Rot op met je ratio…

Zie onze ‘Opa Hajo’ (volgens deelneemster Anne Fleur) deze week jong van geest zijn bij ‘Rot op met je Milieu’ van de EO, met een cast van 6 mensen die verder 2 maal zo jong is. Presentator Dennis van der Geest zet ze samen in een Small Brother-huis in IJmuiden waar 2 weken lang hun afval ophoopt, en waar het huis zich vult met de CO2 die ze produceren: in ballonnen.

Heerlijke TV, publiek betaalde brood en spelen met meer reclame voor en na dan bij de commercielen. Het thema afval van deze aflevering is wel zinvol: iets waar je veel meer aandacht aan mag geven dan CO2-gezeur. Deze week moest ik van die nieuwe ‘duurzame’ lampenpitjes ‘weggooien’, waarvan het glas nog goed is, het metaal nog bruikbaar. Maar alleen door een schokje sluiten de contactpuntjes niet meer. Zodat hij ‘het niet meer doet’.

In de aflevering zie je verder vooral: argumenten en standpunten volgen eerder uit temperament en sociale omgeving inclusief media-blootstelling, dan vanuit rationele analyse. En daarom is het mooi dat Hans Labohm vandaag ook constateert dat hij – met zijn beroep op argumenten- al jaren tegen een muur praat.  Nadat ook hij de film ‘Klimaatontkenners’ ziet van Salon Socialist met kwaliteitszelfbeeld Gideon Levy.

Rot op met je ratio, is eigenlijk wat klimaathysterici verkondigen:

Van de kant van de warmers kwamen geen inhoudelijke argumenten slechts verdachtmakingen en opmerkingen over de financiering van de sceptici.

Rationalisten zijn romantici
Klimaatsceptici zijn echter net zulke irrationele mensen als klimaathysterici. Ze zijn veel te idealistisch, romantisch bijna, en vaak van die dwarse eenpitters. Mea Culpa. Die geloven dat mensen ‘de rede’ zouden moeten gebruiken. Ze noemen zich klimaat’realist’, maar zondigen daarmee tegen de observatie van ultra-realist, de Amerikaanse havik met haviksneus Henry Kissinger:

We must take the world as it is, not as it might have been.

Met gehamer op ratio ben je dom bezig, als het overtuigen van een groep je doel is. Groepen nemen nooit op basis van rede een standpunt in.

Aan de basismotivatie van al dat geredeneer staat daarnaast ook een sentiment: bijvoorbeeld angst voor wat hysterische massa’s voor ellende veroorzaken, en wat een totalitair regime voor hel kan maken op aarde. En een opvatting over de vrijheid van het individu. In de absoluutheid van dat ideaal zit een sterk romantische ondertoon.

Daarnaast: wanneer je heftig debatteert tot de tiende graad nauwkeurig over ‘average global temperature’. Dan praat je over iets dat nergens op aarde bestaat. Hoe rationeel is discussie daarover dan? Met al dat geouwehoer over klimaat, alle kennis van de wereld, er zal er geen regenbui meer of minder om vallen.

Je doet dus gewoon een digitaal hanengevechtje op je klimaatblog. Klimaatsceptici zijn dan ook zonder uitzondering mannen. Met een vrouw kun je niet langer dan 5 minuten discussieren over abstracte materie: iets dat niet direct of indirect op haarzelf betrekking heeft of de situatie om haar heen. Dan gaan de lamellen naar beneden of ze moet plots naar de wc. Het interesseert ze gewoon niet werkelijk, tenzij er sociale druk is om dat wel te doen.

Zo houdt de vrouw de man bij de aarde, zoals de vrouw in het Yin Yang-symbool ook voor aarde staat en de man voor hemel, het abstracte.Dat is niet omdat ze in het oude China zo seksistisch, discrimidinges en dom waren: daarin zit meer wijsheid- tijdvaste ondervinding- dan de politisering van geslachtsverhoudingen sinds ’68.

Argumenteren versus ellebogen
Van individu tot individu kun je tot rede komen, mits je gesprekspartner ook enige zelfrelativering bezit. Wie dat niet heeft, die zit vast aan apenrots-gedrag en zal het gesprek slechts ter eigen statusverhoging ingaan. We zien dat hier bij reageerders die enkel reageren om aandacht op zichzelf te vestigen.

Of ze hoog opgeleid zijn of laag opgeleid, dat maakt niet uit. Geestelijke ontwikkeling staat vaak los van intellectuele vorming. Wie zich apenrots opstelt, die hangt nog in een dierlijk stadium. Het kost ook training jezelf daarvan vrij te zetten.

