Volkskrant: fanatiek apostel van het klimaatevangelie een ‘spookmidden’ dat kwetsbaar is voor populisme De klimaatcrisis Catherine Fieschi

Catherine Fieschi.

Eerder schonk Climategate.nl aandacht aan het initiatief van Covering Climate Now, (CCNow) dat zichzelf als volgt karakteriseert:

CCNow werkt samen met journalisten en redacties om beter geïnformeerde en urgente klimaatartikelen te produceren, om het klimaat een onderdeel te maken van elke activiteit van de redacties – van politiek en weer tot zaken en cultuur – en om een publieke conversatie te stimuleren die een betrokken publiek creëert. Wij zijn ons bewust van de verantwoordelijkheid van de media om het publiek te informeren en de macht ter verantwoording te roepen. Daarom geven wij advies aan nieuwsredacties, delen wij ‘best practices’ en bieden wij verslaggevingshulpmiddelen waarmee journalisten hun berichtgeving kunnen baseren op de wetenschap en tegelijkertijd verhalen kunnen produceren die bij het publiek weerklank vinden.

CCNow is in 2019 mede opgericht door de Columbia Journalism Review en The Nation in samenwerking met The Guardian en WNYC. Onder de meer dan 460 partners bevinden zich enkele van de grootste namen in het nieuws, maar ook enkele van de kleinste, omdat dit verhaal iedereen nodig heeft.

Onder deze best practices noemt CCNow:

De klimaatcrisis is een verhaal voor elke gelegenheid. In de kern is het klimaatverhaal een wetenschappelijk verhaal. Maar of je nu schrijft over zaken, gezondheid, huisvesting, onderwijs, voedsel, nationale veiligheid, entertainment of iets anders, er is altijd wel een sterke invalshoek voor het klimaat te vinden. En het klimaat hoeft niet het centrale aandachtspunt van een verhaal te zijn om vermelding te verdienen. Journalisten moeten er ook voor zorgen dat de menselijke kant van het klimaatverhaal wordt benadrukt. Voor politieke verslaggevers, bijvoorbeeld, verdient de klimaatagenda van Biden natuurlijk aandacht. Maar het publiek zal zich waarschijnlijk meer betrokken voelen bij verhalen die beginnen met hoe de klimaatcrisis wordt gezien en gevoeld door gewone mensen – en dan bespreken hoe overheidsbeleid een verschil kan maken. Om met de woorden van de bekende klimaatauteur Bill McKibben te spreken: “Klimaatverandering is een spannend verhaal vol drama en conflicten. Daar is de journalistiek voor gemaakt.”

Met andere woorden, bij elk bericht dient de vermeende klimaatcrisis er met de haren bij te worden gesleept, ten einde de lezers van hun dagelijkse dosis klimaatindoctrinatie te voorzien.

Voor de Nederlandse ‘kwaliteits’media was deze oproep overigens overbodig. Zij doen dit al decennia. Vooral de Volkskrant excelleert in dit soort berichtgeving. Een recent voorbeeld daarvan betreft het uitgebreide interview van de hand van Peter Giesen met Frans-Britse politicologe Catherine Fieschi (31 juli 2021).

Catherine Fieschi werd in Senegal geboren, als kind van Franse diplomaten. Ze ging naar school in Frankrijk, Italië en de Verenigde Staten, en studeerde in Canada. Sinds kort woont ze weer in Parijs, na dertig jaar in het Verenigd Koninkrijk te hebben doorgebracht, waar ze onder meer werkte voor Demos, een denktank gelieerd aan het New Labour van premier Tony Blair.

De titel van het interview belooft niet veel goeds:

We worden geregeerd door een ‘spookmidden’ dat kwetsbaar is voor populisme. De klimaatcrisis kan uitkomst bieden

Enkele citaten:

In onze gefragmenteerde samenleving kan een populistische minderheid de regering terroriseren, als zij maar hard genoeg schreeuwt, ziet politicoloog Catherine Fieschi. Gelukkig kan de klimaatcrisis als gemeenschappelijke vijand ons nog verbinden.

….

‘Nu heb ik het idee dat immigratie als favoriete thema van het populisme langzaam maar zeker wordt vervangen door het klimaat. Bij Counterpoint hebben we een project dat het gesprek over klimaat en Europese Green Deal op sociale media volgt in acht Europese landen, helaas niet in Nederland. Greta Thunberg wordt afgeschilderd als Hitlerjunge, de groenen worden ecofascisten genoemd. Populisten hebben gezien dat ze zich kunnen positioneren als de verdedigers van de persoonlijke vrijheid. Ze komen op voor keuzevrijheid, autonomie, mobiliteit.’

Toch gelooft u dat het klimaat de gevestigde partijen een kans biedt om hun vitaliteit te hervinden.

