RZ15palingroker00

Afgelopen vrijdag bezocht ik de ambachtelijk rokende Harm Kay, een biologieleraar die liever iets anders doet: op beukenhout en eikenhout de lekkerste vette paling roken.Zonder enige objectiviteit maak ik hier even schaamteloos reclame voor zijn benadering van slow food: wat is dat spul lekker.

Dankzij de gestegen houtvraag door de biomassalobby dankzij het klimaat-subsidiebeleid van onze overheid wordt dat hout steeds duurder. Tot zover het slechte nieuws dat Groene Heilstaat 2.0 heet, onze totalitaire bureaucratie die mij toenemende gevoelens van onveiligheid geeft. Terug naar de leukere zaken des levens. Harm bouwde zijn eigen metalen rookmonster, waar blauwe kringeltjes uit komen, waaraan Harm afleest of het vuur goed is. Zijn hand op het vat is de enige thermometer. Op die manier won hij al samen met zijn broertje sinds zijn 14de prijzen in palingroken op een heus palingrook-kampioenschap. Wie dacht dat dit een marginaal evenement was voor geoorijzerde bejaarden op klompen: op de rookkampioenschappen in Kortenhoef komen jaarlijks meer mensen af dan een provinciale eredivisie-middenmotor. De concurrentie schijnt moordend te zijn, en al 10 jaar wist Harm niet meer tot de rooktop door te dringen. Daar baalt hij van.

RZ15palingroker17Er is in die tijd wel meer veranderd. Vroeger rookten palingrokers het liefst wilde schieraal, die schijnt door zijn vetgehalte en vleesstructuur ook sneller te garen.  Het wilde palingbestand zakte in dankzij jarenlange overbevissing, ja vissers lezen jullie mee, OVERBEVISSING. En door het feit dat de Nederlandse overheid alle eisen aan haar laars lapt van de Kaderrichtlijn Marien wat vrije vismigratie betreft. Nu roken ze de fokpaling uit kwekerijen aan gesloten bij het Duurzame Paling Fonds (Dupan). Dat is een van de eerste pogingen uit de visserijsector zelf om niet alleen wat de bak leeg te vissen tot je huilie huilie gaat doen omdat de vis weg is. Om dan de hand bij de overheid op te houden. Terwijl je zelf stom bezig was, toegedekt door de Vissersbond die al lang blij was met de PO-contributie.

RZ15palingroker8Idee-aal
De palingfokkerijen van Dupan compenseren hun impact (vangst glasaal voor de fokkerij) met uitzetprogramma’s, dat moet ook volgens de Europese Aalverordening. Er is niets idealistisch aan, en dat bevalt me wel: als de paling er niet meer is, valt hun brood weg, en dus willen die palingboeren aan een herstel werken dat ook echt werkt.

Het is te vroeg om daar succes voor te claimen. Volgens Harm, en mij ook eigenlijk is de kleine opleving in glasaal-aankomst voor de Hollandse kust vooral een gevolg van het feit dat niet alle glasaal meer voor de Chinese kwekerijen wordt weggevangen, dankzij de Europese aalbeschermingsplannen. Die Chinezen halen dat nu elders vandaan. Maar hoe dan ook: palingbescherming met medewerking van de palingsector zou best wel eens kunnen gaan werken, het is even afwachten. En wanneer een sector zelf iets doet, kun je dat beter aanmoedigen dan de kop indrukken.

Ik kreeg – in ruil voor wat foto’s van een gerookte Harm- een pond paling mee. Een goede deal.  Bij het ontbijt de volgende ochtend was alles al weg. Heilige maagd maria, wat is dat spul lekker. En via mijn maag sponsor ik dan ook nog de uitzet van pootaaltjes in binnenwateren, waar ze dankzij sluizen en gemalen uit zichzelf niet meer konden komen. Omdat de OVERHEID zich niet aan de Kaderrichtlijn Marien houdt, door gemalen visvriendelijk te maken.

 

Nalatige overheid is boosdoener voor paling, niet kleinschalige consumptie
Natuurliefde via de maag. Er is geen enkele reden geen paling meer te eten. We kunnen beter de OVERHEID manen zich aan Europese afspraken te houden (ze bedongen uitstel tot 2027), en met gezwinde spoed werken aan een visvriendelijker Nederland met vispassages. Vergeleken bij de afsluiting van Fort Nederland en de vele gesneuvelde vis  door gemalen is de impact van consumptie van fokpaling uit gevangen glasaal een schijntje. Maar met of zonder goed geweten, het is gewoon lekker eten.