Ellebogen is de norm en tot zekere hoogte ook nodig. Want je inkomsten in een diensteneconomie zijn afhankelijk van hoe jij presteert ten opzichte van anderen. Jij krijgt die functie wel en die andere niet, omdat je jezelf beter omhoog werkt. Daarnaast kan het ook zwakte zijn: Iedereen is alleen met zichzelf bezig, geneigd tot ellebogen vanuit opportunisme. En zelfmaximalisatie is de gangbare Westerse levensfilosofie, waarbij ook zelfverheffing hoort.

 

Mening is een verbale geurvlag, een groepsgeur
Groepen overtuig je niet met argumentatie. Massapsycholoog Gustave le Bon schreef al in 1895: mensen in groepen- hoog of laag opgeleid eender- verliezen alle rede in een massa/groep en  kiezen wat goed voelt in hun peer-group. Ze adopteren een daar resonerende bezwering van een toegekende autoriteit via sociale besmetting. Verliest die autoriteit prestige, dan laten ze dat standpunt als een baksteen vallen en komt de volgende.

‘het Milieu’, een abstractie is daar een mooi voorbeeld van, het is in haar ongrijpbaarheid meer een groepsbezwering en daarmee een sociale geurvlag.

Zo kun je van Gideon Levy met zijn progressief urbane hoornbril op kilometers afstand zien dat hij dus ook voor ongeremde toelating van asielzoekers is en critici met Hitler zal vergelijken. Hij zal betrokkenheid met ‘de homo’s’ veinzen om religieuze groeperingen mee te koeioneren. Om die zelfde reden heb je dikke kans dat hij tegelijk voor abortus-absolutisme is.  En hij zal vast geloven dat ‘de zee leeg is’ in 2050.

CO2 en klimaat, analytisch en rationeel gezien heeft dat nul, nada met (verheerlijking van) liefhebbers van anale seks van doen. Maar het past in zijn sociale blueprint, waarin bezorgdheid over abstracties etaleren je sociale status verhoogt. ‘Betrokkenheid’ noemen ze dat in de rode salon.

Wanneer je van de Vara bent, de sekte der Salon Socialisten dan heb je die vergaarbak van standpunten.  Het zijn de geurvlaggen waarmee salon socialistische hondjes hun territorium afbakenen. Soortgenoten ruiken zo of ze bij ‘de goede groep’ zitten of bij ‘de foute groep’.

Veel standpunten die fanatiek worden verdedigd, zijn slechts verbale geweldsvormen. Debatteren betekent ook ‘neerslaan’, dus de inhoud is niet zozeer van belang als wel het sociale statuseffect, het territorium veroveren en afbakenen.

Hajo de enige beta met reflectief vermogen
Paleo Hajo is de enige beta in het gezelschap met fatsoenlijke wetenschappelijke training. Hij is daarnaast wandelende bibliotheek zodat hij niet alleen zelfstandig analytisch kan denken, maar ook kan reflecteren en zelf iets kan bedenken, om dat te testen. En te laten vallen als het niet bevalt.

Hij hokt in dit Small Brother-huis samen met 2 conventionele Nederlanders (die gewoon geen gedoe willen en ‘milieu’ is ‘gedoe’). En een Leidse bierstudent die een beetje Markruttig iets roept over ‘duurzaam’. Iemand die ook geen gedoe wil. Twee mensen met een laag abstractieniveau die meer als dieren leven maar niettemin ook kinderen Gods zijn. En 1 die wel hersens heeft maar geen beta-nerd is. En die je dus alles wijs kan maken als het maar vaak wordt herhaald, en goed in de groep ligt. Of juist in je groep positief onderscheidend werkt. En zo status verhoogt.

Het groene segment wordt verdedigd door 2 echte milieumeisjes waarvan 1 ‘Duurzame Ontwikkeling’ studeert.

Mediablootstelling + temperament= argument
Dat blonde duurzaam-meisje is veruit de meest lieftallige van het stel, intelligent en spontaan, en ze maakt zich over alles zorgen. Het hadden ook de negertjes in onderdrukt Opper Volta kunnen zijn, wanneer selectieve mediablootstelling dat in haar grijze cellen hadden ge-etst. Het werd ‘de planeet’, met dank aan levenslange blootstelling aan groene propaganda van onze massamedia.

