Kamerdebat Energieakkoord: de lemmingen houden in!

Opeens zomaar een debat over het energieakkoord!
Gisteren werd er opeens zomaar toch een debat over het energiebeleid gehouden. Dat werd al een jaar eindeloos vooruit geschoven omdat niemand er trek in had, maar in een week met allerlei zeer heftige mediatopics durfden onze twitterkameraars het dan blijkbaar toch eindelijk aan.
Ik verwachtte er helemaal niks van, maar ik ben toch blij verrast. Ik moest werken dus ik heb het debat niet gevolgd, maar de spreektekst van René Leegte en vooral Reinette Klever waren ronduit bemoedigend. Nog verrassender waren de moties.
Ik geef u dus even een korte rondleiding door onze landelijke energiepolitiek!

“Gastblog” Reinette Klever
U heeft ongetwijfeld met genoegen het vorige blog gelezen. Haar toespraak had zomaar een gastblog op climategate.nl kunnen zijn, dus dat heb ik er ook maar van gemaakt! Inhoudelijk voortreffelijk, keurig en beschaafd geformuleerd, geschreven met veel kennis van zaken en daarbij alle kanten van de zaak belichtend. Net als het Telegraaf artikel van Harry van Gelder waar ze naar verwijst, gebruikt ze veel uitspraken en claims die van onze site komen, wat bevestigt wat ik in mijn eerste 2015 blog claimde: wij worden steeds meer beschouwd als betrouwbare informatiebron.

Hoewel ze dat verband niet met zoveel woorden aangaf, was voor haar duidelijk dat bij doorgaan van de extreme plannen van het energieakkoord over vijf a tien jaar de Nederlandse economie door de aantasting van de koopkracht dermate in elkaar zal storten dat de huidige politici daarvoor ter verantwoording geroepen zullen worden. Dit is volledig in lijn met de brieven die door de verschillende groepen experts rond climategate vorig jaar aan de kamer geschreven zijn. Door die brieven kunnen de politici in ieder geval niet meer claimen dat ze niet gewaarschuwd waren.

Maar ook gisteren liep weer iedereen als lemmingen achter het energieakkoord aan, behalve Reinette. Toch blijkt uit de moties dat er wel degelijk beweging begint te komen in de rotsvaste overtuiging van de altijd zo groene kamerbevolkers.

Zuur en zoet bij René Leegte
Zo sterk als de opening van Klever was, zo tenenkrommend was die van Leegte:

Voorzitter, de Kamer heeft in ruime meerderheid de verantwoordelijkheid om vorm te geven aan het energie beleid uit handen gegeven aan maatschappelijke organisaties. Dat was niet de keuze van de VVD, maar, als wij in meerderheid de verantwoordelijkheid uit handen geven, moeten wij daarbij ook het vertrouwen durven geven dat het goed komt.

Beste René, de kamer kan zijn verantwoordelijkheid helemaal niet uit handen geven, laat staan dat ze dat zou moeten willen!
Bij de enquête van Reinette komen je collega’s er echt niet mee weg door te zeggen “maar Greenpeace wou het zo graag!”
In deze brief van een groot aantal vooraanstaande experts uit vele vakgebieden is op niet mis te verstane wijze aan jullie duidelijk gemaakt dat de kamer altijd verantwoordelijk blijft, en er dus nooit op mag vertrouwen dat het wel goed komt als Greenpeace het zegt. De SER heeft geen enkele democratische legitimatie.

Toch verdient Leegte ook lof. Want dit is politiek. Hij kan zijn minister niet nog eens openlijk zo afvallen als hij eerder deed, wat tot de eerste nederlaag van Kamp leidde toen hij moest toegeven dat het energieakkoord veel duurder was dan eerder gesuggereerd was aan de kamer. Zijn volgzame aanhef zij hem dus vergeven. Want verder in zijn tekst formuleert hij weer een aantal zeer ter zake doende vragen, die de staf van Kamp behoorlijk aan het werk zullen zetten:

– Wat zijn de kosten per ton CO2 besparing bij de verschillende maatregelen?
– Welke verborgen kosten van het EA zitten er in andere begrotingen?
– Heeft de minister oog voor nieuwe alternatieven voor windenergie?
– Kunnen de Friese molens naar de Afsluitdijk?
– Gaan de dalende kosten van fossiele energie en de stijgende van duurzame energie die beiden niet door het energieakkoord voorzien werden geen roet in het eten strooien? Dat gaat de minister dan toch niet met extra geld compenseren?
– Hoe waarborgt de minister de noodzakelijke fossiele reservecapaciteit die voor energiemaatschappijen onrendabel is geworden?

