newsci

Als New Scientist het IPCC om opheldering begint te vragen, zoals in de editie van afgelopen week gebeurde (zie ook de afbeelding hierboven), dan weet je dat er wel iets bijzonders aan de hand moet zijn. New Scientist gaat namelijk al jaren voorop in de strijd om meer aandacht voor klimaatverandering en zal zelden tot nooit een sceptisch geluid laten horen. Geregeld plaatst het Engelse populairwetenschappelijke weekblad (dat ik persoonlijk zeer lezenswaardig vind over de meeste onderwerpen en geregeld gebruik om me in te lezen bij nieuwe onderwerpen waarover ik moet schrijven, alleen hun stukken over klimaat zijn zeer alarmistisch en eenzijdig) zelfs stukken die de argumenten van sceptici weerleggen, zoals hier in 2007. David Pearce, de klimaatjournalist van New Scientist, schreef enkele boeken over klimaat waaronder De laatste generatie, hoe de natuur wraak neemt, dat door Maurits Groen en Jan van Arkel voor slechts 5 euro op de markt werd gebracht in Nederland om ons te bekeren. De titel geeft aan waar het heen gaat, Pearce geeft een selectie van in potentie alarmerende ontwikkelingen in het klimaat, zoals het vrijkomen van methaan uit de permafrost en het stilvallen van de golfstroom.

Dus wat moet er in godsnaam aan de hand zijn als deze verkondiger van het evangelie hun eigen hogepriester, het IPCC, ter verantwoording begint te beroepen. Voor de duidelijkheid hier nogmaals de tekst uit het bovenstaande plaatje:

IT WAS a dramatic declaration: glaciers across much of the Himalayas may be gone by 2035. When New Scientist heard this comment from a leading Indian glaciologist, we reported it. That was in 1999. The claim later appeared in the Intergovernmental Panel on Climate Change’s most recent report – and it turns out that our article is the primary published source.
The glaciologist has never submitted what he says was a speculative comment for peer review – and most of his peers strongly dispute it. So how could such speculation have become an IPCC “finding” which has, moreover, recently been defended by the panel’s chairman? We are entitled to an explanation, before rumour and doubt compound the damage to the image of climate science already inflicted by the leaked “climategate” emails.

IT WAS a dramatic declaration: glaciers across much of the Himalayas may be gone by 2035. When New Scientist heard this comment from a leading Indian glaciologist, we reported it. That was in 1999. The claim later appeared in the Intergovernmental Panel on Climate Change’s most recent report – and it turns out that our article is the primary published source.
The glaciologist has never submitted what he says was a speculative comment for peer review – and most of his peers strongly dispute it. So how could such speculation have become an IPCC “finding” which has, moreover, recently been defended by the panel’s chairman? We are entitled to an explanation, before rumour and doubt compound the damage to the image of climate science already inflicted by the leaked “climategate” emails.

New Scientist wil graag weten van het IPCC hoe het mogelijk is dat een uitspraak van de Indiase onderzoeker Syed Hasnain in 1999 in New Scientist een algemeen aanvaard feit is geworden in de klimaatwereld en ver daarbuiten, omdat het IPCC deze uitspraak als basis heeft gebruikt in het vierde IPCC-rapport in 2007 om te beweren dat de gletsjers in de Himalaya in 2035 verdwenen zullen zijn. Je zou er als blad ook trots op kunnen zijn dat je invloed zo ver reikt, dat je zo gezaghebbend bent dat zelfs het IPCC alles wat er in je blad staat klakkeloos overneemt, maar ook New Scientist realiseert zich dat het zo toch niet zou moeten werken. Ook New Scientist gaat ervan uit dat het IPCC zich baseert op de altijd als hoogste graad van betrouwbaarheid geldende peer review literatuur.

Grondigste peer review
Want het IPCC beweert zelf de grondigste peer review denkbaar te hanteren. Dit zei Sir John Houghton, de toenmalige vice-voorzitter in 2001 bij de presentatie van het derde rapport over de peer review van het IPCC:

“It had been reviewed by governments before we came here, and in fact it’s probably one of the most peer-reviewed documents you could ever find.”

