André Bijkerk.
De klimaatdiscussie wordt nu al enige tijd vertroebeld door het vermoeden dat er wel eens meer groepsdenken dan wetenschap in het spel zou kunnen zijn. Zie bijvoorbeeld hier.
Uiteraard heeft dat niets te maken met de beoefening van objectieve wetenschap. Maar is er wel sprake van groepsdenken? En zo ja, in welke mate?
Een gedegen analyse van dit verschijnsel, groepsdenken, in de psychologie is gefaciliteerd door president John F. Kennedy in jaren 60 na het fiasco van de Varkensbaaioperatie in Cuba. Hij vroeg de psycholoog Irving Janis om het besluitvormingsproces voor de operatie te analyseren. Janis kwam tot de conclusie dat het fiasco was veroorzaakt door een totaal foutieve situatie–inschatting van zijn staf ten gevolge van groepsdenken. Meer hier. (NB: ik gebruik de oorspronkelijke Engelse versie omdat ik teveel onnauwkeurigheden en verlies van nuanceringen zie in de Nederlandse versie.)
Wat is nu precies groepsdenken? Janis legt uit dat dit een denkpatroon is van een groep mensen die onderlinge conflicten willen vermijden en het streven naar harmonie zwaarder laten wegen dan objectieve afwegingen. Men moet groepsdenken enigszins beschouwen als een subjectieve valstrik in een objectieve wereld. Niemand zoekt het bewust, het overkomt je gewoon, en je bent er inherent meer bevattelijk voor naarmate je socialer bent ingesteld en meer naar harmonie in de samenleving streeft. Er wordt dan ook gesproken van slachtoffers van groepsdenken, zeker niet van daders.
Stel, je bent een rechtschapen, oppassend lid van de samenleving en je ergert je groen en geel aan de schade die de mensheid aan de natuur op aarde berokkent. Daarom heb je je als doel gesteld om actief mee te werken om de wereld te beschermen tegen rampen zoals opwarming en daarmee een betere wereld achter te laten voor jouw nazaten. Een zeer nobel doel, rentmeesterschap, prima toch? Maar daarmee wordt je ook zeer kwetsbaar voor groepsdenken, vooral wanneer dat doel zo belangrijk wordt, dat het een klein onbetekenend leugentje om bestwil gaat rechtvaardigen (Noble Cause Corruption).
Irving Janis heeft een achttal symptomen van groepsdenken geformuleerd.
1. Illusions of invulnerability creating excessive optimism and encouraging risk taking.
2. Unquestioned belief in the morality of the group, causing members to ignore the consequences of their actions.
3. Rationalizing warnings that might challenge the group’s assumptions.
4. Stereotyping those who are opposed to the group as weak, evil, biased, spiteful, impotent, or stupid.
5. Self-censorship of ideas that deviate from the apparent group consensus.
6. Illusions of unanimity among group members, silence is viewed as agreement.
7. Direct pressure to conform placed on any member who questions the group, couched in terms of “disloyalty”
8. Mindguards— self-appointed members who shield the group from dissenting information.
Uiteraard is een match van één of twee symptomen van groepsdenken geen bewijs dat het verschijnsel ook inderdaad domineert. We gaan evenwel kijken hoeveel van deze acht we terugvinden in de kringen van de klimaatalarmisten.
1. Illusions of invulnerability creating excessive optimism and encouraging risk taking
Om dit symptoom te illustreren, kunnen we dicht bij huis blijven. De partyline schrijft voor, ook in Nederland, dat opwarming moet worden bestreden met windmolens en andere ruinables renewables.
Er worden sommetjes gemaakt over hun verwachte opbrengst en levensduur. Een overgang naar een dergelijke energiebron is inherent een groot risico, waarvoor een zeer uitgebreide, langdurige haalbaarheidsstudie is gerechtvaardigd. Landen als Duitsland en Denemarken hebben zich – zeer optimistisch – die tijd niet gegund en wisten nauwelijks welk risico ze aangingen met de verbintenis aan zeer grootschalige windparken. De tijd moest dat maar leren en dat gebeurt nu dan ook.
