destandaard

Was vroeger alles beter? Propaganda was toen in ieder geval gratis!

 

De Standaard bracht afgelopen weekend een heuse klimaatcampagne, volledig feitenvrij zoals wij maandag op climategate.nl al meldden. Inhakend op zijn opinie-artikel schreef ik een email aan hoofdredakteur Karel Verhoeven. Gisteren kreeg ik antwoord waarop ik ook weer reageerde, hieronder volgt de e-mail uitwisseling.

24-08-2015:

Beste Heer Verhoeven,

Als DS abonnee was uw klimaat-editorial dit weekend een grote schok; campagne voeren in plaats van kritische journalistiek, feiten-check en waarheidsvinding? Dat is niet wat ik van een kwaliteitskrant verwacht. Uw betoog zit vol met toetsbare foute aannames, ‘het einde van fossiele brandstoffen komt in zicht??, de Tesla thuisbatterij een eclatant succes??’ Ik raad u aan volgend artikel over de rol en positie van fossiele brandstoffen eens te lezen (en ja: ook een feitencheck te doen!) 

Gelukkig blijk ik niet de enige te zijn die zich ernstig zorgen maakt over het journalistieke niveau van uw klimaatberichtgeving, zie hier en hier.

26-08-2015:

Beste meneer Van Wijk, dank voor uw kritische reactie. De positie die de krant inneemt in het klimaatdebat is dat we over de grond van de zaak nu voldoende wetenschappelijke zekerheid hebben om niet meer de discussie te hoeven voeren of de opwarming van het klimaat nu wel of niet door de mens wordt veroorzaakt – en of die opwarming nu wel of niet plaatsvindt.
Het einde van het fossiele tijdperk vanaf 2050 is niet iets wat ik wens, maar waar de G7 zich voor geëngageerd hebben. Dat de geesten, ook politiek, kenteren, valt moeilijk te ontkennen. Dat de duurzame energieopwekking aan performantie wint, evenmin. Merkwaardig dat daar verzet tegen gevoerd wordt als de energiebedrijven zelf de omslag aan het maken zijn.
Met vriendelijke groet,

Karel Verhoeven

De Standaard
Hoofdredacteur
En mijn antwoord van 27-08-2015:

Beste Meneer Verhoeven,

Dank voor uw reaktie. Helaas bevestigt u waar ik al bang voor was: de krant heeft een positie ingenomen. Ik begrijp niet hoe dit past in een journalistieke benadering van kritisch feitenonderzoek, hoor en wederhoor en belichten van verschillende kanten, zoals u zelf schrijft.

Het klimaatdebat is sterk gepolitiseerd maar ten gronde iets wat gebaseerd is op een (zeer ingewikkeld) natuurlijk fenomeen wat gewoon onderzocht kan worden door feiten te analyseren, verbanden te leggen en daaruit conclusies te trekken. Het is onzinnig om over zoiets een positie in te nemen en het is contraproductief omdat een dialoog een nuttig onderdeel is van het wetenschappelijk proces.

Het zou een kwaliteitskrant sieren niet voor één zijde van het debat te kiezen maar verschillende visies te belichten en op zoek te gaan naar de feiten erachter. ‘Waarheidsvinding’ heet dat. Iets wat vroeger nog wel op journalistiek-opleidingen onderwezen werd en bij kwaliteitskranten belangrijk werd gevonden. Spijtig dat De Standaard daar bij ‘klimaat’ niet meer aan doet en schokkend om te moeten constateren dat u als hoofdredakteur kennelijk niet in de feiten daarvan geïnteresseerd bent.

‘Voldoende wetenschappelijke zekerheid’ voor zo’n ingewikkeld probleem als het klimaat dat zou toch uw journalistieke argwaan moeten wekken, zie bijvoorbeeld deze ‘visie’ op de bekende 97% consensus claim. Of als u de status van een bron belangrijker vindt dan de inhoud leest u dan dit eens. En of die opwarming überhaupt plaats vindt? Sinds 1998 al niet meer en de modellen voorspelden dat niet, wekt dat geen journalistieke argwaan?

Spencer models versus reality temperaturesGeesten kenteren inderdaad altijd, maar niet enkel naar de door u gekozen kant zoals u suggereert. En ik ben ook voor het vervangen van fossiele energie door betere, efficiëntere oplossingen voor onze energie-voorziening want bepalend voor onze welvaart en gebaat bij een betrouwbare en goedkope levering die de vraag bediend. Het is de taak van de journalistiek om na te gaan of de huidige alternatieven voldoen en de consequenties van de keuzes aan lezers te berichten.

Windenergie is dat duidelijk niet zoals ook in Vlaanderen blijkt, zie bijvoorbeeld hier. De kosten van dergelijke mislukkingen worden altijd verhaald op de burger en die rekende voor het uitzoeken en blootleggen daarvan op zijn krant, een essentiële functe voor het goed functioneren van een democratie. Maar tegenwoordig worden kritische waarheid-zoekende lezers veel beter en soms zelfs gratis bediend door weblogs.

Het gaat niet zo goed met veel kranten heb ik begrepen, en daar zijn ongetwijfeld meerdere redenen voor. Maar als DS kiest voor ‘go with the flow’ en niet kritisch tegen de stroom in durft te onderzoeken dan wordt zij deel van de overheidspropaganda die iedereen al kent en mij snel verveelt. Daarom tot slot nog een welgemeend advies van uw abonnee.

Een ander geluid zou op kunnen vallen en waarde toe kunnen voegen. Daar is moed en kennis voor nodig maar dat zijn ook juist kenmerken van een ware ‘kwaliteits’krant. Ik hoop dat DS deze populistische benadering snel te boven komt en niet in de propaganda valkuil trapt.

PS: Weblogs hebben ook nog het interactieve voordeel van de mogelijkheid tot reakties. Ik nodig u uit deel te nemen aan de discussie hieronder.