De huidige voorzitter van het IPCC, Rajendra Pachauri, zei tijdens zijn openingsrede van de klimaatconferentie in Kopenhagen nog het volgende:

The IPCC assessment process is designed to ensure consideration of all relevant scientific information from established journals with robust peer review processes, or from other sources which have undergone robust and independent peer review. The entire report writing process of the IPCC is subjected to extensive and repeated review by experts as well as by governments. In the AR4 there were a total of around 2500 expert reviewers performing this review process.

Vorige week nog, in het spoeddebat in de Tweede Kamer over climategate benadrukte minister Cramer van VROM nog dat ze zich baseert op het IPCC omdat het om zo’n grote groep wetenschappers gaat en dat er in de wetenschappelijke wereld een ‘zeer gedegen peerreviewsysteem’ gehanteerd wordt:

Zoals ik al zei, is het mijn uitgangspunt dat niemand wordt uitgesloten. In de rapporten van het IPCC worden de klimaatsceptici vermeld. Hun informatie wordt meegenomen. De wetenschappelijke wereld kent een zeer gestructureerd proces van hoor en wederhoor. Datgene wat men aan wetenschappelijk onderzoek rapporteert, moet met feiten gestaafd worden. Dat is een zeer gedegen peerreviewsysteem. Mensen houden elkaar voortdurend bij de les over wat waar is en wat niet. Politici moeten zich baseren op de uitkomsten van zo’n heel grote groep wetenschappers. Het gaat om 1200 instituten met tig duizend mensen. Zij creëren met al die gegevens een beeld voor ons dat wij gebruiken als uitgangspunt.

Welnu, in december was het al duidelijk geworden dat een stevige bewering uit het vierde IPCC-rapport, namelijk dat de gletsjers in de Himalaya in 2035 verdwenen zouden zijn als de opwarming van de aarde zich in het huidige tempo zou voortzetten, waarschijnlijk te herleiden was tot een typefoutje. Dat New Scientist daarbij een rol had gespeeld werd toen ook al duidelijk. We berichtten daar op 23 december ook hier over, maar het is goed om even een korte samenvatting te geven voordat we verder gaan met nieuwe uitspraken van betrokkenen in New Scientist over dit onderwerp.

Geen typefout
De Amerikaanse klimaatonderzoeker John Nielsen-Gammon (die zich zelf niet direct met gletsjers bezig houdt) ging in december aan de slag met een blogbericht van Madhav Kandhekar, een in Canada wonende en gepensioneerde (sceptische) klimaatonderzoeker. Hij en ook Khandekar baseerden zich op informatie van de Canadese fysisch geograaf Graham Cogley. Nielsen-Gammon schrijft er op 22 december een uitgebreid blogbericht over, dat wij gebruikten als aanleiding voor ons bericht. Eerst de gewraakte passage uit het vierde IPCC-rapport:

“Glaciers in the Himalaya are receding faster than in any other part of the world (see Table 10.9) and, if the present rate continues, the likelihood of them disappearing by the year 2035 and perhaps sooner is very high if the Earth keeps warming at the current rate. Its total area will likely shrink from the present 500,000 to 100,000 km2 by the year 2035 (WWF, 2005).” (IPCC AR4 WG2 Ch10, p. 493)

In zijn blogbericht maakt Nielsen-Gammon aannemelijk dat de fout in het IPCC-rapport waarschijnlijk geen typefout is – 2035 i.p.v. 2350  zoals Khandekar en Cogley op dat moment beweerden – maar dat 2035 afkomstig is van New Scientist.

Both Khandekar and Cogley seem to blame the error on a misreading by the IPCC authors, but I think this is incorrect. The truth is quite a bit more interesting, and the evidence is in the written documents.  Let’s have a look.
The IPCC report lists a single reference for the paragraph: WWF 2005.  This turns out to be a World Wildlife Fund project report (PDF) that was not peer-reviewed.  This is a problem; the IPCC is supposed to rely only on the peer-reviewed literature.

