Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de uitvoering van de hoeksteen van de klimaatplannen van president Obama – het ambitieuze ‘Clean Power Plan’ (CPP) – tijdelijk geblokkeerd. Daarmee komen de beloften die de VS heeft gedaan tijdens de recente klimaattop in Parijs om de uitstoot van CO2 te verminderen op losse schroeven te staan, hetgeen ook de ratificatie door andere landen, zoals China, India en Brazilië, zou kunnen vertragen.

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de uitvoering van een cruciaal element van de klimaatplannen van president Obama – het ‘Clean Power Plan’ (CPP) – tijdelijk geblokkeerd. Het gaat hier om het stoppen van de toepassing van regelgeving door het ‘Environmental Protection Agency’ (EPA) gericht op de vermindering van de CO2–uitstoot van Amerikaanse kolengestookte elektriciteitscentrales. De voorschriften mogen pas in werking treden indien de rechtmatigheid van de regelgeving door een hof van beroep voldoende is aangetoond.

Het ging hierbij om de door het EPA opgelegte verplichting van staten om plannen op te stellen voor de uitvoering van de vermindering van de CO2–uitstoot. De maatregelen zèlf zouden volgens plan pas in 2022 in werking treden.

Volgens het CPP dient de CO2–uitstoot in de VS in 2030 een draconische 32 procent lager te zijn dan in 2005.

In het begin van zijn ambtsperiode heeft Obama geprobeerd zijn klimaatplannen door het Congres te loodsen, maar dat mislukte. Daarna heeft hij via de achterdeur van regelgeving door het EPA, waarvoor geen goedkeuring van het Congres noodzakelijk is, alsnog geprobeerd zijn zin door te drijven. Maar daar is nu met de beslissing van het Hooggerechtshof een stokje voor gestoken.

De uitspraak van het Hooggerechtshof was verdeeld langs ideologische scheidslijnen. Het Hof bestaat uit negen rechters. Vijf van hen zijn conservatief en waren vóór de beslissing; vier van hen zijn progressief en waren er tegen.

De oppositie bestond uit een coalitie van 27 voor het merendeel republikeinse staten (waaronder West Virginia, Texas, en North Dakota) en de kolensector. Zij zijn van mening dat de federale EPA met de nieuwe verordening zijn bevoegdheden te buiten is gegaan en zich mengt in aangelegenheden die tot de bevoegdheid van de deelstaten behoren. Voorts maakten zij bezwaar tegen het feit dat het hier om de meest ingrijpende en geldverslindende regelgeving ging die het federale EPA ooit had opgelegd aan de deelstaten, die onherstelbare schade zou aanrichten in de elektriciteitssector en de daarmee verbonden werkgelegenheid.

Het Witte Huis en de milieubeweging waren teleurgesteld over de uitspraak, maar verklaarden dat ze met vertrouwen de uiteindelijke beslissing tegemoet zagen. De democratische presidentskandidaat Bernie Sanders heeft de beslissing zeer teleurstellend genoemd.

De republikeinen waren daarentegen opgetogen. De republikeinse ‘speaker’ in het Congres, Paul Ryan, heeft de uitspraak een ‘overwinning voor de bevolking en de Amerikaans economie’ genoemd. De Republikeinen zien in de bereidheid van het Hooggerechtshof om te interveniëren een signaal dat er grote twijfels heersen over de rechtmatigheid van de zaak bij de conservatieve meerderheid van de rechters en dat het geschil uiteindelijk in hun voordeel zal worden beslist.

Men kan zich afvragen welke invloed deze beslissing heeft op de leidersrol van de VS inzake het wereldwijde klimaatbeleid. Als Obama het in eigen land al niet voor elkaar kan krijgen, hoe zal hij dat dan in de rest van de wereld moeten fiksen?

Al met al blijkt het systeem van checks and balances in de VS te werken. In Europa gaat de sloop van de elektriciteitssector – die ons in het verleden altijd van betrouwbare en betaalbare energie heeft voorzien – echter onverminderd door.

Toch vormen de ontwikkelingen in de VS een hoopvol teken dat het gezonde verstand geleidelijk terugkeert en dat de klimaathysterie terrein verliest.

Laten we hopen dat e.e.a. ook van Amerika naar Europa komt overwaaien, net als het correspondents’ dinner. Als het maar niet zo lang duurt.

Voor mijn eerdere bijdragen over klimaat en aanverwante zaken zie hierhier, hier, hier en hier.