Sameh Shoukry, Min. BuZa Egypte, Voorzitter van COP 27.

Auteur: David Wojick.

Wie had ooit gedacht dat een VN-COP (Conference of the Parties) zou veranderen in een promotieplek voor de ontwikkeling van fossiele brandstoffen? COP 27 lijkt die kant op te gaan, dankzij de energiecrisis en de vastberadenheid van Afrika om zich te ontwikkelen.

Tenslotte zijn dit ontwikkelingslanden, toch? In dit geval willen sommige van deze landen hun overvloedige aardgasvoorraden ontwikkelen, gebruiken en verkopen. Stel je de groene gruwel voor! Arme landen die daadwerkelijk geld verdienen aan fossiele brandstoffen.

Hoe – en zelfs of – deze snel opkomende kwestie op de tafel van COP 27 komt, valt nog te bezien, maar het is zeker een levendig onderwerp van discussie in de marge. Europa heeft gas nodig en Afrika heeft het; vervloek de groene agenda.

Hier volgen enkele hoogtepunten van deze fascinerende nieuwe kwestie.

In juni heeft het EU-parlement gas ‘groen’ gemaakt. Ik verzin dit niet. Door hun actie kwam deze fossiele brandstof in aanmerking voor een heleboel subsidies en aanverwante groene goodies. Het opende ook de deur naar investeringen.

Rond dezelfde tijd gaf een aantal Afrikaanse landen het Kigali-Communique uit, waarin het volgende stond:

“Wij steunen Afrika in het gebruik van gas als een transitiebrandstof ….”

De ondertekenaars zijn ministers en hoge vertegenwoordigers van de Democratische Republiek Congo, Ghana, Kenia, Malawi, Marokko, Nigeria, Rwanda, Senegal, Uganda en Zimbabwe.

Recentelijk zijn hoge pieten uit Duitsland en Polen zelfs naar Senegal geweest om te praten over de ontwikkeling van de aanzienlijke aardgasvoorraden van dat land. Andere EU-leiders en ministers hebben andere Afrikaanse landen bezocht. Amerika investeert ook fors in gas.

Talrijke overeenkomsten zijn in de maak, waaronder het aanboren van vele nieuwe gasvelden, de aanleg van pijpleidingen en de bouw of uitbreiding van LNG-terminals en havens. Mozambique wil bijvoorbeeld zijn LNG-productiecapaciteit verdubbelen.

Stoppen met Russisch gas betekent overstappen op Afrikaans gas. Zo simpel is het.

Natuurlijk bewijst iedereen lippendienst aan een vèrgelegen netto nuldoel, door gas een ’transitiefase’ te noemen. Ondertussen: HIER MET DAT GAS. Deze zogenaamde transitie duurt misschien wel tot 2030 of zelfs 2050.

De groene agenda kan worden omgedraaid zonder een woord van die strekking. In de politiek en diplomatie hoef je nooit fouten toe te geven. Je stopt gewoon met het verkeerde te doen.

In Afrika wordt al veel gas geproduceerd, dus dit is gewoon meer van hetzelfde, veel meer. Hier is een voorlopige lijst van de belangrijkste bestaande gasproducenten, met hun plaats op de ranglijst van de wereldproductie. Natuurlijk komt niemand in de buurt van de reuzen – Amerika en Rusland – maar ze weten duidelijk hoe ze aan gas moeten komen.

  • Algerije 5e wereldwijd
  • Nigeria 12e
  • Egypte 20e
  • Libië 40e

Merk op dat COP 27-gastheer Egypte hoog op de lijst van gasproducenten staat. Zij willen misschien wel het onderwerp gas op tafel krijgen. De Egyptische minister van Buitenlandse Zaken en COP27-voorzitter Sameh Shoukry wordt geciteerd als hij zegt: “We zouden in gas een overgangsbron van energie kunnen zien met zeker minder uitstoot”. Beter dan kolen, toch? Niet dat gas kolen gaat vervangen, want we hebben het over groei en ontwikkeling.

De voorzitter van COP26 diende een hele reeks radicale voorstellen in, dus we zullen zien wat er in COP 27 met betrekking tot gas gebeurt. Een logische plaats om gas ter sprake te brengen, is bij het thema van nieuwe commitments, dat centraal zou moeten staan in de discussie.

Maar zoals ik al zei, kan de handel in gas gewoon naast de COP 27-klimaatonderhandelingen plaatsvinden. Veel landen sturen tientallen afgevaardigden, terwijl sommige landen er meer dan honderd sturen. Weinig van deze mensen zitten daadwerkelijk bij de onderhandelingen en daar is ook geen ruimte voor. Deals sluiten is waarschijnlijk.

Wat nooit wordt gemeld is het enorme internationale carnaval dat bij elke COP ook plaatsvindt. Sommige landen hebben zelfs grote paviljoens, waar ze gratis spullen per tas weggeven. Er zijn ook honderden presentaties tijdens de altijd lange beraadslagingen. Deze worden side events genoemd en hier is een recente lijst.

Ik heb de lengte van deze lijst niet opgemeten, maar het lijken enkele meters kleine lettertjes te zijn.

Kortom, de energiecrisis bepaalt de klimaatagenda, met het gebruik van aardgas als energiebron. Of gas een officieel COP-27 discussiepunt wordt, valt nog te bezien.

Hoe de COP omgaat met de energiecrisis is een fascinerende vraag. Misschien blijft de gasgorilla gewoon rustig zitten terwijl de besprekingen voortduren. Misschien ook niet.

David Wojick

Over de auteur

David Wojick, Ph.D. is een onafhankelijk analist die werkt op het snijvlak van wetenschap, technologie en beleid. Voor oorsprong zie http://www.stemed.info/engineer_tackles_confusion.html Voor meer dan 100 eerdere artikelen voor CFACT zie http://www.cfact.org/author/david-wojick-ph-d/ Beschikbaar voor vertrouwelijk onderzoek en consulting. Houd CFACT in de gaten.

***