Een bijdrage van Ap Cloosterman

Waterdamp neemt bijna twee derde van het natuurlijke broeikaseffect voor zijn rekening en is daarmee het belangrijkste broeikasgas. Zie 1.

Het is vooral de verdamping van oceaanwater (70% van het aardoppervlak), dat de oorzaak is van het vocht in onze atmosfeer.

De hoeveelheid waterdamp in de lucht wordt mede bepaald door de temperatuur van de lucht. Bij een stijgende temperatuur kan de lucht meer waterdamp bevatten, waardoor de temperatuur door het broeikaseffect van waterdamp verder zal stijgen en er dus nog meer waterdamp door de lucht kan worden opgenomen: een zichzelf versterkend effect.

De hoeveelheid waterdamp, die lucht kan bevatten neemt met 7% toe als de temperatuur 1⁰C stijgt. De hoeveelheid waterdamp in het klimaatsysteem wordt dus vooral gestuurd door de temperatuur van de lucht. Dit staat ook bekend als de wet van Clausius-Clapeyron.
Als de lucht verzadigd is met vocht zal het overschot aan waterdamp condenseren en binnen een week uitregenen. Een CO2 molecuul verblijft gemiddeld 100 jaar in de atmosfeer.

Het praktische bewijs voor bovengenoemde stelling vind u in onderstaande afbeelding:

Ook theoretisch is de sterke invloed van waterdamp en de afgenomen invloed van CO2 aantoonbaar:

Zie 2.

Op de X-as zijn de golflengtes aangegeven van de warmtestraling die door de Aarde worden uitgezonden na het invallen van het zonlicht op het aardoppervlak (a). Het zonlicht bevat golflengtes tussen 0,4 en 0,8 μm.

In het aardoppervlak wordt deze straling geabsorbeerd en omgezet in warmtestralingen van een breed spectrum. Straling van 8 tot 11 μm (b) kan vrijwel ongehinderd naar de ruimte ontsnappen.

De mate van absorptie van het zonlicht hangt sterk af van de aard van het aardoppervlak. Donkere delen, zoals asfalt, absorberen de straling. Witte delen, zoals sneeuw en ijs reflecteren het zonlicht.

Test: voel op een hete warme dag aan asfalt en gras en constateer het grote verschil in opgenomen warmte!

Bossen reflecteren ook veel zonlicht en brengen verkoeling, vandaar de uitdrukking: Bossen zijn klimaatregelaars.Het verstoken van houtpellets van gekapte bomen is dan ook misdadig te noemen. In Nederland wordt er in centrales per jaar 4 miljoen ton aan houtpellets verstookt met bovendien subsidie van de Overheid. Het moet toch niet gekker worden!

In het verticale gedeelte van de afbeelding zijn de verschillende broeikasgassen vermeld, waarbij de grootte van het grijze oppervlak de mate van absorptie aangeeft. Duidelijk zichtbaar is dat waterdamp (H2O) over een breed spectrum veel warmtestraling absorbeert, terwijl CO2 voornamelijk bij 15 μm sterk absorbeert.

Men heeft met infraroodmeters de IR-golflengte van 15 μm gemeten bij het uittreden van de aardse bodem en met behulp van satellieten is 15 μm bij het intreden van de ruimte gemeten (rode lijn). Feldman et al (Nature 2015) constateerden dat het overgrote deel van deze 15 μm bij het intreden van de ruimte niet meer werd teruggevonden. De metingen vonden plaats bij een atmosferisch CO2 gehalte van 380 ppm. Het huidige CO2 gehalte is nu 412 ppm.(412 ppm = parts per million = 0,0412 %).

Dat betekent dus, de gemiddelde hoeveelheid 15 μm straling vanuit de Aarde al praktisch geheel is geabsorbeerd door 380 ppm CO2 en dat dus meer CO2 nauwelijks effect meer heeft. Omdat de band rond 15 µm vrijwel verzadigd is, zal een stijgend CO2 gehalte slechts een stijging van absorptie veroorzaken in de smalle banden van 2,6 en 4,2 µm.

