Guus Berkhout.
Een gastbijdrage van Guus Berkhout.
Geen onderwerp houdt de gemoederen zo bezig als klimaatverandering.
De problematiek is complex en maar weinigen weten hoe het écht zit. Als geowetenschapper en big-data-expert vind ik het zorgelijk dat we megabedragen gaan uitgeven op grond van een theoretisch klimaatmodel dat nog in ontwikkeling is.
Geowetenschappers beschouwen de geologische lagen in de ondergrond als een historisch archief. Zo hebben zij een totaalplaatje gecreëerd dat een fascinerend verhaal vertelt over het verleden van onze planeet, tot vele honderden miljoenen jaren terug. Dat verleden laat zien dat klimaatverandering van alle tijden is. Het hoort bij onze planeet en wij zullen ermee moeten leven. Hoe beter de mens het complexe klimaatsysteem begrijpt, des te beter kunnen we onze leefomgeving daarop inrichten. De maatschappelijke rol van klimaatmodellen is het verleden verklaren en een realistisch beeld geven van de toekomst.
De moderne geowetenschappen zijn gebaseerd op big data. Remote sensing en geofysische imaging maken, met behulp van terabytes aan meetdata, een beeld van het ondergrondse archief tot vele kilometers diep. Zo weten we dat de zeespiegel omhoog en omlaag ging, dat gebieden vergroenden en verdorden en dat grote temperatuurschommelingen meer regel dan uitzondering waren.
We weten veel, maar het ingewikkelde spel van oorzaak en gevolg begrijpen we niet goed, omdat veranderingen elkaar beïnvloeden en de onderliggende natuurlijke processen vol zitten met terugkoppellussen (‘feedback loops’), waardoor gevolg ook weer oorzaak wordt. Dat past niet in het lineaire denken.
We kennen dat ook uit de moderne economie, waar mondiale productieketens zo verknoopt zijn geraakt dat lineaire voorspellingen weinig meer gemeen hebben met de werkelijkheid. Op dit moment geniet één klimaatmodel wereldwijd grote erkenning. In dit model wordt de opwarming van de aarde toegeschreven aan door de mens veroorzaakte emissie van CO2. Impliciet zegt dit model dus dat klimaatverandering maakbaar is. Daarnaast zien we toenemende twijfels of alleen die antropogene CO2 wel de grote boosdoener is. Een groeiende groep wetenschappers wijst op alternatieven die we moeilijk kunnen negeren. Ze zijn gebaseerd op het feit dat onze planeet niet functioneert als een gesloten systeem maar onderdeel uitmaakt van een veel groter geheel, het universum.
Wat de waarheid ook moge zijn, de innovatiepraktijk heeft ons geleerd dat het uiterst onverstandig is om grote investeringen te baseren op theoretische ontwikkelingen die nog volop bezig zijn. Het bedrijfsleven laat zien dat je met grote onzekerheden niet voor één keuze moet gaan, maar dat je een aantal verschillende scenario’s moet opstellen. Daarmee wordt een tunnelvisie voorkomen en wordt bij beslissingen rekening gehouden met verschillende werkelijkheden.
Laten we als voorbeeld de energietransitie nemen. De laatste 150 jaar tonen aan dat gegarandeerde beschikbaarheid van betaalbare energie onmisbaar is voor het creëren en behouden van welvaart. In verband hiermee is de inrichting van de energietransitie allesbepalend voor de ontwikkeling van een samenleving. En juist hierover moeten we ons zorgen maken.
Als niet het milieu maar de mogelijk zinloze ‘war on CO2’ voorrang krijgt, dan gaat in ons land de jaarlijkse energierekening voor huishoudens met honderden euro’s omhoog.
Is de aarde in de afgelopen decennia nu wel of niet opgewarmd? In het ‘Centre for Global Socio-Economic Change’ kijken we daarnaar in verband met de relatie klimaatverandering en economie. Een gemiddeld wereldinkomen zegt economisch weinig, maar de complete inkomensdistributie is rijk aan informatie en geeft inzicht in mondiale armoede en ongelijkheid. Met die aanpak kijken we ook naar de temperatuur op aarde. De mondiale temperatuurverschillen zijn zo groot dat een gemiddelde weinig zegt en dat gekissebis over een gemiddelde stijging van wel of niet 0,1 graad zinloos is. Ook hier moeten we naar distributies kijken, niet alleen voor de hele planeet maar ook voor de sterk verschillende klimaatgebieden. Net als bij welvaart, gaat het centrum op die manier klimaatscenario’s opstellen.
Samenvattend en concluderend: er is herbezinning nodig over de maakbaarheid van het klimaat en over de vraag of het verantwoord is een veelbelovend, maar nog onvolwassen, theoretisch model als absolute waarheid aan te nemen. Het is beter om met klimaatscenario’s te gaan werken en daarnaast het klimaatonderzoek te versterken met big-datatechnologie uit de geowetenschappen en de astrofysica.
Aldus Guus Berkhout, emeritus hoogleraar geowetenschappen en oprichterdirecteur van het ‘Centre for Global Socio-Economic Change’.
Bron: Het Financieele Dagblad, 25-02-2017.
Voor mijn eerdere bijdragen over klimaat en aanverwante zaken zie hier, hier, hier, hier en hier.
Denken in scenario’s hebben de beleidsmakers zeker gedaan, ze konden kiezen uit de volgende 2 scenario’s :
scenario 1 : we luisteren naar (gepensioneerde ) wetenschappers, De Groene Rekenkamer, Climategate en aanhangers, maar dan hebben we geen business case;
scenario 2 : we luisteren alleen naar wetenschappers die ons welgevallig zijn en uitkomsten leveren, die passen in de business case van wereldwijd enkel tera miljarden. Dat hele CO2 verhaal zal ons verder een worst zijn en gebruiken we als zodanig om die het volk voor te houden .
Scenario 2 werd met grote meerderheid gekozen door de lezers van Het financieele Dagblad.
Ja Bert , follow the money! en kijk gewoon hoe de grootste klimaat hysterie
promotors zelf met het milieu omgaan,het interesseert ze namelijk NIETS !!!
zie hier :) https://www.youtube.com/watch?v=4qqYLS8ABLQ
Er zit geen temperatuurterugkoppeling in de economische scenario’s: zo is de economie van rcp8.5 nog steeds booming tijdens 4 graden temperatuurstijging!
Is er een reden om te veronderstellen dat een temperatuurstijging van 4 graden (die in de koude gebieden plaatsvindt) de economische groei zou afremmen?
Het tegenovergestelde lijkt me heel aannemelijk.
Inderdaad
Als de temperatuur 4C stijgt zal dat goed zijn voor de economie!
Dan moeten we namelijk alle laag gelegen steden evacueren en op nieuw bouwen!
Negatieve effecten zijn er verder ook niet te verwachten
Wij Nederlanders zijn goed in het aanleggen en onderhouden van dijken, waar ook ter wereld.
Kortom, nog meer werk!
Kijk, met dit soort mensen als mijnheer Guus Berkhout komt zo’n veelbelovende 21ste eeuw ineens wél een stuk dichterbij he?
Geeft de burger – degenen die de Moeder Mavo wél hebben afgemaakt- weer wat moed he?
En die Moeder Mavo een safmaken: zou eigenlijk een vereiste moeten zijn voor álle politici! Dat je tenminste weet dat ze een IQ hebben van minimaal 70 pt.
Maar verder aan mijnheer Guus: God heeft het goed met ons/het leven voor.
Dat blijkt wel uit alle kringlopen.
De ‘waarheid’ is daarin dan ook terug te vinden.
Maar we kijken nog steeds niet goed genoeg naar de kringlopen.
Terugkoppel mechanismen zijn leuk, aardig en zo, maar zijn slechts delen van/onvoltooide kringlopen.
Wil je het klimaat begrijpen, moet je véél verder kijken dan het klimaat alleen.
