Een gastbijdrage van Frans Schrijver.
Op mijn eerste bijdrage aan Climategate.nl ‘Atmosfeer geen broeikas maar dieselmotor’ reageerde een aantal mensen als door een wesp gestoken. Een emotie die ik ook heb gezien richting de auteurs van het wetenschappelijke artikel waar mijn stukje over ging.
Kennelijk liggen zaken rond het klimaat gevoelig en is het zelfs voor klimaatsceptici een brug te ver om het broeikaseffect, zoals dat in de boekjes staat, ter discussie te stellen.
Toch is er alle aanleiding om vraagtekens te zetten bij de broeikashypothese. In mijn eerdere artikel kwam al naar voren dat de broeikashypothese tot een paradox leidt. Los van de vraag of de verklaring van Nikolov/Zeller op basis van luchtdruk wel juist is, conflicteert de hypothese op essentiële punten met wat we weten uit de thermodynamica. Sinds 2008 is dit probleem door serieuze wetenschappers regelmatig naar voren gebracht, onder meer door Gerlich, Johnson, Postma en recent Hertzberg. Maar deze geluiden zijn helaas nooit serieus genomen en vaak zelfs geridiculiseerd, ook door veel klimaatsceptici. In dit artikel focus ik op de veronderstelling in de broeikashypothese dat de warmtestraling vanuit atmosfeer de aarde verder opwarmt.
Paradox
Warmte kan alleen stromen van iets met een hogere temperatuur naar iets met een lagere temperatuur en niet omgekeerd. We kennen deze wetmatigheid uit de thermodynamica, maar iedereen weet het uit eigen ervaring. Een hete kop koffie op tafel straalt warmte uit naar de koelere ruimte, net zolang tot de temperatuur van de koffie en de ruimte eromheen gelijk zijn geworden. Daarna stopt de warmtestroom. Iets met een lagere temperatuur kan uit zichzelf nooit iets anders verwarmen dat een hogere temperatuur heeft. De koude ruimte kan de koffie niet heter maken. Warmte stroomt bij de gratie van temperatuurverschillen. Op wikipedia is het bij de tweede hoofdwet van de thermodynamica als volgt geformuleerd:
Heat cannot spontaneously flow from cold regions to hot regions without external work being performed on the system.
Als we met die kennis kijken naar het broeikaseffect zoals weergegeven in het volgende plaatje, wordt snel duidelijk waar het probleem zit.
De gele pijl is het zonlicht dat voor een deel het aardoppervlak bereikt en ervoor zorgt dat de aarde opwarmt. De energie die aarde absorbeert straalt het weer uit in de vorm van warmtestraling (de oranje pijl naar boven). De broeikashypothese veronderstelt dat een deel van de warmtestraling van de aarde wordt geabsorbeerd door broeikasgassen die het vervolgens weer voor een deel terug stralen naar de aarde (de oranje pijl naar beneden). De neerwaartse straling (back-radiation) is in deze hypothese zelfs ruim 2 keer zo groot is als de straling van de zon! Zo kan de aarde warmer worden dan zonder atmosfeer.
Echter, er is een probleem: de temperatuur van de atmosfeer is lager dan van de aarde. Hoe je ook denkt over de oorzaak van dit temperatuurverloop, het staat vast dat in de atmosfeer (tot aan de tropopauze) de temperatuur afneemt met de hoogte. Essentieel in de broeikastheorie is dus de aanname dat de koudere atmosfeer het warmere aardoppervlak nog verder kan verwarmen, nota bene met zijn eigen warmte. In de analogie met het kopje koffie: de broeikasgassen zouden ervoor zorgen dat het kopje koffie warmer wordt dan het al is door de warmte terug te stralen. Maar helaas: warmte stroomt alleen van heet naar koud en niet andersom. De koude atmosfeer kan dus nooit het relatief warme aardoppervlak verwarmen.
Geen enkele materie kan op wat voor manier dan ook opgewarmd worden door zijn eigen straling te absorberen. Dit is fysiek niet mogelijk. Als dat mogelijk was, zouden objecten spontaan kunnen opwarmen.
