Jose Manuel Barroso and Connie Hedegaard at EU 2030 Framework for Climate and Energy, Brussels

Nadat diverse onderdelen van het Europese energie- en klimaatbeleidsplan al gelekt waren verwachtten velen een harde confrontatie tussen klimaat- en energiedoelen. De klimaatfans onder aanvoering van Hedegaard (klimaatactie) vonden dat de EU ambitieuzer moest zijn met het terugdringen van CO2 emissies. Tegelijkertijd maakten anderen, onder aanvoering van Tajani (industrie) en Oettinger (energie) zich sterk voor de her-industrialisering en concurrentiepositie van Europa. Maar in de politiek is alles mogelijk, zeker op papier. Het Woensdag gepubliceerde plan voor het beleid tot 2030 is breed en vaag zodat iedereen er wel een succesje uit kan halen. Barroso zei bij de presentatie:

Climate action is central for the future of our planet, while a truly European energy policy is key for our competitiveness. Today’s package proves that tackling the two issues simultaneously is not contradictory, but mutually reinforcing

Daarop gebaseerd kon Hedegaard zeggen:

In spite of all those arguing that nothing ambitious would come out of the Commission today, we did it. A 40% emissions reduction is the most cost-effective target for the EU and it takes account of our global responsibility

Maar tegelijkertijd kan Oettinger zeggen:

The 2030 framework is the EU’s drive for progress towards a competitive low-carbon economy, investment stability and security of energy supply. My aim is to make sure that energy remains affordable for households and companies

Het is nog maar een ‘white paper’
We zullen enkele belangwekkende onderdelen van het plan bekijken. Bovendien is het interessant en soms vermakelijk om naar reacties van de diverse belanghebbenden te kijken. Maar eerst even het belang van dit plan. Het is een ‘Communication’ dat in EU jargon ook een ‘white paper’ genoemd wordt.

De inhoud is een aanzet tot wetgeving en in dit geval is het een gezamenlijke presentatie van verschillende delen die kunnen leiden tot verschillende regelgeving. Deze onderdelen zijn weliswaar gelijktijdig naar buiten gebracht, maar ze zijn niet noodzakelijkerwijs op elkaar afgestemd. Sterker nog, het lijkt zo goed als onmogelijk om alle doelen tegelijkertijd te halen.

Het plan is dus een serieuze proefballon op papier van verschillende onderdelen uit de klimaat en energie wetgeving. Van elk van deze onderdelen moet het komende jaar duidelijk worden of er steun voor is in het Parlement en in de Ministerraad.

Samen met dit pakket is ook het schaliegas beleidsvoornemen gepubliceerd waarover ik hier al blogde. Dit beleid zal in de zomer worden ge-evalueerd om te bekijken of de voorgestelde richtlijnen bindend moeten worden of niet.

20/20/20 doelen blijven geldig
De plannen zijn een actualisering van de eerder vastgestelde doelen voor 2020, de zogenaamde 20/20/20 doelen. Dit betekent in vergelijking met 1990 20% minder CO2 uitstoot, 20% renewables in de energiemix met doelen per land en 20% energiebesparing. Recent werd hier informeel, gepusht door Tajani en Oettinger, een voornemen aan toegevoegd om de industriebijdrage aan het BNP van Europa weer 20% te maken, dat is nu 15.1%.

Wat zijn de nieuwe doelen voor 2030
Hedegaard heeft haar 40% CO2 reductie als bindende doelstelling nu op papier met de bedoeling dat eind 2014 door de lidstaten geaccepteerd te krijgen. Dan kan ze in 2015 op de essentiële UNFCC meeting in Parijs met EU rugdekking ten strijde trekken om de rest van de wereld te bewegen de aarde te behoeden voor catastrofale opwarming. Het percentage renewables voor 2030 is 27%, Dit is nu een EU-gemiddelde en niet langer bindend op nationaal niveau. Voor energiebesparing worden later dit jaar nog doelen bepaald wanneer de ‘Energy Efficiency Directive’ wordt vastgesteld.

