FD kopt vandaag: Nederland grootste importeur afval. En dat blijkt nog een understatement. Want:
Nederland is in korte tijd uitgegroeid tot verreweg de grootste importeur van vuilnis in de Europese Unie. Meer dan een miljoen ton afval uit onder meer Engeland, Ierland en Italië eindigt per jaar in Nederlandse verbrandingsovens. Kenners van de markt houden er rekening mee dat de import van afval de komende jaren verdubbelt. Dat blijkt uit een inventarisatie van deze krant. ‘Nederland is koploper, gevolgd door Zweden en dan op lange afstand Denemarken’, zegt directeur Ella Stengler van Cewep, de Europese branchevereniging van afvalenergiebedrijven.
Het verbaast mij niets. AVR is heel recent ook al gekocht door de Chinezen die hier mooie handel ruiken. Het was mijn eyeopener aan het begin van mijn studie milieuhygiëne in 1985: met enkele studenten onderzochten we chemisch afvalverbranding op zee en bezochten we zowel Greenpeace aan de Amsterdamse grachtengordel als AVR op een Rotterdams industrieterrein. Een groter contrast is niet denkbaar. Even groot was het contrast tussen de roddelpraatjes van Greenpeace en de eerlijke op kennis van zaken stoelende inzichten van AVR. Het vlammetje van mijn milieuscepticisme ontbrandde en het is nooit meer gedoofd.
En wat hebben die afvalverbranders moeizame tijden achter de rug waarbij Den Haag steeds weer hun mooie grondstof verpeste door steeds weer zaken uit het mengsel te halen die de ovens juist zo mooi gelijkmatig deden branden. Maar nu zo veel jaar verder heeft de branche zich herpakt en heeft men blijkbare het wereldwijde marktleiderschap genomen. Dat wil zeggen de Chinezen nemen dat dus. Logisch ook want met ruim 1 miljard naar welvaart opstormende burgers kan het niet anders dan dat je nummer 1 afvalspecialist wordt.
Voor mij tonen de tientallen miljoenen euro’s die Nederland nu verdient aan buitenlands afval en de stroom die we er ook nog eens mee opwekken dat cradle-to -cradle grote kletspraat is. We moeten juist de natuur imiteren door mateloos te consumeren, grenzeloos (ha goede woordgrap!) afval te produceren en het verder aan de markt over te laten wat er met dat afval gebeurt (wie er geld mee denkt te kunnen verdienen). Dit alles natuurlijk binnen een hele strenge milieuwetgeving die puur kijkt of je met je bedrijfsproces niemand concreet in het nu schaadt. Aan toekomstige milieuproblemen zit een kwalijke reuk. De natuur heeft geen geheugen en kent nauwelijks toekomst. Het is allemaal vreten en gevreten worden in het nu. Van hongerklop naar hongerklop en van drol naar drol.
De natuur is de grootste afvalproducent en het kan organismen geen bal schelen wat er met de rotzooi gebeurt. Een boom werpt zorgeloos zijn bladeren af in de herfst. Koraaldiertjes laten na hun overlijden achteloos hun klakskelet achter. Wind en regen eroderen zorgeloos bergen en rivieren dumpen zorgeloos zand en klei in zee. Reigers kakken zorgeloos bomen de vernieling in. Veen vult zorgeloos moerassen op. Wolven vreten zorgeloos hertjes, die weer even zorgeloos worden gebaard door hun mama.
Wij mensen hebben natuurlijk zaken geproduceerd waar we niet zorgeloos mee kunnen omspringen en dus hebben we enig “beleid” en wat spelregels nodig. Maar het paradigma voor het invullen van dit beleid moet maximaal stoelen op het voorbeeld van moeder natuur. En moeder natuur toont ons als voorbeeld geen recycling maar alleen consumentisme. De natuurlijke recycling die optreed is alleen een toevallige ring van elkaars shit consumerende organismen die verder geen zak om elkaar geven. En vaak is die ring juist niet gesloten en treden grote blijvende afvalbergen op zoals podzol, koraalriffen en steenkoolbanken.