2. Unquestioned belief in the morality of the group, causing members to ignore the consequences of their actions
Voor de illustratie van dit symptoom herinner ik aan de casus Gleick en het Heartland Instituut. Peter Gleick had de reputatie van een zeer integere alarmist, met de kennelijke overtuiging dat het Heartland–instituut stond voor alles dat fout is aan de maatschappij en aan de ontkenning van menselijke klimaatverandering. Hij nam het risico om dat aan de kaak te stellen door zich wederrechtelijk uit te geven voor één van de directeuren om inside informatie te bemachtigen.
Een kleine noble cause corruption, toch? En moreel gezien dus volledig te rechtvaardigen. Want in zijn ogen waren die ‘schurken’ natuurlijk toch wel schuldig, dus dat maakte niets uit. Bij het naar buiten brengen van de informatie, die overigens geen enkele schokkende elementen bevatte, was een vals ‘strategie document’ toegevoegd dat zeer beschuldigend zou werken. Gleick ontkent dat hij dat heeft geschreven hoewel nadere analyse wel nadrukkelijk in die richting wijst. Overigens is dat niet zo relevant; dat het valse document überhaupt bestaat, dat is relevant, want het is geschreven door iemand die inschatte dat hij voor een dergelijk crimineel vergrijp niet ter verantwoording zou worden geroepen. En inderdaad hij had gelijk. Gleick werd als een held en martelaar ingehaald. (Zie hier en hier.)
Op zich zouden de criminele activiteiten van Gleick kunnen worden afgedaan als een individueel exces van groepsdenken. Maar dat de groep dit luid toejuicht, maakt dit het een overduidelijk symptoom van groepsdenken. Immers moreel wordt het wangedrag van Gleick goedgekeurd; sterker nog, iedereen identificeert zich met de held en had graag de moed gehad om het zelf te doen. Geen twijfel dus aan de moraal binnen de groep.
3. Rationalizing warnings that might challenge the group’s assumptions
De laatste jaren wilde het niet meer zo vlotten met de opwarming. Zo nu en dan werden termen als ‘pauze’ en hiatus gehoord. De travesty quote van Trenberth is overbekend. Wanneer de hiatus volgens de wetenschappelijke methode zou zijn behandeld, zou zijn geconstateerd dat de voorspellingen (beter: ‘projecties’) van opwarming onjuist waren gebleken. Derhalve moet de hypothese worden verworpen die tot deze ‘projecties’ heeft geleid. Simpeler kan het niet.
Zo werkt het echter niet bij groepsdenken, waar de dogmatische partyline juist moet worden geacht en wanneer de werkelijkheid zich niet voegt aan de doctrine, dient dit óf te worden weggeredeneerd, óf de werkelijkheid moet worden veranderd.
4. Stereotyping those who are opposed to the group as weak, evil, biased, spiteful, impotent, or stupid
Het laat zich aanzien dat we hier niet lang hoeven te zoeken in de lange lijst van schofferingen van critici. Het gebruik van het woord deniers zegt wellicht al genoeg. Ook is het vreemd dat eminente wetenschappers als onze eigen Henk Tennekes, Tim Ball, John Christie, Judith Curry, Richard Lindzen, Patrick Michaels, Fred Singer, Willy Soon, Roy Spencer, etc. bij de alarmisten volledig onder deze categorie vallen. Elke alarmist kan vertellen dat deze personen zwak, slecht, bevooroordeeld, rancuneus, onbeholpen of dom zijn. Wie echter hun artikelen wel objectief, vrij van groepsdenken, leest, moet zich wel achter de oren krabben in ongeloof.