Wat opvalt is dat de noodzaak van betaalbare, concurrerende en betrouwbare energie nadrukkelijk genoemd wordt. Tijdens eerdere rondes was dat nog taboe en politiek gezien is dit een opvallende verandering. Veel lezers van deze site lijken een plotseling barsten van de opgeblazen opwarmingsvoorspellingen te verwachten. Een glorieus moment van de barstende klimaat-bubbel.

Maar ik betwijfel of er zo’n kantelpunt zal komen. Het zou me ook verbazen als er niet nu al bestuurders zijn die zelf ook vraagtekens zetten bij de IPCC voorspellingen. Maar politiek blijft men gewoon zeggen dat ‘we voorzichtig moeten zijn met de aarde en fossiele energie, maar dat de opwarming gelukkig wat lijkt mee te vallen en we dus in deze moeilijke economische tijden  godzijdank wat rustiger aan kunnen doen met decarboniseren enzzzz. Kwestie van spinnen, gezichtsverlies vermijden en ‘geleidelijkheid’ houdt de volgzamen tevreden. En men vergeet snel, zeker bij nieuw  ‘goed nieuws’.

Wat zeggen belanghebbenden van het plan?
George Smeeton van het WWF twittert heel origineel woordenwolken van de documenten van 2007 en het nieuwe 2014 plan. In de laatste komen nu de woorden ‘energy’ en ‘EU’ sterk naar voren. Vroege vogels twittert vrolijk mee met de meute en vindt dat de deur naar schaliegas boringen nu wagenwijd open staat. Dat vindt het GWPF ook: Engeland kan nu zijn gang gaan met kernenergie en schaliegas zonder last van Europa te hebben.

De Guardian vindt de EU 2030 klimaatactie een ‘grote stap maar niet genoeg’ en scheert ongekende alarmistische toppen met hun bewering ‘the planet’s atmosphere is half-full of carbon, but the EU’s recession-hit citizens have half-empty pockets’.  Gerekend met een CO2 concentratie van 0.04 % is dat een overdrijving met een factor 1250, maar het zal wel overdrachtelijk bedoeld zijn. Of met een eigen model berekend?

Het PBL vraagt zich bij het plan af ‘of het adequaat is?’. Maar dat vraagteken is vreemd. Zij hebben immers exact uitgerekend hoeveel CO2 Nederland als ‘eerlijk aandeel’ moet minderen om de opwarming van onze wereld beneden 2 komma nul graden Celsius te houden. Dat komt volgens PBL uit op 45 tot 47%, dus die 40% is duidelijk te weinig, toch? Ze melden ook trots dat zij publiceerden in het ‘scientific journal Climate Policy’.., zelden een treffender ‘contradictio in terminis’ gezien.

De Europese staalindustrie bij monde van Eurofer tensotte, noemt het plan ‘the road to de-industrialisation’. De Europese staalindustrie is de afgelopen jaren al veel zuiniger gaan werken dus de nieuwe doelstellingen zullen desastreus voor Europa zijn. Ze leggen ook de vinger op de zere plek door aan te geven dat er weinig concreets in staat:

The Commission proposals on energy and climate up to 2030 will do nothing to promote an industrial renaissance, rather they will accelerate the de-industrialisation which is already underway,” says Gordon Moffat, director-general of EUROFER

Het plan geeft wel veel nuttig cijfermateriaal
Het beleidsplan is op tijd voor een grote bijeenkomst in Maart over de concurrentiepositie van Europa. Het pakket bevat ook een rapport dat wèl veel nuttige feiten en statistieken over de Europese energiemarkt en de concurrentiepositie van een aantal energie-intensieve bedrijfssectoren geeft.

‘While Europe has never been a cheap energy location, in recent years the energy price gap between the EU and major economic partners has further increased’. Zo bevestigt het rapport dat de prijzen voor gas voor de Europese industrie nu 3 tot 4 keer hoger zijn dan vergelijkbare prijzen in de US, India en Rusland, 12% meer dan China, vergelijkbaar met Brazilië en lager dan die in Japan. De electriciteitsprijzen voor huishoudens stegen 4% per jaar over de periode 2008-2012.

Een interessante bron van gegevens, onze deskundige reageerders zijn van harte uitgenodigd om verdere interessante  bevindingen uit deze cijfers hier te melden.