CrossWind BLBH, een joint-venture van Shell en Eneco.
Door Ap Cloosterman.
Twee proefprojecten
Elektriciteitsproductie en -opslag en tevens waterstof productie en -opslag (Base Load Power Hub: BLBH)
Het innovatieve project is ontwikkeld door CrossWind, een joint venture van Shell en Eneco. De BLBH is een uniek concept, waarbij een elektrolyzer, een brandstofcel en een batterijopslagsysteem worden gecombineerd voor offshore omstandigheden.
De installatie is 19x41m² qua oppervlak en weegt in totaal zo’n 2200 ton.
Na afronding van de laatste inbedrijfstellingstesten op de werf van Rosetti Marino Group in Italië, wordt de BLBH per schip naar Nederland vervoerd. Naar verwachting wordt het platform deze zomer (2025) in de Eemshaven opgesteld.
CrossWind en haar partners onderzoeken elektrische energieopslag in batterijen met zelfs een waterstoffabriek op locatie, die waterstof produceert en opslaat maar ook de waterstof in stroom kan omzetten wanneer dat nodig is.
BLBH biedt een prachtige kans om op zeer korte termijn kennis te vergaren die nodig is om in de toekomst op grote schaal soortgelijke offshore windenergiehubs te realiseren. Bovendien kan BLBH op deze manier bijdragen aan een betere afstemming tussen vraag en aanbod van elektriciteit.
Van de andere kant kan een dergelijke installatie een strategisch doelwit zijn voor Russische drones en zal maar moeilijk te beschermen zijn.
Een waterstoffabriek op de Noordzee
PosHYdon installatie: groene waterstof uit zeewater.
Het allereerste project ter wereld waarbij op zee groene waterstof wordt geproduceerd, is het PosHYdon project van Neptune Energy en partners. TNO voert het testprogramma uit.
Ruim tien kilometer uit de kust van Den Haag gaat de PosHYdon-installatie groene waterstof produceren uit duurzame elektriciteit, opgewekt door wind en zon.
Dit betekent een grote stap naar waterstofproductie op zee. Door elektrolyse van zeewater kun je elektriciteit omzetten in waterstof en transporteren via bestaande gasleidingen. Transport van waterstof is een stuk goedkoper dan elektriciteit transporteren via elektriciteitskabels vanaf windparken op zee naar het land.
Door op kleine schaal te experimenteren met een elektrolyzer op zee, kunnen opgedane ervaringen later op grote schaal ingezet worden bij windparken verder op de Noordzee. Grootschalige waterstofproductie op zee zou tussen 2030 en 2035 werkelijkheid kunnen worden.
In industriële processen kan aardgas vervangen worden door waterstof. Op termijn kan waterstof ook worden ingezet voor zwaar transport over de weg en het water.
Het plan is om waterstof op te slaan in lege aardgasvelden in de bodem van de Noordzee. Er zijn in de Nederlandse Noordzee veel gasvelden die mogelijk in aanmerking komen voor opslag van waterstof. Deze gasvelden zijn merendeels al ontwikkeld en aangesloten op een platform en aardgasinfrastructuur. Echter, de technische haalbaarheid van waterstofopslag in gasvelden moet nog definitief worden bewezen.
Rendement van de cyclus windstroom naar waterstof
We bezien de rendementen van de volgende processtappen:
windturbine → stroom → elektrolyse → waterstof → comprimeren → opslag.
Het Directoraat-generaal Klimaat en Energie schrijft o.a. in haar brief aan de minister van Klimaat en Groene Groei (22.11.2024):
Waterstofproductie op zee zal naar verwachting een belangrijke rol gaan spelen bij de verdere ontwikkeling van wind op zee. Demonstratieprojecten helpen om de ontwikkeling, die nog in de kinderschoenen staat, verder te brengen.
Gasunie is gevraagd om deze waterstof naar het waterstofnetwerk op land te transporteren. De verwachting is dat het project rond 2030 op zee waterstof kan produceren.
U wordt gevraagd om akkoord te gaan met het proces om een consortium te selecteren voor het ontvangen van subsidie en het realiseren van het project.
De minister heeft inmiddels het gereedkomen van het project bijgesteld op 2031. Ik vraag mij af of het daarbij zal blijven!
De overgang van aardgas naar waterstofgas
Vanaf 2030 moeten Nederlandse gascentrales 1% waterstof bijmengen. In 2032 loopt dit op tot minimaal 5%. Het is een van de maatregelen van het kabinet Schoof om extra CO2-reductie te bewerkstelligen in 2030.
De verbrandingswaarde van waterstof is zo’n 66% kleiner dan die van aardgas. Bijmengen van 1% of 5% waterstof bespaart respectievelijk slechts 0,3% en 1,5% CO2-uitstoot in de gascentrales.
Onbegrijpelijk dat je zo’n maatregel oplegt zonder dat je zekerheid hebt over een adequaat leidingennet en er voldoende aanbod van waterstof is. Het is toch niet voor niks dat er een proefproject start voor de productie van waterstof. Het proefproject start pas in 2031! Zie verderop ❶
In 2030 en ook in 2032 zijn nog lang niet alle gascentrales aangesloten op het landelijke waterstofnet. Aanvoeren van waterstof per vrachtwagen is een optie, maar (attentie alarmisten) daarmee verhoog je door het transport de CO2=uitstoot.
