwin weten we dat er één waarheid is als een koe: niets is duurzaam! Zelfs het Obama-tijdperk niet! Move on or keep on dreaming!

Gerelateerd: