In het laatste nummer van Elsevier schonk de wetenschapsjournalist, Marcel Crok, aandacht aan nieuwe ontwikkelingen rond de Svensmark-hypothese. Ik pik een aantal fragmenten uit zijn artikel.

Deense natuurkundige presenteert verklaring voor schommelingen klimaat: kosmische straling. Het is nieuwe brandstof voor een verhit debat.

Eindelijk, de ontbrekende schakel tussen exploderende sterren, wolken en het klimaat op aarde is gevonden. Met die woorden benadrukte de Deense natuurkundige Henrik Svensmark in een persbericht het belang van zijn nieuwste publicatie in Nature Communications. Voor Svensmark is het plaatje rond: kosmische straling en onze eigen zon hebben een grote invloed op ons klimaat. Maar lang niet iedereen is overtuigd.

Svensmark ontdekte in 1997 dat er een relatie bestaat tussen straling uit het heelal en wolkenvorming op aarde. Dat zit als volgt. Hoe meer kosmische straling onze atmosfeer bereikt, hoe meer wolkenkernen er in theorie in de lucht kunnen worden gevormd en dus hoe meer wolken er ontstaan.

Het magnetische veld van onze zon buigt een deel van de kosmische straling af. Als de zon minder actief is, bereikt meer kosmische straling de aarde. Dat heeft als gevolg meer wolken en dus een koelere aarde, want wolken weerkaatsen zonlicht. …

Svensmark is een rustige, sympathieke man, maar zijn theorie is zeer omstreden. Dat heeft uiteraard alles te maken met het oververhitte klimaatdebat. Svensmark ontkent niet dat koolstofdioxide (CO2) bijdraagt aan opwarming van de aarde, maar ziet een veel grotere rol weggelegd voor de zon dan het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. Hij en zijn Israëlische collega Nir Shaviv schatten zelfs dat tweederde van de opwarming sinds 1850 door ‘de zon’ komt. Het IPCC daarentegen stelt dat vrijwel alle opwarming in die periode is veroorzaakt door broeikasgassen. …

Helaas voor Svensmark is nog lang niet iedereen overtuigd van zijn gelijk. Terecht, want het effect dat Svensmark heeft gevonden is maar klein, zo’n 1 tot 4 procent extra wolkenkernen. De grote vraag is of dit proces in het echte klimaat wel meetbaar is. …

Marcel Crok.

Een ander punt is dat de zon sinds 1950 aanzienlijk minder actief is geworden, maar dat in dezelfde periode de aarde juist warmer werd. Ook bestrijden critici dat een sterk signaal van de zon zichtbaar is in de verandering van de zeespiegel, zoals Svensmark en Shaviv claimen. Dus hoe graag Svensmark het ook wil, acceptatie van zijn theorie is nog net zo ver weg als vóór het verschijnen van deze nieuwe studie.

Aldus Marcel Crok.

Zie verder hier en hier.

Simon Rozendaal.

Simon Rozendaal schreef al in 1997 over de Svensmark-hypothese voor Elsevier. Zijn artikel is hier te vinden.

 

 

 

Simon Rozendaal