Een bijdrage van Ap Cloosterman.
Prof. dr. Olaf Schuiling is de geestelijk vader van het idee om met het mineraal Olivijn een deel van het broeikas CO2 uit de atmosfeer te verwijderen.
Olivijn (magnesiumsilicaat = forsteriet) is een veel voorkomend mineraal, dat gemalen en verspreid over het land, reageert met water en CO2. Daardoor ontstaat bicarbonaat dat in water oplost en met het water naar zee afvloeit. In zee slaat het dan neer als kalksteen. Ook vergroot het opgeloste magnesiumsilicaat de CO2-opname extra door een toename van de groei van kiezelwieren, die neerslaan als koraal. Zie hier.
Voor de chemici onder u:
Het vrijgekomen magnesium is een belangrijke voedingsstof voor de vorming van chlorofyl (bladgroen). Een deel van het vastgelegde CO2 kan weer vrijkomen als het opgeloste bicarbonaat neerslaat met Magnesium (Mg) als magnesiet (MgCO3):
Per er kilogram puur olivijn (forsteriet) wordt er 1,25 kg CO2 vastgelegd. Na de reactie met bicarbonaat is het nettorendement bij volledige verwering 0,6 kg CO2 per kg olivijn. Wel moet er rekening worden gehouden met het feit dat bij het winnen en malen van olivijn en het transport van de plaats van winning naar de plaats van toepassing, energie wordt verbruikt waarbij CO2 vrijkomt!
De snelheid van het verweringsproces over de hele levensduur en dus de vastlegging van CO2 is afhankelijk van meerdere factoren. De korrelgrootte, temperatuur, zuurgraad en de aanwezigheid van water en van organische zuren bepalen de snelheid. Gesteld kan worden: hoe fijner het olivijn, hoe vochtiger de omgeving, des te sneller de verwering. Zie hier.
Het gebruik van olivijn heeft ook nog een ander voordeel: olivijn werkt productie verhogend in de agrarische sector. Toevoeging aan teeltgebieden en graslanden kan zorgen voor verbetering van bodemstructuur, vruchtbaarheid en waterhuishouding. Olivijn verlaagt de zuurgraad en voegt de bouwstof magnesium toe. Zie hier.
Olivijn kan toegepast worden zowel op het land als ook in zeewater. Op land kan het als poeder worden uitgestrooid, maar het kan ook als een soort van grof grind worden gebruikt. Een interessante toepassing is de opvulling langs spoorlijnen, de zgn. schouwpaden. In Nederland ligt 6.830 km spoorlijn. Elke kilometer schouwpad kan zo’n 665 ton CO2 opruimen. Zie hier.
De Hoekse Lijn is de spoorlijn tussen station Schiedam Centrum en Hoek van Holland en heeft een lengte van 24 km en hier zijn de schouwpaden voorzien van olivijn grind.
Als de schouwpaden van alle Nederlandse spoorlijnen zouden worden bedekt met olivijn zou dit een opname van CO2 betekenen van: 6.830 x 665 = 4.541.950 ton = 4,5 miljoen ton CO2.
De jaarlijkse Nederlandse uitstoot aan CO2 is +/- 200 miljoen ton en dat betekent dat er met deze hoeveelheid olivijn 2,25% CO2 uit de atmosfeer verwijderd kan worden. Dit cijfer zou verhoogd kunnen worden door de bovenkant van stoeptegels (trottoirs en pleinen) te voorzien van een laag olivijn.
De wereldvoorraad olivijn is enorm groot. Het is veelal in open groeven te vinden in Duitsland (Eiffel), West-Afrika, Nieuw-Caledonië en Amerika.
Behalve olivijn kan op schouwpaden ook obsidiaan worden toegepast.
Vulkanisch glas is een type glas dat wordt gevormd als uitvloeiingsgesteente. De amorfe textuur is kenmerkend.
Doordat er bij de uitbarsting van vulkanen geen tijd is geweest om kristallen te laten groeien, is er glas ontstaan. Zie hier.
Op initiatief van het ingenieursbureau Movares is voorgesteld het graniet te vervangen door duurzame materialen: olivijn en obsidiaan. Obsidiaan is een zwart vulkanisch glas dat ook CO2 kan binden. Het bezit daarnaast een hoge warmtecapaciteit en houdt daardoor warmte lang vast, waardoor onkruid op schouwpaden van obsidiaan moeilijker ontkiemt en er dus in theorie minder onkruidbestrijdingsmiddelen nodig zijn. Zie hier.
De Volkskrant bericht op 21 oktober 2019:
Gooi olivijn bij bomen in de straat, in wegbermen, op akkers en stranden en het gaat vanzelf het broeikasgas CO2 wegvangen. Na de eerste kleine succesvolle proeven met het materiaal olivijn dromen wetenschappers van grootschalige toepassingen. Goed idee?
Het alledaagse mineraal mag zich op toenemende belangstelling verheugen door het actuele klimaatprobleem.