Bovendien is transport over de weg niet zonder risico’s. Uiteindelijk schiet er niets mee op!
Verstandiger en veiliger is om eerst het waterstofnet te realiseren.
Een tube-trailer met 9 stalen drukcilinders (200 bar) (M-Tech, 2020).
[Noot: In de jaren ’70 ben ik bedrijfsleider geweest van een bedrijf in het Botlek gebied dat o.a. eetbare oliën met waterstof in 12 tons autoclaven hydrogeneerde tot vetten. Waterstof werd via een pijpleiding aangevoerd van AKZO-Botlek dat via elektrolyse waterstof produceerde. Wij hadden een oplegger met drukcilinders en haalden bij tekorten waterstof uit Hengelo.]
Nog steeds ondervinden we de chaos die is ontstaan door een niet adequate overgang van gas naar stroom: het netwerk kon dit niet aan!
Klimaat en Groene Groei zou hier toch van geleerd moeten hebben! ❶
Zelfs een ezel stoot zich niet voor de tweede keer aan dezelfde steen.
De Tweede Kamer heeft als taak om toe te zien op een juist functioneren van de Regering, maar samen met Klimaat en Groene Groei
dronken zij een glas,
deden een plas
en lieten het zoals het was.
Als het management in het bedrijfsleven zulke miskleunen begaat dan betekent dat einde verhaal.
Opslag van waterstofgas
NWP (Nationaal Waterstof Programma) meldde op 25.04.2025:
“Ondergrondse waterstofopslag in zoutcavernes en poreuze reservoirs lijkt technisch haalbaar. Maar verschillende uitdagingen houden gebruik van deze technieken op grote schaal nog tegen.”
[Zoutcavernes: dit zijn ondergrondse holle ruimtes in zoutlagen. Poreuze reservoirs: dit zijn ondergrondse gesteenten met kleine open ruimtes (poriën). Leeggepompte gasvelden zijn een voorbeeld hiervan.]
Het waterstof molecuul is aanzienlijk kleiner dan het methaan (aardgas) molecuul en dat betekent dat waterstof gemakkelijker uit cavernes of reservoirs kan ontsnappen. Terdege onderzoek zal dus nodig zijn voordat men aan een ondergrondse waterstofberging begint.
Er is mogelijk een alternatief als een pijpleiding niet aanwezig of aanleg niet mogelijk is, maar daar hoor je niets over.
Waterstofopslag in metaalhydride
Waterstofopslag in metaalhydriden is mogelijk omdat sommige metalen en metaallegeringen gasvormige waterstof kunnen opslaan. De waterstof wordt chemisch gebonden, of geabsorbeerd door het metaal, zonder dat compressie nodig is. In plaats daarvan functioneert het vaste metaalhydride als een spons die het gas absorbeert en weer afgeeft. Om de waterstof uit het metaalhydride te winnen, moet je warmte toevoegen.
Omdat de waterstof alleen vrijkomt bij toevoeging van warmte, blijft deze gebonden, zelfs als de container beschadigd raakt. Een ander voordeel ten opzichte van opslagsystemen met gecomprimeerd gas en vloeibare waterstof is dat de waterstof chemisch gebonden is in het metaalhydride en niet explosief kan ontsnappen. Bovendien maakt de opslag van waterstof in metaalhydriden grotendeels verliesvrije en zeer langdurige opslag mogelijk. Metaalhydride opslagtanks worden al commercieel gebruikt, bijvoorbeeld in Duitse onderzeeërs.
Ap Cloosterman.
Zuurstof
Bij elektrolyse komt aan de anode ook zuurstof vrij. Over het mogelijk gebruik van deze zuurstof is nauwelijks of geen informatie. Veelal wordt gemeld dat de zuurstof in de lucht wordt vrijgelaten. Wellicht heeft dit te maken dat er ook elektrolyse plaatsvindt van het zoute (NaCl) zeewater, waarbij aan de anode ook het agressieve chloorgas ontstaat.
Als dat het geval is, dan ben ik zeer benieuwd hoe men daar mee omgaat. Je kunt het levensgevaarlijke chloorgas niet zonder meer in de atmosfeer lozen. Denk aan mensen en dieren die dit kunnen inademen, bijvoorbeeld vogels, zeehonden en dolfijnen.
Uw reactie is welkom: apcloos@gmail.com.
***
Leuk, waterstof bijmengen in het gas. Wat doet het met de leidingen in mijn huis? Dat zijn nog metalen buizen, en als techneut weet ik dat H2 en metalen niet samen gaan op termijn.
Niet voor niets zijn in de straat en tot aan mijn huis de metalen buizen vervangen door de gele kunsstof leidingen. Dat wordt nog wat in de toekomst met oudere huizen.
Stadsgas dat vroeger door de metalen leidingen stroomden bestond voor de helft uit waterstof, en dat ging ook goed.
