CHINA: klimaatbeleid versus democratie, mensenrechten en milieubeleid

Een bijdrage van Ap Cloosterman.

De Volksrepubliek China heeft een sterk gecentraliseerd en autoritair bestuur met een communistische staatsinrichting en een eenpartijstelsel met een vrije markt en verder een sterk geïndustrialiseerde en een snelgroeiende economie. Sinds het begin van de economische hervormingen in 1978 heeft China een spectaculaire economische groei doorgemaakt. De tiende president van de Volksrepubliek, Xi Jinping, leidt het land sinds 2013 op een toenemende nationalistische en autoritaire wijze. Xi heeft de politieke vrijheden verder beperkt en de macht van de president vergroot.

Met een bevolking van 1.394.015.977 (2020) is China qua inwoners het grootste land ter wereld. De Volksrepubliek China bestaat officieel uit 23 provincies, waarvan er 22 liggen op het vasteland. De status van Taiwan, de 23e provincie, blijft internationaal omstreden. China is de grootste verbruiker van energie geworden. Kernenergie is het belangrijkste instrument in de strijd tegen klimaatverandering. Ze hier.

Verschil tussen arm en rijk

Ondanks de grote economische vooruitgang leeft nog steeds een deel van de bevolking in grote armoede. De armste (25% van alle Chinese huishoudens) hebben slechts een aandeel van 1% in het totale vermogen van het land.

Zelf heb ik het grote verschil tussen rijk en arm in China ervaren. Als auditor voor een accreditatie van een Chinese certificatie-instelling heb ik een bijwoning gedaan bij een textielfabriek in Beijing. Er was een enorm verschil tussen de behuizing van de directie en fabrieksarbeiders. Het directieverblijf bestond uit zeer luxueuze kantoren en de directie reed in zeer dure comfortabele auto’s. In de fabriek was er tussen de machines nauwelijks ruimte en de arbeiders zaten op primitieve zelf in elkaar getimmerde stoelen en tafels. De werkomstandigheden waren gevaarlijk slecht. Aan de zijkant van de fabrieksmuur was een open ruimte met een schuin afdak waar de mensen na hun werktijd verbleven en ook sliepen.

Het Chinese klimaatdoel en energiebeleid

China presenteerde in september 2020 een nieuw klimaatdoel. De CO2-uitstoot moet vóór 2030 pieken en in 2060 op nul uitkomen. In voorbije jaren werd al grootschalig geïnvesteerd in duurzame energie, maar tegelijkertijd ook in kolencentrales.

China is verantwoordelijk voor ongeveer een derde van alle broeikasgassen die wereldwijd worden uitgestoten. President Xi Jinping gaat “strikte controle uitoefenen” op de groei van het aantal kolencentrales in het land. Het land zou dan na 2026 steeds minder energie uit kolen moeten halen. China wordt al geruime tijd bekritiseerd wegens het openen van tientallen kolencentrales. Eerder maakten de autoriteiten in Peking bekend dat er recent vijftien kolenmijnen zijn heropend die eerder waren opgedoekt. Binnen afzienbare tijd worden nog eens 38 eerder gesloten kolenmijnen weer in gebruik genomen.

Het land telt al meer dan duizend kolencentrales en dat is ongeveer de helft van alle kolencentrales op wereldwijd. Volgens Peking is dit een noodzaak om de huizen te kunnen verwarmen en de fabrieken draaiend te houden. 60% Van de energie wordt in China opgewekt met kolen en dit is met de huidige gasprijzen de goedkoopste oplossing. Dit enorme energieverbruik betekent dat China in 3 uur tijd evenveel CO2 uitstoot als Nederland tot 2030 moet besparen.

Emeritus-hoogleraar Guus Berkhout zegt hierover:

“We jagen de Nederlandse huishoudens de armoede in met onze energietransitie. Wat er in China gebeurt levert voor het wereldwijde klimaat geen bal op”.

Benny Peiser, directeur van Global Warming Policy Foundation vraagt zich af:

“Hoelang de Europese burger het nog zal accepteren dat zij moeten opdraaien voor dit peperdure Europese klimaatbeleid”.

