Kees le Pair.

Een bijdrage van Kees le Pair.

Pieter Lukkes’ stuk ‘De Buurtsuper’ over de klimaatmaatregelen is aardig toepasselijk. Alleen met veel PR kun je iets zonder prijskaartje aan de man brengen.

Klimaat is een verzamelbegrip. Er is geen algemeen aanvaarde definitie. D.w.z. een die iedereen nauwkeurig zegt waarover het gaat.  Woordenboeken en encyclopedieën zijn daarin niet doorslaggevend. Een zelfde probleem tref je zelfs in natuurkundige, fundamentele vraagstukken, althans tot aan het moment dat we met bestaande theorie alles wat we over het fenomeen willen weten, kunnen uitrekenen.

Je hoeft niet eens te denken aan complexe systemen als het klimaat. Is een elektron een deeltje of een golf? Wat doet het onder bepaalde omstandigheden? Die eerste vraag leidde vroeger ook onder vaklui tot verhitte discussies. Totdat we de laatste vraag steeds foutloos konden beantwoorden. Toen gaf Nico van Kampen op de eerste vraag het enig juiste antwoord: ‘deeltje of golf is onzin; een elektron is anderhalf blad formules.”

Zover zijn we met het klimaat nog lang niet.

Specialisten – ook de goede – in allerlei vakken ontdekken, meten en onderwijzen allerlei verschijnselen, die op de natuurkundige parameters van de aarde of van een deel ervan betrekking hebben. Dan is de verleiding groot om niet alleen berichten over wolkvorming, een ijsberg of een koraalrif de wereld in te sturen, maar erbij te schrijven dat, als dit doorzet, we allemaal verdrinken of stoven. Of voor een voorzichtig onderzoeker tenminste dat het warmer of droger zou kunnen gaan worden. De publieksmedia maken er dan wel van: Versnelde opwarming in aantocht. De fact checker informeert telefonisch en krijgt als antwoord: ‘het zou kunnen’. Waarna de krant schrijft: ‘Versnelde opwarming is waar!’

De specialist van het smeltend ijs, let niet op de zonnevlekken. Die van de zonnevlekken niet op het verblekend koraal en niemand op eilanden die maar niet in zee zinken. Maar unisono zingen ze ‘het klimaat’. Dat mag niet van de heersende school. Die vindt dat je alleen de canonieke tekst mag zingen.

De heersende school is ook een vruchtbare omgeving voor weer een ander soort specialisten, de probabilisten. Dat zijn de mensen die uit de metingen de informatie destilleren. Ook als die metingen een ratjetoe van enkele getallen vormen. Die kunst is een eindeloos oefenterrein, totaal onoverzichtelijk voor niet ingewijden. Het valt niet op dat de onzekerheid in de metingen niet is meegenomen, of de gebruikte wiskunde is afgeleid voor grote systemen, terwijl de geproduceerde ‘informatie’ een mooie curve in een grafiek oplevert, waarvoor slechts enkele proefdieren de basis vormen.

In de koorzang van het klimaat komen daarnaast ook nog coupletten voor afkomstig van domoren en van leugenaars en samenzweerders. Om van de tallozen die de school alleen bezoeken met het oog op hun baan en carrière maar niet te spreken.

Er zijn slechts onderzoekers die zich bezighouden met aspecten die betrekking kunnen hebben op klimaatverschijnselen. Klimaatonderzoekers definiëren is een klus voor taalkundigen. En die storten in een slangenkuil als ze het proberen.

Bij de KNAW schijnt voor eigen gebruik het probleem ‘wat telt in het klimaat?’ te zijn opgelost. Alleen een leerstoel met klimaatopdracht is toonaangevend. Dat is een keus voor bestuurlijke- in plaats van echte-wijsheid; waarvan acte. Mij schoten een paar gevallen te binnen, waarover de Akademie niet heeft hoeven beslissen. Alleen op de laatste koerst ze in eigen huis wel.

  • Jan Tinbergen, Nobelprijs Economie had als natuurkundige geen zeggenschap over econometrie.
  • Tjalling Koopmans, idem.
  • Albert Einstein, had zich als octrooispecialist niet met natuurkunde mogen inlaten.
  • Robert Mayer, de medicus evenmin, wat wist zo’n man van energie, warmte en arbeid?
  • Semmelwijs, de medicus, was geen bevoegd hygiënist.
  • Gallilei, mocht de consensus van 99% van de wetenschappers niet bestrijden.
  • Copernicus, had als theoloog geen astronomische bevoegdheid.
  • Caytlin Griffith, een van de belangrijkste exo-planeet onderzoekers, had zich bij de wiskunde moeten houden.
  • Dijksterhuis van ‘De mechanisering van het wereldbeeld’, zat als wiskundige onbevoegd op de leerstoel ‘wetenschapsgeschiedenis’.
  • Akademie president Lorentz, had zich als theoretisch fysicus niet met de civiele techniek van de Afsluitdijk mogen bemoeien.
  • Een niet IPCC-gecertificeerd klimatoloog is een charlatan.