De ander is veganiste, van het genre dat ik nog van Droevendaal in Wageningen ken. Meer zo’n drammer, die zichzelf als ‘de laatste generatie’ ziet, en die ‘7 meter zeespiegelstijging’ als stok gebruikt om anderen mee te koeioneren. Lees daarover mijn gevecht voor Dierengerechten, samen met een baraksgenoot die in Amsterdam nu ganzenworsten verkoopt en jaagt.

Argumenten zijn meestal een soort sociale kleding die mensen vaak door selectief media-gebruik in zijn gegoten. Hun dierbaarste overtuigingen zijn gewoon het resultaat van media-propaganda. Want wat is ‘het milieu’, behalve een abstractie. Net als ‘duurzaamheid’ of ‘de democratie’: het zijn bezweringen en kreten, geurvlaggen die een sociaal effect moeten oogsten.  Van schoon milieu krijg je nooit genoeg, net als wereldvrede. Je kunt er ook niet tegen zijn.

Het temperament bepaalt vervolgens de taalkundige inhoud van die geurvlaggen.

Verlangen bepaalt standpunt
Je ziet het ook bij foto’s. Ik probeer inhoud te geven aan natuurfoto’s, een verhaal te vertellen. Maar zet je eigen favoriete foto op FB en je krijgt maar een paar likes. Zet je er mistige plaatjes op, van Gorilla’s in de mist zonder gorillas. Dan is het direct oeh, aah en wow. Dat is wat mensen willen, iets dat appelleert aan een verlangen.

Nu vind ik die mistige plaatjes zelf stiekem ook mooi. Een beetje Weltschmerz en melancholie, verzet tegen ‘de wereld’ door je af te zonderen en iets tijdloos op te zoeken, dat los lijkt te staan van het menselijk oordeel. Verzet tegen de gegeven wereld waarin je geworpen bent, dat is ook het gevoel dat  uit metalmuziek voortkomt. Rationeel gezien is metal een bak oorpijn. Stel je eens voor dat je iemand uit de 19de eeuw er mee zou confronteren. Hoewel…Wagner was ook oorpijn.

• Moraal van het verhaal: met ratio maak je dood wat dierbaar is. Muziek grijpt aan op je lurven en dan denk je rationeel als je stelt: rot op met je ratio.

Ten diepste gaat het bestaan daar niet om. Daarvoor kom je niet uit bed. Ratio is gereedschap om een huis te bouwen, niet een huis om in te wonen, laat staan om huisgenoten mee te trekken.

Om dan de eigen irrationaliteit bloot te geven: luister October Rust van Type O Negative, mijn lijfplaat voor de herfst met twee verlangens die tegelijk je grootste Freudiaanse angsten zijn: vrouwen,  en de dood. Versmald tot de kleine en de grote dood.

‘Am I Good Enough for You’.

En De Vergankelijkheid. Hoe lang is een vrouw mooi? Hoe zal mijn lijf waar ik nu aan hecht straks door de maden en wormen aangevreten worden, verzepen en wegrotten in de koude grond.

Bassist en zanger Peter Steele was pessimist tot in de kist, met heerlijke sarcastische humor. Hij is na deze plaat – in dit genre kon hij artistiek niet hoger komen- langzaam afgegleden en op zijn 44ste overleden. OD, of gewoon zelfmoord via OD.

Niets zo vergankelijk als een mening
Dus misschien is al dat fanatieke geblog hier ook weinig meer dan een Freudiaans gevecht tegen de dood, vanuit een angst om al voor je dood te sterven. Zoals je ook schreeuwend om je moedertepel en koestering ter wereld komt. Ik blog dus ik besta. En ik blog, werk en fotografeer omdat ik verga.

De dood is drijfveer van ambitie.

Op vergelijkbaar irrationele wijze via sociale associatie, gaat de kijker automatisch duurzaamheid meer waard vinden. Omdat Suzanne zo lieftallig oogt. Was Suzanne een vette plofkip met bloempotkapsel geweest naar de schoonheidsnorm van het Fries Minimalisme (’t kin sa ek wol), dan had dat de EO-kijker van duurzaamheid afgedreven.

En zo komt het kijkbuis-plebs tot haar vergankelijke mening. Dus dan snap je ook waarom het ‘milieudebat’ nooit een debat is geweest maar een oefening in manipulatie en propaganda. Omdat je anders je doel niet bereikt op groepsniveau. En er zijn ook goede dingen uit voortgekomen in afgelopen 50 jaar. Dat is dan een wijsheid, door ervaring opgedaan.

Dus doe mij liever wijsheid dan ratio. Dat laatste is zo tijd- en contextgebonden.