Van een onzer correspondenten.
De bouw van twee nieuwe kerncentrales kost naar schatting 20 tot 30 miljard euro, veel meer dan het kabinet daar nu voor beschikbaar heeft. Dat schrijft klimaat- en energieminister Sophie Hermans in een brief aan de Tweede Kamer, waarover het AD bericht.
Hermans bij RTL: ‘Als de wind niet waait en de zon niet schijnt heb je natuurlijk stabiele energie nodig.’
Het is voor het eerst dat het kabinet een raming geeft van de kosten die bij de bouw komen kijken. De schatting komt voort uit een onderzoek naar de haalbaarheid van de ontwerpen die mogelijke leveranciers van nucleaire technologie hebben ingediend.
Er zijn nog twee bedrijven in de race, het Franse EDF en het Amerikaanse Westinghouse. Nadat een ontwerp is gekozen, kan een nauwkeurigere inschatting worden gemaakt van de kosten.
De VVD schrijft in een uitgebreide toelichting:
‘Het is goed dat minister Hermans na jarenlange weerstand tegen kernenergie nu concrete stappen zet om dat voor elkaar te krijgen. Niet door deadlines in de toekomst te stellen, zonder te weten hoe je daar komt. Maar door realistisch te plannen en de stappen te zetten die maken dat je daar ook gaat komen. Dat is niet altijd eenvoudig, dat zien we ook in landen om ons heen. Maar onze minister is heel concreet met de uitwerking bezig. Zowel op het gebied van de techniek als de financiering worden stappen gezet. En ook de locaties komen steeds meer in beeld. Zo maken we een duidelijke keuze voor Zeeland. Over dit alles heeft zij de Kamer vandaag een stand van zaken gestuurd.’
Hermans: ‘Kernenergie is cruciaal voor energiemix van de toekomst’
Energeia schrijft:
‘Twee nieuwe kerncentrales lijkt haalbaar, vier is de vraag
Het bouwen van twee nieuwe kerncentrales in Nederland gaat tussen de €20 mrd en €30 mrd kosten. De grootte van die bandbreedte wordt veroorzaakt door de vele keuzes die nog gemaakt moeten worden, zoals de locatie en de technologie. Het proces rond de komst van de eerste twee nieuwe kerncentrales is bepalend voor de vraag of nummers drie en vier ook haalbaar zijn.’
Gezien de hoge bouwkosten ligt het volgens Hermans voor de hand dat de nieuwe kerncentrales in eerste instantie met publiek geld worden gefinancierd. De overheid kan nu eenmaal goedkoper geld lenen dan bedrijven. Als de kerncentrales eenmaal draaien, kan mogelijk een deel van de aandelen worden verkocht.
Het kabinet heeft in totaal 14,5 miljard euro uit het Klimaatfonds gereserveerd voor de bouw van niet twee maar vier nieuwe kerncentrales.
Hermans verwacht nu dat de eerste nieuwe kerncentrales op zijn vroegst eind jaren ’30 in gebruik kunnen worden genomen. Het kabinet mikte oorspronkelijk op 2035, maar de minister gaf in februari al toe dat dit gezien de tijdrovende procedures niet langer haalbaar is, zo meldt het AD.
***
***
‘Bouw twee kerncentrales kost 20 tot 30 miljard euro’
Valt mee ten opzichte van 1000 ~ 1500 miljard € geschatte kosten die de gehele klimaatdoelstelling / “hernieuwbare’ energie voor Nederland gaat kosten.
Met gouden stenen ipv lood?
Die schatting van de minister klopt dan ook van geen kanten.
EDF bouwt sinds 2011 (grond aangekocht in 2008) aan zo’n 2 reactor centrale in UK (Hinkley Point C=HPC).
In 2013 werd aangegeven dat die £16miljard zou kosten en in 2018 klaar zou zijn.
Inmiddels zijn de bouwkosten opgelopen naar £46miljard en wordt 2031 aangegeven als opleverdatum..
EDF krijgt:
– een garantieprijs voor alle geproduceerde stroom van £92,50/MWh in £ van 2012, jaarlijks te indexeren met de CPI (=Consumenten Price Index) totdat de centrale 35jaar heeft gedraaid (=2066). Met die indexering is de huidige garantieprijs £132,74/MWh (=~15€cent/KWh)
– UK overheidsgaranties
* voor alle leningen t.b.v. de bouw (=~10%/a minder rente)
* vrijwaring van bijna alle aansprakelijkheidskosten bij ongelukken, e.d.
