Het sommetje

Gisteren kwam het kabinet met het besluit om de snelheid overdag tot 100 km/u te beperken, als noodmaatregel om de bouw weer op gang te helpen. Er werd niet bijgezegd wat het effect zou zijn op de uitstoot van stikstofverbindingen (kortweg stikstof). Een politicus zei eerder op TV dat de maatregel 4% zou schelen op de uitstoot. Niet erg veel maar ik kan me voorstellen dat je daarmee tijdelijk de bouw weer zou kunnen hervatten.
Er wordt gezegd dat de cijfers nog voor het debat morgen zullen worden vrijgegeven, maar dat duurt me te lang, dus heb ik maar even het sommetje gemaakt, op een bierviltje natuurlijk, waar wij ingenieurs dol op zijn.

  • Alle kilometers worden nog steeds gereden, maar met een lagere snelheid. Dat kan moeilijk gemiddeld meer dan 30% uitstootvermindering opleveren.
  • Van alle autokilometers wordt ongeveer de helft (zie onder) op de snelweg gereden: factor 50%.
  • Van alle snelwegkilomers wordt (aanname) maximaal de helft gereden op stukken waar je 130 mag: factor 50%.
  • Van alle kilometers wordt maar ca 50% gereden door benzineauto’s, de voornaamste 130 rijders dus, en lang niet iedereen rijdt 130 als dat mag, dus weer een aanname: factor 50%.

30% x 50% x 50% x 50% = 3,75%

Dat zit heel dicht bij de genoemde 4%, dus neem ik aan dat de maatregel inderdaad de stikstofuitstoot van het verkeer met 4% vermindert.
Alleen: het autoverkeer veroorzaakt maar 6% van de uitstoot (zie rechts). Het effect van de maatregel is dus maar 6% x 3,75% = 0,225%!
(Let wel: dat is voor 24 uur per dag naar 100km/u, de huidige maatregel gaat alleen over overdag!)

De nauwkeurigheid van de metingen en de aannames over depositie is tientallen procenten, dus kan gerust gezegd worden dat het effect van de maatregel nihil en in ieder geval niet aantoonbaar is.

Het effect is zo klein dat bij een voortzettende toename van het aantal auto’s (0,5% per jaar) de maatregel al in een half jaar teniet gedaan wordt.

Anderzijds: gelukkig daalt de uitstoot per kilometer van benzineauto’s (grootste deel van de 130 rijders) sterk: in de laatste 25 jaar met 94%, de laatste 5 jaar met ca 50% (zie onder). Als dat doorzet verlaagt dat de uitstoot volgend jaar met 10%, 44 maal het effect van de snelheidsmaatregel.

Dit zijn bierviltjesberekeningen, maar ook als ik er in mijn aannames in totaal 100% naast zit, blijft de maatregel een marginaal effect hebben. Ik ben dus razend benieuwd naar de berekeningen van het RIVM! Als die met de mijne overeenkomen wordt het een interessant debat morgen…
Het blijft in ieder geval een raadsel waarom de VVD zijn allerlaatste eigen standpunt verkwanselt voor een maatregel met een onmeetbaar klein effect.

Aanvulling 14 november: de Telegraaf meldt dat het kabinet uitgaat van 0,07% minder uitstoot door de “overdag” maatregel, dus minder dan 1/3 van mijn “24 uurs” aanname.
Als de automatische daling van de uitstoot per km in de laatste decennia van 10% per jaar doorzet, gaat het kabinet dus de snelheid van 130 naar 100 brengen om de uitstootreductie van 10% te brengen op 10,07%. 

Autosnelweg, alle voertuigen, ca 50%

 

Afname stikstofuitstoot per km

(Afbeelding aankondiging: ANWB)