Wat betreft het gebruik van olivijnpoeder in zeewater het volgende. Het onderzoek naar het effect van het uitstrooien van olivijnpoeder in zeewater is opgenomen in een voorstel voor onderzoek naar de invloed van oceanen op de klimaatverandering.
Er bestaat een soort van evenwicht tussen het CO2 gehalte in onze atmosfeer en het CO2 gehalte in het water van de oceanen. Als er CO2 uit de oceaan wordt verwijderd dan zal de oceaan deze hoeveelheid CO2 vanuit de atmosfeer weer opnemen, waardoor de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer dus zal afnemen.
TNO, Deltares, Boskalis, het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee en verschillende universiteiten werken daarbij samen. Het voorstel is ingediend bij NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek.
‘Er is nog wel een ander probleem,’ zegt Jos Vink van Deltares, niet betrokken bij dit project, maar wel bezig met ander onderzoek naar de risico’s van olivijn.
We weten bijvoorbeeld dat er ook nikkel in olivijn zit. Als je nikkel in grote hoeveelheden binnenkrijgt, is het giftig. Dat effect treedt misschien niet snel op, maar voordat je olivijn op grote schaal uitstrooit in de zee, moet je wel zeker weten wat de gevolgen zijn. Want als het effect heeft op alg, dan heeft het ook effect op een kreeftje en dan op een vis en daarna op de mens.
Olivijn bevat 1 à 2% aan nikkel.
Schuiling zegt:
Strooi gemalen olivijn uit over de aarde en laat de natuur – regen, zeewater – verder haar werk doen. Alleen in de Sahara en Antarctica lukt het niet, want zonder water gaan olivijn en CO2 geen reactie aan.
Schuiling heeft uitgerekend dat het uitstrooien van olivijn vele malen goedkoper is dan Carbon Capture and Storage (CCS), de ondergrondse opslag van CO2. CCS kost honderd euro per ton CO2. Het mijnen, vergruizen en uitstrooien van olivijn kost nog geen tien euro per ton CO2.
Volgens het CBS is tot op dit moment de jaarlijkse uitstoot van CO2 in Nederland vrij constant (zie onderstaande tabel).
CO2 – emissies naar lucht door de Nederlandse economie (bron hier)
De CO2 – emissie was in 1990: 200 miljard kg = 200 miljoen ton. Er is dus geen enkele vooruitgang geboekt!
De wereldwijde CO2-emissie lag in 2018 op 37.100 miljoen ton. Nederland draagt met +/- 200 miljoen ton = 0,5% bij aan deze CO2-emissie.
Opvallend vreemd is, dat de Rijksoverheid voor het jaar 2018 een CO2-emissie vermeld van 161 miljard kg. Dit cijfer dateert van 9 mei 2019. Zie hier.
Ik heb het CBS-cijfer van 15 november 2019, zijnde 200 miljard kg aangehouden. Wie het beter weet mag het zeggen!
De Nederlandse Klimaatwet legt ons de verplichting op om in 2050 CO2-neutraal te zijn. Als we niet in staat zijn om dit met duurzame energie te bereiken en het ziet er naar uit dat dit met windturbines en zonnepanelen absoluut niet zal lukken, zal Wiebes met zijn staf uitbundig met olivijn poeder in zee moeten gaan strooien.
Vanaf 2020 zullen we elk jaar de in ieder jaar bijkomende 200 miljard kg CO2 met behulp van olivijn moeten verwijderen. Een vermindering van 200 miljard kg CO2-emissie (= 200 miljoen ton) kost per jaar: 200 x 10^6 ton x 10 Euro = 2 miljard Euro. Over een periode van 30 jaar betekent dit € 60 miljard.
Voor dit bedrag kunnen ook 8 nieuwe generatie kerncentrales gebouwd worden en dan is het CO2-probleem veroorzaakt door de met fossiele brandstof gestookte centrales opgelost! Daarmee is de transitie van fossiele brandstof voor de transportsector naar duurzaam nog bij lange na niet opgelost!
Om in 2050 een Nederlandse bijdrage te leveren aan de vermindering van 0,5% CO2 zullen we dus met het olivijn strooigoed 60 miljard Euro in 30 jaar moeten neertellen. Wereldwijd praten we over bedragen van € 12.000 miljard per jaar. Dit is onbetaalbaar! En het tragische is, dat dit geen merkbare invloed zal hebben op de aardse wereldtemperatuur. Het is weggegooid geld.
De gemiddelde temperatuur is sinds 2004 niet meer gestegen (zie onderstaande grafiek) en er is geen enkele reden om aan te nemen, dat dit wel zal gebeuren. Dit in schrille tegenstelling met de voorspellingen van het IPCC. Overigens weten we inmiddels wel dat er zich plaatselijk vrij grote verschillen in temperatuur t.o.v. het bijbehorende plaatselijke gemiddelde kunnen voordoen.
