Foto: Shutterstock.

Door Hans Wolkers.

Een door Vattenfall gefinancierde ‘unieke’ studie naar de sterfte van vogels door windturbines op zee, concludeerde dat er geen dodelijke botsingen plaatsvinden doordat de onderzochte soorten windturbines mijden (1). Grote blijdschap in het pro-‘renewables’ kamp. Want nu kunnen windboeren, als Vattenfall, zwaaiend met dit artikeltje, ongegeneerd doorgaan met het mutileren van natuurgebieden tot industriële windparken. Maar er is nogal wat af te dingen op de studie die noch onafhankelijke noch peer-reviewed is.

Verkiezingsuitslag Noord Korea

Gedurende twee jaar, tussen April en Oktober, werden diverse soorten zeevogels met camera’s en radar gevolgd en hun gedrag bekeken rond een elftal windmolens voor de kust van Schotland. En wat bleek? Maar liefst 100% van de vogels wist de wieken effectief te vermijden. Alsof het om een Noord-Koreaanse verkiezingsuitslag gaat. Het is duidelijk dat deze resultaten van grote waarde zijn voor Vattenfall. Project manager Robin Cox concludeert:

“Significant uncertainty surrounds collision risk predictions in environmental impact assessments. This has led to AN UNNECESSARY CAUTIOUS APPROACH TO THE ISSUE and more or less every project HAS EXAGGERATED THE RISK OF BIRDS COLLIDING WITH BLADES. In the research world, it’s been believed that this cumulative impact of collision is greater than the population of these seabirds can withstand which clearly has a negative impact on permit processes.

Belangenverstrengeling

Maar met Vattenfall als opdrachtgever heeft de studie wel alle schijn van belangenverstrengeling. Het bedrijf heeft nl veel baat bij de gepresenteerde resultaten en stelt:

[the results]”…could help speed up the consenting process for wind farms by providing more accurate information about the risk of bird collisions using realistic values for flight speed, orientation and altitude.

Eerder onderzoek heeft echter ook al laten zien dat sommige vogelsoorten inderdaad windturbines mijden, maar dat bleek sterk afhankelijk te zijn van de soort, en factoren als de locatie, seizoen, weer, e.d. Maar vooral: onzekerheid is troef (2). Daarnaast ging het bij Vattenfall om een 11-tal windmolens; hoe vogels reageren op grote windparken blijft onduidelijk. Vattenfall’s conclusies zijn daarom op zijn minst nogal voorbarig.

Habitatverlies

Maar stel dat de resultaten van de studie correct zijn en vogels zelfs hele windparken mijden. Dan duikt er direct een ander probleem op: habitatverlies en daardoor minder beschikbare foerageer- en rustgebieden, stellen wetenschappers van Wageningen Universiteit. En ook dat leidt tot extra sterfte. Met de geplande uitbreiding van windparken op zee ligt het dan ook voor de hand dat alleen al dit habitatverlies tot grote problemen zal leiden. Veel vogelsoorten blijken nl kwetsbaar te zijn voor zelfs een minimale extra sterfte. Een recente studie heeft laten zien dat bij een extra jaarlijkse sterfte van slechts 1 tot 5 procent, zeevogel populaties op termijn met wel 77 % kunnen afnemen (3).

Rookgordijn

Maar deze studie van Vattenfall lijkt toch vooral als rookgordijn gebruikt te worden voor alle andere negatieve effecten van windturbines op zee. Zo stellen Wageningse onderzoekers dat overzee migrerende vleermuizen en insecten, de rotorbladen ingezogen kunnen worden. Studies naar de effecten op zeezoogdieren laten zien dat ook zeehonden windparken mijden, waardoor dus ook hun foerageergebieden verloren gaan. Dat de gevolgen nog verder gaan blijkt uit een artikel over de invloed van zeewind op walvissen. De expansie van windturbines langs de Oostkust van de VS, lijkt de directe oorzaak te zijn van dood van honderden walvissen (4).

Bron van chemische verontreiniging

Windenergie op zee echter heeft meer gevolgen voor de ecologie. In een recente studie bleek dat windturbines ook zeestromen zodanig beïnvloeden, dat zowel de plankton productie als het zuurstofgehalte afnemen. Dit is een potentieel catastrofaal effect, omdat dit de basis van de hele voedselketen aantast met alle gevolgen van dien (5,6).

Windturbines zijn ook bronnen van chemische verontreiniging. Door slijtage langs de randen van de wieken, komen aanzienlijke hoeveelheden fijne plastic deeltjes (fijnstof) vrij, vol met het giftige bispohenol A . Die hormoon verstorende stof komt vervolgens in de voedselketen en bereikt zo ook de mens (7,8).

Hans Wolkers.

De Vattenfall studie lijkt maar een doel te hebben: de windindustrie vrij baan geven voor uitbreiding van windparken. Met deze studie heeft Vattenfall laten zien dat het zich gedraagt als de spreekwoordelijke slager die zijn eigen vlees keurt. Zonder zich druk te maken over de veelheid van aangetoonde ecologische effecten van windturbines, streeft Vattenfall naar een ongebreidelde uitbreiding van windparken op zee en land, met alle schade voor mens, natuur en milieu van dien. Wederom wordt duidelijk dat de energietransitie niet gaat over duurzame energie, maar over geld.

***

  1. https://group.vattenfall.com/press-and-media/newsroom/2023/unique-study-birds-avoid-wind-turbine-blades
  2. https://link.springer.com/article/10.1007/s00267-015-0501-5?utm_source=getftr&utm_medium=getftr&utm_campaign=getftr_pilot
  3. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/ece3.6360
  4. https://www.cfact.org/2023/01/23/evidence-says-offshore-wind-development-is-killing-lots-of-whales/
  5. https://www-nature-com.translate.goog/articles/s43247-022-00625-0?error=cookies_not_supported&code=4719d6a4-f02e-457e-81d5-26affb7d4124&_x_tr_sl=de&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en
  6. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0160830
  7. https://bergensia.com/bisphenol-a-in-wind-turbines-damages-human-fertility/
  8. https://docs.wind-watch.org/Green-Warriors-of-Norway-ECHA_REACH-Bisphenol-comments-and-evidence.pdf

***