5. Self-censorship of ideas that deviate from the apparent group consensus
Ofwel, ‘wie zwijgt, stemt toe’. Op het eerste gezicht lijkt dat moeilijk aan te tonen, we weten immers ipso facto niet wat zwijgenden denken. Maar soms toch wel, publiekelijke zwijgers willen in beperkte vriendenkring best wel eens hun hart luchten in vertrouwelijkheid.
In één van de climategate emails, acht Tom Wigley bijvoorbeeld de Hockeystick (MBH) slordig werk:
Phil, I have just read the M&M stuff criticizing MBH. A lot of it seems valid to me. At the very least MBH is a very sloppy piece of work — an opinion I have held for some time.
Nog erger wordt het wanneer nota bene één van de hockeystick auteurs, Bradley, de B van MBH, zijn twijfels over zijn eigen hockeystick deelt in confidentiele kringen:
…the biggest ‘miss, was an apparently very warm year in the late 19th century that we did not get right at all. This makes criticisms of the ‘antis’ difficult to respond to… Whether we have the 1000 year trend right is far less certain (& one reason why I hedge my bets on whether there were any periods in Medieval times that might have been ‘warm’, to the irritation of my co-authors!).
Maar in het openbaar wordt gezwegen – zelfcensuur –, de gelederen zijn gesloten. De factor wetenschappelijke zelfreiniging is uitgeschakeld; en iedere alarmist weet niet beter dan dat er een unanieme consensus is dat de hockeystick volkomen juist is. Met andere woorden, er heersen….
…6. Illusions of unanimity among group members, silence is viewed as agreement
Dan over:
7. Direct pressure to conform placed on any member who questions the group, couched in terms of “disloyalty”
Over de pek en veren die Judith Curry ten deel viel toen ze afkickte van groepsdenken heb ik het hier al eerder gehad. Twee andere voorbeelden dan, eerst Bjørn Lomborg, niet eens een klimaatcriticus; hij accepteert opwarming als een gegeven, hoewel hij dit niet de grootste bedreiging van de mensheid acht. Hij rekent ook voor in zijn boek, ‘The Skeptical Environmentalist’, dat reductie van uitstoot slechts tot een geringe tijdwinst leidt, ten koste van grote offers. De gevolgen komen toch, alleen misschien een paar jaar later. Hij pleit dan ook voor adaptatie in plaats van energiezelfmoord.
Nauwelijks kon hij bevroeden wat hij zich op de hals had gehaald. De wereld was te klein, karaktermoord, rechtszaken, pogingen om het boek te verbieden en als klap op de vuurpijl, een vergelijking met Hitler door niemand minder dan de voorzitter van het IPCC.
Een ander, recenter voorbeeld is Lennart Bengtsson, één van de meest vooraanstaande klimatologen, die ‘overliep naar de andere zijde’, door het lidmaatschap te aanvaarden van de ‘Academic Advisory Council’ van de klimaatkritische ‘Global Warming Policy Foundation’ (GWPF). Kort daarop nam hij echter weer ontslag met de volgende reden:
I have been put under such an enormous group pressure in recent days from all over the world that has become virtually unbearable to me. If this is going to continue I will be unable to conduct my normal work and will even start to worry about my health and safety. I see therefore no other way out therefore than resigning from GWPF.
Bron hier.
8. Mindguards – self-appointed members who shield the group from dissenting information
Het woord Groepsdenken hangt samen met het boek ‘Nineteen eighty–four’ van George Orwell, waarin de nieuwe taal newspeak in de extreem totalitaire staat Oceanie was ontworpen om het indivueel denken, vrije expressie en andere vormen van crimethink of thoughtcrime, onmogelijk te maken. Daarmee moet het een totale controle te krijgen over het denken van de burgers.
De reden waarom Newspeak determen thinkpol of thoughtpolice niet heeft overgenomen, is dat deze een formele instelling is. Mindguards zijn informeel; je wordt uit het eigen initiatief en eigen overtuiging. Mindguards mengen zich in eerste instantie niet vaak in het inhoudelijke dispuut over de partyline. Zij hanteren veeleer de pek en veren, de overbekende drogredenen, zoals big oil, tabak, etc., om de non-conformisten, de out-group, eens goed aan de schandpaal te kluisteren. Groepsdenkers luisteren daar graag naar en weten nu zeker dat ze de dissidenten kunnen negeren. Dat zijn geen goede mensen.
