Al Gore sprak tien jaar geleden over een zeespiegelstijging van zes meter, de verdronken Aarde. Nu hebben de geleerden van de NASA het over de sponzen Aarde. Wat leren de platte Aarde en de jonge Aarde ons over deze evolutie?

Wie de bekende foto van de blauwe, ronde aarde geeft aan een ‘Flat Earther’, iemand die rotsvast gelooft dat de aarde plat is, zal van een kale reis terugkomen. De Platte-Aarder zal hoogstens onder de indruk geraken van je fotoshop-kwaliteiten, ten minste als hij zo naïef is om te denken dat jij de foto zelf hebt gemaakt. Zelfs voor een Platte-Aarder is die kans klein.

Wie een volgeling van de Jonge-Aarde-theorie, een creationist, confronteert met fossielen, zal te horen krijgen dat die pas na de zondeval van Adam moeten zijn ontstaan.

Het is een bekend psychologisch fenomeen dat argumenten die tegen de diepste overtuiging van een fanaticus ingaan, niet tot een revolutionaire verandering van zijn gedachten leiden. Ten hoogste past hij zijn verhaal een beetje aan de nieuw verkregen informatie aan, maar het kan ook zijn dat hij de informatie zelf als een vervalsing neerzet. Rationaliteit heeft zo zijn grenzen bij de mens, ieder zijn fanatieke trekjes.

De bekende wetenschapsfilosoof Thomas S. Kuhn concludeerde met zijn paradigmatheorie dat de wetenschappelijke geschiedenis doorspekt is met dit soort fanatisme. Dat blijkt ook nog geldig vandaag: een chemicus die ik ken sprak me over een wetenschappelijk congres waar de chemici op een gegeven moment tot een dispuut kwamen en omwille van zuiver chemische redenen naar elkaar met stoelen begonnen te gooien.

Kuhn zou wel met de stelling akkoord gegaan zijn dat men fanatici even goed vindt in serieuze hoogwetenschappelijke tijdschriften als op obscure blogs die de maanlanding betwijfelen. Ik kan het hem spijtig genoeg niet meer vragen, Thomas S. Kuhn stierf in 1996.

Tien jaar later suggereerde Al Gore, in de film ‘An Inconvenient Truth’ van 2006, een zeespiegelstijging van 6 meter tegen het einde van de éénentwintigste eeuw. Dat waren pas tijden, de film moest op alle scholen worden getoond en oude vrouwtjes wilden zo snel mogelijk van hun appartement in Knokke, met uitzicht op zee, af. Kaartjes van België waar Vlaanderen volledig onder water was gelopen circuleerden op het internet.

Nu is het 2016. Op tien jaar tijd verandert echter veel. De zeespiegel stijgt ongestoord verder met ongeveer 2 millimeter per jaar, zo doet het al meer dan een eeuw. Als dat zo doorgaat komt Gore’s 6-meterstijging over … 3000 jaar, namelijk in 5016. Dat gaat niet rap genoeg, zo gaat dat met onze postmoderne ongeduldigheid die we ingelepeld kregen door de Hollywoodiaanse rampenfilms waar alles snel snel moet gebeuren.

Tijd om met iets anders af te komen, zo moet een slimmerik hebben gedacht. Als het water niet is gestegen, waar kon dat dan naartoe zijn gegaan, bedacht hij terwijl hij, net als Archimedes, verstrooid in bad zat. Toen hij zich waste met een spons riep hij plots, ‘Eureka!’

Het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA stelt dat de Aarde een sponsachtig, wateropslorpend object is, waardoor de zeespiegel minder snel stijgt dan verwacht. De Aarde is een spons. De Sponzen Aarde is werkelijkheid, en niet de Platte, Jonge of Verdronken Aarde! Sponzen kunnen we echter terug uitknijpen, zo leren mijn eigen bescheiden experimenten in bad. Waar is die andere bol, niet de platte of de sponzen maar de glazen, waarmee de toekomst binnen nog eens tien jaar voorspeld kan worden?

Rob Lemeire.

Bron hier.