* laag max. voor ontmantelingskosten
e.a.
Je
“1000 ~ 1500 miljard € geschatte kosten die de gehele klimaatdoelstelling” NL gaat kosten, is verzonnen en nergens op gebaseerd.
Op dit moment profiteren wij en ons bedrijfsleven er van omdat daardoor de elektriciteitsprijzen midden overdag lager zijn dan ooit!!!
Zonder die klimaatdoelstellingen zouden we immers nooit zoveel stroom middels wind en hebben gehad!
Gresnigt, deze getallen (1000 ~ 1500 € miljard) werden gepresenteerd / toegegeven door de externe Rijksklimaatadviseur CE-Delft in de 2e kamercommissie ‘klimaatakkoord’ / klimaatdoelstellingen 2050. We zijn aardig opweg met 200 miljard uitbreiding stroomnet.
Ook het CPB geeft deze getallen….. (1,5 biljoen euro).
Vraag aan ChatGTP:
Welke zijn voor Nederlandse belastingbetaler de geprojecteerde totale klimaatbestrijdingskosten annex hernieuwbare energietransitie in het zicht van het te behalen zero-CO2-emissie in 2050?
ChatGPT zei:
Voor de Nederlandse belastingbetaler zijn de geprojecteerde kosten van klimaatbeleid en energietransitie richting netto-nul CO₂-uitstoot in 2050 complex, maar hier is een overzicht op basis van betrouwbare bronnen zoals het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving), CPB, Rijksoverheid, en klimaatbegrotingen tot en met 2023:
1. Totale verwachte kosten voor Nederland (tot 2050)
➤ Cumulatief tot 2050:
Het PBL schat dat de totale investeringen voor het realiseren van een klimaatneutraal Nederland kunnen oplopen tot €1.500 miljard (1,5 biljoen euro), afhankelijk van het gekozen pad.
Deze kosten zijn niet allemaal voor rekening van de overheid of belastingbetaler – een groot deel wordt gedaan door bedrijven, woningcorporaties, energiebedrijven en huishoudens zelf.
2. Aandeel voor overheid / belastingbetaler
➤ Openbare (overheids)investeringen:
De overheid draagt gemiddeld €20-30 miljard per jaar bij tot 2030, oplopend naar €40+ miljard per jaar in latere decennia, afhankelijk van beleid.
Tot 2050 kan dit neerkomen op een cumulatief bedrag van €600 tot €800 miljard aan publieke uitgaven, inclusief subsidies, infrastructuur, innovatie, enz.
➤ Wat betaalt de burger daarvan?
Via belastingen (inkomstenbelasting, btw, accijnzen, CO₂-heffingen, etc.)
Verdeeld over 17,5 miljoen inwoners en 8-9 miljoen huishoudens
Schatting per burger (tot 2050, ruwweg):
€30.000 tot €50.000 per burger cumulatief, ofwel ca. €1.000–1.700 per jaar per persoon
Voor een gemiddeld huishouden: €2.000–€3.500 per jaar
Let op: Dit is niet één grote belasting, maar een mix van:
Hogere energiebelastingen
Verlies van fossiele subsidies
Investeringen via de Rijksbegroting
Eventuele lastenverzwaring om klimaatbeleid te dekken
⚖️ 3. Netto-kosten: wat krijgt de burger ervoor terug?
De netto-kosten (kosten min baten) zijn veel lager, want burgers profiteren van:
Lagere energierekeningen bij goed geïsoleerde woningen
Betere luchtkwaliteit en gezondheid (minder ziektekosten)
Nieuwe banen in de energietransitie (bouw, techniek, transport)
Minder kosten door klimaatschade (overstromingen, droogte)
Lagere afhankelijkheid van fossiele brandstoffen / geopolitieke risico’s
Bijvoorbeeld:
Een goed geïsoleerde woning met warmtepomp bespaart €500–€1.500 per jaar aan energiekosten na afbetaling van de investering.
Elektrische auto’s zijn op termijn goedkoper in onderhoud en gebruik.
️ 4. Concrete overheidsregelingen (voorbeeld)
Regeling/Subsidie Budget (tot 2030) Betaald door
SDE++ subsidie (duurzame energie) > €13 miljard Rijksbegroting
Klimaatfonds €35 miljard (tot 2035) Rijk
Nationaal Isolatieprogramma €4 miljard Rijk & gemeenten
Waterstof en industriebeleid €15+ miljard Rijk
Regionale energie-infrastructuur €9 miljard+ Rijk/provincies
5. Samenvattend
Kostenpost Indicatie per burger
Publieke klimaatuitgaven tot 2050 €30.000–€50.000
Jaarlijkse kosten (2025–2050) €1.000–€1.700 per jaar
Potentiële energiebesparing per jaar €500–€1.500
Netto-kosten (gemiddeld, inschatting) ~€500–€1.000 per jaar
Let op:
Deze getallen zijn ruwe ramingen, onderhevig aan beleidswijzigingen, technologische vooruitgang, marktontwikkelingen en Europese samenwerking.
