Václav Klaus : parallellen tussen communisme en klimaatbeleid de vrije-marktecomie versus de centrale planeconomie. George Santanyana

Václav Klaus. Foto: yakub88 / Shutterstock.com

Uit de oude doos.

De voorstanders van een ‘Green New Deal’ en een ‘Great Reset’, aangevoerd door Klaus Schwab vanuit de Olympus van het World Economic Forum en Frans Timmermans vanuit de EU, zijn zich er vermoedelijk niet van bewust dat zich in de vorige eeuw al eerder een discussie heeft plaatsgevonden over de voor- en nadelen van verschillende economische systemen: de vrije-marktecomie versus de centrale planeconomie. Hoe zouden ze ook? Dat was voor hun tijd.

Maar zoals George Santanyana opmerkte:

Those who cannot remember the past are condemned to repeat it.

In deze discussie hebben economen van de zogenoemde Oostenrijkse school, Ludwig von Mises en Friedrich von Hayek, fervente voorstanders van de markteconomie, een dominante rol gespeeld. De bedroevende resultaten van de planeconomie, zowel wat betreft welvaartsontwikkeling als menselijke vrijheid, hebben hen gelijk gegeven.

Voor zover mij bekend, wordt echter nog slechts zelden aan hun werk gerefereerd. Dat is betreurenswaardig. Want hun intellectuele nalatenschap behoort naar mijn smaak nog steeds tot het beste van wat de economische wetenschap heeft voortgebracht. En deze is opnieuw uiterst actueel!

De laatste tijd hebben vele auteurs gewezen op het gevaar van het verlies van vrijheid, gegeven het feit dat de beperking daarvan als gevolg van de coronacrisis door krachtige lobbygroepen als een voorspel wordt gepropageerd voor nóg verdere toekomstige vrijheidsbeperkingen in het licht van de klimaatcrisis (die overigens maar steeds niet wil komen). Maar de weerstand daartegen is pas de laatste tijd manifest geworden. Tot voor kort werd daaraan in de maatschappelijke discussie geen aandacht geschonken.

De voormalige Tsjechische president, Václav Klaus, die het communisme aan de lijve heeft ondervonden, en daarvoor een gevoelige antenne had ontwikkeld, was één van de eersten die op het gevaar van vrijheidsbeperking heeft gewezen.

Zie hier wat ik daar zo’n tien jaar geleden over schreef.

***

De Australische klimaatsceptici hebben zwaar geschut in stelling gebracht om de door de regering voorgestelde invoering van een CO2-belasting te blokkeren. Eerder schonk ik al aandacht aan de voordracht van Christopher Monckton voor de Australische persclub. Maar daar bleef het niet bij. Ook de Tsjechische president, Václav Klaus, heeft zich voor een voordracht laten strikken.

Klaus is een bijzonder spreker. Hij spreekt zonder stemverheffing – welhaast schuchter. Maar het lijkt wel of de inhoud van zijn boodschap daardoor dieper doordringt.

Klaus vertelde dat hij vaak euroscepticus en klimaatscepticus wordt genoemd. Maar hij vond dat die kwalificaties toch niet bij hem pasten. Zelf gaf hij de voorkeur aan eurorealist versus euronaïeveling – idem dito bij klimaat. Hij beklemtoonde dat de samenleving vroeger door het communisme werd bedreigd. Dat behoort nu tot het verleden. Thans worden de samenleving bedreigd door de opwarmingsideologie/doctrine. Zijn boek, ‘Blauwe planeet in groene kluisters’, is nu in 17 talen vertaald (in het Nederlands onlangs opnieuw uitgegeven onder de titel: ‘Blauwe planeet (niet groen)‘. Het is, zoals hij dat noemde, een politiek-filososfische en economische verhandeling over klimaatverandering.

