Dankzij ontbossing door natuurorganisaties en boseigenaren voor natuurdoelsubsidies (SNL)- zoals Natuurmonumenten nu doet op het Dwingelderveld, en door klimaatbeleid lijkt voor het eerst sinds 1900 sprake van een trendbreuk: Het bosareaal krimpt mogelijk, al weet niemand precies met hoeveel dankzij onduidelijkheid in bosstatistieken: er is geen deugdelijke bosboekhouding in Nederland. Zoals Probos in 2012 al schrijft:
Officieel heeft Nederland 359.845 ha bos, maar niemand weet of dit getal correct is.Het officiële getal komt voort uit de bossenkaart die rond de eeuwwisseling is gemaakt.
Bij latere veldcontrole bleek echter dat op 10 procent van de locaties geen bos groeide, zodat ze een grove schatting aanhielden van 345-360 duizend hectare. Vervolgens werd er uit naam van ‘het Bosklimaatfonds’ van 2001-2008 ongeveer 240 hectare bos bijgeplant, van 2008-2011 nog 100 hectare.
Maar omdat Staatsbosbeheer zich niet aan de herplantplicht uit de Boswet hoefde te houden, kapten die samen met Rijkswaterstaat minimaal 300 hectare per jaar tussen 2006 en 2010. En volgens de Probos-onderzoekers in 2012 zou alleen al in Limburg nog 1200 hectare bos op de kaplijst staan, om tot nieuwe natuur omgevormd te worden.
Natuurmonumenten wil meer natuur melken
Die zogenaamde ‘nieuwe natuur’-makerij en ‘natuurherstel’ is nu de grootste drijver van ontbossing. De subsidies voor boskap lopen daarbij fors op. Zo krijgt Natuurmonumenten met Staatsbosbeheer ook nog 13,5 miljoen euro subsidie voor boskap in het Naardermeer en de Ankeveense Plassen. Onder de vlag van ‘natuurherstel’ gaat de zaag dan in bestaande natuur.
Ik werd dit voorjaar nog benaderd door een manager van een multinational uit het Gooi. Die protesteerde nog tegen de boskap van 80 hectare door het Goois Landschap. En zo zijn er landelijk vele voorbeelden, recent ook nog door de Maatschappij van Weldadigheid in Drenthe.
Bij Natuurmonumenten is ontbossing een expliciet beleidsdoel, omdat ze de terreinopbrengsten- bij gelijkblijvende en zelfs stijgende subsidies van 55 miljoen euro per jaar– willen vergroten tot 21 miljoen euro. Daarbij moeten houtinkomsten minstens 3 miljoen euro dekken.
Mogelijk om de 2,5 miljoen euro kostende personeels-reorganisatie te dekken en de 0,6 miljoen euro directielasten plus de 78 FTE reclamepersoneel.
Overal ronkt de zaag, ook bij mij hier in Boerghanistan: een boom is een houten overlastobject dat je uit voorzorg omzaagt. Rijkswaterstaat kapt daarnaast doodleuk midden in het broedseizoen. In Den Haag hanteert de gemeente een ruimhartig zaagbeleid dankzij de houtopbrengst voor biomassastook.
Kappen levert subsidies
Die omvorming van bos tot ‘nieuwe natuur’ of gewoon kale kapvlakte is meer lucratief dankzij alle subsidies. Zo krijgen terrein-eigenaren zowel geld voor houtopbrengst als SNL-subsidies of ze kunnen LIFE+-subsidies aanvragen wanneer ze roepen dat het moet voor Natura 2000.
Het sterk in eigendom versnipperde bosareaal bij particulieren staat al jaren onder druk door een combinatie van kostenstijgingen. Extra drijver voor ontbossing zijn nu subsidies voor houtstook uit nationaal klimaatbeleid van Henk Bosbijstook Kamp. Die zijn een belangrijke drijver van ontbossing.
Voor herplant op nieuwe gronden bestaan daarentegen geen financiele drijvers, zoals ook Probos in 2012 al vaststelt. Want ten opzichte van agrarisch gebruik levert bos een grondwaardedaling op per hectare. Natuurclubs en boseigenaren willen- nu met de Natuurwet de Boswet en haar strikte herplantplicht verviel- geen rem op de inkomsten, en dus ongebreideld bos kunnen kappen.