Lees verder hier.
Degenen die in de discussies kwistig strooien met de term deniers zijn veelal ook mindguards. Ik zal niet linken naar de voorbeelden daarvan, maar ik noem Desmogblog, Thinkprogress, Skeptical Science, Neal deGrasse Tyson. De leider van de mindguards is overduidelijk Barack Obama, misschien wellicht oorspronkelijk niet uit overtuiging, maar overgehaald door de mindguards in zijn staf. Dan toch maar een link om dat te onderbouwen.
Hoewel Newspeak nog niet erg in zwang is, is het toch duidelijk dat de overstelpende mindguard–activiteiten het voor velen onmogelijk maakt om ook maar te kunnen denken dat klimaatcritici ook maar gewone mensen zijn, die handelen uit eerlijke overtuiging en niet uit eigenbelang.
Conclusie
Het blijkt dat we aan alle acht symptomen van groepsdenken moeiteloos invulling kunnen geven in het klimaatdebat. Hoeveel meer is nodig om aan te tonen dat de klimaathype niets meer dan groepsdenken is? Het gaat dan ook niet over de nog steeds open wetenschappelijke discussie of toename van kooldioxide in de atmosfeer de potentie heeft om klimaatrampen te veroorzaken maar om de idealen van zekere groeperingen te realiseren. Kennelijk is het kooldioxide–idee daarvoor het belangrijkste middel, zodat ten koste van alles moet worden voorkomen dat het algemeen bekend wordt, dat het is weerlegd. We zijn dus met politieke dwang bezig en niet met wetenschappelijk–technisch onderbouwde ondersteuning van de maatschappij.
“Hoeveel meer is nodig om aan te tonen dat de klimaathype niets meer dan groepsdenken is?”
De “sceptici” zouden kunnen beginnen met het verrichten van wetenschappelijk onderzoek en dat publiceren in de wetenschappelijke literatuur om op normale wetenschappelijke wijze hun gelijk te halen ipv opinie / blog stukjes schrijven.
Ook zouden ze kunnen proberen om de fysische eigenschappen van CO2 te veranderen.
Over de rest later meer.
Voor sceptisch onderzoek is niet zo makkelijk een subsidie beschikbaar vrees ik.
Inderdaad voor het bewijzen dat de eigenschappen van CO2 anders zijn dan ze zijn worden weinig fondsen vrijgemaakt.
Ik zou toch denken dat bedrijven als Shell, Exxon, Koch, etc. etc. behoorlijk voordeel zouden hebben als zij geen maatregelen zouden moeten treffen om de uitstoot van CO2 te verminderen. Daar zou het geen probleem moeten zijn om fondsen te krijgen voor wetenschappelijk onderzoek dat het tegendeel bewijst. Het feit dat ook die geen onderzoek sponseren dat het tegendeel bewijst, bewijst voor mij dat er op het wetenschappelijke gebied geen discussies bestaan
En fossiele sponsering is reden voor alarmisten om het onderzoek niet serieus te nemen.
Groepsdenken.
Wij nemen natuurlijk serieus onderzoek wel serieus.
Zo was er bijvoorbeeld BEST (betaald door oa. Koch) en wij accepteren de uitkomsten daarvan ie. de oppervlakte temperatuur series van bv. GISS en NOA kloppen.
En wie blijft er zeuren over fraude?
Janos, het maakt voor Shell niets uit, die eten van alle walletjes mee.
Vb zij hebben de deskundigheid om CO2 af te vangen en onder de grond te stoppen enz.
Niemand twijfelt aan het feit dat co2 een broeikasgas is net als vele andere gassen zorgen de broeikasgassen voor ongeveer 15 graden opwarming.