Inderdaad, Menno, maar dat wist ik allemaal niet! Ik lees net dat stadsgas uit 51% waterstof, 21% methaan, 15% stikstof, 9% koolmonoxide en kleine hoeveelheden kooldioxide, hogere koolwaterstoffen en zuurstof bevat. %51 procent is wel veel zeg.
Maar het lijkt er dus op dat we weer gasfabrieken gaan krijgen, maar nu op zee. Als ze methaan toevoegen, dan heb je natuurlijk wel mooi stadsgas.
En die zuurstof die er bij water elektrolyse vrij komt is natuurlijk ook niet niks, zeg!
Het is alleen wel met dit soort projecten dat ze nooit in privéhanden mogen zijn. In Utrecht hebben ze m.i. daarom ook rond 1862 de fabriek in eigen beheer genomen.
Leuk verhaal voor die Utrecht kennen: https://www.duic.nl/cultuur/verdwenen-fabrieken-gemeentelijke-gasfabriek-aan-de-blauwkapelseweg/
Inderdaad, Menno, maar dat wist ik allemaal niet! Ik lees net dat stadsgas uit 51% waterstof, 21% methaan, 15% stikstof, 9% koolmonoxide en kleine hoeveelheden kooldioxide, hogere koolwaterstoffen en zuurstof bevat. %51 procent is wel veel zeg.
Maar het lijkt er dus op dat we weer gasfabrieken gaan krijgen, maar nu op zee. Als ze methaan toevoegen, dan heb je natuurlijk wel mooi stadsgas.
En die zuurstof die er bij water elektrolyse vrij komt is natuurlijk ook niet niks, zeg!
Het is alleen wel met dit soort projecten dat ze nooit in privéhanden mogen zijn. In Utrecht hebben ze m.i. daarom ook rond 1862 de fabriek in eigen beheer genomen.
Leuk verhaal voor die wie Utrecht kennen: duic punt nl/cultuur/verdwenen-fabrieken-gemeentelijke-gasfabriek-aan-de-blauwkapelseweg/
(herhaling)
Via de belasting (=afpersing) wordt uw geld door de politiek als subsidie aan Shell en Eneco gegeven, vriendjes onder elkaar die elkaar vinden tijdens het lobbyen.
‘Groene’ waterstof productie is energieverlies van 6o% ‘hernieuwbare’ ‘groene’ wisselvallige wind- en zonne-energie. Geen klimaat oplossing maar een nieuw milieu-probleem dat wordt gecreeerd met ‘groene’ waterstof productie.
Scheffer, als ik je goed begrijp zou je in simpele taal kunnen zeggen: ‘We gaan inferieure techniek, wind en zon, gebruiken om een inferieur product, groene waterstof, te produceren’.
Hoeveel doden moeten er nog vallen voordat de groene waan stopt?
https://blackout-news.de/aktuelles/iberischer-blackout-mindestens-acht-tote-mehrere-akws-abgeschaltet/
Een paar van de onjuiste veronderstellingen:
“Wellicht heeft dit te maken dat er ook elektrolyse plaatsvindt van het zoute (NaCl) zeewater, waarbij aan de anode ook het agressieve chloorgas ontstaat.”
Natuurlijk is en komt er geen elektrolyse met zout zeewater.
Het water wordt eerst ontdaan van alle vervuiling zodat het veel schoner is dan kraanwater…
“Waterstofopslag in metaalhydriden is mogelijk…”
En te duur en niet nodig!
Omdat het in goedkope enorme zoutkoepels prima gaat. Zie het Duitse opslag project.
“Rendement windmolen op zee 31%…”
Dat is onzin. Wind is gratis….
De Capaciteit Factor = gemiddelde productie / de maximale productie is de maat in windmolen land.
Die is offshore op de Noordzee met 15MW molens >60% (zie de Vestas 15MW molen).
En we gaan nog veel grotere molens krijgen = hoger = hogere CF.
Aanvulling aangaande de H2 opslag:
Gasunie heeft onder Zuidwende al een zoutkoepel uitgeloogd om waterstofgas op te slaan (iets als een cylinder diameter 50m en hoogte 200m).
Ze kunnen er daar nog wat uitlogen.
Daarna kunnen ze zoutkoepels die nu worden gebruikt voor de opslag van geconditioneerd aardgas (=heeft de juiste verbrandingswaarde en geen vervelende verontreinigingen) gaan inzetten voor waterstofgas omdat tegen die tijd het verbruik van aardgas vergaand zal zijn gereduceerd…
NB
Die zoutkoepels zijn uitgeloogd om te voorkomen dat we zonder aardgas komen te zitten als zo’n conditioneringsfabriek ontploft.
Bas 9.23 uur
“Natuurlijk is en komt er geen elektrolyse met zout zeewater.
Het water wordt eerst ontdaan van alle vervuiling zodat het veel schoner is dan kraanwater…”
Vervuilingen verwijderen: ja
Maar vertel eens hoe je opgelost zout verwijdert?
Zoutmoleculen zijn groter dus filteren. Vereenvoudigt, net zoals het Melitta koffie filter waarmee ik jarenlang koffie heb gemaakt.
Overigens zijn er diverse mogelijkheden om van zout water, zoet water te maken.