Veel kosten worden opgevangen via subsidies, leningen, of collectieve infrastructuur (zoals warmtenetten), waardoor directe lasten per huishouden beperkt kunnen blijven.
https://ejbron.wordpress.com/2025/05/17/video-groene-energie/
https://ejbron.wordpress.com/2025/05/16/fotos-52/
Rien, vreselijk man. Al die huizen die onder water zijn verdwenen.
Weet je overigens waar dit is?
Geen idee, maar wel tekenend evenals oa ex-presidenten die zich aan zee nestelen. Wat wel zorgelijk is is het gerommel onder Yellowstone-park, volgens een NatGeo docu gaat de vulkaan met pensioen maar dat “Steamboat geyser” is in 2019 weer tot levengekomen na ruim 60 jaar (oplopende temperatuur en druk) en er meer aardschokken zijn waargenomen. Als die vulkaan tot uitbarsting komt zal er een groter probleem ontstaan : een enorme afkoeling en een catastrofe zoals minimaal het uitsterven van leven in de de 3 omliggende staten. Maar “no worrie” volgens de nat geo commentator gaat het niet gebeuren en daar ben ik dan weer niet zo zeker van
‘Als de wind niet waait en de zon niet schijnt heb je natuurlijk stabiele energie nodig.’
En als het niet waait en de zon niet schijnt? Heb je dan geen stabiele energie nodig? Zucht…
Lees dit nog eens.
Als de zon schijnt en/of de wind blaast dan produceren we teveel elektriciteit en zakken de stroomprijzen op de beurs richting <2cent/KWh.
Dan kunnen we van die stroom goedkope groene H2 maken.
Diverse producenten staan al klaar of draaien al.
Die H2 kunnen we opslaan in de zoutkoepel die Gasunie daarvoor onder Zuidwende heeft uitgeloogd*).
Capaciteit genoeg om de hele winter te dekken.
Distributie via het landelijk H2 netwerk deels in aanleg (deels oude aardgasbuizen gebruikend), deels al aanwezig.
____________
*) Mocht dat te weinig zijn dan kunnen ze er meer uitlogen en evt ook koepels gemaakt voor geconditioneerd aardgas omvormen voor H2 (=pompen vervangen en op de binnenkant van de buizen een plastic laagje spuiten met een robot).
“Kernenergie is cruciaal voor energiemix van de toekomst”
FG Welke energiemix dan voor toekomst en vooral hoe ziet die toekomst er dan uit?
Die visie is volstrekt duister of ontbreekt en huidige inzet op zon en wind zal een andere toekomst helpen bepalen. Nu al zie je bedrijven en industrieën die willen vertrekken. Dus hoe ziet die economie en samenleving er dan uit als huidig energiebeleid verder wordt doorgevoerd.
In huidige energiemix is kernenergie zoals ik al vaak heb aangegeven niet meer effectief en efficiënt.
Begin als overheid dus eerst maar eens een visie te ontwikkelen en te beschrijven van die toekomst waarbij dan in nauwe relatie tot al die aspecten van die toekomst een ‘ideale’ energiemix kan worden aangegeven.
Roepen dat kernenergie cruciaal is is te voorbarig en geeft aan geen verstand van zaken te hebben. Dat laatste was al bekend.
Frans, in een realistische kijk op de energiemix van de toekomst is zeer beperkt plaats voor wind en zon.
Neem een voorbeeld aan Frankrijk:
https://www.edf.fr/sites/groupe/files/2025-03/annual-results-edf-2024-presentation-2025-03-07.pdf
Borssele werd in 7 jaar gebouwd. Waarom zou dat dan nu niet meer kunnen? De bouwtechnieken zijn sinds die KC alleen maar verbeterd en ‘sneller’ geworden.
Het gekwaak van Hermans c.s. is niets anders dan een poging om het gezicht te redden en niemand durft het aan daar eens stevig tegen in te gaan.
Het simpele gegeven dat niemand het in het openbaar aandurft om Jan Terlouw, een natuurkundige NB, een trap na te geven over zijn bevlogen klimaatgewauwel zegt mij genoeg.