En als klap op de vuurpijl:

– Op welke manier is de minister bezig met scenario’s dat grote energieproducenten failliet kunnen gaan? Komt er dan een redding als bij de banken, of wordt er aan gewerkt dit te voorkomen?

Zeer belangrijke vragen, die een stevig debat zouden moeten uitlokken! Op enkele ervan kom ik nog terug. Voor nu alleen de opmerking dat naast Reinette Klever dus ook René Leegte met enig vertrouwen de parlementaire enquête tegemoet kan zien!

Nog interessanter wordt het als je de lange lijst van moties leest.
Daarbij zijn er twee van Leegte.

De eerste is van hem en Stientje van Veldhoven (D66) waarin van de minister gevraagd wordt om per kostenpost van het energieakkoord de kosten per bespaarde ton CO2 te geven. Een korte vraag maar hij zou wel eens extreem grote gevolgen kunnen hebben!

Ik heb die sommetjes al gemaakt voor wind op zee in het blog dat het Nederlandse verzet tegen het energieakkoord ruim een jaar geleden inzette (bijlage 5, €558 kosten voor besparing van dezelfde ton CO2 die door Poolse bruinkoolcentrales voor €7 wordt opgekocht), maar ik heb niet stilgezeten. Als de minister een betrouwbaar antwoord op deze vraag wil, mag hij mij bellen!

De tweede is de echte reden van het eerbetoon. Daarin wordt de minister gevraagd om ook alle kosten van maatregelen van andere ministeries tbv het energieakkoord te gaan registreren, zodat de kamer kan toezien op de werkelijke kosten van dit akkoord.
Op zich zal dit geen spectaculaire bedragen opleveren (nou ja, een paar miljard wellicht, maar de bedragen voor wind op zee en biomassabijstook laten echt alles wat met staatsuitgaven te maken heeft dusdanig verbleken dat de rest peanuts wordt), maar het bijzondere aan de motie is dat hij zoveel steun krijgt!
We zien (kijk vooral zelf even naar dit prachtige analoge gebeuren) onder de motie de krabbels van Klever (PVV), Mulder (CDA), Vos (PvdA), Van Veldhoven (D66), Smaling (SP), Van Tongeren (Groen Links/Greenpeace)!!, en Ouwehand (PvdD).

Wow! Een zo breed gesteunde motie kan een minister niet naast zich neerleggen!
Een eerdere motie die zoveel steun kreeg was de op dat moment amper van belang lijkende motie Neppérus over het betrekken van de sceptici bij het klimaatdebat. Die blijkt achteraf van doorslaggevende betekenis geweest te zijn.
Laten we hopen dat ook deze motie zo historisch zal worden, als teken van een hersteld kostenbewustzijn van onze gewaardeerde volksvertegenwoordigers!

Eenzame Van Veldhoven toont belangrijk inzicht
In een van haar moties vraagt Van Veldhoven (D66):

Verzoekt de regering om de Kamer, desnoods vertrouwelijk, voor de zomer van 2015, inzicht te geven in de schade die energiebedrijven leiden vanwege de afspraak over het sluiten van kolencentrales,
En gaat over tot de orde van dag,

Ook dit is een cruciale vraag. Dit onderwerp maar dan in bredere zin (de schade aan de energiemaatschappijen door alle ingrepen van de overheid in de vrije energiemarkt) probeert climategate al twee jaar te agenderen, en ik ben dan ook blij verrast dat dit punt door D66 opeens wordt opgepakt. Erg vreemd dat er geen enkele andere ondertekenaar is. Zeker omdat Leegte al zinspeelde op het mogelijk omvallen van grote partijen. Maar desalniettemin hoopgevend!

