Nederlanders zijn in het algemeen een nuchter volkje. Maar soms gebeurt er iets geks. Dan laten zij zich meeslepen door een hype en lijken zij in de greep te komen van iets dat niet anders dan hysterie kan worden genoemd: in dit geval die verschrikkelijke opwarming van de aarde (die maar steeds niet wil komen).

Stel dat die opwarming al zou plaatsvinden, kan Nederland er dan iets aan doen? Nee, natuurlijk niet. Daarvoor is Nederland internationaal gezien te klein en te onbeduidend. Maar ja, dan lijkt er iets in onze volksaard naar boven te komen dat zegt dat we een voorbeeldfunctie moeten vervullen en een voortrekkersrol moeten spelen. Dat heeft internationaal gezien natuurlijk totaal geen effect, maar lijkt ons toch een gevoel van bevrediging te geven. Althans … als het niet veel kost.

De klimaattafelexercitie is daarvan een voorbeeld bij uitstek. Die is uniek in de wereld. Maar via de media weten we dat de laatste stand van zaken er een van vaagheid is – zo vaag dat het CPB zich er niet aan heeft gewaagd om de kosten van de verschillende plannetjes te berekenen. Climategate.nl heeft dat wèl gedaan en kwam op een voorlopig bedrag van 580 miljard euro voor een deel van de kosten die nodig waren om de doelstellingen in 2030 te bereiken.

Het Planbureau presenteerde (met veel slagen om de arm) een paar nieuwe cijfers voor de totale kosten van de energietransitie tot en met 2030: 3,4 tot 4,3 miljard euro per jaar. Die schatting was iets hoger dan de 2,1 à 3,3 miljard euro waar het PBL in maart op uitkwam. Afgerond 50 miljard tot 2030. En het klimaat–/ temperatuureffect daarvan? Grappig: daarover werd geen informatie verstrekt. Nepnieuws is publicatie van onwaarheid, maar ook het bewust weglaten van cruciale informatie. Hoe dan ook, het effect van het Nederlandse klimaatbeleid is dermate klein dat het onmeetbaar is. Waarom doen we dat dan toch?

De eerdere schatting van Climategate.nl was 580 miljard euro. Dat scheelt nogal een slok op een borrel. We zoeken op dit moment uit hoe dit megaverschil kan worden verklaard.

Maar los daarvan, welke politieke ontwikkelingen kunnen we van dit alles verwachten? Yvonne Hofs schreef in de Volkskrant:

CDA-leider Sybrand Buma was de eerste die zoveel mogelijk afstand tussen zichzelf en het regeerakkoord creëerde. Daarin staat dat Nederland in 2030 49procent minder CO2 mag uitstoten dan in 1990. In een interview met Elsevier maakte Buma half augustus duidelijk dat het wat hem betreft niet zo’n vaart hoeft te lopen. ‘Dat praten over duurzaamheid is een groot risico aan het worden. De zogeheten klimaattafels stellen voor iedereen eventjes een hogere gasrekening vast, of een lening om een warmtepomp te kopen. Ik vrees een herhaling van de Pim Fortuyn-revolte, maar dan niet rond het thema migratie, maar rond het thema klimaat.’

De fractievoorzitter van het CDA in de Eerste Kamer, Elco Brinkman, sprak drie dagen later in NRC zijn afschuw uit over de onlangs aangenomen Klimaatwet. ‘Ik snap dat het klimaat verandert, maar dit is symboliek’, zei hij over de broeikasgasreductiedoelen die in die wet zijn vastgelegd.

Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat oogt ondertussen steeds eenzamer. Hij is een van de weinige VVD’ers die net als Ed Nijpels echt in de klimaatdoelstellingen gelooft en namens het kabinet de kar wil trekken. Het gros van zijn partijgenoten heeft geen groen bloed door de aderen stromen. Zij beschouwen de klimaatdoelstellingen als de meloen die zíj moesten doorslikken tijdens de formatieonderhandelingen. VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff deed bij de Algemene Politieke Beschouwingen geen enkele moeite zijn gebrek aan enthousiasme te verbergen. Dat dit kabinet het groenste aller tijden wenst te zijn, betekent volgens Dijkhoff niet dat het kabinet nu ‘als een malle’ geld moet gaan uitgeven aan milieumaatregelen. ‘Het klimaatdoel heiligt niet alle middelen.’

Maar bij coalitiepartner D66 is de bereidheid om concessies te doen vermoedelijk zo goed als nul. De partij staat slecht in de peilingen en heeft al veel moeten slikken in zijn eerste kabinetsjaar, zoals de afschaffing van het referendum en de dividendbelasting. Ook dreigen de pensioenplannen van D66-minister Wouter Koolmees op een fiasco uit te draaien. D66-leider Alexander Pechtold diende Dijkhoff in het debat dan ook meteen van repliek door te wijzen op het bestaan van de Klimaatwet. ‘Dat we de klimaatdoelen moeten halen, staat dus vast. Nu is het tijd om af te spreken hoe we dat gaan doen.’ De klimaatklok tikt onverbiddelijk door.

Een prachtige slotzin! Maar onzin! Wat wordt bedoeld, is dat de opwarming doorgaat. Maar dat weten we niet. De laatste twee jaar gaf een afkoeling van 0,6 – 0,7 graden C te zien. Dus die verschrikkelijke opwarming wil maar steeds niet komen.

Maar alle ingrediënten voor een mislukking van de klimaattafelexercitie en de val van het kabinet volgend jaar zijn volop aanwezig.

Gerelateerd: