Afgelopen vrijdag bezocht ik de ambachtelijk rokende Harm Kay, een biologieleraar die liever iets anders doet: op beukenhout en eikenhout de lekkerste vette paling roken.Zonder enige objectiviteit maak ik hier even schaamteloos reclame voor zijn benadering van slow food: wat is dat spul lekker.
Dankzij de gestegen houtvraag door de biomassalobby dankzij het klimaat-subsidiebeleid van onze overheid wordt dat hout steeds duurder. Tot zover het slechte nieuws dat Groene Heilstaat 2.0 heet, onze totalitaire bureaucratie die mij toenemende gevoelens van onveiligheid geeft. Terug naar de leukere zaken des levens. Harm bouwde zijn eigen metalen rookmonster, waar blauwe kringeltjes uit komen, waaraan Harm afleest of het vuur goed is. Zijn hand op het vat is de enige thermometer. Op die manier won hij al samen met zijn broertje sinds zijn 14de prijzen in palingroken op een heus palingrook-kampioenschap. Wie dacht dat dit een marginaal evenement was voor geoorijzerde bejaarden op klompen: op de rookkampioenschappen in Kortenhoef komen jaarlijks meer mensen af dan een provinciale eredivisie-middenmotor. De concurrentie schijnt moordend te zijn, en al 10 jaar wist Harm niet meer tot de rooktop door te dringen. Daar baalt hij van.
Er is in die tijd wel meer veranderd. Vroeger rookten palingrokers het liefst wilde schieraal, die schijnt door zijn vetgehalte en vleesstructuur ook sneller te garen. Het wilde palingbestand zakte in dankzij jarenlange overbevissing, ja vissers lezen jullie mee, OVERBEVISSING. En door het feit dat de Nederlandse overheid alle eisen aan haar laars lapt van de Kaderrichtlijn Marien wat vrije vismigratie betreft. Nu roken ze de fokpaling uit kwekerijen aan gesloten bij het Duurzame Paling Fonds (Dupan). Dat is een van de eerste pogingen uit de visserijsector zelf om niet alleen wat de bak leeg te vissen tot je huilie huilie gaat doen omdat de vis weg is. Om dan de hand bij de overheid op te houden. Terwijl je zelf stom bezig was, toegedekt door de Vissersbond die al lang blij was met de PO-contributie.
Idee-aal
De palingfokkerijen van Dupan compenseren hun impact (vangst glasaal voor de fokkerij) met uitzetprogramma’s, dat moet ook volgens de Europese Aalverordening. Er is niets idealistisch aan, en dat bevalt me wel: als de paling er niet meer is, valt hun brood weg, en dus willen die palingboeren aan een herstel werken dat ook echt werkt.
Het is te vroeg om daar succes voor te claimen. Volgens Harm, en mij ook eigenlijk is de kleine opleving in glasaal-aankomst voor de Hollandse kust vooral een gevolg van het feit dat niet alle glasaal meer voor de Chinese kwekerijen wordt weggevangen, dankzij de Europese aalbeschermingsplannen. Die Chinezen halen dat nu elders vandaan. Maar hoe dan ook: palingbescherming met medewerking van de palingsector zou best wel eens kunnen gaan werken, het is even afwachten. En wanneer een sector zelf iets doet, kun je dat beter aanmoedigen dan de kop indrukken.
Ik kreeg – in ruil voor wat foto’s van een gerookte Harm- een pond paling mee. Een goede deal. Bij het ontbijt de volgende ochtend was alles al weg. Heilige maagd maria, wat is dat spul lekker. En via mijn maag sponsor ik dan ook nog de uitzet van pootaaltjes in binnenwateren, waar ze dankzij sluizen en gemalen uit zichzelf niet meer konden komen. Omdat de OVERHEID zich niet aan de Kaderrichtlijn Marien houdt, door gemalen visvriendelijk te maken.
Nalatige overheid is boosdoener voor paling, niet kleinschalige consumptie
Natuurliefde via de maag. Er is geen enkele reden geen paling meer te eten. We kunnen beter de OVERHEID manen zich aan Europese afspraken te houden (ze bedongen uitstel tot 2027), en met gezwinde spoed werken aan een visvriendelijker Nederland met vispassages. Vergeleken bij de afsluiting van Fort Nederland en de vele gesneuvelde vis door gemalen is de impact van consumptie van fokpaling uit gevangen glasaal een schijntje. Maar met of zonder goed geweten, het is gewoon lekker eten.
Het water loopt me in de mond.
Gelukkig merk ik als palingroker dat de consument de paling weer meer gaat waarderen en dat mijn verkopen toenemen. Wat mij echter wel zorgen baart is de massale sterfte van schieraal in de meer dan 15.000 obstakels die de Nederlandse wateren rijk zijn. 140.000 kg vruchtbare schieraal sterft er jaarlijks in de Nederlandse gemalen!! Volgens het Nederlandse Aalbeheerplan zouden er in 2015 900 gemalen visvriendelijk gemaakt moeten zijn, echter nog geen 10% is gehaald!!! De waterbeheerders (Waterschappen/Rijkswaterstaat) stellen het gewoon uit terwijl er een Motie is aangenomen in de Tweede Kamer die stelt dat:
r. 551
MOTIE VAN DE LEDEN HOUWERS EN GERBRANDS
Voorgesteld 14 december 2011
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende, dat de paling een vis is die dient te migreren tussen zee, overgangswateren, grote rivieren, sloten en meren en dat obstakels zoals kustwerken of gemalen deze migratie bemoeilijken of verhinderen;
overwegende, dat palingvissers de kennis en middelen bezitten om de migratie van paling te bevorderen;
overwegende, dat de kosten voor het aanpassen van obstakels aanzienlijk hoger kunnen liggen ten opzichte van de inzet van palingvissers ten behoeve van de palingmigratie;
verzoekt de regering om binnen drie maanden te komen tot een plan van aanpak in samenwerking met de sector om palingvissers in te zetten voor de bevordering van palingmigratie; in dit plan dient geëxpliciteerd te worden bij welke waterverbindingen de kosten voor het inzetten van vissers lager zijn dan de kosten voor de aanpassing van obstakels,
en gaat over tot de orde van de dag.
Houwers
Gerbrands
Laatst zag ik een film over de KRW Rijn West waarin Dhr. Kikkert wist te vertellen dat de paling het snelst uitstervende dier van Nederland is. Een Stapeliaanse stelling die kant noch wal raakt. Laat Dhr. Kikkert als medewerker van Rijkswaterstaat dan als de bliksem gemalen en andere obstakels aanpassen!! Maar nee in ons Kikker(t)landje werkt het zo niet. Dan kan je beter een uitgezette otter zijn in een gekunsteld gebied dat men natuur noemt en geen verkeersdiploma hebben:
http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/oversteekplaatsen-otters-166000-euro-stuk
Een otter is dus €166.000,= waard, voor datzelfde bedrag kunnen er tientallen tonnen schieraal over de dijk worden gezet door DUPAN!!!
Ik ga mijn rookkasten maar weer eens aangooien want veel bestellingen voor het komende weekend!!!
En misschien, nou ik weet het wel zeker zit ik over een paar uur te genieten van heerlijke gerookte paling.