Meten is weten (…als je weet wat je meet)
Het KNMI werkt met zusterorganisaties samen in het BSRN-project (Baseline Surface Radiation Network) waarbij ze pretenderen dat ze (onder andere) de warmtestraling vanuit de atmosfeer meten. En inderdaad op het meetstation in Cabouw lijkt het alsof er een substantiële back-radiation is van overdag zo’n 290 W/m2. Het KNMI gebruikt hiervoor een zogenaamde pyrgeometer. Op wikipedia staat beschreven hoe een dergelijke meter de neerwaartse warmtestraling berekent. Hieruit blijkt dat de wijze van berekening dezelfde fout bevat als de broeikashypothese. De pyrgeometer meet feitelijk een veel kleinere (negatieve!) flux, maar ‘corrigeert’ dat vervolgens door er een grote waarde bij op te tellen: de meter beschouwt zichzelf als blackbody en telt zijn eigen ‘warmtestraling’ ten opzichte van het absolute nulpunt op bij wat het heeft gemeten. Als je zo’n pyrgeometer op een groot blok ijs richt, krijg je ongeveer dezelfde uitkomst. De Zweedse hoogleraar Claes Johnson noemt dat ghost-metingen: je meet een kleine waarde, je interpreteert dat vervolgens als een verschil van twee veel grotere denkbeeldige waarden en presenteert het als een van die twee grote waarden.
Op basis van de wet van Stefan-Boltzmann is de warmtestraling per m2 gelijk aan εσ(T24 – T14) als zijnde de flux tussen twee objecten met verschillende temperatuur T2 en T1 (ε en σ zijn twee constanten). Het probleem is dat in de broeikastheorie (en in de pyrgeometer) de formule wordt gebruikt alsof er staat: εσT24 – εσT14. Wiskundig is dit wel hetzelfde, maar betekent dat ook dat er nu ineens twee grote fluxen bestaan (de twee dikke oranje pijlen)? Het is inderdaad volgens Stefan-Boltzmann zo dat elk object met een bepaalde temperatuur een warmtestraling heeft met een omvang van εσT4 en dat geldt ook de atmosfeer als die een temperatuur T heeft. Maar daarbij moet je je wel realiseren dat het om een warmtestroom gaat ten opzichte van het absolute nulpunt (-273oC) en dat is duidelijk niet de temperatuur van het aardoppervlak.
Johnson heeft hier een uitgesproken standpunt over:
Two-stream radiative transfer is based on a mis-interpretation of Stefan-Boltzmann-Planck’s Law σT4 as the radiative heat energy emitted by a black body of temperature T Kelvin independent of the temperature of the environment of the body, while the physically correct interpretation is radiative energy emitted into a background of temperature zero Kelvin.
In het volgende plaatje is het geïllustreerd aan de hand van het kopje koffie. Ook hier is er sprake van een relatief kleine warmtestraling van het kopje naar de omgeving als gevolg van het temperatuurverschil tussen het kopje en de omgeving. Tegelijkertijd kun je beweren dat zowel het kopje als de omgeving een eigen warmtestroom hebben van respectievelijk εσT24 en εσT14.
Je kunt lang discussiëren of het rechter plaatje correct is of niet. Zoals gezegd levert het wiskundig dezelfde uitkomst op. Maar het linker plaatje is in praktische toepassingen veel eenvoudiger en eenduidiger. Het komt dan ook moeiteloos overeen met de thermodynamica: er ontstaat een warmtestroom als gevolg van het temperatuurverschil.
Elke ingenieur zal bij het doorrekenen van een systeem altijd uitgaan van deze aanpak. Het grote probleem met het rechter plaatje is dat je je bij alle berekeningen zeer goed bewust moet zijn dat die grote fluxen alleen een betekenis hebben als de warmtestraling ten opzichte van het absolute nulpunt. En dat is precies het punt waar de broeikashypothese de fout in gaat.
In de broeikashypothese wordt met de back-radiation gerekend alsof het een normale zelfstandige warmtestroom is die kan bijdragen aan de opwarming van het aardoppervlak. Op wikipedia staat letterlijk:
The greenhouse effect is the process by which radiation from a planet’s atmosphere warms the planet’s surface to a temperature above what it would be without its atmosphere.
Het KNMI doet daar nog een schepje bovenop door op basis van een gemanipuleerde meting de suggestie te wekken dat die back-radiation ook daadwerkelijk bestaat ten opzichte van het warme aardoppervlak. Er wordt dus volledig voorbijgegaan aan het feit dat de neerwaartse warmtestroom alleen betekenis heeft ten opzichte van het absolute nulpunt. Door deze verkeerde interpretatie ontstaat het conflict met de tweede hoofdwet van de thermodynamica zoals hierboven beschreven.