En dus moet je zo eerlijk zijn te zeggen dat cradle-to-cradle het systeem is dat het verst van moeder natuur afstaat, zelfs als het zou werken, wat ik betwijfel. Wees zo eerlijk om toe te geven dat je zegt:
De natuur maakt er een puinhoop van. Als wij mensen natuurlijk willen doen wordt het van kwaad tot erger. Laat ons mensen dan buiten de natuur gaan staan en met een extreem onnatuurlijk proces alles tot op het laatste picogrammetje afval in een vooraf bedachte kringloop stoppen. Alleen door zo onnatuurlijk te doen, alleen door onszelf met onze ratio helemaal buiten de natuur te plaatsen …. ehhhh…. Ja wat eigenlijk? Wat is de winst? Wat is het voordeel?
Precies! Er is alleen maar nadeel. Er zijn maar twee soorten mensen die voor zo’n systeem zouden strijden.
- Autisten of mensen met een andere aandoening die van het eist de wereld dwangmatig overrationeel schematisch in te richten en alle spontaniteit en serendipiditeit uit te bannen
- Marketeers en tweedehandsautoverkopers en andere krullenbollen die in staat zijn de goegemeente voor flutpraatjes te laten vallen ter meerdere glorie van hun eigen ego en portemonnee
Het leuke is dat die eerste soort toch in voldoende mate van de technische universiteiten stroomt, zodat dingen als efficiëntie en zuinigheid en exactheid toch vanzelf gebeuren zeker als autistische (eerlijke nauwgezette) ambtenaren vanuit de overheid bijpassend slimme regulering opstellen. Het is juist zaak dat de mensen met fuzzy logic, met humor, met out-of-the-box denken, met creativiteit, met lef, met buikgevoel om niet voor het foute paradigma te gaan preken…. Iemand die de totale BS van cradle-2-cradle kan verzinnen en verkópen kan evengoed natuurlijk een belangrijke rol spelen in het ontmantelen van het paradigma van de milieubeweging die ons als samenleving knecht.
Het is blijkbaar nog niet hip en lucratief genoeg om tegen Greenpeace cum suis te ageren. Van de olie-industrie komt het “tegengeld” voorlopig niet want elke industrie is er per definitie op uit om kunstmatige schaarste te creëren. Er is geen schaarste. Niet aan olie, niet aan niks. Dus als je rijk wilt worden moet je mensen in de waan brengen dat iets schaars is, door te doen alsof. De milieubeweging is een godsgeschenk voor de gevestigde olie-industrie… maar wel heel vervelend voor de moedige kleine start-ups die het met schaliegas willen proberen zoals Cuadrillaatje.
Mij kan hip en geld geen zak schelen. Ik ben handig genoeg om het laatste via andere wegen te creëren (ja want ook geld is niet schaars – ook dat is aangepraat) en eigengereid genoeg om niet de trends te hoeven volgen. Toch sluit ik af met een luid en driewerf:
Tweedehandsautoverkopers van Greenpeace en cradle-to-cradle en Triodos Bank cum suis: jullie zijn niet hip – jullie zijn zielig – pathetisch gewoon!
Zo blijkt maar weer hoe vriendelijk automobilisten zijn om enorme hoeveelheden door de natuur achtergelaten rotzooi (olie) om te zetten in plantenvoedsel (CO2).
Precies! En die auto geeft geen mallemoer om die planten en die planten geen mallemoer om die auto. Dat is het model dat moeder natuur ons presenteert. En de asfaltbacteriën die zo welig tieren dankzij onze mobiliteitsbehoefte aanbidden de heilige koe op vier wielen ook niet. Ze weten niet eens wat een auto is. Ze hebben geen besef dat asfaltwegen er vroeger niet waren en kunnen niet bang zijn voor een toekomst waarin asfaltwegen verdwijnen omdat iedereen zal vliegen. In het nu consumeren! Dat is alles wat er is. De mens kan verder mediteren om een verbinding te voelen met het oneindige wat de natuur toch al voelt in haar hersenloze dronkenheid. Maar mediteren heeft weer helemaal niets te maken met consuminderen. Dat laatste is een fantasie van de historisch materialisten. Maar Marx is weerlegd. Als hij nu geleefd had had hij Das Kapital niet geschreven of heel anders en waarschijnlijk als pro-kapitalist.