Fritz Vahrenholt. Foto: Volker Debus.

Auteur: Marcelo Hernandez.

Bron: Hamburger Abendblatt – 7 oktober 2019.

Vertaling: Martien de Wit.

Voormalig senator voor milieu Fritz Vahrenholt bekritiseert het ‘buitensporige klimaatdebat’ en waarschuwt voor overhaaste hervormingen

Fritz Vahrenholt was van 1991 tot 1997 milieu-senator

Chemicus Fritz Vahrenholt is een pionier in de milieubeweging. Zijn boek “Seveso ist überall” (1978) drukte jarenlang een stempel op het milieudebat; zijn milieuatlasDie Lage der Nation(De staat van het land) uit 1982 wordt als een mijlpaal beschouwd.

In 1984 werd Vahrenholt, op 35-jarige leeftijd, hoofd van de milieu-autoriteit en in 1991 milieusenator van de stad Hamburg. In 1997 verloor hij van Ortwin Runde de strijd om de opvolging van Henning Voscherau als burgemeester van Hamburg en stapte hij over naar de marktsector. Hij ging naar Shell als milieubestuurslid en bouwde daarna het windenergiebedrijf Repower (later Senvion) op. In 2008 was hij de grondlegger van de raad van bestuur van Innogy. Tegenwoordig is hij voorzitter van de raad van toezicht van Aurubis AG.

Als SPD-lid is hij één van de ondertekenaars van de European Climate Declaration: ‘Luister naar de wetenschappers: 500 onderzoekers protesteren tegen het aanwakkeren van een klimaatalarm.’ Daarin wordt onder meer gezegd dat, het “onmenselijk en onverstandig is om triljoenen te verspillen” op basis van de resultaten van onrijpe klimaatmodellen.

Meneer Vahrenholt, waarom hebt u die verklaring ondertekend?

Fritz Vahrenholt: Het klimaatdebat is zo hysterisch geworden dat het de politiek opjaagt. Maar we hebben geen noodsituatie in het klimaat. Als de eisen van Greta Thunberg ingewilligd zouden worden, dan komen de welvaart en ontwikkeling wereldwijd in groot gevaar. Thunberg beschuldigt politici van moord – maar ziet de successen van de politiek over het hoofd: het aantal mensen dat honger lijdt, is gehalveerd, de levensverwachting verdubbeld, de kindersterfte gedecimeerd. Deze resultaten hebben wel degelijk te maken met de energievoorziening voor elektriciteit, warmte, transport en voeding.

Hoe vonden die wetenschappers elkaar?

Guus Berkhout.

De Nederlandse klimaatonderzoeker en geofysicus Guus Berkhout heeft het initiatief genomen en in verschillende landen critici van de gangbare klimaatmodellen aangeschreven. Ook ik ben door hem benaderd. Vervolgens hebben wij van onze kant medestanders geworven. Interessant: op de lijst staan ongeveer 150 Italianen, 100 Amerikanen en 70 Nederlanders, maar slechts 14 Duitsers. In Duitsland is de mainstream bijzonder groot en men durft geen afwijkende mening meer te laten horen.

Het laatste rapport van het IPCC was ook schokkend…

Wie mensen laat geloven dat het leven op aarde over een paar jaar in gevaar komt, die jaagt mensen angst aan en dwingt de politiek om fouten te maken. Dat is onverantwoordelijk. Houd toch op om kinderen bang te maken. Ze krijgen zo allerlei waanvoorstellingen.

Hoeveel tijd hebben we om de koers te veranderen?

We hebben tot het einde van de eeuw de tijd. Dat is wat alle ondertekenaars van onze verklaring zeggen. We ontkennen geen klimaatverandering, natuurlijk is er een CO2effect. Maar de opwarming van de afgelopen 100 jaar heeft ook natuurlijke oorzaken. We komen uit een kleine ijstijd. Veel klimaatmodellen laten aantoonbaar een te sterke opwarming zien en kunnen de schommelingen uit het verleden niet reproduceren, omdat ze maar één factor kennen: CO2.

Wat maakt u zo zelfverzekerd?

Het vergroenende effect van CO2 wordt over het hoofd gezien, of verzwegen. We moeten er nota van nemen dat door het broeikasgas fotosynthese bevorderd wordt, waardoor bijvoorbeeld de Sahelzone groener wordt. In de afgelopen jaren is de fotosynthese op aarde met 20 procent toegenomen. Bladeren worden groter, maar ook vruchten en graankorrels. Dat kun je toch niet verzwijgen? Trouwens: zonder CO2 zou het leven op aarde letterlijk stikken.

Dus alles is goed?

Nee, dat zeggen wij ook niet. Maar we willen de hysterie wegnemen. Er is al iets bereikt: de groei van broeikasgassen komt al geruime tijd alleen uit ontwikkelingslanden. Europa en de VS dalen in uitstoot terwijl China intussen meer CO2 per hoofd van de bevolking uitstoot dan alle Europeanen samen. Een Chinese studie komt nu tot het inzicht dat er een koude periode op komst is, maar dat die wordt gedempt door het broeikaseffect. Waarom wordt daar niet over gedebatteerd? De vermeende consensus is geen consensus.