Als econoom benadert hij het thema vanuit het perspectief van ‘trade-offs’ en kosten en baten van klimaatbeleid. Volgens Klaus wensen de aanhangers van de menselijke broeikashypothese (AGW = Anthropogenic Global Warming) onze manier van leven te veranderen en te beheersen, en daardoor onze vrijheid te beknotten. Als iemand die onder het juk van het communisme heeft moeten leven, vertelde hij daarvoor erg gevoelig te zijn. AGW’ers pretenderen te weten wat goed voor ons is. Het klimaatbeleid is een instrument om hun doel te bereiken. Dezelfde mensen die destijds betrokken waren bij de verspreiding van de opvattingen van de ‘Grenzen aan de groei’ uit het eerste rapport aan de Club van Rome, verkondigen nu de opwarmingsdoctrine.

Klaus vatte de huidige klimaatdoctrine als volgt samen:

– Er vindt een onmiskenbare opwarming van de aarde plaats.

– Deze is zichtbaar in de tijdreeksen van de temperatuurmetingen.

– Deze ontwikkeling is bedreigend voor de mensheid.

– Het verschijnsel is door de mens veroorzaakt door de uitstoot van CO2 bij het verstoken van fossiele brandstoffen.

– De klimaatgevoeligheid is hoog en neemt toe.

– Maar er is hoop dat deze ontwikkeling kan worden gekeerd.

– De aanhangers van AGW-hypothese pretenderen te weten hoe dat kan worden gerealiseerd, onder meer door ingrijpen van een wereldregering.

– De baten van een vermindering van de antropogene uitstoot van CO2 achten zij aanzienlijk hoger dan de kosten.

Klaus is het met geen enkele van deze veronderstellingen eens. Bovendien vergeten de AGW-aanhangers erbij te vertellen dat het door hen bepleite klimaatbeleid, geleid door een wereldregering van anonieme bureaucraten die zich niet politiek hoeven te verantwoorden, niet mogelijk is zonder ondermijning van de democratie, de souvereiniteit van individuele landen, menselijke vrijheid, welvaart en de kans om de armoede in de wereld te verminderen.

Als econoom heeft hij de volgende bezwaren tegen deze gedachtegang.

– Economen hebben moeite met het voorzorgsbeginsel. Zij geven de voorkeur aan een kosten/batenbenadering.

– Economen stellen vast dat er een nauwe samenhang is tussen economische groei en de toename van het verbruik van fossiele brandstoffen. Wil men die samenhang doorbreken door de groei van het energieverbruik via CO2-reductie drastisch te verminderen, dan zal dat ernstige gevolgen hebben voor de economische groei en de welvaart.

– Als men huidige kosten en baten wil afwegen tegenover toekomstige kosten en baten, zal men een discontovoet dienen te hanteren van zo’n 4 – 5%. Doet men dat niet, zoals dat het geval was in het Stern-rapport en het Garnaut-rapport, die een lage discontovoet van nabij 0 hebben toegepast, dan is geen rationele kostencalculatie mogelijk. Besluitvorming die op dat soort berekeningen is gebaseerd, is dan ook irrationeel.

– Als slachtoffer van het communisme heeft Klaus de gevolgen van een van bovenaf opgelegde centrale planning van de samenleving aan den lijve ondervonden. De maatregelen die alarmistische AGWers bepleiten vertonen grote overeenkomst met die van de voormalige centrale planners. Zij wensen de samenleving te controleren door allerlei soorten interventie. De arrogantie waarmee zij te werk gaan doet hem aan zijn verleden denken.

Václav Klaus vatte zijn opvattingen als volgt samen:

– Er is geen klimaatdreiging op afzienbare termijn.

– Maatregelen die onze vrijheid substantieel beperken zijn uit den boze.

– Klimaatbeleid is irrationeel en leidt tot grootscheepse verspilling van middelen.

– Het ‘gevecht’ tegen klimaatverandering nutteloos en kan niet worden gewonnen.

Kijk en luister verder.

Bron hier.

 

Ook Thierry Baudet (Forum voor democratie) maakt zich zorgen over de ideeën die binnen het World Economic Forum en de EU circuleren.