In gebruik in landen met weinig zoetwater (Saoedi Arabië e.a.)
Inmiddels hoog efficiënt…
Ja ik denk het ook gewoon filteren. :-):-) en dan platinum elektrodes gebruiken want zoals bekend lost de anode op maar dat geeft niet want die vervangen we gewoon in grote getalen .
De drab die we overhouden na elektrolyse storten we gewoon terug in zee.
Een ander en ook de beste oplossing is dat we het water eerst destilleren dan hebben we echt schoon water, dat destilleren doen we met grote tanks waaronder een brander zit op stookolie.
Er is een mogelijkheid om het opgeloste zout er uit te halen met ionen wisselaars. Dat doen ze ook in Saoedie Arabia. Dan brengen ze dat water naar een grote put ergens in Mekka en vertellen ze de pelgrim reizigers dat dat water van Allah is gekomen….(voor een extra donatie mag je het ook nog opdrinken)
PS. Waterstof is super gevaarlijk. Nog wel meer gevaarlijk dan al dat vuurwerk dat in NL opgeslagen wordt.
Bas
Wordt het zoet water dan net zo duur als jouw koffie?
“15MW molens >60%”
Vestas schrijft 80 GW per jaar. 15*24*365=131.400 dan is 80GW 60,88 % CF
Vestas schrijft ” Depending on site-specific conditions.
Bij 5% minder dan deze optimale conditie is het 52,2% CF
Bij 28% minder dan deze optimale conditie is het 22,7% CF
Dit jaar was er 28% minder wind bij windpark Krammer dan “normaal”.
De “normaal” bij Krammer is ook nog eens een stuk slechter dan het “Vestas” profiel.
De 31% op zee die in de berekening van Ap Cloosterman wordt gebruikt is wel erg laag omdat het CBS al in 2023 39% als gemiddelde gebruikte op zee.
Alleen als we alle bestaande windmolens op zee afbreken en door de 15MW vervangen en ook altijd maximale reclamefolder condities hebben komen we tot 60%
De 60+% op zee veronderstelling van Bas is fantasie voor 2080.
Voor de 39% op zee, zie tabel 4.0.5 eerste kolom in CBS analyse van 2 sept 2024.
https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/rapportages/2024/hernieuwbare-energie-in-nederland-2023/4-windenergie
@Lo,
CBS neemt het gemiddelde over land+zee over alle molens. Dus 2 oorzaken voor te lage schatting:
– kleine molens hebben een lagere CF. Lagere hoogte is minder stabiele wind, minder slimme besturing (bijv. geen LIDAR).
– op land is de wind geringer en onregelmatiger.
Overigens klopt je sommetje op diverse punten niet. Niet alleen is “site-specific conditions” iets anders dan “optimale conditie”,
Ook is 5% minder van 60,88% = 57,84%. Hoe je aan die 52,2% komt is mij een raadsel.
enz.
De CBS analyse die je aanhaalt gaat over alle windmolens incl. onshore, en is dus niet relevant.
1) ” CBS neemt het gemiddelde over land+zee over alle molens”
2) ” Hoe je aan die 52,2% komt is mij een raadsel.”
Lezen en rekenen is niet je sterkste kant Bas.
Lezen!!
1) In de CBS link staat niet land+zee maar die staan separaat gegeven.
Land 31%
Zee 39%
Rekenen!!
2) Opbrengst van een windmolen is de derde macht van de windsnelheid.
Als de windsnelheid 5% lager is, dan is dat 95% van de “Vestas” waarde.
0,95^3=-,8573
0,8573*60,88=52,196 afgerond 52,2% CF
Hier een rekenvoorbeeld op Havo niveau van 20 jaar geleden.
Kijk naar (v)^3 in de formule.
Moet lukken Bas.
https://www.natuurkunde.nl/opdrachten/1775/windenergie-havo-1-2004-ii
“Als de windsnelheid 5% lager is, dan is dat 95% van de “Vestas” waarde.”
Puntje . moest ? zijn.
Omdat je 0,95 tot de derdemacht moet nemen, zoals ik daar onder aangaf in het rekenvoorbeeld.
0,95*0,95*0,95=0,8573
Bas : “Het water wordt eerst ontdaan van alle vervuiling zodat het veel schoner is dan kraanwater…”
Heel duur dus….
“De Capaciteit Factor = gemiddelde productie / de maximale productie is de maat in windmolen land.”
Aaah, de reken-je-rijk formule. Daar kan je niets mee doen, he Bas. Dat is onzin, zoals gewoonlijk van jou.
“Transport van waterstof is een stuk goedkoper dan elektriciteit transporteren via elektriciteitskabels vanaf windparken op zee naar het land.”
Zou dat graag onderbouwt zien.
Die waterstof gasbuizen lijken mij aanzienlijk duurder dan een paar stroomkabels…
En ook kwetsbaarder.
Veel gemakkelijker op te sporen en moeilijker om >2m onder de zeebodem te leggen.
“Nog steeds ondervinden we de chaos die is ontstaan door een niet adequate overgang van gas naar stroom: het netwerk kon dit niet aan!”
Welke chaos???
Ik heb geen enkele onderbreking van stroom of gas levering gehad in de laatste ~18jaar.
