Frans Timmermans. Foto: Shutterstock.

De zondagse beschouwing van Jan van Friesland.

Het ziet er niet naar uit, na het uitbundige bruiloftsfeest tussen PvdA en GroenLinks gisteren, dat de linkse afwijzing van kernenergie zal worden afgezwakt richting komende verkiezingen. Kernenergie blijft het grote ‘Bah’ bij links en dat zal niet minder worden met zo’n innige liefdesverklaring. Er is dus echt wat te kiezen in oktober, maar of met dit standpunt op links ooit een regering is te formeren is zeer de vraag. We moeten geduldig de zetelverdeling afwachten.

De PvdA, ook al zonder roodgroene trouwjapon, wil helemaal géén nieuwe investeringen in kerncentrales en pleit zelfs voor het zo snel mogelijk sluiten van de bestaande centrale in Borssele, liefst nog voor de huidige sluitingsdatum van 2033. En hoor ook Klaver eens: ‘kerncentrales in Borssele? Die komen er niet’. Kernenergie zou door het kabinet Schoof zelfs worden gebruikt om te polariseren, aldus de PvdAGL-politicus.

Kernenergie tussen politiek ‘links’ en politiek ‘rechts’ is een principieel ideologisch meningsverschil over de toekomst van de Nederlandse energievoorziening.

Tegenover PvdAGL staat bijvoorbeeld een VVD, die kernenergie als ‘onmisbaar’ beschouwt voor een betrouwbare, betaalbare en schone energievoorziening. De partij vindt dat Nederland zonder kernenergie niet voldoende energiezekerheid en onafhankelijkheid kan bereiken. VVD moet al niet veel hebben van PvdAGL, maar vies doen tegen kernenergie maakt de liefde niet groter.

Ook de BoerBurgerBeweging (BBB) ziet kernenergie als essentieel. BBB wil investeren in kernenergie als stabiele energiebron, de bouw van nieuwe centrales versnellen en zelfs inzetten op kleine modulaire reactoren (SMR’s) om 24 uur per dag energie te kunnen leveren. Volgens BBB zijn wind- en zonne-energie onvoldoende stabiel om de basislast te dekken zonder kernenergie. Trouwens, 54% van de Nederlanders is voor kernenergie, terwijl 35% tegen is. Kernenergie is daarmee voor veel mensen geen taboe meer.

Deze fundamenteel verschillende visies maken samenwerking tussen PvdAGL enerzijds en VVD/BBB anderzijds – grotere partijen die nu nog wat voorstellen in de peilingen – op het gebied van energiebeleid buitengewoon lastig. Maar ook het CDA wil doorgaan met de bouw van nieuwe kerncentrales. Naast de reeds geplande twee grote centrales, wil de partij toewerken naar vier grote kerncentrales richting 2050.

Volgens Bontenbal moeten we niet met oogkleppen op naar kernenergie kijken: het is een bewezen technologie die in heel Europa betrouwbaar en betaalbaar energie levert. Qua Kernenergie staat het CDA dus naast BBB en VVD.

Jan van Frieslamd.

Timmermans blijft kernenergie maar als een doodlopende weg zien en wil er geen cent meer in investeren, terwijl VVD, BBB en CDA juist forse publieke middelen willen inzetten om de kernenergiesector uit te breiden. Dit is een principieel ideologisch meningsverschil over de toekomst van de Nederlandse energievoorziening. In de praktijk betekent dit dat PvdAGL een kabinetsdeelname met VVD, BBB en CDA op dit punt blokkeert, tenzij deze partijen hun kernenergieplannen zouden opgeven—iets wat gezien hun verkiezingsprogramma’s en recente Kamerdebatten uitgesloten lijkt. Ook in een kabinet van PVV, BBB en CDA zal geen plek zijn voor zwartmakerij richting kernenergie.

De PvdA heeft bovendien in de Eerste Kamer samen met GroenLinks en andere partijen voorstellen gedaan om geld voor kernenergie juist te herbestemmen, wat op felle weerstand van VVD en BBB stuitte. De kans is groot dat PvdAGL opnieuw in de oppositie komt. Timmermans:

‘Er klinkt een religieus pleidooi voor kernenergie. Laten we feitelijk zijn.’

***