Door deze paradox valt het fundament onder de broeikashypothese weg. De neerwaartse straling kan simpelweg niet zorgen voor opwarming; een warmtestroom is altijd het gevolg is van temperatuurverschillen en niet de oorzaak (zie bijvoorbeeld hier). De theorie kan daarom geen verklaring geven voor het klimaat op aarde.
Door de netto warmtestroom te beschouwen als het verschil van twee grote stromen ontstaat in de broeikashypothese nog een andere belangrijke fout. Het effect van CO2 als broeikasgas wordt namelijk veel te groot ingeschat. Voor zover er sprake is van CO2-gevoeligheid is deze gekoppeld aan de omvang van warmtestroom. Als de werkelijke warmtestroom n keer kleiner is, neemt ook de CO2-gevoeligheid evenredig af. In een recente presentatie laat Johnson zien dat een verdubbeling van de CO2-concentratie in de atmosfeer niet leidt tot 3oC opwarming maar slechts 0,05oC.
Tegenwerpingen
Johnson is niet de eerste en zeker niet enige die het conflict met de thermodynamica aan de orde stelt. In de afgelopen jaren hebben aanhangers van de broeikashypothese omstandig geprobeerd aan te tonen dat er geen conflict is met de tweede hoofdwet van de thermodynamica. Dr. Roy Spencer van de Universiteit van Alabama, heeft zelfs een poging gedaan om uiteen te zetten dat een kouder object een warmere objecten toch verder kan opwarmen. Zijn redenering is dat een koeler object bij het uitzenden van warmtestraling niet controleert wat de temperatuur van zijn omgeving is; ‘het stuurt het toch uit, ongeacht of de omgeving koeler of heter is’.
De fout die Spencer maakt is dat de temperatuur van het ontvangende object bepalend is of de uitgezonden straling wordt geabsorbeerd of niet (en dus niet het zendende object). In het voorbeeld van het kopje koffie: als de koffie uit de koelkast komt met een temperatuur van 5oC heeft de straling van de omgeving van 20oC wel een opwarmend effect; als de koffie 50oC is vindt er geen opwarming vanuit de omgeving plaats. De redenering van Spencer is uitgebreid weerlegd door o.a. Miatello en Latour.
Als reactie op de bezwaren maken aanhangers van de broeikashypothese ook vaak de analogie van de atmosfeer als deken die de aarde warm houdt. Zie bijvoorbeeld hier. De atmosfeer zou de aarde afschermen van het koude heelal. Nu is het zo dat het heelal vooral een vacuüm is waar je eigenlijk niet goed kan spreken van warm of koud; vacuüm is vooral een goede isolator.
Het is wel zo dat bewolking ’s nachts ervoor zorgt dat minder koud wordt. Maar de atmosfeer maakt de nacht in ieder geval niet warmer zoals de broeikashypothese beweert, het remt alleen de afkoeling. Het is vergelijkbaar met een thermoskan: de koffie blijft langer op temperatuur, maar wordt niet warmer. Door het afremmen van de afkoeling wordt de gemiddelde temperatuur van de aarde weliswaar hoger dan zonder dit effect, maar zeker niet zo hoog als wanneer je opwarming door back-radiation veronderstelt.
Een ander argument van broeikashypothese-aanhangers is dat de tweede hoofdwet van de thermodynamica wel klopt voor de netto warmtestroom en er dus geen inconsistentie is. Maar ook dat snijdt geen hout omdat juist de opsplitsing van de netto stroom in twee grote tegengestelde warmtestromen de problemen veroorzaakt. Anders gesteld: als back-radiation niet nodig is om het broeikaseffect te verklaren, waarom wordt het dan in alle beschouwingen opgenomen?
Conclusie
Het is duidelijk dat er een probleem is: doordat het op een kernpunt conflicteert met de thermodynamica kan de broeikashypothese geen verklaring bieden voor de temperatuur op aarde. De atmosfeer is kouder dan de aarde en straalt geen warmte uit die kan bijdragen aan het verder opwarmen van de aarde. De onderbouwing van de rol van CO2 bij de opwarming van de aarde komt daarmee te vervallen. Bovendien is het zo dat voor zover CO2 nog een rol speelt, de gevoeligheid een orde kleiner is dan nu verondersteld.