In China is nauwelijks melding gemaakt van de apocalyptische voorstellingen van het IPCC. Zie hier.

Stroomtekort in China
Meer en meer provincies in China zetten burgers en bedrijven vanwege een tekort aan stroom op rantsoen. In september 2021 deden zich in 20 provincies stroomstoringen voor. Het economisch herstel na de coronacrisis zorgt voor een fors hoger energieverbruik en dito prijzen. Zie hier. Om de stroomtekorten tegen te gaan zal er een nog grotere vraag ontstaan naar kolencentrales.

Het Chinese kwaliteitsbeleid als voorbeeld
China is een van de 175 landen die getekend heeft voor het Akkoord van Parijs in 2015. Het Chinese klimaatdoel (2020) wijkt af van de Europese doelstelling en is minder streng. Kennelijk is dit toegestaan. Nederland zou er verstandig aan doen om het Chinese voorbeeld te volgen en dus tot 2030 op het gas te blijven en in de tussentijd zorgen voor plaatsing van nieuwe generatie veilige kerncentrales met tevens een verantwoorde uitbreiding van het stroomnet.

Alhoewel de Chinese kolencentrales uit milieuoogpunt zeker niet mijn voorkeur hebben, kan daarmee wel de energie vraag van China zeker worden gesteld en dat in schrille tegenstelling met Nederland waar we van het gas af gaan en moeten overgaan op “all electric”, waar ons stroomnet totaal niet op berekend is.

De stroom vretende warmtepompen verergeren dit probleem nog eens extra: Vergelijk de vermogens: warmtepomp: 11.500 Watt, Vaatwasser 2.300 Watt, Koelkast 2.100 Watt.

Daar komt nog bij de dreiging van een enorm tekort aan aardgas. In vergelijking met andere jaren is aan het begin van deze winter de gasvoorraad in Nederland de helft kleiner. Het wereldwijde tekort heeft er toe geleid dat de kostprijs voor gas in Nederland met een factor 7 is gestegen en daar blijft het waarschijnlijk niet bij.

President Poetin van Rusland heeft inmiddels toegezegd om via Gazprom meer gas te gaan leveren. De vraag naar gas is in het buitenland enorm toegenomen door het promoten van gas (met uitzondering van Nederland) voor huishoudelijk gebruik en mede door het sluiten van kerncentrales in Duitsland en het voornemen om ook de kolencentrales te sluiten. Het Nederlandse huishoudelijk “all electric” beleid kost 2x zoveel aan gas dan een rechtstreeks gebruik van gas. Nederland doet er verstandig aan om de (schone) kolencentrales en de kerncentrale Borssele operationeel te houden.

De Nederlandse bevolking is niet in staat om zich te verweren tegen de toenemende onredelijke eisen van de door het Rijk gesubsidieerde organisaties als Greenpeace, Urgenda en Milieudefensie. Men realiseert zich niet, dat deze dwingelandij leidt tot een ernstige aantasting van onze welvaart.

De angel van het probleem zit volgens mij in de overhaaste en inefficiënte onverantwoorde energietransitie waardoor praktisch alle landen tegelijk om meer gas zijn gaan vragen. Deze catastrofe kan de EU, en zeker niet te vergeten het duo Nijpels en Klaver en vele anderen, op hun veroordelingslijst bijschrijven.

Inmiddels heeft Frans Timmermans gereageerd:

Hij haalt uit naar degenen, die om “ideologische redenen of ter bescherming van hun gevestigde belangen de schuld in de schoenen van Green Deal schuiven”.

Hij is zelfs van mening, dat er nog een nog snellere energietransitie moet plaatsvinden.

CO2-rechten

De CO2-heffingen in Nederland moeten van tafel, want dit leidt onherroepelijk tot enorme prijsstijgingen dat ten koste gaat van onze economie.