De ene partij onder het mom van natuurontwikkeling, de overheid vooral om bijvoorbeeld windturbines in bos te kunnen plaatsen. Dat noemt het Innovatienetwerk dan zelfs ‘forest windfarming’. Het Robbenoordbos van Staatsbosbeheer in de kop van Noord Holland is daarvan een dubieus voorbeeld.
Nou ja, een kaal landschap heeft ook wel zijn charme!
Opzeggen lidmaatschap / donaties aan Natuurmonumenten:
https://www.sepastop.eu/nl-nl/goede-doelen/natuurmonumenten/?gclid=CL3bhvjbys8CFYgy0wodS9wGXw
Groene gelovigen jaag ik geregeld de gordijnen in met de bewering dat we onze natuur danken aan fossiele brandstoffen. Jaren geleden energie verhaaltjes schrijvend voor de Groene Rekenkamer kwam ik dit tegen : http://www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2012_Bosgeschiedenis_Euregio_Rijn-Waal.pdf
‘Ze’ zijn een beetje dom bezig lijkt mij. (Of slim, want dat zijn ‘ze’ ook, het is maar net hoe je het bekijkt.)
Maar, mij lijkt het een beetje onverstandig om bomen om te zagen. Dat omzagen druist in tegen veel wat ik tijdens mijn opleiding leerde; ontbossing levert gevaar op voor aardverschuiving, verstuiving na opdroging van de grond, wateroverlast wegens wegnemen van de ‘sponswerking’ van de wortels en de kruinen van bomen, et cetera, et cetera.
Eerlijk, ik ben toch wel een pietsie negatief geworden over onze ‘beslissers’, en ben tot de conclusie gekomen dat men misschien wel expres de verkeerde maatregelen neemt. Want dan klopt ‘het plaatje’ namelijk veel beter.
Probeer het maar eens; bekijk alles eens uit dat perspectief, iets of iemand lijkt het niet goed voor te hebben met de aarde. Men lijkt wel zo snel mogelijk alles stuk te maken, net als de grote vergruizer uit Maarten Toonders Bommel.
Hoi Rafael.
Ik ben het helemaal met je eens,slechte zaak dat ontbossen.
Enkele jaren geleden kon je nog bij de AID ( Algemene Inspectie Dienst Min Landbouw/EZ) cijfers vinden die opgeteld boven 5000 ha opleverden van niet gecompenseerde kap.
Wat gebeurt er met mijn reactie?
De Bermuda Driehoek van WordPress, gewoon blijven proberen
@Leffert: en nu controleren ze niet meer, dus dikke kans dat we met honderden tot duizenden hectares per jaar ontbossen
Het leeuwendeel van de Nederlandse bossen is aangeplant voor de productie van stuthout voor de Limburgse mijnen. Vanaf 1900 tot 1950 zijn honderden hectares door heel ons land geplant.
Na het sluiten van eerder vernoemde mijnen verviel dus de ‘functie’. Met natuur hebben deze bossen feitelijk niets te maken. Het behouden daarvan is dan ook een bevreemdende reactie.
Dat een bos meer CO2 zou vasthouden doet er in feite ook niet toe.
Bij het beheren van onze bossen gaat het niet om de kwantiteit van het bos, maar om de kwaliteit. In Nederland horen geen grote naaldbossen. Kappen dus.
Onze natuurorganisaties proberen deze transitie gedeeltelijk te financieren door de verkoop van dat hout. Lijkt mij billijk.
Daarna zijn ze bezig om grotere open vlaktes te creëren waar grote grazers kunnen gedijen.
Ook worden er wel degelijk loofbossen aangeplant. Met inlandse bomen. Eik, Iep, Linde, Kastanje, Beuk etc.
Er is wel een een probleem. Maar niet dat er te veel productie bossen staan.
Geert is vertegenwoordiger in Noord en Oost Nederland, en heeft als lange afstand wandelaar dwars door onze ‘bossen’ gelopen.
Er is nog veel op te ruimen voor onze natuurorganisaties. Waar ze gelukkig al voortvarend mee zijn begonnen.
“Er is nog veel op te ruimen voor onze natuurorganisaties”
Ik pleit liever voor het uitdunnen van natuurorganisaties met activiteiten die niets met de natuur te maken hebben maar wel met tuinieren, recreatie, marketing en graaien.
Blijf van de natuur af en de verwondering kan weer plaats vinden.