‘Ja. De kracht van de populisten is dat zij appelleren aan het verlangen naar gemeenschap, de gemeenschap van de oorspronkelijke witte burgers. Ik denk dat de gevestigde partijen een alternatieve visie van een politieke gemeenschap moeten ontwikkelen. Zulke gemeenschappen ontstaan door een crisis. En de moeder aller crises komt eraan, het klimaatprobleem. Een gemeenschappelijke vijand kan verbinding tot stand brengen. Het klimaatprobleem is zo’n ‘vijand’. Er is een mondiale noodsituatie, dat is een kans om samen te komen, schouder aan schouder. In Nederland heb je het polderverhaal, de strijd tegen het water. Dit is het volgende polderverhaal. Je moet het klimaatbeleid een beetje heroïek meegeven.’

Daarmee geef je de populisten toch de kans om er vol tegenin te gaan?

‘Ik denk dat we een enorme polarisatie rond dit thema zullen zien. De populisten zullen zeggen: de anderen zijn hysterisch, ze voeren emotionele politiek, wij zijn de partij van de rede. Dat is een perfecte gelegenheid om te antwoorden: ja, we zijn hier emotioneel over, omdat we om onze beschaving geven, onze planeet, onze kinderen. Het is een interessante omkering. Tot nu toe werden de populisten als emotioneel gezien en de gevestigde partijen als technocratisch.’

….

Door de toenemende diversiteit en de fragmentatie van de samenleving wordt het voor politieke partijen steeds moeilijker om een grote groep mensen te vertegenwoordigen.

‘Je ziet ook een grote generatiekloof. Jongeren vinden stemmen nog wel belangrijk, maar niet meer fundamenteel. Ik zag interviews met jonge mensen die zeiden: stemmen is een daad van onderwerping. Dat vond ik wel zorgwekkend.

‘Jongeren stemmen ook per issue. Het idee dat je trouw moet zijn aan een bepaalde partij of stroming is bijna dood. Of politieke partijen vinden een manier om hiermee om te gaan, of we gaan in de richting van een afvink-democratie, waarin per onderwerp beslist wordt door referenda, burgerfora en dergelijke.

‘Aan de andere kant moeten we de komende vijf tot tien jaar ongelooflijk moeilijke keuzes maken vanwege het klimaat. Ik denk dat regeringen daardoor iets minder rekening zullen houden met voorkeuren van burgers. Politiek zal directiever worden.

.

‘De noodsituatie van het klimaat zal misschien een geweldige tegenkracht tegen fragmentatie zijn, zoals oorlogen dat ook kunnen zijn. Het klimaat is een urgenter probleem dan de identiteit van de verschillende bevolkingsgroepen. De laatste 25 jaar hebben we voortdurend een oorlog gevochten op de termen van de populisten. Zij lieten ons praten over migratie, over law and order. Met het klimaat kunnen de andere partijen weer een eigen verhaal vertellen. Ze kunnen tegen de populisten zeggen: geven jullie dan niets om de beschaving die we hebben opgebouwd?’

Het is mij een raadsel hoe een hoog-opgeleide, intelligente politicologe tot zulke opvattingen kan komen.

Zoals Climategate.nl uit ten treure heeft betoogd, wil die verschrikkelijk opwarming van de atmosfeer maar steeds niet komen. En het is niet het klimaat dat afbreuk dreigt te doen aan onze beschaving, maar het klimaatbeleid.

Om het geheugen even op te frissen:

1 Er is geen klimaatprobleem.

2 Klimaatbeleid is een aanslag op onze persoonlijke vrijheid.

3 Klimaatbeleid leidt tot aanzienlijk welvaartsverlies, waarvan vooral de laagste inkomensgroepen het slachtoffer zullen worden.

4 Klimaatbeleid bedreigt een ongestoorde en betaalbare energievoorziening.

5 Klimaatbeleid bedreigt de vrije pers en de vrijheid van meningsuiting.

6 Klimaatbeleid tast de vrijheid en integriteit van de wetenschap aan.

7 Klimaatbeleid leidt tot politieke en sociale polarisatie en ondermijnt de democratie en rechtsstaat, waaronder de trias politica.

8 Klimaatbeleid tast de integriteit van de rechtspraak aan.

9 Klimaatbeleid leidt tot ernstige aantasting van het milieu.

10 Windmolens op land zijn een gevaar voor de volksgezondheid.

11 Klimaatbeleid bedreigt de vrije wereldhandel.

12 Klimaatbeleid geeft geen meetbaar resultaat.

13 Adaptatie is effectief en goedkoop.

Bron hier.

Catherine Fieschi framet het verzet tegen het klimaatbeleid als iets waar alleen ‘populisten’ (ongetwijfeld bedoeld als denigrerende kwalificatie!) achter zouden staan. Dat is niet zo. Voorts merkt ze op dat deze thans als een splijtzwam tussen ‘populisten’ en het politieke midden werkt, maar in de toekomst zou het klimaatbeleid als bindmiddel tussen hen kunnen werken.

Hoe verzin je het?

***