Het uitstrooien van olivijn in zeewater kan tot gevolg hebben, dat het magnesiumgehalte (en het nikkelgehalte!) in het zeebanket zal toenemen en uiteindelijk in de mens belanden.
De website dokterdokter meldt hierover:
Krijg je eenmalig of voor korte tijd veel van deze metalen binnen, dan is dat doorgaans niet schadelijk. Langdurig te veel van dit mineraal binnenkrijgen kan wel nadelig zijn voor je gezondheid: Misselijkheid, braken, een lage bloeddruk, dorst, een verstoorde ademhaling, een algeheel zwaktegevoel.
***
Dit artikel is in conceptvorm aan een groot aantal deskundigen toegestuurd en daar zijn reacties op gekomen, die ik u niet wil onthouden:
► Olivijn komt dus voor in rotsgebergte. Als heel veel CO2 nu door olivijn poeder wordt ingesloten dan kan er
een tekort aan CO2 ontstaan voor onze noodzakelijke plantengroei en zullen mens en dier de hongerdood sterven.
Bovendien om zulke grote hoeveelheden olivijn uit het rotsgebergte als poeder of grind vrij te maken kost onvoorstelbaar veel energie, dat zelfs met de huidige nucleaire technieken niet toereikend is.
► CO2 is en blijft voor mens, dier en plant een onontbeerlijk gas. Hiermee moet de nietige mens niet mee experimenteren.
► CO2 is plantenvoedsel en we moeten straks nog veel meer mensen voeden.
► Het proces met olivijn is doorgerekend. De conclusie was, dat uitstrooien in zee nauwelijks effect kan hebben, omdat er al veel positieve ionen aanwezig zijn. De mensen die Olivijn propageren hebben onvoldoende kennis van buffers. De oceaan is eigenlijk geen CO2 buffer bij hoge pH maar een ionen buffer, aldus het rapport van prof. Arthur Rörsch d.d. juni 2012:
A simplified theoretical consideration on the mutual relationshop between the PH of ocean areas, CO2 concentration in the atmosphere and the effect of the contribution of ions from minerals to the relationship.
Conclusies en aanbevelingen
De Nederlandse overheid heeft zich gebonden aan de verplichting om in 2030 t.o.v. 1990 een vermindering aan CO2-emissie te behalen van 49%, ondanks het feit dat CO2 nauwelijks meer bijdraagt aan de opwarming van de atmosfeer.
Wat te doen?
● Allereerst levert de toepassing op land van olivijn en obsidiaan een kleine bijdrage van 2,25% CO2-reductie op, maar dit is gezien de grote hoeveelheden olivijn die nodig zijn met de daaraan verbonden extreem hoge kosten onaanvaardbaar.
● Voor het uitstrooien in zee geldt hetzelfde argument. Daar komt nog bij dat er onvoldoende zekerheid bestaat ten aanzien van het giftigheidsgevaar.
● Zonnepanelen op daken dragen bij aan minder gebruik van fossiel opgewekte stroom, maar levert onvoldoende op om aan de vraag te kunnen voldoen.
● Isoleren van woningen levert zeker een besparing aan energie op.
● Er moet zekerheid blijven bestaan betreffende de levering van elektriciteit. Windturbines zijn hiervoor niet geschikt: geen wind – geen stroom. Verder zijn er gigantische aantallen windturbines nodig: op elke hoek van de straat een windturbine.
● Er dient een 180 graden cultuuromslag te worden bereikt voor het in bedrijf stellen van nieuwe generatie kerncentrales. De meerderheid van de politiek en de burgerij zijn onvoldoende op de hoogte van de veilige mogelijkheden van deze centrales. Als we gebruik blijven maken van niet-Gronings aardas, dan creëren we
tijd om binnen 8 jaar kerncentrales te kunnen plaatsen.
Samenvattend
Als reductie middel voor CO2 kwam olivijn tevoorschijn.
Echter, qua kosten en milieu blijkt het verre van ideaal te zijn.
Weg met de landschap vervuilende zwaaipalen.
Beter is om kernenergie binnen te halen.
Niet van het aardgas af, heb geduld, het doet de minste pijn:
eerst moet er voldoende waterstof uit kernenergie zijn.
100% elektrisch is niet reëel om haalbaar te zijn,
want daarvoor is ons stroomnet veel te klein.
CO2 is voor alarmisten de kwade klimatologische pier.
Onjuist: CO2 is van levensbelang voor plant, mens en dier.
Er zijn daarentegen vele andere (natuurlijke) oorzaken,
die veranderingen in het aardse klimaat mogelijk maken.
De mens is met computers aan het voorspellen gegaan,
maar Moeder Aarde houdt zich hier totaal niet aan.
Onderdelen uit het Parijse klimaatakkoord,
krijgen weerstand en moeten nu gezwind overboord.
En als het enigszins is te behappen,
is het zelfs beter om uit dit akkoord te stappen.
Geef een reactie