De laatste was een nachtelijke onderbreking door blikseminslag hier in de buurt. Was al gerepareerd toen ik s’morgens opstond
(zag het aan de gasketel en de meterkast).
Gisteren gingen de stroomprijzen naar een recorddiepte van -462 euro per megawattuur. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2025/05/10/stroomprijs-duikt-dieper-onder-nul-dan-ooit-tevoren/ omdat niemand die toch maar geproduceerde stroom niet wilde. Pure verspilling die Ik ook chaos noem, tevens een dure grap voor de burger.
‘omdat niemand die toch maar geproduceerde stroom niet wilde’.
Eric, haal die ‘niet’ even weg wil je :)
“stroomprijzen naar een recorddiepte van -462 euro per megawattuur…. tevens een dure grap voor de burger.”
Nee.
Een dure grap voor de ondernemer die teveel blijft produceren….
Hij kan dat overigens goed oplossen als hij oplet.
Dan koopt stopt hij met produceren en koopt de stroom die hij moet leveren voor -€462/MWh. Goede extra verdienste!
” €462/MWh. Goede extra verdienste!’
In Nederland ga naar stroomprijsperuur.nl
Gisteren om 13:00 -€0,3500 is dus -€350/MWh
Hier wat Bassiaans boekhouden:
Kortom in België opkopen en in Nederland verkopen.
Vervolgens in Nederland opkopen en in Duitsland verkopen?
Vervolgens in Duitsland opkopen en in Oostenrijk verkopen?
Vervolgens in Oosterijk opkopen en in Hongarije verkopen?
Helaas wilde niemand stroom verbruiken en dus blijft die stroom gewoon in België.
P.s.
In Nederland was de gemiddelde stroom inkoopprijs over de hele 11 mei €0,0055
Niet een gezonde markt.
Nou heb jij even geluk dat je stroom hebt want als je nu een nieuwbouw huis koopt kom je op een wachtlijst voor een stroom aansluiting, en dan een jaar of drie wachten.
https://www.liander.nl/aansluitingen/langer-wachten
Ach, dat kan je niet als “chaos” beschouwen, he Bas. Geen gas meer, en ook geen elektriciteit…. Dat is geen chaos, dat is een onderontwikkeld derdewereld land. Dat hebben ze Nederland gemaakt.
Tja, Bas heeft geen problemen, dus kan er niemand anders problemen hebben. Logisch, toch?
Dit artikel klinkt en oogt als een ronkende prospectus van ENECO en Shell ( Powering progress ). Ik snap niet wat alarmisten tegen Climategate zouden moeten hebben waar experts komen uitleggen hoe hun natte droom werkt . Zij weten niet beter uit hun krantjes en uitzendingen op TV dat waterstof de toekomt is voor hun (klein) kinderen.
Bij het bepalen van het rendement vergeet de auteur enkele 10 tallen, zo niet 100den- stappen ten opzichte van eenvoudigweg Gronings gas oppompen, in de tank doen en wegrijden maar. Verkopers hebben de mensen wijsgemaakt dat de bouw van windmolenparken op zee, met alles daaromheen, energie- vrij is. Waterstof maken begint bij de windmolens ‘ want die stonden er toch al ‘ werd het verhaal.
In 2016 schreef ik in het artikel ‘ Leiden in last ? ” : ”met de bouw van de eerste windmolen ( en het eerste zonnepaneel op een dak ) was de teerling geworpen voor de volgende stap namelijk opslag ”. Immers, om de continuïteit van de windmolen- industrie te waarborgen zou opslag van elektrische energie noodzakelijk zijn.
ziehier het inmiddels de totaal krankzinnige plannen die echter in de hoofden van mensen als volkomen normaal worden beschouwd. Ze noemen het innovatie of vooruitgang : hun ondergang .
Waterstofgas is noodzakelijk in de chemie, maar de productie ervan vergt zeer veel energie. Om die reden moet het alleen worden toegepast, daar waar het niet anders kan, zoals bij de productie van kunstmest. ( inmiddels is de productie van Yara nóg perverser )
Voor alle andere toepassing zou, vanuit het oogpunt van DUURZAAMHEID, het milieu , de leefbaarheid van de Planeet én de toekomst van de volgende generatie, dit soort plannen direct verboden moeten worden en op dit platform krachtig stelling genomen moeten worden tegen deze ultiem perverse aansporingen op basis van een duivels pact tussen de politiek en de Financiële elite.
“Waterstofgas is noodzakelijk in de chemie, maar de productie ervan vergt zeer veel energie.”
Dat valt erg mee.
De omzetting van elektriciteit naar waterstofgas kan al met een rendement van 90%.
Kan je dat staven, Bas? Niet?
“In order to produce hydrogen (with zero emissions) a process called, electrolysis. 20 – 30% of energy is lost in the process of creating hydrogen. The hydrogen must then be compressed and stored, losing another 10%. Finally, another 30% is lost when converting the hydrogen into electricity. This leaves you with 30 – 40% of the original energy used.”
Zie https://www.fluxpower.com/blog/hydrogen-fuel-cell-efficiency-how-does-it-compare-to-lithium-ion
En dit was het eerste wat iki las toen ik achter de computer plaatsnam.