Frans Schrijver.
Zeker als het te overbruggen verschil geen 33oC is maar groter dan dat, dan moet er kennelijk een ander mechanisme zijn dat ervoor zorgt dat de temperatuur op aarde hoger is dan wanneer er geen atmosfeer zou zijn. In mijn eerdere artikel ben ik ingegaan op het onderzoek van Nikolov en Zeller die een verklaring geven op basis van de samenhangende aspecten zwaartekracht, luchtdruk en convectie. Ook andere wetenschappers (zoals o.a. Postma) hebben regelmatig aangevoerd dat de thermodynamica essentieel is om het klimaat op aarde te begrijpen. Het bewijs van Nikolov/Zeller is wellicht nog niet voldoende dichtgetimmerd, maar op dit moment is hun verklaring wel veel plausibeler dan de bestaande broeikashypothese.
Beste wetenschappers,
Met alle respect ik ben maar een domme bedrijfseconoom, die niet veel verder is gekomen dan 2*2=4, ik kan me alleen baseren op wat ik waarneem. In 2006 keek ik samen met mijn overleden echtgenote naar de film van Al Gore -Inconvenient Truth-je schrok je kapot we hadden nu in 2019 al zowat onder water moeten staan of onder een ijskap moeten liggen vanwege het stoppen van de golfstroom. Gelukkig is tot op heden niets van dit alles gerealiseerd, ondanks dat ik die weerman bij de Nos ook iedere keer weer doom and gloom hoorde prediken over ijs wat weer los gekomen was en ijsberen populaties die naar alternatief voedsel zoeken, hij had zelf overigens ook kunnen waarnemen, Nou komt die bij mij niet over als 1 van de snuggerste, in ieder geval niet streetwise. Maar je zou denken als er sinds 2006 al het nodige ijs is gesmolten moeten we toch een flinkje stuk meer hoogwater zien staan bij de palen van de pier bij Scheveningen. Nou op een mooie rustige zomerse dag staat dat water op het zelfde puntje als in 2001 toen ik in Den Haag kwam wonen. En na enig zoeken vond ik dat officiele metingen mijn waarneming bevestigen, Met de opmerking er bij, dat ze vermelde dat het wel iets versnelde en we praten dan over een jaalijkse toeneming in 1 of 2 mm. Ook zoiets, gaat mijn pet te boven hoe je dat met die nauwkeurigheid kunt vaststellen. Ik zit in de winter op Tenerife en daar geven ze op Wisuki iedere dag de voorspelling van de getijden, maar wel met de nodige voorbehouden. En dat snap ik want ik mag hier graag lopen bij eb over het strand en dan ga ik altijd op het tijstip van de prognose van het laagste water, maar nooit dan ook is de waterstand het zelfde. Goed af te meten aan de rotspartijen in het water waar je omheen moet. Als bedrijfseconoom heb ik veel met computermodellen gewerkt en ook nu volg ik AI met veel belangstelling en programmeer er in Python en Jupyter notebook in. Op veel van die modellen zou ik een zelfde discussie kunnen loslaten op waar jullie mee bezig zijn in jullie „exacte” wetenschappen, die toch niet zo exact blijken te zijn, als ik veronderstelde. Alleen al bij die meter van het KNMI lopen de rillingen over mijn rug. Komt bij mij over als een graanhandelaar die zijn gewichten verzwaard om zijn klanten meer wicht te laten betalen, dan die levert. Maar laat ik bij mijn vakgebied blijven, het planbureau en hoeveel andere instituten hebben nog nooit een crash tijdig voorspelt.. De enige die dat wel deed was de helaas veel te vroeg overleden Rienk H. Kamer, maar die werd door de goegemeente voor idioot uitgemaakt. Precies het zelfde zie ik gebeuren bij een ieder die de nodige wetenschappelijke scepsis uit t.ov. het CO2 verhaal terwijl ik bijvoorbeeld met mijn 2*2=4 verstand heel goed dat verhaal over die warmte afgifte kan volgen. En neem me niet kwalijk doom and gloom voorspellers, je kan me 1 keer belazeren-en ik ben er in 2006 volledig ingetrapt- maar geen twee keer. Dus neem me niet kwalijk, dat ik eerst harde bewijzen van de stijging der zeespiegel wil zien voor dat ik een woord geloof van al die doom and gloom, die me meer dan de strot uit beginnen te hangen. Hebben jullie enig idee wat je kinderen aan doet met al die doom and gloom. Kijk dat we zorgvuldiger met deze aarde moeten omgaan, helemaal eens, dat we er een klere bende van maken, ja je hoeft alleen maar in een stad als bivoorbeeld Djakarta rond te kijken. Maar voordat we heel veel geld gaan uitgeven aan allerlei technisch nog niet voldoende uitgerijpte zaken en achter Klavertje-vier (zal toch blijken weer een Klavertje drie te zijn) en die prins carneval van een Nijpels zou ik zeggen even dimmen jongens rustig aan, voorlopig klotst het water nog niet over de dijken. En laten die twee klimaat profeten, nou eerst zelf eens het goede voorbeeld geven, allemaal vossen die de passie prediken.