Dan volgt het relevante citaat uit het WWF-rapport. Maar dan vervolgt Nielsen-Gammon:

This is another problem: the WWF report is only quoting another source, so not only is it not peer-reviewed, it is a secondary source.  This leads to the danger that the WWF has not quoted the primary sources completely correctly.  (…)  The primary sources are stated to be a 1999 report by WGHG/ICSI and what turns out to be a 1999 article in New Scientist magazine.  The latter source wouldn’t even be acceptable as a primary source, but let’s see what it says:
“A new study, due to be presented in July to the International Commission on Snow and Ice (ICSI), predicts that most of the glaciers in the region will vanish within 40 years as a result of global warming.  “All the glaciers in the middle Himalayas are retreating,” says Syed Hasnain of Jawaharlal Nehru University in Delhi, the chief author of the ICSI report….Hasnain’s four-year study indicates that all the glaciers in the central and eastern Himalayas could disappear by 2035 at their present rate of decline….Hasnain’s working group on Himalayan glaciology, set up by the ICSI, has found that glaciers are receding faster in the Himalayas than anywhere else on Earth. Hasnain warns that as the glaciers disappear, the flow of these rivers will become less reliable and eventually diminish, resulting in widespread water shortages.”

Moddergevecht
Het was Fred Pearce die Hasnain in 1999 interviewde in New Scientist en zoals gezegd is hij nog steeds de klimaatredaceur van het blad. Het was dus logisch dat Pearce Hasnain om een reactie zou vragen, maar ook de lead author van het betreffende IPCC-hoofdstuk, de Indiase glacioloog Murari Lal. Dat levert op 11 januari van dit jaar een moddergevecht op in New Scientist.

Glaciologists are this week arguing over how a highly contentious claim about the speed at which glaciers are melting came to be included in the latest report of the Intergovernmental Panel on Climate Change.
In 1999 New Scientist reported a comment by the leading Indian glaciologist Syed Hasnain, who said in an email interview with this author that all the glaciers in the central and eastern Himalayas could disappear by 2035.
Hasnain, of Jawaharlal Nehru University in Delhi, who was then chairman of the International Commission on Snow and Ice’s working group on Himalayan glaciology, has never repeated the prediction in a peer-reviewed journal. He now says the comment was “speculative”.
Despite the 10-year-old New Scientist report being the only source, the claim found its way into the IPCC fourth assessment report published in 2007. Moreover the claim was extrapolated to include all glaciers in the Himalayas.

Oeps, dit is vast iets waar minister Cramer niet zo blij mee is. Stel dat een citaat van een scepticus tot absolute waarheid verheven zou worden in het IPCC-rapport. Ondenkbaar. Maar het tegenovergestelde, een opmerking van een alarmist in de media, kan dus wel zomaar de eindstreep halen. Ondanks het zeer gedegen, robuuste peerreviewsysteem.

Als door een wesp gestoken
Het wordt extra pikant omdat een Indiaas rapport in november nog stelde dat het met het terugtrekken van de gletsjers in de Himalaya best mee lijkt te vallen. Pachauri reageerde toen meteen als door een wesp gestoken.

In de Guardian zei Pachauri:

“Pachauri dismissed the report saying it was not “peer reviewed” and had few “scientific citations”.
“With the greatest of respect this guy retired years ago and I find it totally baffling that he comes out and throws out everything that has been established years ago.”

En nu in New Scientist:

Chapter 10 of the [IPCC] report says: “Glaciers in the Himalaya are receding faster than in any other part of the world.”
The inclusion of this statement has angered many glaciologists, who regard it as unjustified. Vijay Raina, a leading Indian glaciologist, wrote in a discussion paper published by the Indian government in November that there is no sign of “abnormal” retreat in Himalayan glaciers. India’s environment minister, Jairam Ramesh, accused the IPCC of being “alarmist”.
The IPCC’s chairman, Rajendra Pachauri, has hit back, denouncing the Indian government report as “voodoo science” lacking peer review. He adds that “we have a very clear idea of what is happening” in the Himalayas.

Aangedikt
Pachauri beweert dus een duidelijk beeld te hebben van wat er gaande is in het Himalaya-gebergte, maar realiseert zich dan nog niet dat hij zich daarbij voornamelijk baseert op een tien jaar oud citaat in New Scientist. Pearce meldt tevens dat IPCC het WWF-rapport (dat zich dus baseerde op New Scientist 1999) nog even heeft aangedikt:

Nonetheless, the IPCC report goes further, concluding without citing further evidence that the prediction is “very likely” – a term that it says means a likelihood of greater than 90 per cent.
Graham Cogley, a geographer from Trent University in Peterborough, Ontario, Canada, says the 2035 date is extremely unlikely. “At current melting rates it might take up to 10 times longer,” he says.