“De aanleg van windmolens op land stokt, waardoor klimaatdoelen voor de langere termijn uit zicht dreigen te raken. Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is vorig jaar maar voor 127 megawatt aan windmolens bijgebouwd. Dat zijn slechts zo’n 33 turbines en het gaat om de kleinste toename sinds 2017. In Zuid-Limburg, Twente en rond Amersfoort staan nog helemaal geen windmolens.”
Rene
Er hadden er helemaal géén bij moeten komen. Hopelijk houden de burgers in Amersfoort die zwaaipalen permanent tegen.
Ik dacht al toen ik het artikel gelezen had van laat maar het wordt straks overheerst door Gresnigt.
Wat ik wel weet is dat de jacht naar witte waterstof op gang komt.
En het is zomaar mogelijk dat het hier onder de steenkoollagen in Limburg te vinden is, dan zou het de tweede keer zijn dat Limburg Nederland van energie kan voorzien.
Waterstof zal altijd een veelbelovende technologie blijven, ook in de toekomst. En morgen gratis bier.
Het probleem van waterstofdiffusie doorheen wanden van buizen is nog altijd onopgelost. Er bestaan geen leidingen die volledig immuun zijn voor waterstofdiffusie, omdat waterstofmoleculen extreem klein zijn en door vrijwel alle materialen heen kunnen diffunderen, zij het in verschillende mate. Materialen zoals staal, roestvrij staal en polymeren laten in enige mate waterstof door, vooral onder hoge druk of temperatuur. Dit fenomeen, bekend als waterstofpermeatie, kan eveneens leiden tot problemen zoals waterstofverbrossing in metalen.
Sommige materialen en coatings kunnen de diffusie echter aanzienlijk verminderen, zoals
—-Metalen met lage permeabiliteit: Bijvoorbeeld nikkel of koper heeft een lagere waterstofpermeabiliteit dan staal maar zijn dure materialen.
—-Coatings en barrières: Speciale coatings zoals aluminiumoxide, keramische lagen of meerlaagse polymeercomposieten kunnen de diffusie vertragen.
—-Glas of keramiek: Materialen zoals glas hebben een zeer lage permeabiliteit, maar zijn vaak niet praktisch voor leidingen vanwege brosheid.
Voor toepassingen waar waterstoflekkage kritiek is (bijv. in de energie- of ruimtevaartsector), worden leidingen vaak ontworpen met specifieke legeringen, barrièrecoatings of dubbellaagse systemen om diffusie te minimaliseren. Toch blijft volledig voorkomen van diffusie een uitdaging.
Dit stelt uiteraard een groot probleem voor het klassieke gasnet dat niet geconcipieerd werd voor waterstof, maar ook voor transport. Vroeger zei men in Belgie “Nederland heeft de gasbel , wij de gasboel” verwijzend naar de lekken in de leidingen met alle gevolgen, wat zal het worden met waterstof? Het voorspelt weinig goeds.
Als het al zo moeilijk is voor leidingen dan vraag ik mij af hoeveel verliezen een ondergrondse opslag meebrengt.
eric
Op termijn alles elektrificeren lijkt me de beste oplossing. De centrales gebruiken dan waterstof op het moment dat een kerncentrale (een hele reeks SMR’s) door onderhoud even niet kan leveren. Of als er piekbelasting is.
Maar de mix windparken en zonneakkers en waterstof voor het overbruggen van weinig tot geen opwek en de beruchte dunkelflautes van 2 maanden per jaar heeft bepaald niet mijn voorkeur. Gewoon omdat ze nadrukkelijk parasiteren op andere waarden. Zoals daar zijn: leefmilieu, landschap, natuur, voedselvoorziening.
Witte waterstof wordt alleen maar aangetroffen in Verwegistan waar niemand komt, maar waar je wel je geld in kunt stoppen.
Waar je wel behoorlijke hoeveelheden kunt aantreffen is stikstof waar je niets aan hebt en zwavelwaterstof wat heel giftig is en corrosief.
Enkele tientallen jaren geleden heeft men in Nederland plannen gehad om steenkool ondergronds te vergassen. Los ervan dat het niet zo’n veilig idee is, in China en de States zijn relatief ondiepe kolenlagen in brand geraakt en niet meer te blussen, komt er natuulijk CO2 vrij en is het gas koolstof houdend.
In Nederland lijken mij ondergrondse branden onmogelijk ze verzuipen meteen, dat is met de mijnen ook gebeurt.
Goed en duidelijk artikel van Cloosterman met impact op de onlogische / oneconomische / ‘groene’ 100% ‘hernieuwbare’-energie mythe, ……
….. die niks bijdraagt aan het stoppen van de dominant natuurlijke klimaatverandering in Nederland / wereld.
Het is pure economische verspilling en bovendien milieu – / natuurschade, en is dus helemaal NIET duurzaam.
Grenigt commentaar is vandaag puur vanuit ideologisch ‘damagae control’, ……. kan je gevoeglijk overslaan.
Alleen vandaag Scheffer? LOL.
