Walrussen Point Lay Alaska 27 september, foto Corey Arrardo

Walrussen Point Lay Alaska 27 september, foto Corey Arrardo

De ‘dit is nog nooit eerder voorgekomen, steun het WNF’-walrushoax haalde gisteren zelfs het NOS-journaal om 18:00 uur. Een schoolvoorbeeld voor hoe milieuschuld-conditionering werkt. ALLE media namen de feitelijk onjuiste claim integraal over dat nog nooit eerder 35.000 walrussen aan wal samenklonterden (jawel, in 1972 en 1978 bij méér zeeijs), gevolgd door het gironummer van WNF. In werkelijkheid gaat het best goed met de walrus- hij neemt eerder toe dan af dankzij jachtbeheersing (net als de in populatie verviervoudigde IJsbeer sinds jachtbeperking jaren ’70).

Het meest beschamend van alle media is wel RTL Nieuws die iemand van het Wereld Natuur Fonds (???) een vraag-antwoordje laat schrijven met WNF-campagne-oproep als einde. Dit moet wel door een WNF communicatiemiep geschreven zijn:

5. Wat voor betekenis moeten we hier volgens het Wereldnatuurfonds aan hechten?
Dit is een signaal: het hele ecosysteem van het noordpoolgebied valt of staat met de toestand van het zee-ijs. IJs smelt steeds sneller, en eerder in het seizoen. Heel veel diersoorten zijn daarvan afhankelijk: walrussen, maar ook ijsberen. Die komen echt in de knel. Dat is heel droevig. Wij, als mensheid, dragen daaraan bij. Nu zijn er nog veel walrussen, en we kunnen heus wel zonder die paar dode jonkies (aaahhh moet u ook niet huilen om zoveel keiharde onverschilligheid voor zoveel dierenleed RZ), maar op termijn kan dit richting uitsterfscenario gaan.

Dit is inderdaad heel droevig, journalistiek gezien dan. Er is meer kans namelijk dat die walrussen in paniek raakten door het vliegtuig van de fotograaf/klimaatactivist, geschrokken terwijl ze lagen te ontspannen, en er zo in het gedrang een paar kalfjes werdenmgeplet. Het is volkomen normaal dat walrussen bij elkaar klonteren op voedselrijke plaatsen, dat doen ze ook om dreiging (voor kalveren) van roofdieren als bij Alaska talrijke Orcas en ijsberen op te vangen.Onze jeugd krijgt via het Jeugdjournaal feitelijk onjuist voorgekauwd:

Zo’n grote groep bij elkaar, is nog nooit eerder voorgekomen.

In 1978 en 1972 kwam het ook al voor, maar die jaren passen niet in de ‘het is het zeeijs en dat is uw schuld’-marketing omdat er toen 2 miljoen vierkante kilometer meer zeeijs in de zomer lag dan nu. Hoewel het natuurlijk ook niet valt uit te sluiten dat walrussen zonder ijsschots liever aan land gaan. Maar wij wezen er al op dat rond 17 september de kust rond Alaska altijd al zeeijsvrij was tussen 1981 en 2010. Toch weet ook NU.nl zeker dat we hier te doen hebben met ‘klimaatvluchtelingen

POINT LAY – Aan de noordwestkust van Alaska hebben bijna 35.000 walrussen zich verzameld omdat ze geen zee-ijs kunnen vinden. Een nieuwe groep klimaatvluchtelingen

En nu.nl stelt ook:

dat is nog nooit eerder voorgekomen

Dat kopieerden zij weer van de Stentor buitenland, die met alle regionale kranten uit de zelfde nieuwsbak vist, zodat ook het Eindhovensdagblad met de zelfde tekst komt, het WNF als gezaghebbende bron onweersproken citerend:

Het ontstaan van de groep ‘vluchtelingen’ is iets van de laatste paar jaar. WNF: “De walrussen vertellen ons wat de ijsberen ook al aangaven: de Arctische omgeving verandert snel. Het is tijd dat de rest van de wereld dit opmerkt en iets doet aan de oorzaak van de klimaatverandering.”

De belgen bij HLN weten het ook zeker: het is Global Warming waardoor de walrussen aan het strand gingen, op gezag van de Huffington Post die weer het NOAA persbericht overschreef
De Tijd doet er nog een eigen pathetisch schepje bovenop:

Het snel smeltende arctische zee-ijs jaagt walrussen en masse aan land. Nog maar eens een triest beeld van de gevolgen van de klimaatverandering.

Ik vind het ook triest, zo’n staaltje vooringenomen klimaatschuld-journalistiek.

In dit van Reuters overgenomen persbericht op ITV valt nog enige nuance te bespeuren, wanneer ze USGS-ecoloog Chadwick Jay citeren, die stelt dat de massale aanlanding met klimaatopwarming te maken kan hebben. Dat is inderdaad nooit uit te sluiten, maar vooral erg kort door de bocht.

Drie maal hoera voor de NOS-internetredactie
Maar wat schetst mijn verbazing, een teken van licht en hoop: waar de NOS anders trouw vazal is van fondsenwervende campagnegroepen gaat de redactie hier zowaar op zoek naar een weerwoord. Ze komen uit bij een échte expert tussen alle geldgedreven pseudo-experts van campagnegroepen: Arctisch bioloog Maarten Loonen. We citeren integraal het uiteinde van het bericht en roepen: hulde aan de redactie, kudo’s, eindelijk!!

Verdrukking?
Volgens het Wereldnatuurfonds is het gevaarlijk dat de walrussen in zo’n grote groep verzameld zijn, omdat de jonge dieren gemakkelijk verdrukt kunnen worden en dat niet overleven.
Ook dat klopt volgens Loonen niet: “Het probleem is niet dat de walrussen verdrukt worden in een grote groep, maar dat ze verstoord worden, bijvoorbeeld door een vliegtuig”.
Klimaat?
Volgens de onderzoekers die de walrussen fotografeerden is het ontstaan van de grote groep walrussen iets van de laatste paar jaar. Het heeft volgens hen te maken met de klimaatverandering.
Van Elk: “Als we dit soort dingen willen voorkomen moeten we de klimaatverandering stoppen. Daarvoor is gedragsverandering en politieke wil nodig.”
“Te kort door de bocht”, vindt Loonen. “De huidige staat van het ijs is niet zo sterk afwijkend dat daar de verklaring in gezocht kan worden.”

Toch nog een lichtpuntje in donkergroene duisternis
Kijk, daar word je als wetenschapsjournalist weer een beetje blij van  (hoewel de redactie wel het frame kiest van klimaatschuld en boete, waarbij Loonen’s redelijke nuancering ondergesneeuwd raakt door groene zee-ijsretorica). Loonen heeft gelijk, er is nu 40 procent méér zeeijs dan in 2012 toen de walrussen nog NIET massaal een beachparty hielden. Ergo: onzin dus om het samenscholen aan zeeijs te koppelen. Sterker nog, dankzij regionale toename van aantallen kunnen ze ook samenklonteren bij geschikte voedselgronden. Een gunstig teken misschien dus, die Beachparty.

Waarom moeten we echter overal het negatieve van zien?