Wel is de vraag nog steeds onbeantwoord waarom het IPCC nog steeds uitgaat van een te hoog geschatte klimaatgevoeligheid voor co2 in hun modellen.
Wäarom moet worden aangetoond dat de eigenschappen van CO2 anders zijn? Je hebt duidelijk geen idee waar je het over hebt. De eigenschappen van CO2 zijn genoegzaam bekend en geaccepteerd. De vraag is hoeveel invloed 0.04% CO2 op de temperatuur van de atmosfeer heeft. Er is veel meer waterdamp in de atmosfeer dat ök nog eens een sterker broeikasgas is. Een verdubbelinge in CO2 concentratie heeft hier weinig invloed op.
Zou het wellicht volstaan om de literatuur kritisch te bestuderen en het gestelde tegen het licht van de bewijsvoering te houden (of omgekeerd)?
Groepsdenken: het blijft behelpen zolang er mensen zijn die aannemen dat de kamertemperatuur gelijk is aan de weergave van de kamerthermostaat. ;-)
Dat onderzoek wordt al jaren gedaan en iedere keer wordt met iedere claim van alarmisten de vloer aangeveegd. Maar dat past niet in de groene agenda, iets met vingers in de oren en lalalala…
Vertel!
Welk gepubliceerd onderzoek veegt met de claims van de “alarmisten”de vloer aan?
BTW ik heb een probleem met de term “alarmist” voor mensen die vertrouwen hebben in het allergrootste gedeelte van het wetenschappelijk onderzoek.
“BTW ik heb een probleem met de term “alarmist” voor mensen die vertrouwen hebben in het allergrootste gedeelte van het wetenschappelijk onderzoek.”
Inderdaad, ‘alarmist’ dekt de lading niet al te best, maar ‘Oostindisch doof, frauderend, kersenplukkend, misanthropisch, pathologisch liegend, wetenschapsontkennend kuddedier’ bekt nu eenmaal niet zo goed.
RoodLichtVoorGroen,
En een onderbouwing van al die termen?
Of hebben we weer aluhoedjes op ?
Janos, destijds op DDS heeft de heer Labohm u al een keer verwezen naar een website met honderden wetenschappelijke publicaties uit “sceptische” hoek. Allemaal keurig peer reviewed. Desondanks blijft u stellen dat sceptici eens zouden moeten beginnen met het doen van wetenschappelijk onderzoek. Een fraai voorbeeld van denialism?
Fout,
Het lijstje poptech is geen lijst met peer reviewde literatuur. Daar staan ook veelk opinie stukken tussen en niet alles wat op de lijst staat onderschrijft dat wat er op de lijst zou moeten staan. Plus 100-en is natuurlijk maar een druppel op de hoeveelheid publicaties die het tegendeel bewijzen.
Verder wijzen de meeste “sceptici” niet op wetenschappelijk onderzoek om hun punt te maken maar komen met niet onderbouwde verdacht makingen
Janos, 30% van het IPCC onderzoek bestaat uit non-peer reviewed werk van actiegroepen zoals Greenpeace, WWF enz. Dit ondanks de toenmalige voorzitter Pachauri beweerde dat het 100% was. Wat denk je daarvan?
Uitstekend artikel. Met veel plezier gelezen.
Andre,
Je schrijft: “Hoeveel meer is nodig om aan te tonen dat de klimaathype niets meer dan groepsdenken is?” Maar Andre, nu betrek je de volledige groene beweging er bij. Volgens mij ging het er om dat er in de wetenschap sprake is van groepsdenken. Want kunnen wij de groenen aan een dergelijke test onderwerpen, de grijze beweging natuurlijk idem dito. Grenzeloos optimisme over windmolens tegenover grenzeloos optimisme over kerncentrales.