Dan moet je kijken naar alle kringlopen: zelfs op celniveau.
En als je dan nog weer een stapje hoger kijkt, kom je eigenlijk/min of meer uit bij God.
Er zijn namelijk vreselijk veel overeenkomsten over wat er op zich op anorganisch macro niveau afspeelt, als wel op organisch microniveau.
Ze hebben beide namelijk een grote gemeenschappelijke deler.
In macro term is dat ‘energie’ en de micro term, wat het daadwerkelijk is, houd ik voorlopig nog maar even voor mezelf.
Daarbij is er nog een ‘grap’: plantaardig leven heeft een vreselijk laag rendement qua energie omzetting (< 10%) : dierlijk leven daarentegen een super hoog rendement! (~1000 procent, wij recyclen energie tot een factor 10)
Maar dat de aarde eerst even een paar miljard jaar een 'onleefbare woeste planeet' was, dat was NODIG om nu duurzaam leven/intelligentie mogelijk te maken.
Wij zijn bedoeld, God heeft het goed met ons voor, maar we kijken nog steeds verkeerd.
We kijken te eenzijdig.
We focussen teveel nog op een (heel) klein deel van de puzzel, maar denken al wel het hele plaatje te zien. Forget it. Not even close.
Eigenlijk wisten we 100 jaar geleden al hoe het zat. Maar die info was destijds nog niet gekoppeld. Maar nu? Nu hebben we nog honderden jaren te gaan om ten eerste weer op het niveau van 1920 te komen, en dan nog weer eens weet ik hoeveel tijd om door die betonnen muur van
de Josti Bandpolitici, media, corporate interest, agenda 2030, en omgekochte ‘wetenschappers’ te komen.Wie weet. Misschien komt echte wetenschap eens terug in 2920.
We leven nu in een tijd, waarin sommigen graag de marathon willen lopen, maar bij elke stap getackeld worden. Rampen, ellende, angst is nu het businessmodel.
Wie weet. Ooit. Wordt echte wetenschap weer het businessmodel.
Vooruitgang. Maar dan echt.
Uiteindelijk zijn we spacetravellers.
Alleen weten we dat nog niet.
En daar is wél echte wetenschap voor nodig.
Daar zullen we op moeten wachten, maar dat gaan wij allemaal niet meer meemaken.
Tenzij je denkt dat raketten best wel op windmolentjes of zonnecellen kunnen draaien.
En op dat IQ niveau zitten we ongeveer nu.
Dan kunnen we volgend jaar al massaal al naar Mars.
Guus, een helder verhaal, waar ik mee kan instemmen.
Ik zou verder ook graag meer onderbouwing zien van mogelijke beleidsmaatregelen, in de vorm van kosten-baten-analyses, waarbij nog eens kritisch moet worden gekeken naar de vele belabberd slechte klimaatimpactstudies die het afgelopen decennium zijn geproduceerd. Weinige daarvan zijn mijns inziens bruikbaar. Een schande voor de wetenschap. Zoveel onderzoekers uit zoveel vakgebieden die zich puur uit scoringsdrift op impactstudies hebben geworpen, maar met vaak hele simpele modellen, zonder terugkoppelingen en gebaseerd op beperkt inzicht in het achterliggende proces.
Mr. Berkhout.
Uw verhaal staat als een huis.
Over de energie transitie heb ik nog een opmerking.
Onderdeel daarvan is dat men verwarming door aardgas wil afschaffen en vervangen door elektrische verwarming met behulp van warmte pompen. Op jaarbasis verdubbeld het elektra verbruik per huishouden hierdoor. Dat extra verbruik vindt plaats gedurende een paar wintermaanden, gedurende die wintermaanden stijgt het verbruik met wel 400 % per huishouden. Ondanks het feit dat het huishoudelijk verbruik maar 25 % van het totale elektrische verbruik van Nederland is betekend dit toch een verdubbeling van het verbruik gedurende een paar maanden.