Het zijn andere factoren, die de opwarming veroorzaken, waardoor meer waterdamp in de lucht wordt opgenomen en daardoor het versterkend effect optreedt. Te denken valt aan de volgende broeikasgassen: Methaan: 23 x krachtiger dan CO2. Daar staat tegenover dat het gehalte in de atmosfeer slechts 1,895 ppm is, waardoor het netto effect t.o.v. CO2 slechts 10 % is.

Lachgas: 265 x sterker; Gefluoreerde koolwaterstoffen (CFK’s): 1300 tot 11.700 x sterker; Zwavelhexafluoride: 23.900 x sterker; Stikstoftrifluoride: 17.200 x sterker.

CFK’s werden in 1987 verboden, maar zijn sinds 2013 weer aan het stijgen met een jaarlijkse toename van 13.000 ton. Metingen met satellieten wijzen in de richting van Korea en Mongolië.

De gondel van een windturbine bevat als isolator het gas zwavelhexafluoride. In 2018 heeft er een lekkage plaats gevonden van 770 kg. hetgeen overeen komt met 18 miljoen ton CO2 ! Het is maar, dat u dit even weet!

Bovengenoemde broeikasgassen zijn de aanstichters van de huidige opwarming en daarmee verantwoordelijk voor het versterkende effect door meer waterdamp. De vraag doet zich hierbij voor wat is nu precies het effect van meer waterdamp als broeikasgas op de klimaatverandering is en wat hierin de rol is van andere broeikasgassen.

De mens is niet in staat om het vochtgehalte in onze atmosfeer te regelen en dus zullen we sowieso actie moeten nemen om andere oorzaken (sterkere broeikasgassen dan CO2 en boskap) te elimineren.

Er zijn wetenschappers, die van mening zijn, dat meer waterdamp nauwelijks een rol speelt. Ik ben van mening, dat met het huidige klimaatbeleid op het verkeerde paard wordt gewed en dat dit vooral gefocust is op het terugdringen van CO2, terwijl andere broeikasgassen en boskap een veel grotere rol spelen.

Men gaat zelfs zover dat er aan ondergrondse opslag voor CO2 wordt gedacht. Voor deze ondergrondse opslag van 2 centrales is een derde centrale nodig om de energie hiervoor te leveren! En… moeten lege gasvelden niet gebruikt worden voor reserve opslag van aardgas?

Er is te weinig aandacht voor de hoeveelheden waterdamp, die in gebieden, waar nog geen sprake is van waterdamp verzadiging, in de atmosfeer worden geloosd:

Aardgas bestaat voornamelijk uit methaan. Dat verbrandt volgens de reactie: CH4 + 2O2 → 2H2O + CO2.

Per CO2-molecuul dat vrijkomt, komen dus twee watermoleculen vrij. Het moleculair gewicht van CO2 is 44, het moleculair gewicht van water 18. Dat betekent dat bij de verbranding van methaan elke kilo uitgestoten CO2 vergezeld gaat van 0,82 kilo water/waterdamp.

Hout bestaat voornamelijk uit cellulose. Dat verbrandt volgens de reactie C6H10O5 + 6O2 → 6CO2 + 5H2O.

Per CO2-molecuul dat vrijkomt, komt dus 0,83 watermolecuul vrij. Dat betekent dat bij de verbranding van cellulose elke kilo uitgestoten CO2 vergezeld gaat van 0,34 kilo water/waterdamp.

Benzine bestaat voornamelijk uit octaan. Dat verbrandt volgens de reactie: 2C8H18 + 25O2 → 16CO2 + 18H2O. Per CO2-molecuul dat vrijkomt, komt 1,125 watermolecuul vrij. Dat betekent dat bij de verbranding van octaan elke kilo uitgestoten CO2 vergezeld gaat van 0,46 kilo water/waterdamp. Zie 3.