Groepsdenken is er altijd, daar is niet aan te ontkomen. Maar dat betekent niet dat er dus geen onafhankelijk denken bestaat en dat er niet naar andere geluiden geluisterd wordt. En als klap op de vuurpijl: Andre stelt groepsdenken vast en dus bestaat het klimaat probleem niet.
Nee Herman, er staat nergens dat het klimaatprobleem niet bestaat omdat de hype aan alle karakteristieken van groepsdenken voldoet. Het klimaat probleem bestaat niet omdat het volgens de wetenschappelijke methode weerlegd is. zoals bevoorbeeld:
http://climategate.nl/2015/07/05/de-weerlegging-van-global-warming-de-feedback-is-negatief/
http://climategate.nl/2015/06/22/de-weerlegging-van-global-warming/
Andre,
Hup opsturen naar Science of Nature en boek alvast een ticket naar Oslo !
O ja wat waren ook al weer de onzekerheden in de trend van RSS over zo’n korte periode?
Oslo? Daar wordt alleen een zgn vredesprijs uitgereikt die puur politiek is en waar geen wetenschap voor bedreven hoeft te worden. Wat heeft een klimaatwetenschapper daar te zoeken?
Het beste commentaar wat ik kan geven Andre is om Janos te herhalen. Als je zo overtuigd bent van jezelf,
“Hup opsturen naar Science of Nature en boek alvast een ticket naar Oslo !”
Beste Herman en Janis,
Leuk idee maar een beter advies aan mij was geweest om The Structure of Scientific Revoltuions van Thomas Kuhn er nog eens op na te slaan.
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Structure_of_Scientific_Revolutions
Ofwel, het heeft geen zin te proberen de wetenschapsversie van groupthink trachten te doorbreken.
Het gaat mij erom om te begrijpen hoe de wereld werkt en waarom dingen gebeuren zoals ze gebeuren. Een tweede is om dat vrijblijvend met anderen te delen maar dan houdt het ook op.
Video onder puntje 3 laat trouwens een glazen stoommachine zien. Technisch interessant echter ik denk de verkeerde ;)
@Janos73:
Problemen met het begrip “alarmist”?
Het is net zo’n dooddoener als “ontkenner” of “realist”, het gevolg van een onbedwingbare dwang om overal etiketjes op te plakken.
Feit is dat de bevindingen van het IPCC gebruikt en misbruikt worden voor politieke en economische doeleinden.
Handige jongens en meisjes verkopen “gratis” energie om de aarde te redden en terloops meer opstrijken dan de zakkenvullers uit de financiële en fossiele wereld.
Handel in angst voor het onzekere is zeer lucratief en met behulp van Bayes-statistiek worden onzekerheden tot zekerheden gebombardeerd.
Feit is dat er onvoldoende rekenkracht is om vaststaande waarde te hechten aan klimaatmodellen; de kans is uiterst klein dat het verandert in de komende decennia.
Janos, het heeft weinig zin om papers naar tijdschriften als bijv nature te sturen zolang de peer review uit pseudo wetenschappers bestaat.
Dan maar in de blog sfeer, heb je ook nog veel meer lezers.
En weer de niet onderbouwde veronderstelling dat wetenschappers niet openstaan voor alternatieve ideeën.
Dat zijn ze best. Echter wel gebaseerd op keiharde reproduceerbare feiten en niet op boogieman verhaaltjes van types als Al Goor.
Echte wetenschappers wel maar die staan ook open voor falsificatie. Dat maakt dat wetenschap vooruit kijkt.