@Hans van der Waal: “terwijl ik bijvoorbeeld met mijn 2*2=4 verstand heel goed dat verhaal over die warmte afgifte kan volgen”
En wat als er fouten in zitten?
“Dus neem me niet kwalijk, dat ik eerst harde bewijzen van de stijging der zeespiegel wil zien voor dat ik een woord geloof van al die doom and gloom, die me meer dan de strot uit beginnen te hangen.”
Je klacht is dat de apocalyps verlaat is?
Welke apocalyps?
De arme dinosaurussen moesten leven op een aarde waar het 10-20 graden warmer was dan nu. Ze deden dat heel aardig, tot een meteoriet een einde maakte aan hun bestaan. Dat was een serieuze apocalyps, zeker als je een dinosaurus was.
Willemijn
Je gaat nu, na je hoge toon, natuurlijk meteen het bewijs leveren?
@ Echte Guido
Quote “AGW is reeds bewezen. Met een Gouden Standaard nog wel. De kans dat de mens géén dominante factor is in de opwarming sinds de jaren vijftig is 1 op 3,5 miljoen.”
Waarom voegt u het woordje “dominante” toe?
Er is geen kwantificering in de bron quote.
@Echte Guido: dank voor je welkom. Dat ze héél erg in hun emoties was me ook al opgevallen.
@Peter van Beurden: ik sluit me bij Echte Guido aan. Dát is mijn bewijs.
Inhoudelijke kritiek hoor ik graag, maar dan verwacht ik wel dat je eerst de wetenschappelijke consensus op het gebied van klimaatverandering doorleest en aan kunt tonen die te begrijpen.
@Ben Wouters: “De arme dinosaurussen moesten leven op een aarde waar het 10-20 graden warmer was dan nu.”
Yep. Dit gaat ook niet over het redden van de aarde. De aarde die redt het heus wel zelfs.
Misschien zelfs wel met leven.
Maar zónder mensen.
Willemijn
Is dit afwimpelen jouw vorm van bewijzen? Dat past niet erg bij de hoge toon die ja aanslaat.
Ik laat me graag overtuigen. Maar mij zo goedkoop van je autoriteit trachten te overtuigen gaat je niet lukken. Die tactiek is me hier al vele malen voorgeschoteld.
@Peter van Beurden: “Is dit afwimpelen jouw vorm van bewijzen?”
Voor de antropogene klimaatveranderingstheorie is het bewijs overweldigend. Wat zou ik verder moeten bewijzen? Júllie beweren dat het niet klopt; waarom komen jullie niet met bewijs? Tot die tijd pas ik graag Hitchen’s scheermes (https://en.wikipedia.org/wiki/Hitchens's_razor) toe: wat zonder bewijs gesteld wordt mag zonder bewijs verworpen worden.
“Dat past niet erg bij de hoge toon die ja aanslaat.”
Vrij vertaald: je hebt geen argumenten meer dus begint over de toon.
“Maar mij zo goedkoop van je autoriteit trachten te overtuigen gaat je niet lukken.”
Ik heb geen autoriteit. Jij?
Willemijn 3 mrt 2019 om 18:05
Ik neem aan dat je een goede verklaring hebt voor de zeer hoge temperaturen in de tijd van de dinosaurussen (Krijt).
Ben ik heel benieuwd naar.