Overigens is China eind juli 2021 ook gestart met CO2-rechten, maar de aankoopprijs ligt ver onder die van Europa.
In 2023 wil de Europese Unie stapsgewijs een nieuwe grensbelasting invoeren. Wie bijvoorbeeld Chinees staal wil importeren dat bij de productie voor veel uitstoot heeft gezorgd, moet daar een CO2-invoerbelasting over gaan betalen. Deze grensbelasting is bedoeld ter bescherming van Europese bedrijven. Nederland zal in de komende jaren nog flink moeten vergroenen en dat kost veel geld en daarmee zullen onze producten alleen maar duurder worden.

Maar dat betekent ook een verminderde export van onze producten naar landen waar geen of nauwelijks sprake is van een CO2-tax.

Neodynium en duurzaamheid

Met het on de hemel prijzen van de Chinese politiek is voorzichtigheid geboden. Nederland en trouwens heel Europa is besmet met het zgn. zwaaipalenvirus. Al vaker is betoogd dat met windmolens never en nooit in onze energiebehoefte kan worden voorzien.

Het Westen heeft niet in de gaten, dat zolang er nog Neodynium voor de permanente magneten nodig is, de uitbreiding met windmolens ons steeds afhankelijker maakt van China. China is het enige land waar Neodynium wordt gedolven en dat gaat ten koste van ernstige gezondheidsproblemen en milieuvervuiling.

Duurzaamheid geldt wereldwijd en kent dus geen grenzen, maar daar liggen Von der Leyen, Timmermans en Samsom kennelijk niet wakker van.

Er zijn 15 definities voor duurzaamheid. Een daarvan is: De drie P’s: * People, * Planet, * Profit oftewel rekening houden met Mensen, Welzijn en Aarde bij alles wat je doet.

Invloed van China op het buitenland

China probeert met alle mogelijke middelen meer greep te krijgen op de economie van andere landen en spaart geld noch moeite om grondstoffen te bemachtigen of haar macht uit te breiden. Investeringen in Afrika hebben niets met het menselijk welzijn van doen. In Kenia bijvoorbeeld, komt China’s Nieuwe Zijderoute Afrika binnen. De haven van Mombasa is sinds kort een toonbeeld van Chinese orde en efficiëntie.

De spoorlijn van 470 kilometer tussen Nairobi en Mombasa kostte 3,8 miljard euro, waarvan China negentig procent financiert. Is dit allemaal bedoeld om Kenia te helpen? Er zit natuurlijk meer achter.

De groei van de Chinese invloed leidt tot spanningen, discriminatie en soms zelfs geweld, maar er zijn ook Kenianen die er vooral een kans in zien. Veel Afrikaanse landen betalen hun schulden aan China terug met grondstoffen als olie of koper. De meeste Chinese infrastructuurprojecten in Afrika zijn er dan ook op gericht om die grondstoffen zo efficiënt mogelijk naar China te exporteren. Zie hier.

Maar ook in Servië stillen de Chinezen hun honger naar grondstoffen. Chinese (staats)bedrijven hebben in Servië de afgelopen zeven jaar veel van de zware industrie overgenomen. Dat zijn bijvoorbeeld energiecentrales, staalfabrieken, koper- en goudmijnen en kolenmijnen. China heeft bovendien zo’n 13 miljard euro gestoken in de infrastructuur van Servië. China heeft weinig op met hun eigen Chinese werknemers.

De Chinese mijnwerkers in Bor pikken het niet meer. Op 14 januari 2021 hielden ze een protestbijeenkomst bij de kopermijn. Ze deden bovendien een boekje open over hun erbarmelijke arbeidsomstandigheden. “We hebben geen enkele vrijheid. Het is alsof we gevangenen zijn”, zei er een tegen journalisten van Balkan Insight. De werknemers zijn beperkt in hun reizen, werken 7 dagen per week en 12 uur per dag. Verder hebben zij hun paspoorten moeten inleveren.

Sinds de overname door de Chinezen is Bor uitgegroeid tot één van de meest vervuilde plaatsen in Servië.
De uitstoot van zwaveldioxide (een schadelijk gas dat vrijkomt bij het verbranden van fossiele brandstof) was op het hoogtepunt bijna 6 keer zo hoog als toegestaan. Duurzaamheid ? Zie hier.