Een belangrijk onderdeel van dat Groepsdenken is ook het aanwijzen van een specifieke dreiging en vijand (zie http://www.dagelijksestandaard.nl/2015/05/de-wet-van-monckton/). In dit geval klimaatprobleem (met in het kielzog energieprobleem) en CO2. Zet er het dramatisch klinkende achtervoegsel ‘probleem’ bij en daar heb je dan je dreiging. Dan nog een zondebok erbij zoeken en de subsidiepotten kunnen gevuld worden. Rijk dat Al Gore ervan is geworden!! Die zondebok is inmiddels effectief afgeschoten door het ‘eclatante’ succes van de klimaatmodellen van het IPCC. Het klimaatprobleem lijkt ondertussen meer iets weg te hebben van die arme Romeinse soldaat uit een Asterix bij wie de toverdrank uitgewerkt raakte. Thans zien wij een temperatuurstijging tussen 1850 en 1998 dat een lachertje is vergeleken bij die in de bloeitijden van de Minoïsche, Romeinse en Middeleeuwse Opwarming. Rampen toen? Nou nee. En dan hebben we de opwarmingstop na 1998 met een hoop gekissebis over minimale verschilletjes. Van het ‘probleem’ is, zoals te verwachten was, een karkas overgebleven waarvan gieren nog het allerlaatste restje vlees proberen te scheuren.
Speciaal op het verzoek van André, waarom ” sceptici” aan groupthink leiden
1. Illusions of invulnerability creating excessive optimism and encouraging risk taking.
Dat is natuurlijk een van de duidelijkste, wetenschappers voorspellen catastrofale gevolgen voor onze beschaving als we niets blijven doen, maar de ” sceptci” weten het beter en doe liever niets . Wat is het risico voor jouw kleinkinderen Andre?
2. Unquestioned belief in the morality of the group, causing members to ignore the consequences of their actions.
Zie 1 zou ik zeggen. De consequentie is dat we nu niets doen en dus niets doen om de uitstoot van CO2 te verminderen. Ik begrijp dat je tegen windmolens zou kunnen zijn, of tegen subsidies of liever een kerncentrale bouwt, of liever inzet op besparen in plaats van anders op wekken, maar ” sceptici” doen vooral niets en liever zouden ze de uitstoot van CO2 vergroten.
3. Rationalizing warnings that might challenge the group’s assumptions.
Inderdaad af en toe is er een onderzoek wat jouw mening bevestigd, en natuurlijk zijn er Nobelprijs winnaars die dezelfde mening hebben als jij, maar het blijft natuurlijk een feit dat het overgrote deel van de gepubliceerde literatuur wijst op opwarming, het IPCC vat het iedere 5-7 jaar samen. Verder wat was de laatste keer dat we een 11 steden tocht schaatsten? Wat is er aan de hand met gletchers? Wat doet het ijs op de noordpool? Wat doet het wereldwijde landijs?
4. Stereotyping those who are opposed to the group as weak, evil, biased, spiteful, impotent, or stupid.
En inderdaad mensen die de main stream wetenschap accepteren zijn ” allarmist” of erger. Lees de adjectieven maar door in een weekje blogs van Hans Labohm. Taalkundig allemaal knap. Ik heb jou daar nog geen enkele keer aanstoot aan zien nemen. Wel natuurlijk heerlijk de dh0 kaart trekken als een ” alarmist” wat kort door de bocht komt, dat dan weer wel.
5. Self-censorship of ideas that deviate from the apparent group consensus.
Ik zie nooit een ” scepticus” die hier openlijk de onzin van bijvoorbeeld Erik aanvalt, of Hans er op wijst dat hij weer eens vertrouwd in een blog terwijl het onderliggende wetenschappelijke artikel zijn mening niet bevestigd.
6. Illusions of unanimity among group members, silence is viewed as agreement.
Nu jij schuift hem onder 5 dat doe ik dan ook maar
7. Direct pressure to conform placed on any member who questions the group, couched in terms of “disloyalty”
Deze heb ik hier nog niet gezien, ook niet noodzakelijk want niemand valt een ander persoon binnen de groep aan. dus 5 & 6 op orde dan is 7 niet nodig
8. Mindguards— self-appointed members who shield the group from dissenting information.
O ja scensuur! ik heb een paar zeer onsmakelijke mailtjes gehad van Rypke & Theo, op WUWT wordt zwaar gemodereerd, inderdaad er zijn volop ” sceptische” mindguards aan het werk.