Foto: Shutterstock.

Van een onzer correspondenten.

‘Potemkinsteun’ zou ook hier in Nederland wel eens in de Dikke van Dale terecht kunnen komen. Het begrip is gemunt door voormalig Witte Huis medewerker Bob McNally, inmiddels president van de Rapidan Energy Group in Washington. Zoals generaal Potemkin keizerin Catharina de Grote meevoerde op de Dnjepr en haar de schitterende dorpen liet zien, bleken deze toch allemaal nep. Van dun hout en bordpapier, zoiets. Zo is het ook met de mondiale klimaatdoelen en energiebeleid, aldus de analyticus. Het lijkt heel wat, maar het is niet wat het voorstelt. Je kunt je er niet op verlaten.

Of in de woorden van Bloomberg:

‘Drie maanden later (na de klimaattop in Glasgow, red) heeft een giftige combinatie van politieke onverzettelijkheid, een energiecrisis en een pandemie-gedreven economische realiteit twijfel doen rijzen over de voortgang die in Schotland zou zijn geboekt. Als 2011 werd gekenmerkt door optimisme dat de grootste vervuilers eindelijk bereid waren netto nuldoelen vast te stellen dan dreigt 2022 al het jaar van de wereldwijde terugval te worden.’

Van de VS tot China, in Europa, India en Japan maken fossiele brandstoffen een comeback, ‘schone’ energieoplossingen krijgen het zwaar te verduren en de vooruitzichten voor het versnellen van de overgang naar hernieuwbare energiebronnen zien er somber uit, zo is de realiteit. Terwijl de regeringsleiders met zelfopgelegde publieke beloften ostentatief richting vastgelegde klimaatakkoorden koersen, zien we achter hun mooie klimaat & energie-woorden de verborgen paniek. Klimaatgezant John Kerry moest onlangs erkennen dat ‘we in problemen zijn geraakt’, en niet ‘op het goede spoor zitten’.

Als Amerika zelf, met het politiek aan lager wal geraakte ‘Build Back Better’-vehikel, niet het goede voorbeeld kan geven op het terrein van klimaat en energie, mist het elke diplomatieke overredingskracht naar derden. Chinese topdiplomaten laten immers bij voortduring weten dat elk land uiteindelijk zijn eigen energiemix bepaalt. Zijn het niet de VS waar de kolenproductie in 2021 is toegenomen, na jaren van terugval? Een productie die volgens analisten alleen maar gaat stijgen? De VS zijn inmiddels ook mooi LNG exporteur no1 en hebben Qatar verdrongen.

Er is een hele opsomming te maken van allerlei vormen van opwaardering van de mondiale fossiele industrie, die een andere werkelijkheid toont dan wij geacht worden te moeten zien waar het klimaatwoorden en klimaatdaden betreft. De strijdbare minister van Energie in Zuid-Afrika sprak onlangs de mijndirecties toe met de geruststelling dat de eigen kolen nog voor tientallen jaren zullen worden gedolven en er geen sprake kan van een energie-afhankelijkheid door fossiele energie vaarwel te zeggen.

In Zuid-Afrika zijn de dorpen immers echt.

***

Bronnen: bloomberg.com, reuters.com, gov.za