Nou, 97 procent van de onderzoekers weet zeker dat er een klimaatverandering is …

Ik behoor ook tot die 97 procent. Dat getal verwijst overigens naar een weinig gedifferentieerde enquête. Slechts een kleine minderheid meent dat klimaatverandering voor 100 procent door de mens wordt veroorzaakt; de overgrote meerderheid gelooft in verschillende oorzaken. Van de ondervraagde onderzoekers gaf 97 procent aan dat het aandeel dat CO2 verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde zich tussen de 50 en 99 procent bevindt. Slechts een klein deel sluit de invloed van de mens volledig uit; dat zijn dwazen. Het ergert mij dat er geen klimaatwetenschapper in Duitsland opstaat en dit duidelijk maakt. Hier wordt de jeugd gek gemaakt met horrornieuws, zoals: we hebben nog maar twaalf jaar. Niemand roept dit nuchter een halt toe en corrigeer het. We moeten de emissies verminderen, maar geen economische zelfmoord plegen.

“Fridays for Future” zou antwoorden: een moorddadige klimaatverandering zou veel erger zijn.

Dat is wat sommige modellen zeggen, met grote onzekerheden. Wat te denken van modellen die noch de kleine ijstijd noch de middeleeuwse hitteperiode (toen het net zo warm was als vandaag) kunnen reproduceren? Ik refereerde al aan het onderzoek door het Max Planck Instituut, dat de planten veel meer CO2 kunnen opnemen dan in de modellen is aangenomen. Dit nieuw ontdekte effect is zo groot als de totale uitstoot van heel Europa – elk jaar! De natuur en de schommelingen daarin, mogen niet over het hoofd worden gezien. Dat geeft ons meer tijd. We hoeven ons niet van de kliffen te storten. Een noodstop kan de maatschappij zich niet veroorloven en dat hoeft ook niet. Remmen is voldoende.

Dit standpunt zou je kunnen opvatten als een uitnodiging om maar gewoon door te gaan.

Dat zeg ik niet. Maar we moeten van richting veranderen. We hebben in vijf generaties een op fossiele brandstof gebaseerde energievoorziening opgebouwd. Het kan wel eens twee generaties duren om die wereldwijd om te bouwen. Tot die tijd zouden we ook moeten nadenken over opslag van CO2 in de bodem, we zouden kernfusieonderzoek moeten bevorderen en natuurlijk hernieuwbare energiebronnen concurrerend maken. De Chinezen proberen dat allemaal ook. Ondertussen weigeren ze van kolen af te zien, want volgens het Klimaatakkoord van Parijs mogen ze hun CO2-uitstoot nog verhogen tot de hoeveelheid die Europa uitstoot. Dat laat zien hoe idioot ons debat is geworden. Het zal uiteindelijk tot armoede leiden. Als we tegen 2030 uit steenkool en uit de verbrandingsmotor stappen, wat moet er dan van dit land worden?

Bent u in het milieudebat van Paulus naar Saulus veranderd?

[Noot vertaler: M.a.w. bent u in het milieudebat niet 180 graden gedraaid?]

Ik heb mijn werkzame leven besteed aan duurzame energie en milieubescherming. Nu ben ik in de natuurbescherming terecht gekomen. Dat is vooral voor mijn critici ongemakkelijk. Ik was en ik ben geen Saulus, maar ik bleef mijn standpunten trouw. De CDU eist nu een klimaatbeschermingswet. Ik heb dat drieëntwintig jaar geleden als senator op de rit gezet.

Dan moet u zich in het kamp van de ontkenners van klimaatverandering ongemakkelijk voelen…

Ik ontken de klimaatverandering niet. CO2 is een probleem. Het IPCC voorspelt een opwarming met een bandbreedte van 1,5 à 4,5 graden tot het jaar 2100. Ik ga uit van 1,5 graad. Wat is dan het schandaal dat sommigen construeren? Als je zoals Prof. Hans Joachim Schellnhuber zegt dat het zes graden wordt, dan is er applaus; dan behoor je tot de ‘Goeden’. Dat is toch absurd.

Wie uw naam googelt, komt vanzelf bij de AfD uit…

Nou, geweldig. Dit is een geliefd en kwaadaardig spel om mij in een hokje te duwen. Ik kan er ook niets aan doen dat de AfD mij citeert. Maar het is slecht dat men dit thema aan de populisten overlaat. We moeten midden in de maatschappij discussiëren over de juiste manieren om het klimaat te beschermen. Maar helaas neemt onze vaardigheid om te discussiëren steeds verder af. Het enige dat zou kunnen helpen zou een afkoeling zijn. Tenslotte daalt de temperatuur sinds 2016.