De affaire rond de KNAW klimaatbrochure heeft deze week een spectaculaire en onverwachte wending genomen: de kamercommissie Infrastructuur & Milieu, waaraan de KNAW de brochure in oktober heeft aangeboden als de wetenschappelijke basis voor het klimaatbeleid, heeft besloten om hierover vragen te gaan stellen aan de staatssecretaris:

Hiermee zakt de KNAW nog dieper weg in het moeras waarin ze terechtgekomen was.

Er is overigens nog steeds geen reactie van de KNAW op het verzoek tot intrekking van de brochure door de 23 wetenschappers en sceptici. Men zit er vreselijk mee in de maag en hoopt blijkbaar dat de kwestie wel zal overwaaien als men de brief maar lang genoeg negeert. Wij rekenden er dus op dat het een kwestie van lange adem zou gaan worden.

Maar dat zou dus wel eens mee kunnen vallen!                        

De kristallen bol (1): wat gaat er nu gebeuren?
De staatssecretaris kan niet namens de KNAW spreken: die is geheel onafhankelijk, zoals ik op het symposium al uitlegde. Atsma zal dus de KNAW als zelfstandige derde partij moeten horen, alvorens hij een antwoord kan geven. Een dergelijk verzoek om opheldering kan zelfs de KNAW niet naast zich neerleggen.
De grote vraag is wat het antwoord van Dijkgraaf zal zijn.

De kwestie waar het om gaat is volgens ons de volgende:

De stelling van KNAW president Dijkgraaf in de brochure dat deze “de harde natuurwetenschappelijke feiten bevat”, “de zaken waarover de wetenschap het eens is” klopt niet met de inhoud van de brochure, waarin op hoofdpunten de lijn van het IPCC gevolgd wordt. Daarom is hij misleidend en mag hij niet met het wetenschappelijke gezag van een KNAW erachter bij het parlement liggen om beleid op te baseren.

De bewijzen voor onze stelling zijn overvloedig en overtuigend, zoals blijkt uit de zes voorbeelden uit mijn pleidooi op 12/12, en mijn blog met 20 fouten en onwetenschappelijke claims van 6 oktober.  Niet iedereen is het met alles wat ik opgemerkt heb eens, maar alle hoofdpunten van tafel krijgen lijkt mij onmogelijk.

Daar komt bij dat Prof. Rabbinge op het symposium meerdere malen benadrukt heeft dat de brochure juist níet de harde feiten over het klimaat bevat, maar bedoeld is als discussiestuk.

Prof. Rudy Rabbinge benadrukt op 12/12/11 dat de brochure niet de “harde feiten over het klimaat” bevat

Waarover hoeft er dan eigenlijk nog gepraat te worden: de voorzitter van de commissie die de brochure geschreven heeft bevestigt nadrukkelijk geheel uit vrije wil onze stellingname!

De reactie van de KNAW
De KNAW kan dus slechts twee antwoorden geven aan Atsma: “ja de sceptici hebben gelijk, we hebben te harde claims gebruikt, die niet waar te maken zijn”, of zich beperken tot wat Rabbinge ook al op 12/12 zei: “De brochure bevat niet de harde feiten over het klimaat, maar is bedoeld als genuanceerd discussiestuk”, daarbij aan Atsma overlatend om de conclusie te trekken dat de 23 sceptici inderdaad gelijk hebben in hun brief.

Elke PR adviseur zal de KNAW op dit moment overigens aanraden om de schade zo veel mogelijk te beperken door snel ruiterlijk toe te geven dat er iets helemaal misgegaan is, de brochure terug te trekken, en een nette excuusbrief te sturen aan de 23 wetenschappers en sceptici die de brief ondertekend hebben. Dan is de affaire van tafel.

De kristallen bol (2): wat ging er mis bij het schrijven van de brochure?
De vorige kristallen bol was nodig voor de toekomst, maar ook het verleden is nog alleszins troebel. Al begint de mist hier en daar op te trekken:

1. De brochure (sec)

Ik leid uit de brochure af dat de schrijvers inderdaad geprobeerd hebben om een zo genuanceerd mogelijk beeld te schetsen. Hun keuzes daarin blijven uiteindelijk die van het IPCC, maar zoals gezegd, de KNAW stelt zich al jaren op achter de claims van het IPCC. Hoe grote bezwaren wij daar ook tegen hebben: dat is haar goede recht, en geen sterke reden voor terugtrekking, zolang er geen opstand onder de KNAW leden uitbreekt.

2. Het voorwoord van President Dijkgraaf

Hierin staan de gewraakte claims die onmogelijk hard te maken zijn en die de basis voor onze acties waren. Ik weet niet op welk tijdstip deze aan de brochure zijn toegevoegd, maar ze lijken volledig strijdig met de intenties van de schrijvers. Zouden ze aan de aandacht van het comité ontsnapt zijn?

3. De afsluitende verklaringen

Hiermee vliegt de brochure helemaal uit de bocht. Het merendeel van de verklaringen heeft niets met de rest van de brochure te maken, is niet wetenschappelijk van aard, of ronduit tendentieus.

Naar inmiddels gebleken is, zijn deze statements echter niet afkomstig van de schrijvers van de brochure, maar later toegevoegd op verzoek van één van de reviewers.

Invloedrijke reviewer was overtuigd alarmist
Deze reviewer had opvallend genoeg precies dezelfde kritiek op de brochure als wij: de brochure stelt dat hij tussen de partijen gaat staan, maar bevat belangrijke alarmistische stellingen die daarmee strijdig zijn.
Alleen was zijn eerste reactie juist dat die stellingen dus veel beter uitgelicht moesten worden, in de vorm van de statements.

Maar bij nader inzien zag hij ook daar weinig heil meer in, en hij besluit zijn betoog met de volgende veelzeggende uitspraken:

Tweede benadering
Hoe meer ik het stuk bestudeerde hoe meer ik mij afvroeg wat het nut hiervan was.

  • Het is weliswaar in simpele termen geschreven maar bevat eigenlijk niet veel nieuws voor de buitenwereld.
  • Het hinkt op twee gedachten “nette makelaar” maar toch een aantal duidelijke statements (zie de punten genoemd in mijn executive summary). Is daardoor zeer vatbaar voor multi-interpretatie.
  • Het komt te laat: het PBL-rapport is veel degelijker en interessanter en de pers en politiek zijn nu met heel andere problemen bezig.

Kort gezegd, vind ik de brochure niet KNAW -waardig. Ik ben zelf bang dat het de reputatie van de KNAW zou kunnen schaden. Men gaat het misschien ook vergelijken met de brochure van de Engelse Royal Society (zie attachment) die ik veel interessanter/duidelijker vind.

Dus, jammer, maar mijn eindadvies is: BETER NIET PUBLICEREN.

(Vette druk en hoofdletters afkomstig van de reviewer)

Dit pittige en ook profetische advies van de reviewer kwam zo te zien voort uit zijn irritatie over de in zijn ogen veel te genuanceerde stellingname van de brochure, maar hij signaleert vanuit zijn andere uitgangspunt wel degelijk dezelfde tweeslachtigheid als wij.

De commissie heeft dus helaas precies de verkeerde aanbevelingen van deze reviewer opgevolgd, en zit nu met de gestoofde Kerstperen….

Hoe lang de KNAW nog achter de brochure blijft staan is de vraag, maar het lijkt inmiddels eerder een kwestie van “wanneer” dan van ” óf ”  tot terugtrekking zal worden overgegaan.