Windenergiecrisis, nu de expansie in Duitsland stokt De Duitse windenergie-industrie krijgt tegenslag na tegenslag te verdurenAuteur: Alex Reichmuth.

Vertaling: Martien de Wit.

De Duitse windenergie-industrie krijgt tegenslag na tegenslag te verduren. Er worden nauwelijks nieuwe windmolens gebouwd, en steeds meer oude windturbines worden uitgefaseerd. Nu roepen lobbyisten van de windindustrie op tot nieuwe subsidies en versoepeling van de bouwregels.

In de Vrijstaat Beieren gebeurt bijna niets meer als het om windenergie gaat. Volgens een rapport van het Beierse ministerie van Economische Zaken is de uitbreiding van windenergie-capaciteit al enkele jaren vrijwel nihil. Het aandeel van windenergie in de elektriciteitsproductie daalt nu zelfs. “Windenergie is dood in Beieren”, klaagde de groene politicus Martin Stümpfig.

Minister-president Markus Söder van Beieren had beloofd in 2019 honderd nieuwe windturbines in de bossen van de deelstaat te laten plaatsen. Maar volgens het ministerie van Economische Zaken is er nog geen enkele aanvraag voor zo’n windturbine binnengekomen. De Groenen willen dat de zogenaamde 10H-regel wordt afgeschaft, die bepaalt dat de afstand tussen nieuwe windturbines en de dichtstbijzijnde woonwijk tien keer zo groot moet zijn als de hoogte van de turbines. Moderne windturbines zijn 200 meter hoog, wat een afstand van twee kilometer vereist. Dat maakt veel projecten onmogelijk.

Ook landelijk is de uitbreiding van windenergie gestagneerd. In 2016 werd in Duitsland 4625 megawatt (MW) aan nieuwe windenergiecapaciteit geïnstalleerd, in 2017 zelfs 5334 MW. Dat komt overeen met vier tot vijf grote kolengestookte elektriciteitscentrales. In 2018 daalde de uitbreiding tot 2402 MW, in 2019 zelfs tot slechts 1078 MW. Ook vorig jaar lag de nieuw geïnstalleerde capaciteit van 1431 MW ver onder de doelstelling van de federale regering van 2800 MW nieuwe windenergiecapaciteit per jaar (zie grafiek).

Enorme weerstand van het publiek

Langdurige plannings- en goedkeuringsprocedures staan de uitbreiding van windenergie in de weg. Er is te weinig aangewezen ruimte voor mogelijke locaties en er zijn te veel rechtszaken tegen projecten. De weerstand tegen de bouw van windturbines is op veel plaatsen enorm. Talloze natuurbeschermingsgroepen en burgergroeperingen zien het landschap aangetast, de gezondheid bedreigd of zeldzame vogels in gevaar komen en zij strijden met alle mogelijke middelen tegen nieuwe windturbines. Vaak zijn de politieke leiders van gemeenten en deelstaten tegen een versoepeling van de afschaffing van locaties voor windenergie.

Wat de toekomst van windenergie nog somberder maakt, is het feit dat veel windmolenparken met sluiting worden bedreigd. De Duitse wet voor hernieuwbare energie, die sinds 2000 van kracht is, garandeert exploitanten van windturbines dat zij gedurende twintig jaar subsidies zullen ontvangen. Voor duizenden windprojecten loopt deze termijn in de komende jaren af. Zonder subsidies zijn zij niet langer rendabel. Tegen 2025 dreigt 15.000 MW aan windprojecten verloren te gaan, wat overeenkomt met meer dan een kwart van het Duitse windvermogen op het land.

Technisch gezien is het nog steeds mogelijk om windturbines na 20 jaar in bedrijf te houden. Maar zonder gegarandeerde subsidies is het voor veel exploitanten moeilijk om op de markt te overleven. Bij het huidige lage prijsniveau1 voor elektriciteit zijn zij nauwelijks concurrerend. Er wordt al een beroep gedaan op de federale regering om financiële steun te verlenen om de windparken draaiende te houden.