In het Krijt waren de temperaturen van de oceanen vlakbij de bodem ook zo’n 10-20 graden hoger dan nu.
Hoe kan een CO2 percentage van misschien wel 0,2 in onze ijle, koude atmosfeer de oceanen op zo’n 3-4 km diep 10-20 graden opwarmen?
Huidige diepe oceaan temperatuur is zo’n 275K. Is al 20K boven de beroemde 255K Effectieve temperatuur van de aarde.
Toen was die temperatuur 290K of nog hoger.
Welk mechanisme maakt dit mogelijk?
@ Echte Guido 3 mrt 2019 om 14:20
AGW is reeds bewezen. Met een Gouden Standaard nog wel. De kans dat de mens géén dominante factor is in de opwarming sinds de jaren vijftig is 1 op 3,5 miljoen.
Weet je wie ook zo enthousiat wordt van kansberekeningen —- Ja heel goed Lucie de B… weet je nog, die kansberekeningen waren ook zo onfeilbaar.
Het lijkt er op dat kansberekeningen van stal worden gehaald wanneer er verder geen goede argumenten meer zijn. Als zodanig wordt duidelijk dat de dwaze alarmisten hun idiote positie langzaam aan beginnen te vrezen.
Willemijn,
Ik had op zijn minst na die film van Al Gore in 2006 verwacht, dat de zeespiegel 50 cm tot een meter hoger zou staan, zeker dan dat ik niets anders in het nieuws van de Nos iedere keer weer doom and gloom hoor over versneld afbrokkelend ijs, toendra’s die ontdooien etc. etc. Iedere week wordt je dood gegooid met doom and gloom. En iedere keer wordt de ondergang voorspeld met een continue opschuiven in de tijd. Maar vooralsnog is er geen enkele verontrustemde stijging van de waterstand. Maar wentel je gerust in je doom and gloom en het einde der tijden, als je dat lekker vind. En volgens 1 van je discipelen zijn dit witte boze blanke mannen, die bang zijn. Nou ik en die andere ouwe mannen zijn ten eerste helemaal niet boos en geloven niet in die snel naderende ondergang dus waarom zouden we bang zijn?
Ik heb hier al veel over gelezen maar als het waar is wat TD expert zoals Latour en atsrofisicus Postmas hoe verklaar je dan dat een wolkendek de onderliggende aarde beter warm houdt dan wanneer dat wolkendek weg is? Hoe verklaar je dat in TD termen.
Postma en Latour kan ik half volgen en dat blijkt niet genoeg.
Ik probeer dit met mijn kippehersenen ook allemaal te vatten en heb dat tot nu toe op de volgende manier gedaan:
Zie deze grafiek CO2 vs Temp over de laatste 800k jaar. https://co2islife.files.wordpress.com/2017/01/edc_thumb.jpg?w=840
Redenering: (1) Vastgesteld is dat CO2 temperatuur volgt na 800 +/-200 jaar. (2) De laatste 5x dat CO2 piekte begon er een ijstijd (zie grafiek).
Als CO2 zo’n belangrijke broeikasgas is (wat UN IPCC) beweert zou na elke piek CO2 leiden tot meer warmte.
T omhoog > CO2 omhoog > [CO2 omhoog > T omhoog] Daarin is [GHG model] Hiermee heb ik een Thermodynamische perpetuum mobile gecreeerd dat waarschijnlijk niet strook met de meeste wetten van de TD.
Dus of te wel de CO2 lagtime theorie klopt niet of de GHG theorie klopt niet. Ik ga uit van het laatste
Wie kan mij kinderlijk eenvoudig uitleggen waardom deze manier van redeneren niet zou kloppen?
(Na VWO geen natuurkunde meer gehad maar toen wel een bolleboos).
bvd.
PS. Grafiek geeft aan dat ijstijd begint bij piek CO2… mijn hypothese zou zijn dat juist plantengroei hier een balancerende functie heeft en bij piek CO2 op gang komt, de aarde weer koeler maakt tot 200ppm waardoor plantengroei weer wordt afgeremd. Is dit wat of zit het anders?
@Tarquinius: “Vastgesteld is dat CO2 temperatuur volgt na 800 +/-200 jaar.”
