Van een onze correspondenten.

Koopkracht is nu de belangrijkste prioriteit op mondiaal niveau. Ondanks het belang dat men hecht aan het klimaat en extreme weersomstandigheden, zijn mensen minder geneigd om betrokken te raken en twijfelen ze meer aan de menselijke oorsprong van het fenomeen.

EDF, een belangrijke internationale speler in de energiesector, die zich inzet voor het bereiken van koolstofneutraliteit tegen 2050, presenteert de bevindingen van een grootschalig opinieonderzoek dat voor het 4e achtereenvolgende jaar is uitgevoerd door Ipsos in 30 landen op alle vijf continenten, die tweederde van de wereldbevolking en inclusief de grootste CO2-uitstoters. In een periode die wordt gekenmerkt door zware inflatie, zijn de economische zorgen toegenomen, terwijl de zorgen over het milieu op mondiaal niveau zijn gestagneerd.

De stijging van de kosten van levensonderhoud is het belangrijkste punt van zorg op internationaal niveau (62%) met een verdere sterke groei dit jaar (+10 ptn sinds 2021, +15 ptn sinds 2020). Armoede en ongelijkheid blijven ook bovenaan de lijst staan (46%), gevolgd door gezondheidsproblemen (42%).

Hoewel klimaatverandering bovenaan de lijst met milieuprioriteiten staat, wekt het geen grotere bezorgdheid en groeit de scepsis over het klimaat.

Het gevoel getuige te zijn van klimaatverandering groeit in gebieden die te maken hebben gehad met de hoge temperaturen en droogtes van 2022.

2022 werd gekenmerkt door grote klimaatgebeurtenissen: ongewoon hoge temperaturen, droogtes en bosbranden in Europa tijdens de zomer, overstromingen in Australië, hoge temperaturen in India en Japan en droogte in Chili eerder dit jaar… Maar op internationale schaal is het gevoel van ‘absoluut’ of ‘enigszins’ geconfronteerd worden met klimaatverandering sinds 2019 niet gegroeid, ondanks zeer hoge scores (77%), met name in Zuid-Amerika (89%), Afrika/het Midden-Oosten (80%) en Azië (82% ).

Hoewel klimaatverandering bovenaan de lijst met milieuprioriteiten staat, wekt het geen grotere bezorgdheid en groeit de scepsis over het klimaat.

Klimaatverandering (46%, +2 punten vs. 2021) en extreme klimaatgebeurtenissen (43%, +2 punten vs. 2021) zijn dit jaar op wereldniveau de belangrijkste redenen voor bezorgdheid over het milieu geworden, hoewel dit ook te wijten is aan de minder zorgen over afval en plastic (41%, -5 punten vs. 2021) en luchtverontreiniging (37%, -3 punten vs. 2021). Niettemin, als de twee items worden gecombineerd, beschouwt 66% van de wereldbevolking het klimaat nog steeds als een prioriteitskwestie (60% in 2019).

Dus minder mensen dan voorheen denken dat het te wijten is aan menselijke activiteit: 63% c.f. 69% in 2019.

Tegelijkertijd wekt de klimaatverandering dit jaar geen grotere bezorgdheid en groeit de klimaatscepsis.

De bezorgdheid over klimaatverandering blijft hoog (69%), maar neigt te dalen. Onverwacht is juist de scepsis over het klimaat de afgelopen 3 jaar gestaag gegroeid (37%, +6 punten in 3 jaar), en is dit jaar vooral opvallend in Frankrijk (37%, +8 punten in één jaar), terwijl de bezorgdheid over het milieu bijzonder sterk in dat land. Meer specifiek, de grondgedachte die het meest is veranderd, is geen ontkenning van klimaatverandering, maar het idee dat klimaatverandering ‘voornamelijk te wijten is aan het soort natuurlijke fenomenen dat de aarde in haar geschiedenis heeft meegemaakt’. Dus minder mensen dan voorheen denken dat het te wijten is aan menselijke activiteit: 63% c.f. 69% in 2019.

Handarbeiders en jongeren onder de 25 zijn het minst geneigd consumenten een handelingsplicht op te leggen.

Het lijkt er dus op dat de bevolking het optreden van extreme klimaatgebeurtenissen opmerkt en ze bovenaan de lijst van actuele milieuproblemen plaatst, terwijl dit hen tegelijkertijd niet meer bezorgd maakt, noch overtuigt het hen van de menselijke oorsprong van het fenomeen, alsof de ‘natuur’ steeds meer haar eigen deregulering lijkt te veroorzaken.

Mensen constateren dit terwijl ze tegelijkertijd minder geneigd zijn om op individueel niveau te handelen: een jaar geleden vond 45% dat het aan hen was om actie te ondernemen, terwijl dat nu 42% is. In Frankrijk is de daling in de zin van individuele accijns in 2022 zeer fors (van 61% naar 49%) na een regelmatige stijging in de drie voorgaande jaren. Handarbeiders en jongeren onder de 25 zijn het minst geneigd consumenten een handelingsplicht op te leggen.

Mensen beweren dat ze hun gedrag hebben veranderd. Dit fenomeen is het duidelijkst bij het gebruik van individueel vervoer: het aantal personen dat beweert de auto niet ten minste af en toe te nemen, is tussen 2019 en 2022 gestegen van 49% naar 61%, en het aantal personen dat het vliegtuig niet neemt van 41% naar 61%. 52%. Een andere belangrijke ontwikkeling is te zien met betrekking tot het gebruik van hernieuwbare energie voor verwarming: van 34% naar 44%.

De andere eco-gebaren die al op grote schaal worden ingezet, zijn er die niet de grootste impact hebben op de klimaatverandering (afval sorteren, overtollige verpakkingen vermijden, seizoensfruit). Aan de andere kant lijkt de consumptie van vlees, dat in de voorstelling een grote impact heeft op het klimaat, niet af te nemen op basis van de beweringen van de respondenten.

De jongste respondenten beweren niet meer deugdzame praktijken te bedrijven dan de bevolking als geheel.

Voor het uitgebreide onderzoek zie hier..

***