Oh, wat een fijn mens was dat toch en wat een leuke boekjes kon hij toch schrijven. Aan me hoela.
EDF is een monopolistisch staatsbedrijf dat al verschillende keren is gered door de Franse overheid met kapitaal injecties.
Dergelijke elektriciteitsvoorziening moeten wij niet willen.
Ook al omdat de stroomprijs op de groothandelsmarkt daar veel hoger is dan hier.
EDF blijkt ook niet in staat om snel een kernreactor te bouwen.
In France bouwtijd Flamanville 2004 – 2024 = 20jaar
In UK bouwtijd HPC 2011 (grond in 2008 gekocht) – 2031 of later…
Na natuurlijk wel de loze belofte om HPC in 6 jaar te bouwen….
“Frans, in een realistische kijk op de energiemix van de toekomst is zeer beperkt plaats voor wind en zon.”
FG die ‘realistische kijk’ gaat uit van het weten hoe die toekomst er uit zal zien.
Welke bedrijfstakken zullen er dan zijn, hoeveel inwoners zal ons land dan tellen en niet onbelangrijk heeft de Islam het dan al voor het zeggen? Zeg het maar. Maar als we in huidige energietransitie blijven inzetten op zon en wind dan creëren we een samenleving die zich zal inrichten op zon en wind. De vraag is willen we dat en zo niet wat DOEN we er dan aan of tegen.
Alles draait om een visie voor die toekomst met alle daarbij te wegen aspecten cq een integrale visie waarna een plan van aanpak kan volgen.
Dit alles ontbreekt en we modderen vanuit onkunde en incompetentie aan richting een toekomst die we mogelijk niet willen.
Als je duidelijk maakt dat wind en zon alleen maar waterstof mogen maken is het snel over. Een moratorium voor elektriciteit uit zon en wind is welkom vanwege het parasitisme op waarden als landschap en leefmilieu. Andersom is het de doodsteek voor de gas- kerncentrales of een aanslag op de portemonnee van de beste brave belastingbetaler.
De meeste landen, zien kernenergie helemaal niet als cruciaal!
Bijv.
België (gaat dit jaar nog 2 centrales sluiten en de laatste 2 in 2035), Spanje (gaat ook alles sluiten), Italië, Oostentijk, Zwitserland (is alles geleidelijk aan het sluiten), Zweden en Finland hebben besloten geen KC’s meer te bouwen, Noorwegen, enz.
enz. enz.
Dat is niet raar want kernenergie is extreem duur aan het worden!
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/48/Electricity_costs_in_dollars_according_to_data_from_Lazard.png
,
Ik las juist, weet niet precies waar, dat die twee juist lánger open gaan blijven en dat België openstaat voor nieuwe.
@Henk,
Van hun 7 kernreactoren hebben ze er al 3 gesloten. Dit najaar worden er nog 2 gesloten en de laatste 2 blijven over voor sluiting in 2035 omdat ze te weinig hernieuwbare hebben.
België staat wel open voor meer kerncentrales mits de de overheid geen geld kosten. Dus dat worden er nul.
https://www.wyniasweek.nl/we-hebben-meer-rare-mensen-nodig-die-de-kachel-aanmaken-met-het-energiebeleid/
Och, zo kan je het ook bekijken natuurlijk niet zo oude Realist.
Stumperd.
De realiteit is dan ook dat tegen die tijd héél Nederland veranderd is in één grote elektriciteitscentrale met duizenden windmolens en een paar miljard zonnepanelen. En dáf zullen die oude witte mannen van nu dan gelukkig ook mee hoeven maken. Veel leef plezier realist……
In het nieuws.
De natuur neemt steeds slechter co2 uit de lucht op. Wetenschappers vinden dit zorgwekkend nu er steeds meer co2 in de lucht blijft in plaats van in bomen wordt vastgelegd. Bomen die voor het klimaat juist gekapt en verbrand moeten worden als biostook.
Met kernenergie blijft wind en. zon over voor de hobbyisten; m.a.w. zon en wind zijn dan overbodig.
En je betaalt je bont en blauw aan de veel hogere stroomrekening al dan niet via de belastingen zoals in France!
Belastingen in Frankrijk.
In een modaal gezin met 3 minderjarige kinderen en een gezamenlijk bruto inkomen van 70.000 euro betaal je over de eerste 62.000 euro geen inkomstenbelasting en over de resterende 7000 euro 11 % belasting dus met die stroomrekening valt het wel mee.