Gas- en olievelden willen nog wel eens “regenereren” noem ik het maar even. Uit het buurgesteente vloeien die stoffen dan naar het oorspronkelijke veld. Door een oud veld met waterstofgas onder druk te zetten wordt dit proces gehinderd.
Er is alleen een politieke / lobby argument om waterstof ondergronds op te slaan.
Gerard
Volgens mij lust ook het relevante deel van het bedrijfsleven er wel pap van. Voor hen gratis geld, voor ons belastinggeld.
Zolang we imaginair rijk zijn kunnen dit soort projecten doorgaand betaald cq gesubsidieerd worden tot dat later het wat armere volk tot de ontdekking komt dat er energie beschikbaar was en is voor aanzienlijk lagere prijzen
Prachtig die waterstof, als je dat verbrand krijg je waterdamp en dat is goed voor het klimaat want vochtige lucht houd lekker veel warmte vast zodat het niet zo koud meer wordt.
Precies, zo helpt de energie van de windmolens om meer broeikasgas in de atmosfeer te krijgen, dat was toch ook de bedoeling?……. OH NEE, DAT MOETEN WE NIET DOEN, STRAKS GAAN WE ALLEMAAL DOOD DOOR DE ZEEPSPIEGELSTIJGING OF ZO. Handig hoor die caps lock.
Alles wat gas is broeit, omdat een gas nu eenmaal isoleert.
Zeker Nico, water is een uitstekend broeikasgas. Aan de andere kant zorgt water in de atmosfeer ook weer voor afkoeling, het is onze grootste koeler en dat systeem wordt geen publiciteit gegeven. Beetje CO2 meer of minder verdwijnt bij het effect van water volkomen in het niets.
Goed artikel, dank!
Vanwege milieu(klimaat) mollen we Milieu (bio). Maar ach, vele honderden miljarden zonder enig merkbaar resultaat is geen issue voor het “rijke” Nederland. Nog even zo doorgaan en er is geen geld, industrie of werk meer over. Voordeel is dat we dan wel onze doelen van netto nul halen. Zonder enig merkbaar resultaat, behalve bepaalde “groene” individuen die extreem rijk zijn geworden
Er is een mogelijkheid om het opgeloste zout er uit te halen met ionen wisselaars. Dat doen ze ook in Saoedie Arabia. Dan brengen ze dat water naar een grote put ergens in Mekka en vertellen ze de pelgrim reizigers dat dat water van Allah is gekomen….(voor een extra donatie mag je het ook nog opdrinken)
PS. Waterstof is super gevaarlijk. Nog wel meer gevaarlijk dan al dat vuurwerk dat in NL opgeslagen wordt.
Henry
Ik begreep al lezende dat je er stadsgas van kunt maken. En dat is heel lang goed gegaan.
Op basis van kernenergie, waterstof en fossiel gas lijkt het me wel wat. Dan gaat de hoeveelheid aardgas ook langer mee. Een echte win win situatie. Tot we helemaal overstappen op kernenergie en waterstof gemaakt tijdens de daluren en ingezet voor de pieken en het transport.
Als je subsidie geeft gaan de wetenschappers zelfs onderzoeken of water kan branden. Of proberen water vanzelf omhoog te laten stromen. Subsidie verricht wonderen vooral als de verstrekker erin gelooft.
Kan iemand even de deur van de ijskast in Marknesse (NO polder) dicht doen?
De KNMI thermometer wijst met 16,5°C veel te laag aan.
https://www.buienradar.nl/nederland/temperatuur/actuele-temperatuur
Bedankt voor het dichtdoen, de 16,5°C registratie is sinds 16:50 weer naar 22,4°C.
De KNMI thermometer in Marknesse blijft sinds 18:30 op 22,2°C staan. (zie link boven)
Gelukkig kwam hij om 20:30 weer in beweging.
Was er een kip aan het broeden op de thermometer?
De Gigawattillusie: Een Zee vol Staal en Kabels voor een Handvol Energie
De Economie van één Hub
Laten we eens kijken: één Base Load Power Hub, een stalen kolos van 2200 ton, een oppervlak van 19 bij 41 meter en een elektrolysecapaciteit van 2,5 MW. De kosten voor deze hub bedragen, naar schatting, 67,5 miljoen euro. Wat krijg je daarvoor terug?
• Opbrengst: 2,5 MW continu vermogen, goed voor ongeveer 14.235 MWh per jaar.
• Kosten per MWh waterstof: €380,50.
Ter vergelijking: de gemiddelde marktprijs voor elektriciteit ligt tussen de €50 en €150 per MWh. Zelfs groene waterstof op land kost ongeveer €100-€150 per MWh. Deze offshore opstelling is dus minimaal twee tot drie keer duurder.
Maar nou gaan we het opschalen anar 1 gig.
Stel je een gigantisch industrieel bouwwerk voor, midden op zee. Niet één, niet tien, maar vierhonderd metalen kolossen die trotseren tegen wind en water. Dit zijn de Base Load Power Hubs (BLPH), glimmende monsters van staal en technologie, elk met een oppervlakte van een half basketbalveld en een gewicht van 2200 ton. Om slechts 1 gigawatt aan vermogen te halen – net genoeg om een middelgrote stad draaiende te houden – zijn ze allemaal nodig.