Verder roept ze samen met Jan Vos (PvdA) op om de biomassabijstook te stoppen tot aangetoond is dat die echt duurzaam is volgens strenge criteria.
Ook dat zou een spectaculaire klap voor het energieakkoord zijn, want zelfs de KNAW in de persoon van de onkreukbare Rudy Rabbinge heeft hier openlijk stelling tegen genomen!
Let wel: er zit zo’n 20 miljard aan biomassa- en afvalverbrandingssubsidie in het energieakkoord, meer dan de wind op zee subsidies! Dus ook dit kleine vodje van deze twee groene idealisten zou wel eens dramatische gevolgen kunnen hebben!

SP laat het pijnlijk afweten
De SP staat natuurlijk voor de gezinnen met de laagste inkomens en zou dus als geen andere partij moeten fulmineren tegen de ridicule lastenverzwaring van €250 tot €500 per jaar door het energieakkoord voor de gezinnen in de arme wijken.
Maar niets daarvan: SP energiespecialist Smaling vraagt alleen om wat betere informatievoorziening en laat het verder totaal afweten voor zijn trouwe maar arme achterban. Ook de brief van de MKB experts en het artikel van de Telegraaf die op de dreigende energiearmoede hamerden, en toch wel wat bijzondere positieve persoonlijke aandacht van mijn persoontje voor de SP, willen er maar niet toe leiden dat de SP het opneemt voor zijn stemmers.
Ik vind dat echt onverklaarbaar. De SP is altijd pragmatisch geweest en is nooit voorstander van duur symboolbeleid geweest.

De andere moties
Voor het totaalbeeld nog even wat andere interessante moties:

30196-265 Van Tongeren:
“Aangezien iedereen rijk wordt van duurzame energie moet de overheid ook mee gaan doen om zijn zakken te vullen!”
Kan iemand asjeblief deze arme verdwaalde ziel eindelijk eens uitleggen hoe dat werkt met geld verdienen aan duurzame energie? Heel veel geld uitgeven aan rekken vol leuke afgeprijsde jurkjes in de uitverkoop wil NIET zeggen dat je geld verdient!

30196-282 Vos en Monash
Hierin wordt aangedrongen om akkoord te gaan met het verplaatsen van de Friese windmolens naar de Afsluitdijk.
Dit zet naar verluid een streep door het stiekeme plannetje van Kamp om deze allang goedgekeurde zeer grote locatie achter te houden als alternatief  voor de ongetwijfeld vele wind op land projecten die stuk zullen lopen op burgerprotesten. Dat kan ie natuurlijk niet hardop zeggen dus zit er weinig anders op dan toe te geven en in één klap zijn hele reserve op te geven. Waarmee we vanaf vandaag aan mogen nemen dat de wind op land doelen nooit gehaald zullen worden!

30196-279 Klever
Als feel-good afsluiting de motie van Reinette Klever, die haar betoog nog even kracht bij zet:

…constaterende dat om duurzame energie te subsidiëren tenminste 30
miljard euro aan opslag duurzame energie moet worden opgehaald bij
burgers en bedrijven,

overwegende dat dit onze koopkracht en concurrentiekracht schaadt,

van mening dat dit geld voor een groot deel wordt besteed aan onrendabele
windmolens en derhalve bijdraagt aan de grootste verspilling van
overheidsgeld uit de Nederlandse parlementaire geschiedenis,

verzoekt de regering om de opslag duurzame energie ofwel de
windmolenbelasting af te schaffen,

en gaat over tot de orde van de dag,

De lemmingen houden in!
Dit alles schetst een heel ander beeld dan het vorige debat over het energieakkoord waarbij men in koor riep dat het allemaal veel minder ver ging dan men wilde, maar dat men zich er maar bij neerlegde omdat het zo’n moeizaam bereikt akkoord was.

Er dient wel bij gezegd te worden dat men toen van de minister als enige bedrag 14 miljard voor alles samen had gehoord. Inmiddels geeft Nijpels toe dat alleen de SDE+ al 50 miljard kost, en is het een kwestie van tijd tot mijn berekeningen van 75 à 100 miljard zullen worden toegegeven.

Gezien de omslag naar kostenbewustzijn en de zorg over het werkelijke nut van de uitgaven die uit veel moties blijkt, ook van notoir duurzame partijen, constateer ik toch een significante beweging richting onze standpunten.

De lemmingen rennen nog wel, maar ze beginnen in te houden en om zich heen te kijken! En dat is goed nieuws.