Ook waterstof komt daarmee in de verdomhoek: 2H2 + O2 → 2H2O

Bij deze verbranding ontstaat dus 100% water/waterdamp. Beroerder kun je het dus niet maken!

De verhouding water/waterdamp is moeilijk in te schatten, omdat de waterdamp die vrij komt voor een deel kan condenseren tot vloeibaar water.

Wat valt nu af aan duurzame energie door allerlei negatieve gevolgen voor mens en milieu en welke energiebronnen zijn wel verantwoord bruikbaar?

● Waterstof. Bij verbranding ontstaat waterdamp, dat versterkend werkt op de opwarming van de aardse atmosfeer. Zie 4;

● Biomassa. Door het enorme tekort aan voedsel (1/6 van de mensheid lijdt honger) zijn de volgende grondstoffen niet verantwoord voor het maken van bioalcohol of biodiesel: Maïs, suikerriet, graan, sojabonen, zonnebloempitten en palmpitten. De productie van genoemde brandstoffen is wel verantwoord met frituurvet en algen;

● Biomassa bestaande uit houten pellets leidt tot vernietiging van onze bossen en de verbranding is zelfs vervuilender dan de tegenwoordige schone kolencentrales;

● Waterkracht. In Nederland weinig mogelijkheden.

Blue Energy. Op de Afsluitdijk loopt een proefproject. Een prachtige oplossing als dit slaagt. Er wordt elektriciteit opgewekt door positieve natriumionen en negatieve chloorionen in het zoute zeewater te scheiden, waardoor een positieve elektrode en een negatieve elektrode ontstaat. Zie 5;

● Warmtepomp. Toepassing is verantwoord als het stroomnet dit aankan en de woningen en gebouwen waar het toegepast wordt optimaal zijn geïsoleerd en voorzien zijn van vloerverwarming. Hoge kosten en de meeste huizen zullen een gasketel nodig blijven hebben.

● Zonneboilers. Veel en langdurig Zon nodig. Bijzonder geschikt in Zuid-Europese en tropische landen;

● Zonnepanelen. Geschikt voor grootschalige toepassing op daken. Ook hier geldt dat het stroomnet dit moet kunnen verwerken. Probleem is dat vraag en aanbod niet op elkaar zijn afgestemd. Problemen in de winter door afdekking met sneeuw. Niet plaatsen op landbouwgronden. Recycling is nog een groot probleem;

● Zonnekracht centrales (CSP = Concentrated Solar Power).

Spiegels zijn draaibaar te richten op de Zon. In de buis wordt thermische olie opgewarmd tot 400⁰C, waar vervolgens via stoom elektriciteit wordt opgewekt. Uitermate geschikt voor woestijngebieden;

● Windturbines. Legio nadelen. Zie 6;

● Kernenergie. Veel energie, waarvan de centrale weinig ruimte inneemt. Radioactief afval wordt veilig opgeborgen. Zie 7.

 

In december 2021 is in het Regeerakkoord afgesproken, dat er twee kerncentrales zullen worden gebouwd en dat daar voor de voorbereiding € 5 miljard is gereserveerd.


Op 28 maart 2022 heeft D66 minister Kaag een brief gestuurd aan de voorzitter van de Tweede Kamer met als onderwerp “het eerste concept herstel- en veerkrachtplan (HVP)”

Zeer opvallend is, dat er met geen woord gerept wordt over de realisatie van de twee afgesproken kerncentrales. Ook minister Jetten hoor je er niet over.

Literatuurverwijzingen

  1. KNMI – Broeikasgas waterdamp
  2. Broeikastheorie | klimaatgek
  3. Heeft het water dat vrijkomt bij verbranding invloed op de zeespiegel? – NEMO Kennislink
  4. Waterstof – middel kan erger zijn dan de (CO2-) kwaal – Climategate Klimaat
  5. https://youtu.be/W31CTzVGzYY
  6. Nieuw onderzoek naar gezondheidsproblemen door windmolens – (climategate.nl)
  7. https://www.youtube.com/watch?v=sEdbR7-gtdE

***