Hoe reageert het IPCC nu op deze onthullingen. De beurt is aan Murari Lal, lead author van het betreffende hoofdstuk in het WG2 IPCC-rapport. Maar in de inmiddels bijna bekende het IPCC-heeft-lak-aan-alles-stijl veegt Lal alle beschuldigingen van fouten van tafel:

However, the lead author of the IPCC chapter, Indian glaciologist Murari Lal, told New Scientist he “outright rejected” the notion that the IPCC was off the mark on Himalayan glaciers. “The IPCC authors did exactly what was expected from them,” he says. “We relied rather heavily on grey [not peer-reviewed] literature, including the WWF report,” Lal says. “The error, if any, lies with Dr Hasnain’s assertion and not with the IPCC authors.”

Logica
Alle logica is zoek in deze reactie, want stel dat we ‘m accepteren, dan betekent het dat de peer review van IPCC dus niets voorstelt. Want IPCC accepteert blijkbaar blindelings nogal stevige beweringen uit grey literature. Ook Lal kunnen we dus een verwijzing sturen naar deze website, waar kant-en-klare tips staan wat je moet doen in tijden van crisis. We schreven daar eerder hier over. Zo schrijven de deskundigen op het gebied van crisiscommunicatie:

Weet dat alles uiteindelijk toch uitkomt. Kom dus meteen naar buiten met negatieve informatie. Hoe minder informatie de media en het publiek krijgen, hoe groter de kans op speculatie. Bepaal ook zelf het kader van de discussie. Stem je communicatie bijvoorbeeld niet af op een aanval.

Hasnain kan dan ook terecht niet leven met de kritiek van Lal:

But Hasnain rejects that. He blames the IPCC for misusing a remark he made to a journalist. “The magic number of 2035 has not [been] mentioned in any research papers written by me, as no peer-reviewed journal will accept speculative figures,” he told New Scientist.
“It is not proper for IPCC to include references from popular magazines or newspapers,” Hasnain adds.

Ha, dat is interessant, een peer-reviewed journal zou zoiets volgens Hasnain dus nooit accepteren, maar het IPCC blijkbaar wel. Hasnain komt er zelf overigens wel wat gemakkelijk vanaf in New Scientist. Want je neemt toch aan dat hij als Indiase glacioloog weet dat het IPCC claimt dat in 2035 de gletsjer weg zijn in de Himalaya. Heeft hij zich zelf wel eens afgevraagd waarop het IPCC zich baseerde? Had hij niet wat eerder aan de bel moeten trekken? Wat weerhield hem eventueel? Op deze vragen zullen we in de nabije toekomst ongetwijfeld nog terugkomen.

Fouten erkennen
Fouten maken kan – hoe erg ook – gebeuren, zeker bij IPCC-rapporten die duizenden pagina’s dik zijn. Bij de fout die hier gemaakt is ligt de wenselijkheid van de fout er wel erg dik bovenop. Het ergste blijft echter de houding van IPCC, die altijd onmiddellijk in de tegenaanval gaat en tot op heden nooit openlijk fouten heeft erkend. Met die houding kwamen ze lange tijd gemakkelijk weg, maar na climategate lijkt zelfs de volgzaamheid van een hondstrouw blad als New Scientist te breken. Hoog tijd dus dat een spindoctor bij het IPCC zich dit ook gaat realiseren.

Dit is ook min of meer de conclusie die Roger Pielke jr, bepaald geen klimaatscepticus, maar wel steeds sceptischer over IPCC, trekt op zijn blog, hier en hier:

I discussed this situation last month in a post in which I argued that the problem here is not that the IPCC made a mistake. That is just troubling. The greater problem is how the IPCC has responded to having a mistake pointed out:
In the case of melting glaciers in the Himalayas, the IPCC 2035 claim has led to, in Nielsen-Gammen’s words, an egregious mistake becoming “effectively common knowledge that the glaciers were going to vanish by 2035.” Like the common (but wrong) knowledge on disasters and climate change that originated in the grey literature and was subsequently misrepresented by the IPCC, on the melting of Himalayan glaciers the IPCC has dramatically misled policy makers and the public.

That the IPCC has made some important mistakes is very troubling, but perhaps understandable given the magnitude of the effort. Its reluctance to deal with obvious errors is an even greater problem reflecting poorly on an institution that has become too insular and politicized.
Unfortunately, the glacier error is not unique. The IPCC contains a number of other egregious errors that also deserve some answers.