“We stevenen af op een ramp”

In de deelstaat Nedersaksen staan bijzonder veel windturbines. Olaf Lies, de minister van Energie en Milieu, heeft de periode waarin windenergie zonder vervanging van het net kan worden gehaald, moeten verlengen omdat het teruglevertarief voor elektriciteit na 20 jaar afloopt. In 2025 zullen er zo’n 3500 windturbines staan met een totaal vermogen van 4300 MW. “We stevenen af op een ramp”, zei Lies tegen het “Handelsblatt”.

Hij deed een beroep op federaal minister van Economie Peter Altmaier om meer aandacht te besteden aan de benarde situatie van de hernieuwbare energiebronnen. “Als de federale regering niet aan het ripcord trekt, staat Duitsland een gigantische ontmanteling van windenergie te wachten met alle gevolgen van dien. ‘Repowering’ betekent het vervangen van oude systemen door nieuwe, krachtigere, koolstofvrije elektriciteitsopwekking,” zegt Lies. Hij wil met name de drempels voor re-powering verlagen.

Vandaag mislukt deze re-powering vaak door hoogtebeperkingen voor nieuwe windmolenparken en door de wetgeving inzake soorten- en milieubescherming. “Wij pleiten voor een nationale ‘repoweringstrategie’ die de dringend nodige bestaande ruimte veilig stelt en behoudt en de goedkeuringen voor projecten vereenvoudigt en versnelt”, verklaarde Hermann Albers, voorzitter van de Duitse vereniging voor windenergie, aan het Handelsblatt.

In het algemeen pleit de windenergielobby voor een versoepeling van de bouwvoorschriften voor nieuwe windmolenparken. Er moet meer land worden aangewezen voor windturbines, ook in bossen. Ook de regels over hoe ver windmolenparken van bewoonde gebieden verwijderd moeten zijn, liggen onder vuur.

Strijd om minimumafstanden

De regering van de deelstaat Hessen is van plan twee procent van het grondgebied van de deelstaat uit te roepen tot windvoorrangsgebied. Dat zou ernstige gevolgen hebben voor de laatste ongestoorde bossen en het platteland, aldus de Hessische vereniging van natuurbeschermingsinitiatieven. Bovenal betekent de bouw van windturbines in het uitgestrekte Pfälzerwald “de zoveelste taboedoorbreking van de rood-groen-gele coalitie ten gunste van de windenergie-industrie”.

In de deelstaat Noordrijn-Westfalen woedt een strijd over de afstandsregels. Een door de deelstaatregering voorgenomen regeling voorziet in een minimumafstand van duizend meter tot woonwijken. De gemeenten kunnen echter een kleinere afstand tot windturbines toestaan. Groene politici klagen dat de duizend meter veel te beperkend is. Volgens de Groenen is het “te verwachten dat veel gemeenten onder druk van een luidruchtige minderheid niet verder zullen willen gaan dan de minimumafstand tot versplinterde nederzettingen”. Het valt nog te bezien of de deelstaatregering zal toegeven. Zij heeft immers aangekondigd dat zij de capaciteit van de geïnstalleerde windturbines in Noordrijn-Westfalen wil verdubbelen tot 10.500 megawatt in 2030.

Tot overmaat van ramp voor de windindustrie zijn er nu ook nog slechte gegevens over de elektriciteitsproductie. Door “weinig wind in het voorjaar” hebben de 30.000 windturbines van Duitsland in het eerste kwartaal van 2021 bijna een derde minder elektriciteit opgewekt dan vorig jaar, zo heeft het bureau voor de statistiek bekendgemaakt. Het resultaat was de laagste productie sinds 2018. Het gat werd opgevuld door meer elektriciteitsproductie uit kolencentrales en gascentrales. Critici van de groene energietransitie die waarschuwden voor de intermitterende problemen van hernieuwbare energie, zien hun standpunt bevestigd.

***

Windenergiecrisis, nu de expansie in Duitsland stokt De Duitse windenergie-industrie krijgt tegenslag na tegenslag te verduren

Alex Reichmuth.

1 Noot van de vertaler:

Na de Denen betalen de Duitse huishoudens de hoogste prijs per kWh van alle EU landen.

***

Volledig artikel (in het Duits).

https://www.thegwpf.com/wind-energy-in-crisis-as-expansion-stalls-in-germany/

https://www.nebelspalter.ch/windenergie-in-der-krise-teil-1-in-deutschland-stockt-der-ausbau