China vertoont een autoritaire expansiedrift. Eerste slachtoffer van deze expansiedrift was Hongkong, China’s eerdere beloften over het behoud van de vrijheden in deze stad onder de noemer ‘Eén Land, Twee Systemen’ bleken niets waard te zijn.

De Republiek Taiwan werd door Volksrepubliek China altijd beschouwd als een afvallige provincie die weer ingenomen moest worden, maar volgens analisten komt een gewelddadig conflict nu steeds dichterbij. Zo uiten de Chinese leiders zich steeds agressiever tegenover Taiwan en vergroot het Chinese leger de druk door provocerende acties van lucht- en zeemacht. Een militaire invasie lijkt onwaarschijnlijk, maar de Chinese regering probeert de Taiwanese democratie nu al op vele manieren te ontwrichten. Zie hier.

Tot slot

Zowel het IPCC, de politiek alsook een groot deel van de bevolking is ervan overtuigd dat met reductie van de uitstoot van CO2 een halt kan worden toegeroepen aan de opwarming van de atmosfeer c.q. de klimaatverandering.
CO2 speelt slechts een ondergeschikte rol in het opwarmingsproces van de atmosfeer. Zie hier en hier.

Prof. Dr. Bjørn Lomborg heeft een rapport uitgebracht waarin hij vermeldt dat, alle financiële inspanningen (duizenden miljarden Euro’s) om CO2 te reduceren, in het jaar 2100 een effect zullen hebben van wereldwijd 0,17⁰C minder opwarming.

Niettemin ben ik mij bewust van het volgende:
* Bij het oppompen van de eerste druppel olie;
* bij het omhoog brengen van het eerste mud kolen;
* bij het aanprikken van de eerste gasbel
konden we al weten dat deze fossiele brandstoffen eens zouden opraken.

Het is mij duidelijk, dat er bij de winning, raffinage en gebruik van fossiele brandstoffen, schade aan Aarde en Mens wordt aangericht. Denk hierbij aan verontreiniging door lekkage van ruwe olie, rampen op zee tijdens olietransporten, aardbevingen door gaswinning, menselijk leed door mijnrampen en uitstoot van gevaarlijke gassen.

Op deze punten is er dus geen verschil van mening tussen klimaatalarmisten en sceptici: we zullen alles in het werk moeten stellen om op termijn te stoppen met fossiele brandstoffen!

Het grote meningsverschil is de opvatting over de broeikas werking van CO2. Sceptici zijn van mening dat de rol van CO2 slechts beperkt is en dat alle pogingen om CO2 te reduceren nauwelijks van invloed zullen zijn op de klimaatverandering.

Het klimaat kantelpunt (onomkeerbaar) is zo goed als bereikt en dat betekent dat de opwarming door +/- 30 verschillende oorzaken (met de nadruk op natuurlijke oorzaken) gestaag zal doorgaan. Het grote probleem hierbij is het smelten van permafrost, waarbij methaan vrijkomt en methaan is een veel sterker broeikasgas dan CO2. Van de andere kant is methaan een gas dat lichter is dan stikstof en zuurstof en dus vrij snel zal opstijgen en in de ruimte zal verdwijnen.

De vele honderden miljarden die nu in Nederland besteed worden of gaan worden aan de reductie en de ondergrondse opslag van CO2 en de inefficiënte energietransitie kunnen beter gebruikt worden voor adaptatie.
Adaptatie zijn maatregelen om de gevolgen van klimaatverandering preventief tegen te gaan. Bovendien zou er meer geïnvesteerd moeten worden in een snellere realisatie van veilige kerncentrales.

Meer dan ooit moeten we de onderwerpen klimaat, CO2, stikstof, armoede, energie, woningnood en asielopvang als een geheel aanpakken. Een gezamenlijke aanpak is hiervoor nodig. Dit vraagt om een democratisch HOOR en WEDERHOOR. Maar… nog steeds is het zo, dat andere meningen (bijv. die van Clintel) genegeerd worden en dat zelfs de vraag voor een gesprek met de minister-president onbeantwoord is gebleven en niet werd gehonoreerd.

***