Dus de helft van de opwek capaciteit staat 9 maanden per jaar voor joker.
Of dat nu kern, fossiele of windenergie met utopische opslag capaciteit is.
Een berekening van groen links heb ik hierover niet gezien, dit heet een UITDAGING.
Interessant stuk Guus. De hele klimaarwetenschap berust op premisse dat co2 het gehele klimaat, dwz de opwarming zou beheersen. Gekkigheid natuurlijk. Het warmt nu iets op omdat we 250 jaar geleden in een kleine ijstijd zaten. Die opwarming van circa 0, 5 graad per eeuw zorgt voor meer broeikasgassen in de atmosfeer. Het meeste is waterdamp, en een klein deel co2.
Die broeikasgassen belemmeren de uitgaande infrarood straling een beetje, waardoor vnl de oceanen iets opwarmen. Die oceanen warmen op hun beurt de atmosfeer iets op. Omdat er sinds de industriele revolutie meer co2 en h2o in de atmosfeer terecht komt ontstaat er nog meer opwarming. Echter is deze extra opwarming voornamelijk te danken aan waterdamp. Co2 is zo weinig aanwezig in de atmosfeer dat het bijna niets doet.
Door dit proces is een weldadig klimaat ontstaan waar iedereen, behalve de verstokte klimaatalarmisten, van geniet. Je moet er toch niet aan denken dat we terug zouden gaan naar de kleine ijstijd met zijn extreme koude.
En de eeuwige verklaring van Erik
” het is warmer omdat het vroeger kouder was ”
Inderdaad tijd voor een Nobelprijs
Inderdaad Henk, of zie jij toch liever Al Gore?
Er zijn langdurige natuurlijke cycli aan het werk, onderzoek die eerst alvorens het onschuldige CO2 aan te vallen.
In theorie zou je nog een klein puntje hebben indien we sinds 1750 geen natuurlijke opwarming zouden hebben en indien alle broeikasgassen behalve CO2 constant zouden zijn sinds 1750. Maar dat is dus niet zo.
Het gaat om de toename van het aantal moleculen broeikasgas per tijd. De toename van 1 ppm CO2 per jaar, door mens en natuur, is veel kleiner dan die van de schommelingen in waterdamp door mens en natuur. Daardoor is waterdamp de hoofd forcing en doet CO2 bijna niks.
Vertel me meer Erik!
Natuurlijke cycli!
Welke zijn dat en hoe zorgen ze voor opwarming en vooral
Is er ergens een wetenschappelijke publicatie die jouw mening verder onderbouwd ?
@ dhr Bijsterveld, Aanvulling . Er is nog een ander variant in de maak namelijk warmtenetwerken aanleggen . De benodigde warmte komt van warmtecentrales die, ofwel met afval worden gestookt, ofwel met houtsnippers die aangevoerd worden uit Amerika. De eerste heet afval neutraal; de tweede CO2 neutraal . In beide gevallen voldoen ze aan scenario 2. Dan valt het mee :-)
Mr B.Pijnse van der Aa.
In de gouden Eeuw lukte het niet meer om de huizen warm te stoken door gebrek aan hout.
Toen moest mem turf, een fossiele brandstof ? gebruiken. Die turf is nu op.
Het moet uit de lengte of breedte komen.
@ dhr Bijsterveld , dat bedoelde ik ook .
Hier nog een reactie van Bram Bregman , Director Innovation at Radboud University Nijmegen, die ik op Linked In tegenkwam inzake onderhavig artikel. Zijn dit nu twee wetenschappers uit dezelfde school of toch weer anders. ?
” Ik weet niet of wij energie moeten steken in emeritus hoogleraren. Ik constateer een patroon in hun handelswijze. Dit voorbeeld laat overduidelijk zien dat de persoon in kwestie geen kennis heeft van de klimaatscenario ontwikkeling. Maar wel het hoogste woord hebben. Je moet maar lef hebben.”
Nou meneer Berkhout . U heeft het gelezen hè!