Hier staat een goede uitleg: http://www.realclimate.org/index.php/archives/2004/12/co2-in-ice-cores
Kort samengevat: CO2 was waarschijnlijk niet de initiële trigger voor het toenemen van de temperatuur (1/6de van die pieken), maar nadat het door stijgende temperaturen vrijkwam (warmer zeewater kan minder CO2 bevatten) en toenam in de atmosfeer versterkte het wel de verdere verwarming (5/6de van die pieken).
Broeikasgastheorie klopt, daar is meer dan voldoende onderzoek naar gedaan. Het is gewoon heel complexe materie die, als je niet de tijd hebt om een universitaire studie klimaatwetenschappen er bij te doen, gewoon heel moeilijk te doorgronden is.
Nieuwe IPCC climate gate e-mail dump
Volg deze twitter en aanverwante voor updates.
https://twitter.com/tan123/status/1102380412897251328
@MP, Wat ik gisteren wel interessant vond is je uitspraak: “Climate change = natuurlijke oorzaken + menselijke oorzaken.”
Aangezien je verder een overtuigd verkondiger van de komende kleine ijstijd bent is de vraag wat nu je schatting is welk aandeel de mens heeft. Heb je daar een idee over?
Re: “In een recente presentatie laat Johnson zien dat een verdubbeling van de CO2-concentratie in de atmosfeer niet leidt tot 3oC opwarming maar slechts 0,05 graden C.”
De berekening werd gemaakt in februari 2018. In een IPCC rapport van maart 2018 was het getal van 3 graden Celsius al gereduceerd naar 2,5 graden Celsius, citaat:
“Taking into account the model results, together with observational evidence over the last century which is suggestive of the climate sensitivity being in the lower half of the range, (see section: “Has man already begun to change global climate?”) a value of climate sensitivity of 2.5°C has been chosen as the best estimate.”
Bron: https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/03/ipcc_far_wg_I_full_report.pdf
PS. Volgens Wikipedia gaat het IPCC sinds het laatste rapport (ik neem aan oktober 2018?) inmiddels al uit van een waarde van 2 graad C, met een range van 1,2-2,4 graad C, citaat: “De waarde van de transitieklimaatgevoeligheid werd in het laatste rapport tussen de 1,2 en de 2,4 °C geschat.” – bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Klimaatgevoeligheid
(Helaas kan ik geen bron vinden die de verdere verlaging van 2,5 graad C naar 2 graad C voor de impact van een CO2 verdubbeling expliciet bevestigd)
In deze 2014 studie van Amerikaanse onderzoekers wordt beschreven hoe het ‘conflict’ in de broeikastheorie wellicht op een fraaie wijze kan worden opgelost, waarbij het resultaat is dat de opwarming van de aarde eigenlijk zelfs geheel aan de H2O kringloop kan worden toegeschreven, waarbij de impact van beide factoren zelfs exact even groot is:
– meer waterdamp zorgt voor: +0.3 ± 0.1 W m−2 K−1
– minder albedo (t.g.v. smelten van sneeuw en ijs) zorgt voor: +0.3 ± 0.1 W m−2 K−1
Bron: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4250165/
CORRECTIE:
Ik zie dat de ’transitieklimaatgevoeligheid’ in 2007 (AR4) al op 1.0-2,8 graad C werd ingeschat – bron: https://slatestarcodex.com/2017/04/17/learning-to-love-scientific-consensus/
(Dus de verlaging van de ’transitieklimaatgevoeligheid’ naar 1.2-2.4 graad C heeft vermoedelijk betrekking op het rapport van 2013/2014 en niet op de 2018 update)
PS. De term ’transitional climate sensitivity’ wordt nauwelijks gebruikt; meestal wordt de afkorting TCS hiervoor gebruikt; echter, eigenlijk verwijst dit naar het concept ’transitional climate response’ (TCR).
NOG EEN CORRECTIE:
In mijn eerste commentaar suggereerde ik dat het citaat een rapport van maart 2018 betrof…maar dit blijkt om het IPCC 1990 te gaan.
Er is dus geenszins sprake geweest van een verlaging door het IPCC van de klimaat sensitiviteit in 2018 van 3.0 graad C naar 2.5 graad C.
(Excuus voor mijn incorrecte input)
@ Martijn,
Graag je reactie op artikel van vandaag van Hugo M. Lijkt mij dat je daar een belangrijke bijdrage aan kan leveren.
Mvg,
Frans