Dat betekent niet alleen 880.000 ton staal, maar ook 200.000 ton aan funderingsmateriaal om deze mastodonten stevig op de zeebodem te verankeren. Daar eindigt het niet. Elke hub moet verbonden worden met het vasteland. De totale benodigde kabellengte? Een duizelingwekkende 8000 kilometer. Dat is genoeg om van Amsterdam naar Kaapstad te reiken.
En waarvoor? Voor een capaciteit die gelijkstaat aan één klassieke gascentrale. Het verschil? De gascentrale heeft geen 400 gigantische platforms nodig, geen duizenden kilometers kabels en geen veld vol funderingen. Alles wat die nodig heeft, past op een postzegel vergeleken bij dit maritieme stalen woud.
Toch roepen beleidsmakers om opschaling, om een ‘groene revolutie’ op zee. Maar de realiteit is anders. De kosten voor deze staalflats op water bedragen al gauw 27 miljard euro voor 1 gigawatt. En dan hebben we het nog niet eens over het onderhoud, de weersinvloeden en de beveiliging tegen mogelijke aanvallen.
Het is een staalgordijn van optimisme dat het zicht op realisme belemmert. De technologie fascineert, het streven is nobel, maar de cijfers zijn onverbiddelijk. Het is als het bouwen van een wolkenkrabber om een tentlampje te laten branden.en die handel en dan zie je waar ‘ze’ mee bezig zijn
hehe Gerard , blij dat jij het wel snapt .
Zoals ik in mijn bijdrage schreef was Ap enkele 100den stappen in de keten vergeten te benoemen . ( zo niet 1000den want wat komt er allemaal wel niet bij kijken .
Niet vergeten ook die van de industrieën, betrokken bij de ontmanteling, verwerking en opslag van restanten, waarvoor de energiebehoefte die van de productiefase enkele 100den – ja duizenden – malen zal overstijgen. Geweldig voor de werkgelegenheid dat wel.
Niettemin, hier door enkele leden van de crew samengevat in de woorden: ”als je rommel maakt moet je het opruimen he ” Nou dat doen ze graag weer op kosten van de belastingbetaler. En maar schelden dat ze arm worden gemaakt .
Nog een onderdeel dat Ap even achteloos noemt ; zoutcavernes inrichten om het gas op te slaan.
krijgen ze in Drenthe en Groningen een waterstofbom onder de grond die een aardbeving kan veroorzaken van 10 op de schaal van Richter.
Nee Bert een waterstofbom is toch weer heel iets anders…. dat zijn complexe isotopen die ronddraaien rond dat waterstof atoom…. maar je hebt gelijk de vuurwerkramp is er een ‘kwajongens’ rotje bij vergeleken. Kijk die waterstofeconomie is het desaseteuze sluitstuk van de transitiewaanzin…. net zoals kernfusie het sluitstuk is van de uranium waan. Maar ja leg dat maar eens uit aan ‘alfa’s’
Gerard , je gebruikt dezelfde techniek als AF . We stoppen er weer mee. Doeiii .
Bert
Jij wilde als zelf benoemd rentmeester de rommel laten liggen of laten vallen waar je staat? Nee, je bedoelt vast dat je geen rommel moet maken.
Volgens mij is er voor jou maar een plek war je kunt milieuvriendelijk kunt vertoeven. Bij de inmiddels zeer zeldzaam geworden inboorlingen in de Amazone. Levens van wat er uit de bomen valt en aan wortels in de grond zit. Het paradijselijke bestaan. Die 380 jaren erbij kun je toch niet meer bijschrijven. En denk eraan, geen smartphone of computer meenemen. Je eigen bijbel is toegestaan wat mij betreft.
Eigenlijk kunnen we het geheel samenvatten. Het feodalisme bestaat nog steeds , maar dan in een modern jasje : het volk scheldt op de elite , maar doet keurig wat haar wordt opgedragen .
wat je moet doen is zorgen dat je onderdeel van de elite wordt . Ben je overal vanaf .
Olivat, sinds wanneer is filosofie een betha wetenschap?
Natuurlijk zal je wel eens wat opgezocht hebben over een betha onderwerp zoals nu een waterstofbom.
Maar echt veel heb je er niet van begrepen met je geneuzel over complexe isotopen die rond een waterstofatoom draaien.
Hierbij hoe het echt werkt al zal je er niet veel van begrijpen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterstofbom
Over je gereutel t.a.v. kernfusie zal ik het verder niet hebben; water naar de zee.
Gerard d’Olivat
Ik wet wel een oplossing. Jij ook? 2019?
Schoon water is geen probleem voor de centrales op zee. Want dat water komt natuurlijk van het land.
Wat betreft de veiligheid draait het om de verhouding zuurstof-waterstof.
https://www.youtube.com/watch?v=RudCaJB_Xx4
Dus wanneer er een gaslek plus vonk zou ontstaan, dan is het boem.
Gebruik elektilyzer is 50% efficiënt daar na gebruik elektriciteit 95% efficiënt .
Verbranden gas 25% efficient max.
Dus altijd doen en snel schaal vergroting.